İŞE YABANCILAŞMANIN İŞTE VAR OLAMAMA VE İŞTEN AYRILMA NİYETİNE ETKİSİNDE BABACAN LİDERLİĞİN ROLÜ

Yıl 2021, Cilt: 11 Sayı: 22, 568 - 593, 29.11.2021

İnan Kaynak , Berat Çiçek

https://doi.org/10.53092/duiibfd.981328

Cited By: 4

Öz

Bu çalışmanın amacı, işe yabancılaşmanın işte var olamama ve işten ayrılma niyetine etkisini tespit etmektir. Ayrıca bu etkileşimde babacan liderliğin rolü de araştırılmıştır. Bu kapsamda, nicel bir araştırma gerçekleştirilmiştir. Anket tekniğiyle toplanan veriler kısmi en küçük kareler yöntemine dayalı yapısal eşitlik modellemesi yaklaşımı ile test edilmiştir. Yapılan analizler sonucunda, işe yabancılaşmanın işte var olamama ve işten ayrılma niyeti üzerinde pozitif ve anlamlı bir etkisi, babacan liderlik üzerinde ise negatif ve anlamlı bir etkisi olduğu belirlenmiştir. Analiz sonuçlarına göre işte var olamamanın işten ayrılma niyeti üzerinde pozitif ve anlamlı bir etkisi vardır. Ayrıca babacan liderliğin işte var olamama ve işten ayrılma niyeti üzerinde negatif yönlü ve anlamlı bir etkiye sahip olduğu görülmüştür. Bootstrapping yöntemiyle elde edilen aracı etki analizi sonuçlarına göre Babacan liderlik modele dahil edildiğinde ise işe yabancılaşmanın bağımlı değişkenler üzerindeki etkisinin azaldığı görülmüştür. Bu sebeple babacan liderliğin modelde aracılık etkisine sahip olduğu sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

İşe Yabancılaşma, İşte Var Olamama, İşten Ayrılma, Babacan Liderlik

THE MEDIATING ROLE OF PATERNALISTIC LEADERSHIP IN THE EFFECT OF JOB ALIENATION ON PRESENTEEISM AND TURNOVER INTENTION

Öz

The aim of this study is to determine the effect of work alienation on absenteeism and turnover intention. Additionally, the role of paternalistic leadership in this relationship was also investigated. In this context, a quantitative research was carried out. The data collected by the survey technique were tested with the structural equation modelling approach based on the partial least squares method. As a result of the analysis, it was determined that work alienation had a positive and significant effect on presenteeism and turnover intention, and a negative and significant effect on paternalistic leadership. According to the results of the analysis, presenteeism had a positive and significant effect on the turnover intention. In addition, it was concluded that paternalistic leadership had a negative and significant effect on presenteeism and turnover intention. According to the results of the mediaton effect analysis obtained by the bootstrapping method, it was observed that the effect of work alienation on the dependent variables decreased when paternalistic leadership was included in the structural model. For this reason, it was concluded that paternalistic leadership had mediating effect in the analysis.

Anahtar Kelimeler

Work Alienation, Presenteeism, Turnover Intention, Paternalistic Leadership

Kaynakça

• Abasilim, U. D., Salau, O. P., & Faiola, H. (2015). Toward an understanding of presenteeism and its effects in the workplace. Lasu journal of public administration & management, 1(1), 74-85.
• Addae, H. M., Praveen Parboteeah, K., & Davis, E. E. (2006). Organizational commitment and intentions to quit: An examination of the moderating effects of psychological contract breach in trinidad and tobago. International journal of organizational analysis, 14(3), 225-238. Https://Doi.Org/10.1108/19348830610823419
• Affinnih, Y. H. (1997). A critical reexamination of alienation. The social science journal, 34(3), 383-387. Https://Doi.Org/10.1016/S0362-3319(97)90036-7
• Akşit Aşık, N. (2018). İşe yabancılaşma boyutlarının demografik değişkenler açısından incelenmesi. İşletme bilimi dergisi, 6(3), 175-197. Https://Doi.Org/10.22139/Jobs.425050
• Akyüz, M., & Yılmaz, F. D. (2015). Konaklama işletmelerinde örgütsel özdeşleşme ve örgütsel iletişimin işgörenlerin işten ayrılma niyetine etkisi. Kastamonu üniversitesi iktisadi ve idari bilimler fakültesi dergisi, 8(2), 138-143.
• Anderson, J. C., Ve Gerbing, D. W. (1988). Structural equation modeling in practice: A Review And Recommended Two-Step Approach. Psychological bulletin, 103(3), 411.
• Atay, S. E., & Gerçek, M. (2017). Algılanan rol belirsizliğinin işe yabancılaşma üzerindeki etkisinin ve demografik değişkenlere göre farklılıklarının incelenmesi. Ordu üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü sosyal bilimler araştırmaları dergisi, 7(2), 321-332.
• Atilla, G., Yıldırım, G., & Baysal, H. (2020). İşte var olamama, iş tatminsizliği ve iş yükünün işten ayrılma niyetine etkisi: Isparta ili çağrı merkezi çalışanları örneği. International review of economics and management, 7(2), 33-58. Https://Doi.Org/10.18825/İremjournal.539187
• Ayalew, F., Kols, A., Kim, Y.-M., Schuster, A., Emerson, M., Van Roosmalen, J., Stekelenburg, J., Woldemariam, D., & Gibson, H. (2015). Factors affecting turnover ıntention among nurses in ethiopia. World health & population, 16(2), 62-74. Https://Doi.Org/10.12927/Whp.2016.24491
• Aycan, Z. (2006). Paternalism. U. Kim, K.-S. Yang, & K.-K. Hwang (Ed.), Indigenous and cultural psychology (Ss. 445-466). Springer Us. Https://Doi.Org/10.1007/0-387-28662-4_20
• Aycan, Z., Kanungo, R., Mendonca, M., Yu, K., Deller, J., Stahl, G., & Kurshid, A. (2000). Impact of culture on human resource management practices: A 10‐country comparison. Applied psychology, 49(1), 192-221. Https://Doi.Org/10.1111/1464-0597.00010
• Aydemir, C., & Akdoğan, A. A. (2018). İş-aile çatışmasının psikolojik performans üzerindeki etkisi: İşe yabancılaşma ve pozitif psikolojik sermayenin aracı rolü. Atatürk üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü dergisi, 22(Özel Sayı 2), 1993-2012.
• Aydın, E., & Özeren, E. (2019). Akademide işe yabancılaşma olgusu: Araştırma görevlileri üzerine nitel bir alan çalışması. Uluslararası iktisadi ve idari incelemeler dergisi, 159-178. Https://Doi.Org/10.18092/Ulikidince.518296
• Babadağ, M. (2018). İşe yabancılaşmanın sanal kaytarma üzerindeki etkisi. Balıkesir üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü dergisi, 21(39), 207-239. Https://Doi.Org/10.31795/Baunsobed.437734