Elit Bisikletçilerde Egzersiz Bağımlılığı Düzeylerinin İncelenmesi

Yıl 2022, Cilt: 2 Sayı: 2, 119 - 127, 05.10.2022

Berat Koçyiğit , Osman Pepe , İzzet Şahin İçen

Öz

Bu araştırmanın amacı master düzeyindeki erkek bisiklet sporcularının egzersiz bağımlılık düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırman evrenini, Türkiye’de bisiklet sporu ile uğraşan master grubunda bulunan erkek sporcular, örneklem grubunu ise bu grup içerisinden 136 erkek sporcu oluşturmuştur. Veri toplama aracı olarak, araştırmacılar tarafından oluşturulan kişisel bilgi formu ile Tekkurşun-Demir ve ark (2018) tarafından geliştirilen “Egzersiz Bağımlılığı Ölçeği” kullanılmıştır. Veriler, bilgisayar ortamında analiz edilmiştir. Verilerin değerlendirilmesinde tanımlayıcı istatistiksel yöntem olarak sayı, yüzde, ortalama ve standart sapma kullanılmıştır. Araştırmanın sürekli değişkenleri arasında ANOVA testi kullanılmıştır. Oluşan farklılığın kaynağını tespiti için yapılan LSD testi uygulanmıştır. Anlamlılık düzeyi p<.05 olarak kabul edilmiştir. Sonuç olarak, elit düzeyde bisikletçilerin egzersiz bağımlılığı ölçeği alt boyutları toplam puanlarına bakıldığında bağımlı grupta yer aldıkları, yaş, sporcu yaşı, haftalık egzersiz sıklığı ve günlük egzersiz süresi değişkenlerinin egzersiz bağımlılığına etkisi olduğu bulunmuştur. Bu bağlamda ortaya çıkan egzersiz bağımlılığı, elit düzeyde spor yapan bisikletçiler için önemli bir sorun teşkil ettiği söylenebilir. Sporcuların bağımlılık seviyelerinin artması sonucu fiziksel, psikolojik ve sosyal vb sorunlar başarı durumlarını olumsuz yönde etkileyebileceği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Master, Bisiklet, Sporcu, Egzersiz Bağımlılık

Teşekkür

Çalışmamızı değerlendirmeye aldığınızdan dolayı çok teşekkür ederiz... İyi çalışmalar dilerim...

