Bingöl Şehir Merkezine Yakın Devlet Yollarında Yağmur Suyu Hasadı Ve Hidroelektirik Potansiyelinin İncelenmesi

Yıl 2020, , 405 - 417, 27.03.2020

İhsan Güzel , Ahmet Benli

https://doi.org/10.24012/dumf.565949

Cited By: 2

Öz

Dünyada vazgeçilmez bir doğal kaynak olan suyun kullanabilir kısmı olan tatlı su kaynakları; nüfus artışı ve beraberinde ihtiyaç duyulan gıda ürünleri için tarımda daha fazla kullanımının yanı sıra şehirleşen sanayileşen bölgelerde ihtiyacı ve kirliliğinin artması ve iklim değişikliği etkisiyle erişimi ve kalitesinin olumsuz etkilemektedir. İnsan yaşamının en önemli ögesi olan su aynı zamanda günümüz insanlarının ve ülkelerin önemli gereksinimlerinden olan elektrik enerjisinin temininde kullanılacak temiz ve yenilenebilir bir kaynak olması, günümüzde elektrik enerjisi üretiminde en fazla miktarda kullanılan ve gün geçtikçe tükenen fosil kaynaklı yakıtlara karşı önemini artırmaktadır. Uluslararası alanda su ile ilgili sorunları kesin bir biçimde ele alındığı Dünya Su Forumunun, “Çözüm Zamanı”, “Geleceğimiz İçin Su” temalarıyla yapılan Fransa (2012) ve Güney Kore (2015) formlarında tatlı su kaynaklarının erişimi ve katledesinde olumsuz etkilenmelerin genel olarak eğitim, yeterli finans kaynakları sağlanması, su depolanması ve yağmur suyu hasadının yapılması, yerel yönetim desteklenmesi, manevi ve etik değerlerin ve ilkelerin tanınması ve su sektöründe karar alma süreçlerinde dikkate alınmasıyla azaltılabileceği belirtilmiştir. Su baskısı altında olan ülkemizin enerji ihtiyacı da bulunmakta olup bu çalışmada Bingöl Şehir Merkezine yakın devlet yollarının dağlık arazi kesimlerinden geçen kısımlarında yağmur suyu hasadı ile toplanan suyun cazibeli akışla kullanılması ve hidroelektrik potansiyeli tespit edilmeye çalışılmıştır. Yağmur suyunun karayolu projelerine göre toplanmasına uygun olan ayrıca düşü yüksekliğinin fazla olduğu; Karlıova Ayr-Solhan güzergahının 5960 m’lik kısmında toplanan yağmur sularının 18320 m çelik cebire borularla taşınarak yıllık 75,940,314.85 Watt enerji üretileceği hesaplanmasına karşın işletme ve yapım maliyetleri bakımından ekonomik olmadığı; bu nedenle. Bingöl şehir merkezine yakın Kurudere-Bingöl, Ilıcalar-Bingöl, Karlıova Ayr-Solhan güzergâhlarının yağmur suyu hasadına ve bu hasadın cazibeli akışla yerleşim yerlerine getirilmesi uygun olan kısımlarında yıllık toplanacak su miktarının su kaynaklarına ve ülke ekonomisine katkısı araştırılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Karayolu, Yağmur Suyu Hasadı, Hidroelektrik Enerji, Evsel Su Kullanımı

