Kilis ili aylık sıcaklık ve yağış verileri trend analizi

Yıl 2018, Cilt: 9 Sayı: 2, 947 - 953, 25.09.2018

Burcu Ercan , Mehmet İshak Yüce

Öz

Hızla artan dünya nüfusu nedeniyle kişi başına düşen su miktarı azalmakta ve kirlilik oranı artmaktadır. Canlıların yaşam sıvısı olan su; hızlı nüfus artışı, bilinçsiz tüketim ve küresel ısınmanın da etkisiyle daha fazla kullanılmaktadır. Bu nedenle temiz su miktarı her geçen gün azalmaktadır. Meteorolojik parametreler su kaynaklarının sürdürülebilirliği açısından önemli etmenlerdir. Sıcaklık ve yağışlarda meydana gelen değişimler tarımsal faaliyetlerin devamlılığı ve içme-kullanma suyu ihtiyacının karşılanabilmesi açısından büyük önem arz etmektedir. Bu çalışmada Kilis il merkezinde bulunan 17262 numaralı meteoroloji istasyonu verileri kullanılmıştır. Veriler 1975-2016 yılları arası, yaklaşık olarak 41 yıllık bir periyodu kapsamaktadır. Aylık maksimum ve aylık ortalama sıcaklık verileri ile aylık toplam yağış verileri Mann-Kendall eğilim analizi testi kullanılarak incelenmişlerdir. Gidiş analizleri 0.05 ve 0.15 anlamlılık seviyelerine göre değerlendirilmiştir. Aylık maksimum sıcaklık verilerinde 0.05 anlamlılık seviyesinde Haziran ayında bir artış gözlenmiştir. Ortalama aylık sıcaklıklarda ise Nisan ayından Ağustos ayına kadar, Mayıs ayı hariç, artan bir eğilim olduğu görülmüştür. Aylık toplam yağış verileri için 0.05 anlamlılık seviyesine göre gidiş olmadığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Eğilim analizi, Mann-Kendall, İklim parametreleri, Yağış, Sıcaklık

Kaynakça

• Ecer, R., (2009). İklim Değişikliği ve GAP Bölgesindeki Su Kaynaklarına Etkisi, Yüksek Lisans tezi, İnşaat Mühendisliği Bölümü, Fen Bilimleri Enstitüsü, Harran Üniversitesi.
• DSİ, (2009). Toprak ve Su Kaynakları, http://www.dsi.gov.tr/topraksu.htm.
• Kendall, M.G., (1975). Rank correlation Methods, Charles Griffin, London.
• Khambhammettu, P., (2005). Appendix Mann-Kendall Analysis for the Fort Ord Site, Annual Groundwater Monitoring Report, California.
• Lettenmaier, D.P., Wood, E.F., Wallis, J.R., (1994). Hydro-climatological trends in the continental United States 1948–1988, Journal of Climate, vol 7.
• Mann, H.B., (1945). Non-parametric Test Against Trend, Econometrica, vol 13. IX. Ulusal Hidroloji Kongresi 04-06 Ekim 2017, Dicle Üniversitesi, Diyarbakır
• Muratoğlu, A., Yüce, M.İ., (2012). Trend Analysis of Tigris River Basin Stream Flow Data, 10th International Congress on Advances in Civil Engineering, Ankara, Turkey.
• Özgür, E., Efe, B., Akbayır, İ., (2014). Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) illerinin aylık ve yıllık toplam yağış analizi, II. Uluslararası Katılımlı Kuraklık ve Çölleşme Sempozyumu, 16-18 Eylül, Konya.
• Papadimitriou, A., Maheras, P. (1991). Some statistical characteristics of air temperature variations at four meditterranean stations, Theoretical and Applied Climatology, 43(3).
• Yenigün, K., Ecer, R., Yeşilnacar, M.İ., (2009). Hidrolojik verilerdeki trendlerin sebep-sonuç ilişkisinin harita üzerleme tekniği ile incelenmesi ve Fırat Havzası/GAP su kaynakları için örnek bir uygulama, II. Ulusal Baraj Güvenliği Sempozyumu, 13-15 Mayıs, Osmangazi Üniversitesi, Eskişehir, 668-678.
• Yue, S., Hashino, M., (2003). Long Term Trends of Annual and Monthly Precipitation in Japan, Journal of the American Water Resources Association, 39(3).