Kaynakça

• Adams, J., Kirkby, R. J. (2002). Excessive exercise as an addiction: A review. Addiction Research and Theory, 10(1); 415-437.
• Adams, J. M., Miller, T. W., Kraus, R. F. (2003). Exercise dependence: diagnostic and therapeutic issues for patients in psychotherapy. Journal of Contemporary Psychotherapy, 33(2); 93-107.
• Akgöl, Ö. (2019). Egzersiz Yapan Yetişkinlerin Egzersize Olan Bağımlılık Düzeylerinin İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Manisa Celal Bayar Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Manisa.
• Akıncı, A. Y., ve Çimen, E. (2021). İlkokul Öğrencilerinin Hareketli ve Sağlıklı Yaşam Yeterlilikleri (Isparta Örneği). Düzce Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 1(1); 17-27.
• Alp, H. (2018). Katılım stili ile işlenen beden eğitimi ve spor derslerinin öğrencilerin sürekli kaygı düzeyine etkisinin incelenmesi. Ulusal Spor Bilimleri Dergisi, 2(2); 113-120.
• Batu, B., ve Aydın, A. D. (2020). Elit Yüzme Sporcularının Egzersiz Bağımlılığı Düzeylerinin İncelenmesi. Gaziantep Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 5(4); 399-412.
• Bavlı, Ö., Kozanoğlu, M. E., Doğanay, A. (2011). Düzenli egzersize katılımın egzersiz bağımlılığı üzerine etkisi. Selçuk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 13(2); 150-153.
• Berczik, K., Szabo, A., Griffiths, M., Kurimay, T., Kun, B., Urbán, R. (2012). Exercise addiction: symptoms, diagnosis, epidemiology, and etiology. Substance Use and Misuse, 47;403-11.
• Bodrova, E. (2003). Vygotsky and montessori: One dream, two visions. Montessori Life, 15(1), 30-32.
• Bootan, J. S., (2018). Kickboks, taekwondo ve muay thai sporcularının egzersiz bağımlılığının araştırılması. Fırat Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Elazığ.
• Carleton, R. N., Collimore, K, C., Asmundson, G, J. (2007). Sosyal kaygı ve olumsuz değerlendirilme korkusu: BFNE-II'nin yapı geçerliği. J Anksiyete Bozukluğu; 21(1): 131-41.
• Cicioğlu, H., G., Tekkurşun, Demir, G., Bulğay, C., Çetin, E., (2019). Elit Düzeyde Sporcular İle Spor Bilimleri Fakültesi Öğrencilerinin Egzersiz Bağımlılığı Düzeyleri Bağımlılık Dergisi – Journal Of Dependence; 20(1); 12-20.
• Costa, S., Cuzzocrea, F., Hausenblas, H. A., Larcan, R., Oliva, P. (2012). Psychometric examination and factorial validity of the exercise dependence scale-revised in ıtalian exercisers. Journal Behav Addict, 1(4); 186-190.
• Costa, S., Hausenblas, A. H., Oliva, P., Cuzzocrea, F., Larcan, R. (2013). The role of age, gender, mood states and exercise frequency on exercise dependence. Journal of Behaviour Addicttions, 2(4): 216-223.
• Çakır, E. (2019). The examination of exercise addiction levels of university students stundying in helath field. Journal Of Eduction and Traning Studies, 7(3); 1-5.
• Çetin, E., Bulğay, C., Demir, G. T., Cicioğlu, H. İ., Bayraktar, I., Orhan, Ö. (2021). The examination of the relationship between exercise addiction and performance enhancement in elite athletes. International Journal of Mental Health and Addiction, 19(4); 1019-1030.
• Çimen, E., ve Akıncı, A. Y. (2021) Beden Eğitimi Öğretmenlerinin Yaşam Beceri Düzeylerinin Bazı Değişkenler Açısından İncelenmesi (Akdeniz Bölgesi Örneği). Akdeniz Spor Bilimleri Dergisi, 4(3), 359-370.
• De Coverley-Veale, D. M. W. (1987). Exercise dependence. British Journal Of Addiction, 82(7);735-740.
• Demir, E., Saatçioğlu, Ö., İmrol, F., (2016). Uluslararası Dergilerde Yayımlanan Eğitim Araştırmalarının Normallik Varsayımları Açısından İncelenmesi, Current Research in Education 2(3): 130-148.
• Demir, G. T., ve Türkeli, A. (2019). Spor Bilimleri Fakültesi Öğrencilerinin Egzersiz Bağımlılığı Ve Zihinsel Dayanıklılık Düzeylerinin İncelenmesi, Spor Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 4(1); 10-24.
• Demirel, H. G., ve Cicioğlu, H. İ. (2020). Üst Düzey Sporcuların Egzersiz Bağımlılık Düzeylerinin İncelenmesi. Gaziantep Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 5(3), 242-254.
• Fox, K., ve Boutcher, S. (2004). Physical Activity And Psychological Well-Being, Chapter 7, (Pp. 130–153). London: Routledge.
• George, D, ve Mallery, P., (2016). IBM SPSS Statistics 23 Step by Step: A Simple Guide and Reference. New York: Routledge: 112-120.
• Grıffıths, M. (2000). Does ınternet and computer “addiction” exist? Some case study evidence. CyberPsychology and Behavior, 3(2), 211-219.
