SÜREKLİ KRİZ EĞİLİMİ VE HETERODOKS MALİYE POLİTİKASININ ÖNEMİ

Yıl 2024, Cilt: 14 Sayı: 27, 183 - 208, 31.05.2024

Hilmiye Yasemin Özuğurlu

https://doi.org/10.53092/duiibfd.1386326

Öz

Bu çalışma, ekonomik sistemin işleyiş mekanizmasının sürekli kriz üretme eğilimine dayandığını ve bu eğilime bağlı olarak heterodoks yaklaşıma dayalı maliye politikasının önemini ele almaktadır. Kapitalist sistemde kamu maliyesinin işlevleri, devletin ekonomiye müdahale araçlarının kullanım biçimi ile yakından ilişkilidir. Birbirine bağlı ekonomik ve siyasal alanların çeşitli biçim ve yöntemlerle görünürde ayrışması kapitalist sistemin temel özelliğini oluşturmaktadır. Maliye politikası devletin kamu bütçesi yoluyla ekonomik ve sosyal yapıyı yeniden düzenlemesinin önemli bir aracı olarak ekonomik ve siyasal süreçler arasındaki ilişkiyi görünür kılmaktadır. Dolayısıyla bu çalışmada maliye politikasının iktisadi gelişmenin bütün süreçleri açısından önemli bir müdahale aracı olduğu savı ileri sürülmektedir. Bu çerçevede heterodoks yaklaşımlar iktisadi, sosyal ve siyasal süreçleri tarihsel bağlamları içerisinde bir bütün olarak ele almaya ilişkin kuramsal temel oluşturmaktadır. Dolayısıyla heterodoks ve ana akım yaklaşımların, devletin işlevleri, kamu maliyesi anlayışı ve maliye politikası seçenekleri arasındaki farkları ifade edecek biçimde bir ayırıma tabii tutulabileceğini önermektedir. Buradan hareketle heterodoks yaklaşıma dayalı maliye politikası seçeneklerinin derinleşerek devam etmekte olan ekonomik krize karşı bir çözüm aracı olma potansiyeli taşıdığı ve bunun gerekliliği tartışılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Heterodoks Yaklaşım, Ana Akım Yaklaşım, Devletin Ekonomideki Rolü, Maliye Politikası

PERMANENT CRISIS TENDENCY AND THE IMPORTANCE OF HETERODOX FISCAL POLICY

Öz

This study deals with the fact that the functioning mechanism of the economic system is based on the tendency to constantly produce crises and, depending on this tendency, the importance of fiscal policy based on a heterodox approach. The functions of public finance in the capitalist system are closely related to the use of state intervention tools in the economy. The apparent separation of interconnected economic and political spheres in various forms and methods constitutes the basic feature of the capitalist system. Fiscal policy makes visible the relationship between economic and political processes as an important tool for the state to reorganize the economic and social structure through the public budget. Therefore, this study argues that fiscal policy is an important intervention tool for all processes of economic development. In this context, heterodox approaches provide the theoretical basis for considering economic, social and political processes as a whole within their historical contexts. Therefore, he suggests that heterodox and mainstream approaches can be differentiated in a way that expresses the differences between the functions of the state, the understanding of public finance and fiscal policy options. Based on this, it is argued that fiscal policy options based on a heterodox approach have the potential to be a solution tool against the deepening and ongoing economic crisis and that this is necessary.

