Siirt ilindeki bazı binaların riskli bina tespit yönetmeliğine göre değerlendirilmesi
Yıl 2021,
, 89 - 98, 13.01.2021
Ersin Ayhan
,
Gültekin Aktaş
,
Abdulhalim Karaşin
Öz
Bir
deprem ülkesi olan Türkiye’de, bina risk tespiti yapılmamış büyük bir yapı
yoğunluğu bulunmaktadır. Bu durum endişe vericidir. Siirt ili de 1.dereceden
deprem bölgesinde bir şehir olarak yerini almaktadır. Riskli Bina Tespit
Yönetmeliği ( RBTE 2013) kapsamında yapıların risk tespitini yapmanın koşulları
daha da kolaylaşmıştır. Bu yönetmelik kapsamında herhangi bir bölgede risk
teşkil edebilecek yapılar hakkında bilgiler alınarak risk haritası
çıkarılabilmekte ya da elde edilen veriler ile bir dağılım yapılabilmektedir.
Bu hususta Riskli Bina Tespit Yönetmeliği ile ilk aşamada yapılar hakkında
fikir sahibi olmak için yapı performans puanı hesaplanabilmektedir. Risk tespiti yapılmamış ve yapı yoğunluğu
bulunan illerden biri de Siirt’tir. Bu durumun çeşitli nedenleri bulunmaktadır.
Bu nedenlerden en önemlisi yapı sahiplerinin, yapılarında risk şüphesi olduğunu
bilmelerine rağmen yenileme hususunda ekonomik imkânlara sahip olmamalarıdır.
Diğer birçok neden, riskli yapıların tespiti konusunda yeterli bilgiye sahip
olmamaları, bilinen hiçbir yıkıcı deprem koşulunun olmaması nedeniyle yeterince
ciddiye almamalarıdır. Ayrıca müstakil evlerde yaşayanların apartman tipi
dairelerde yaşamak istememesi gibi nedenlerle açıklanabilir. Bu çalışma
kapsamında Siirt il merkezinde risk tespiti yapılmış ve idarece yıkım kararı
alınmış 5 adet yapıya ait elde edilen bilgiler ışığında bina performans
puanlarının hesaplanması hususu ele alınmıştır.
Kaynakça
- Anıl, Ö., Şahmaran M., Koçkar M.K., (2017). 6306 Sayılı Kentsel Dönüşüm Yasası Risk Değerlendirme Tekniklerinin Saha Uygulaması: Beyoğlu Örneği, 4. Uluslararası Deprem Mühendisliği ve Sismoloji Konferansı, 11-13 Ekim 2017, Eskişehir.
- Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik, 2007.
- Bayındırlık ve İskan Bakanlığı. Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik ( DBYBHY), 2007.
- Coşkun, A., (2007). Mevcut Betonarme Binaların Deprem Etkisindeki Yapısal Performanslarının Belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, İTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü Kentsel Dönüşüm Birimi, (2018). ‘Siirt il merkezinde Kentsel Dönüşümden Faydalanan Yapılar ile ilgili istatistikî ve sayısal veriler’, Siirt.
- Çevre ve Şehircilik Bakanlığı. Riskli Bina Tespit Yönetmeliği (RBTE), 2013.
- Çırak, Ç., (2016). Mevcut Binalarda Hızlı Değerlendirme ve Ayrıntılı İnceleme Yöntemleri İle Belirlenen Deprem Performanslarının Değerlendirilmesi, Yüksek Lisans Tezi, Pamukkale Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Denizli.Gezer, İ., (2014). Kentsel Dönüşüm; Ne, Niçin, Nasıl?. Sosyal Politika, 41.
- Gündoğan, S., (2014). Türk Deprem Yönetmeliğine Göre Projelendirilen Mevcut Betonarme Binaların Deprem Performanslarının İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi, İTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
- Gürbüz, A. ve Tekin, M., (2015). Performans Sıralaması Yöntemiyle Mevcut Binaların Bölgesel Deprem Risk Dağılımının Belirlenmesi, C.B.Ü. Fen Bilimleri Dergisi, 11, 1, 37-48.
- Işık, E. ve Tozlu, Z., (2015). Farklı Değişkenler Kullanılarak Yapı Performans Puanın Hesaplanması, BEÜ Fen Bilimleri Dergisi, 4, 2, 161-172.
- Işık, E, (2015). Hasarlı Bir Betonarme Binanın Performans Puanın Hesaplanması, IAAOJ, Scientific Science, 3, 2, 47-52.
- Okuyucu, D., Savaş, G.K., Gedik, B., Şuşarlıoğlu, M.F. ve Kara, T., (2018). Sokaktan Tarama Yöntemiyle Binaların Bölgesel Deprem Risk Dağılımının Belirlenmesi: Erzurum – Yenişehir Örneği, Fırat Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi, 30, 1, 219-231.
- Özbek, O., Akyıldız, M.H., Karaşin, A.H., Öncü, M.E. ve Yılmaz Çetin, S., (2017). Suriçi’ndeki çok katlı yığma binaların 2007 deprem yönetmeliğine göre değerlendirilmesi, Dicle Üniversitesi Mühendislik Dergisi, 8, 2, 395-402.
- Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK), (2017). ‘2015-2016 yılı Siirt ili adrese dayalı nüfus kayıt sistemine göre nüfus sayısı. 2015-2017 yıllarındaki konut satış sayısı.’ Erişim:[http://www.tuik.gov.tr/UstMenu.do?metod=temelist].Erişim Tarihi : 08.05.2017
- Uslu, G. ve Uzun, B., (2014). Kentsel Dönüşüm Projelerinde Deprem Etkisi, Harita Teknolojileri Elektronik Dergisi, 6, 2, 1-11.
- Uyğun, T., (2015). Deprem Güvenliği Tarama Yöntemi ve Bir Uygulama, Yüksek Lisans Tezi, İTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.