• Haskell, W. L., ve Kiernan, M. (2000). Methodological issues in measuring physical activity and physical fitness when evaluating the role of dietary supplements for physically active people. American Journal of Clinical Nutrition, 72(2), 541-550.
• Kagan, D. M. (1987). Addictive Personality Factors. Journal Of Sport Medicine, 121: 553-538.
• Karacabey, K., ve Özmerdivenli, R. (2011). Sağlıklı Yaşam ve Spor. 1. Baskı. İstanbul.
• Karademir, T. (2020). The Effects of Regular Sports Activities on Exercise Dependence. International Journal of Applied Exercise Physiology, 9(9): 190-197.
• Klein, S. (2005). Obezite tedavisi için para ödemek para ediyor mu? Türkiye Klinikleri, 1(2): 82-82.
• Konuş, N. D. (2019). Aktif Sporcular İle Spor Yapmayı Bırakmış Bireylerin Egzersiz Bağımlılık Düzeyleri Ve Spor Kaynaklı Etkilerinin İncelenmesi (Karma Model), Yüksek Lisans Tezi, Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Niğde.
• Kovacsik, R., Griffiths, M. D., Pontes, H. M., Soos, I., De la Vega, R., Ruiz, R. (2019). The role of passion in exercise addiction, exercise volume, exercise intensity in long-term exercisers. Int J Ment Health Addict. 1–12.
• Masters, K. S., ve Lambert, M. J. (1989). The relations between cognitive coping strategies, reasons for running, injury, and performance of marathon runners. Journal Sport Exerc Psycholg, 11(2), 161-170.
• Namlı, S., Demir, G. T., Cicioğlu, H. İ. (2018). Spor Bilimleri Fakültesi öğrencilerinin akademik odaklanma düzeyleri. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 20(4), 43-51.
• Nogueira, A., Molinero, O., Salguero, A., Márquez, S. (2018). Exercise addiction in practitioners of endurance sports: a literature review. Front Psychol, 9: 1484.
• Özer, K. (2013). Fiziksel uygunluk (4. Baskı). Ankara: Nobel.
• Paksoy, S. M. (2021). Spor Bilimleri Alanında Öğrenim Gören Üniversite Öğrencilerinin Egzersiz Bağımlılığı Düzeylerinin İncelenmesi (Kahramanmaraş İli Örneği), Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Kahramanmaraş.
• Polat, C., ve Şimşek K. Y. (2015) Spor Merkezlerindeki Bireylerin Egzersiz Bağımlılığı Düzeylerinin İncelenmesi: Eskişehir İli Örneği Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(15); 354-369.
• Szabo, A. (1998). Studying the psychological impact of exercise deprivation: Are experimental studies hopeless? Journal of Sport Behavior, 21, 139-147.
• Szabo, A., Griffiths, M. D., Marcos, R. D. L. V., Mervó, B., Demetrovics, Z. (2015). Focus: addiction: Methodological and conceptual limitations in exercise addiction research The Yale Journal of Biology and Medicine 88(3) 303.
• Tekkurşun-Demir, G., Hazar, Z., Cicioğlu, H. İ. (2018). Egzersiz bağımlılığı ölçeği (EBÖ): Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kastamonu Education Journal, 26(3), 865-874. doi:10.24106/kefdergi.413383.
• Tekkurşun-Demir, G., ve Türkeli, A. (2019). Spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin egzersiz bağımlılığı ve zihinsel dayanıklılık düzeylerinin incelenmesi. Spor Bilimleri Araştırmaları Dergisi; 4(1): 10-24.
• Türker, A., Yusuf, E., Eroğlu, S. Y., Şentürk, A., Durmaz, M. (2018). Spor yapan bireylerin sosyal görünüş kaygısı ve benlik saygısının incelenmesi. Muş Alparslan Üniversitesi Uluslararası Spor Bilimleri Dergisi, 2(1), 8-15.
• Uz, İ., (2015) Fitness Merkezlerine Düzenli Katılan Bireylerde Egzersiz Bağımlılığının İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Çanakkale.
• Uzun, F. (2020). Gaziantep Üniversitesi beden eğitimi ve spor yüksekokulu öğrencilerinin egzersiz bağımlılığı düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gaziantep Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Gaziantep.
• Vardar, E., Vardar, S. A., Toksöz, İ., Süt, N., (2012) Egzersiz Bağımlılığı ve Psikopatolojik Özelliklerinin Değerlendirilmesi Düşünen Adam Psikiyatri Ve Nörolojik Bilimler Dergisi ;25; 51-57.
• Yates, A. (1991). Compulsive exercise and the eating disorders: Toward an ıntegrated theory of activity. New York: Brunner/Mazel.
• Zırhlıoğlu, G. (2011). Egzersiz Bağımlılığının Egzersiz Davranış Parametrelerine Göre İncelenmesi: Van İl Örneği, e-Journal of New World Sciences Academy.
• Zmijewski, C. F., ve Howard, M. O. (2003). Exercise dependence and attitudes toward eating among young adults. Eating Behaviors, 4(2), 181-195.