YENİ İLETİŞİM TEKNOLOJİLERİNİN BİREYİN SERBEST ZAMAN KULLANIMINA ETKİSİ VE KURAMSAL AÇIDAN DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2018, Cilt: 8 Sayı: 2, 110 - 126, 26.12.2018

Pınar Basmacı

Öz

20. yüzyılda gelişen teknoloji ile birlikte internet ortaya çıkmıştır. Yeni iletişim teknolojileri olarak adlandırılan bu yenilik, sosyal medya kullanımının yaygınlaşması ile birlikte bireylerin serbest zaman etkinliklerini neredeyse tamamen değiştirmiştir. Başkaları ile sohbet ederek, çeşitli aktivite ya da topluluklara katılarak, dışarıda sosyalleşerek veya evde televizyon izleyerek geçirilen boş zaman etkinlikleri yerini özellikle sosyal medya üzerinden gerçekleştirilen sohbetlere, örgütlenmelere, bilgi alımına ve eğlenceli zaman geçirme gibi etkinliklere

bırakmıştır. Bu bağlamda olumlu ve olumsuz yanları olan, söz konusu bu teknolojinin getirilerini, kuramcılar üzerinden tartışmak, çalışmayı kuramsal açıdan önemli kılmaktadır. Bu noktadan hareketle, çalışmada Harold Innis, Marshall McLuhan, Manuel Castells, Michel Foucault, Hal Niedzviecki ve Jürgen Habermas ele alınmış ve söz konusu kuramcıların yeni iletişim teknolojilerine ilişkin görüşleri tartışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Yeni İletişim Teknolojileri, İnternet, Sosyal Medya, Serbest Zaman

THE EFFECT OF NEW COMMUNICATION TECHNOLOGIES ON THE LEISURE TIME USE AND THEORETICAL EVALUATION

Öz

In the twentieth century, internet emerged with developing technology. This innovation, which is called new communication technologies, has almost completely changed the leisure time activities of individuals with the use of social media. Leisure activities, such as chatting with others, participating in various activities or communities, socializing outside, or watching television at home, have been replaced by conversations, organizations, information gathering and fun time, especially through social media. In this context, discussing the benefits of this technology with the positive and negative sides through the theorists makes the study theoretically important. From this point of view, Harold Innis, Marshall McLuhan, Manuel Castells, Michel Foucault, Hal Niedzviecki and Jürgen Habermas were discussed and their views on new communication technologies were discussed.