Anahtar Kelimeler

Heterodox Approach, Mainstream Approach, Role of the State, Fiscal Policy

Kaynakça

• Arestis, P. & Sawyer, M. (2010). The return of fiscal policy. Journal of Post Keynesian Economics, 32(3), 327-346.
• Arestis, P. & Sawyer, M. (2006). Fiscal policy matter. Public Finance, 54, 133-153
• Arestis, P. & Sawyer, M. (2003). On the effectiveness of monetary and fiscal policy. Review of Social Economics, 62(4), 441-463.
• Arestis, P. (2012a). Fiscal policy: a strong macroeconomic role. Review of Keynesian Economics, Inaugural Issue, 93-108.
• Arestis, P. (2012b). Fiscal policy: time for the renaissance of Keynesianism. In G. Chaloupek and M. Marterbauer (eds.), 75 Jahre General Theory, Employment, Interest and Money, (pp. 69-88). Wirtschaft-swissenschaftliache Tagungen der AK-Wien, Band 17.
• Arestis, P. (2011). Fiscal policy is still an effective instrument of macroeconomic policy. Panoeconomicus, 2, 143-156.
• Barroıw, C. W. (1993). Critical Theories of the State-Marxist, Neo-Marxist, Post-Marxist. The University of Wisconsin Press, London.
• Bilir, H. (2022). Post-Marksizm’in Marksist İktisat Eleştirisi. Politik Ekonomik Kuram, 6(2), 304-329. https://doi.org/10.30586/pek.1188157.
• Bonefeld, W. (2010). Free Economy and the Strong State: Some Notes on the State, Capital & Class, 34(1), 15-24.
• Bougrine, H. (2012). Fiscal austerity, the great recession and the rise of new dictatorships. Review of Keynesian Economics 1 (1), 109–125.
• Brenner. R-M. Pröbsting, (2011). Marksist Kriz Teorisi ve Kredi Krizi. Yordam Kitap, İstanbul.
• Carchedi, G. (2012). could keynesian policies end the slump https://thenextrecession.files.wordpress.com/2012/10/carchedi-and-the-marxist-multiplier.pdf 08.06.2015
• Calrke, S. (2009). Marx’ın Kriz Teorisi, çev: Cumhur Atay, Otonom Yayıncılık, İstanbul.
• De Angelis, M. (2000). Keynesianism social conflict and political economy, Londra, Palgrave publishing.
• Fine, B & Hall, D. (2014). Neoliberalizmin zeminleri: alternatif hizmet sunum modelleri için engeller ve fursatlar. İçinde D. A McDonald and G. Ruiters (Eds). Özelleştirmeye Karşı Alternatifler: Küresel Güneyde Temel Hizmetler İçin Kamusal Seçenekler, (ss.73-108). Notabene Yayınları, Ankara.
• Goda, T. (2017). A comparative review of the role role of income inequality in economic crisis theories and its contribution to the financial crisis of 2007-2009. Revista Finanzas Y Politica Económica, 9 (1), 151– 174. https://doi.org/10.14718/revfinanzpolitecon.2017.9.1.9
• Goldscheid, R. (1958). A sociological approach to problems of public finance. In R. Musgrave & Alan T. Peacock (Eds.). Classics in the Theory of Public Finance, (ss: 202-213). Londra: MacMillan.
• Goldstein, J.P. & M.G. Hillard (2009), Heterodox Macroeconomics: Keynes, Marx and Globalization, Routledge, London.
• Hickel, J. (2023). Universal public services: the power of decommodifiying survival, https://www.jasonhickel.org/blog/2023/3/18/universal-public-services.,
• Huws. U (2012). Kapitalizme kriz fırsatı: kamu hizmetlerinin metalaştırılması yoluyla yeni sermaye birikim. İçinde Leo Panitch, G. Albo &Vivek Chibber (Eds). Ekonomik Kriz ve Sol, (ss .80-100). Socialist Register 2012, İstanbul: Yordam Kitap.
• Jo, H. T. & Todorova, Z. (2017). Social provisioning process a heterodox view of the economy. In T.H. Jo, L. Chester & C. D’lppoliti (Ed) The Routledge Handbook of Heterodox Economics: Theorizing, Analyzing and Transforming Capitalism, (ss.29-40). Routledge, London.
• Lavoe, M (2009). Introduction to Post Keynesian Economics, Pagrave.
• Lee, F. (2011). Heterodox surplus approach: production, prices, and value theory, https://mpra.ub.uni-muenchen.de/31824/ MPRA Paper No. 31824, posted 24 Jun 2011 18:28 UTC.
• Lee, F. (2012). Heterodox economics and its critics. Review of Political Economy, 24(2), 337-351, DOI:10.1080/09538259.2012.664360
• Lerner, A. (1943). Functional finance and the federal debt. Social Research: An International Quarterly, Volume 10, No. 1 (Spring 1943): 38-51.
• McDonald. D. A & Ruiter, G. (2014). Giriş: Özelleştirmeye Karşı Alternatif Arayışında içinde D. A McDonald &G. Ruiters (Eds). (Eds). Özelleştirmeye Karşı Alternatifler: Küresel Güneyde Temel Hizmetler İçin Kamusal Seçenekler, (ss.13-35). Notabene Yayınları, Ankara.
• Moudud, J. K & Hernandez-Martinez, F. (2014). The political economy of public investment and public finance: challenge for social democratic policy. Review of Keynesian Economics, 2(3), 333-364. https://doi.org/10.4337/roke.2014.03.05
• Moudud. J.K. (2010). Strategic competition, dynamics, and the role of the state: a new perspectives, Edward Elgar, UK.
• Radice, H (2011). Confronting the crisis: class analaysis. In Leo Panitch, G. Albo &Vivek Chibber (Eds). The Crisis This Time, (ss: 21-43). Socialist Register, vol: 47, 2011.
• Roberts, M. (2012) The smugness multiplier https://thenextrecession.wordpress.com/2012/10/14/the-smugness-multiplier access date: 08.06.2015
• Roberts, M. (2019) Pluralism in economics: mainstream, heterodox and marxist. https://thenextrecession.wordpress.com/2019/04/03/pluralism-in-economics-mainstream-heterodox-and-marxist/
• Savran, S. (2013a). Üçüncü büyük depresyon. İstanbul, Yordam Yayınları.
• Savran, S. (2013b). Kapitalizmde kriz: iktisat teorisinde bir ufuk taraması. İçinde H. Balseven ve F. Ercan, Kriz ve Türkiye: Aşınan Teoriler, Phoeni Yayınevi, Ankara.
• Sawyer, M. (2009a). The central core of heterodox macroeconomics. In: Goldstein, J. P. & M. G. Hillard (Eds). Heterodox Macroeconomics: Keynes, Marx and Globalization, (ss. 24-35). Routledge, London.
• Sawyer, M. (2009b). Fiscal and interest rate policies in the “new consensus” framework: a different perspective. Journal of Post keynesian Economics, vol.31(4) , pp: 549-565
• Sönmez, M. (2019). Nasıl Bir Kamuculuk İstiyoruz. Kamucu Politikalar Sempozyumu, 2019 TMMO. 22-23 Kasım 2019, Ankara.
• Stilwell, F (2016). Heterodox economics or political economy, World Economic Association Newsletter 6(1) https://www.worldekonomicasassociation.org/files/Issue6-1.pdf
• Tcherneva. P.R (2011). Fiscal Policy Effectiveness: Lessons from the Great Recession Working Paper No. 649 Levy Economics Institute of Bard College.
• Tcheneva. (2014). Reorienting Fiscal Policy: Bottom-up approach. Journal of Post keynesian Economics, 37 (1), 43-66. https://doi.org/10.2753/PKE0160-3477370105.
• Van Parijs, P. (2004). Basic ıncome: a simple and powerful ıdea for the twenty-first century. Politics and Society, 32(1), 7-39. https://doi.org/10.1177/0032329203261095
• https://www.globallivingwage.org/