Kaynakça

• 1. The Global Risks Report 2018, World Economic Forum, 13th Edition, Geneva. http://www3.weforum.org/docs/WEF_GRR18_Report.pdf.
• 2. Global Water Framework, 2012, 6th World Water Forum, Marseille, France, 12-17 March, http://www.worldwatercouncil.org/sites/default/files/2017-10/6th_world_water_forum.
• 3. Final Report, 2015, 7th World Water Forum, Daegu and Gyeongju, Republic of Korea, http://www.worldwatercouncil.org/sites/default/files/2017.
• 4. M., Yeniçeri, 2018, Yağmur Sularının Hasadı ve Aktif Olarak Tarımsal Sulamada Kullanılması, Afet ve Risk Dergisi, 1(2), 126-136.
• 5. V., Notaro, L., Liuzzo, G., Freni, 2016, Reliability Analysis of Rainwater Harvesting Systems in Southern Italy, Procedia Engineering, 162, 373-380.
• 6. M., Dakua, A., M., Redwan, B., N., Jahan, S., M., Tareq, S., Ahmed, N., F., Noor, 2016, A Case Study on Management of Rainwater Reservoir Areas In Hilly of Bangladesh, International Journal of Civil Engineering and Technology (IJCIET), 7, 6, 193-201.
• 7. J., Zhi-yun, L., Xiao-yan, M, Yu-jun, 2013, Water and Energy Conservation of Rainwater Harvesting System in the Loess Plateau of China, Joururnal of Integrative Agriculture, 12(8), 1389-1395
• 8.https://web.wpi.edu/Pubs/E-project/Available/E-project-032118-144002/unrestricted/Rainwater_Energy_Harvesting_MQP_Final.pdf, Energy Harvesting from Rainwater, Worcester Polytechnic Institute.
• 9. A., S., Vieira, C., D., Beal, E., Ghisi, R., A., Stewart, 2014, Energy intensity of rainwater harvesting systems A review, Renewable and Sustainable Energy Reviews, 34, 225-242.
• 10. https://www.samsamwater.com/library/Book6_Water_from_roads.pdf, Water from Roads A handbook for technicians and farmers on harvesting rainwater from roads, Danish International Development Assistance (Danida) 2006.
• 11. S., N., Sachdeva, U., Sharma, 2008, Potential of Road Rainwater Harvesting in Urban Areas, 3rd IASME/WSEAS Int. Conf. on Water Resources, Hydraulıcs & Hydrology (WHH '08), University of Cambridge, UK, Feb. 23-25.
• 12. B., T., Meriç, 2004, Su Kaynakları Yönetimi ve Türkiye, Jeoloji Mühendisliği Dergisi, 28(1), 27-38.
• 13. G., P., Mengü, E., Akkuzu, 2008, Küresel Su Krizi ve Su hasadı Teknikleri, ADÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 5(2), 75-85.
• 14. https://www.rural-water-supply.net/en/resources/details/268, Assessment of Best Practises and Experience in Water Harvesting, Rainwater Harvesting Handbook.
• 15. B., Helmreich, H., Horn, 2009, Opportunities in rainwater harvesting, Desalination, 248, 118-124.16.. A., D., Patel, P., K., Shah, 2015, Rainwater Harvesting- A Case Study of Amba Township, Gandhinagar, National Conference on “Transportation and Water resources Engineeirng”
• 17. S., Yannopoulos, G., Antoniou, M., Kaiafa-Saropoulou, A., N., Angelakis, 2017, Historical development of rainwater harvesting and use in Hellas: a preliminary review, Water Science & Technology Water Supply, 17(4), 1022-1034.
• 18. www.dsi.gov.tr/toprak-ve-su-kaynaklari, Toprak su kaynakları, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü.
• 19. A., U., Öktem, A., Aksoy, 2014, Türkiye’nin Su Riskleri Raporu, İstanbul Bilgi Üniversitesi.
• 20. İçme Suyu Tesisleri Etüt Ve Fizibilite ve Projelerinin Hazırlanmasına Ait Teknik Şartname, 2013, İller Bankası Anonim Şirketi.
• 21. A., Karahan, 2009, Gri Suyun Değerlendirilmesi, IX. Ulusal Tesisat Mühendisliği Kongresi, 06-09 Mayıs, İzmir.
• 22 S Anaç ,E Özçakal ,G Pamuk Mengü Sanal Su Kavramı ve Su Yönetiminde Önemi Ege Üniv. Ziraat Fak. Derg., 2011, 48 (2): 159-164 ISSN 1018 – 8851
• 23. G., Pegram, S., Conyngham, A., Aksoy, B., B., Dıvrak, D., Öztok, 2014, Türkiye’nin Su Ayak İzi Su, Üretim ve Uluslararası Ticaret İlişkisi, İstanbul Bilgi Üniversitesi.
• 24. www.teias.gov.tr/sites/default/files/2018-11/16.xlsx, Yerli Enerji Kaynaklarına ait Kurulu Gücün Türkiye Toplam Kurulu Gücü İçindeki Payının Yıllar İtibari ile Gelişimi, Türkiye Elektrik İletim A.Ş.
• 25. https://www.teias.gov.tr/tr/iii-elektrik-enerjisi-uretimi-tuketimi-kayiplar-0, Elektrik Enerjisi Üretimi Tüketimi Kayıplar, Türkiye Elektrik İletim A.Ş.
• 26. http://www.dsi.gov.tr/docs/stratejik-plan/dsi-2017-faaliyet-raporu.pdf?sfvrsn=2, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 2017 Yılı Faaliyet Raporu.
• 27. M., T., Özdemir, A., Orhan, M., Cebeci, 2011, Çok Küçük Hidrolik Potansiyellerin Enerji Üretim Amacı ile Yerel İmkanların Değerlendirilmesi, Elektrik-Elektronik ve Bilgisayar Sempozyumu, Fırat Üniversitesi, Elâzığ.