Anahtar Kelimeler

New Communication Technologies, Internet, Social Media, Leisure Time

Kaynakça

• Aktaş, C. (2007). İnternetin Gazeteciliğe Getirdiği Yenilikler. Selçuk İletişim Dergisi, 5, 30-41.
• Altay, D. (2005). McLuhan, Rigel, N., Batuş, G., Yücedoğan, G. ve Çoban, B. (Haz.), Kadife Karanlık içinde (ss. 9-75), İstanbul: Su Yayınevi.
• Althusser, L. (2015). İdeoloji ve Devletin İdeolojik Aygıtları. A. Tümertekin (Çev.), İstanbul: İthaki Yayınları.
• Atalay, A. (2004). Spor, Medya ve Serbest Zaman. İstanbul: Beta Yayınları.
• Aydoğan, A. (2012). İletişim Araştırmalarında İnternet Gazeteciliği: Bağlamsal Çalışmaların Eksikliği. İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 35, 19-41.
• Aydoğan, F. (2000). Medya ve Serbest Zaman. İstanbul: Om Yayınevi.
• Aydoğan, F. (2010). İkinci Medya Çağı”nda Gözetim İle Kamusal Alan Paradoksunda İnternet. Aydoğan, F. ve Akyüz, A. (Der), İkinci Medya Çağında İnternet içinde (ss.185-196), İstanbul: Alfa Yayınları.
• Aydoğan, F. & Kırık, A. M. (2012). Alternatif Medya Olarak Yeni Medya. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 18, 58-69.
• Başaran, F. (2010). Yeni İletişim Teknolojileri, Alternatif İletişim Olanakları. Mülkiye Dergisi, 269, 255-270.
• Canpolat, N. (2005). Foucault Rigel, N., Batuş, G., Yücedoğan, G. ve Çoban, B. (Haz.), Kadife Karanlık içinde (ss. 75-139), İstanbul: Su Yayınevi.
• Castells, M. (2013). Ağ Toplumunun Yükselişi. E. Kılıç (Çev.), İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Erdoğan, İ. & Alemdar, K. (1990). İletişim ve Toplum. Ankara: Bilgi Yayınevi.
• Erkul, E. R. (2009). Sosyal Medya Araçlarının (Web 2.0) Kamu Hizmetleri ve Uygulamalarında Kullanılabilirliği. Türkiye Bilişim Derneği Dergisi, 116, 96-101.
• Esenoğlu, C. & Turan, S. (2006). Bir Meşrulaştırma Aracı Olarak Bilişim ve Kitle İletişim Teknolojileri: Eleştirel Bir Bakış. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 2, 71-86.
• Fidan, Z. (2016). Teknoloji ve Siyasal İletişim. Konya: Literatürk Yayınları.
• Foucault, M. (1992). Hapishanenin Doğuşu. M. A. Kılıçbay (Çev), Ankara: İmge Yayınevi.
• Foucault, M. (2000). Büyük Kapatılma. I. Ergüden ve F. Keskin (Çev.), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Güngör, N. (2011). İletişim Kuramlar Yaklaşımlar. Ankara: Siyasal Kitapevi.
• Gürcan, H. İ. (1999). Sanal Gazetecilik. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Habermas, J. (2003). Kamusallığın Yapısal Dönüşümü. T. Bora ve M. Sancar (Çev.), İstanbul: İletişim Yayınları.
• Innis, A. H. (2006). İmparatorluk ve İletişim Araçları. N. Törenli (Çev), Ankara: Ütopya Yayınevi.
• Lister, M., Dovey, J., Giddings, S., Grant, I. H. & Kelly, K. (2009). New Media: A Critical Introduction. Second Edition. Oxon:Routledge.
• McLuhan, M. (2014). Gutenberg Galaksisi. G. Ç. Güven (Çev.), İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Niedzviecki, H. (2010). Dikizleme Günlüğü. G. Gündüç (Çev.), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Ong, J. W. (2010). Sözlü ve Yazılı Kültür. S. P. Bamon (Çev.), İstanbul: Metis Yayınları.
• Özçağlayan, M. (1998). Yeni İletişim Teknolojileri ve Değişim. İstanbul: Alfa Basım Yayım Dağıtım.
• Özkaya, B. (2013). Ağ Toplumunu Omurgası Olarak İnternetin Demokrasi ve Kamusal Alan Açısından Değerlendirilmesi. Algül, A. Ve Üçer, N. (Ed.), Yeni Medya’da Demokrasi içinde (ss. 135- 165), Konya: Literatürk Yayınları.
• Selçuk, G. (2010). Serbest Zaman Etkinlikleri İçerisinde Televizyonun Konumu. Doktora tezi, Ege Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
• Stevenson, N. (2008). Medya Kültürleri Sosyal Teori ve Kitle İletişimi. G. Orhan ve B. E. Aksoy (Çev), Ankara: Ütopya Yayınevi. Tekinalp, Ş. & Uzun, R. (2009). İletişim Araştırmaları ve Kuramları. İstanbul: Beta Basım.
• Timisi, N. (2003). Yeni İletişim Teknolojileri ve Demokrasi. Ankara: Dost Kitapevi.
• Tokgöz, C. (2011). Bilişim Çağında Toplumsal Denetim Aracı Olarak Gözetim Olgusu ve Yeni İletişim Ortamlarında Bireyin Gözetim Fakındalığı Üzerine Bir Araştırma. Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Uyanık, F. (2013). Sosyal Medya: Kurgusallık ve Mahremiyet. Yeni Medya Çalışmaları: Kuram, Yöntem, Uygulama ve Siyasal I. Ulusal Kongresi. Alternatif Bilişim Derneği ile Kocaeli Üniversitesi İletişim Fakültesi. 7- 8 Mayıs 2013.
• Varol, A. (2010). Bilgi Toplumunda Kamusal Alan. Sosyal Bilimler Dergisi, 4, 121-129.
• Yaylagül, L. (2016). Kitle İletişim Kuramları Egemen ve Eleştirel Yaklaşımlar. Ankara: Dipnot Yayınları.
• Yüzer, T. V. (2003). Bir İletişim Ortamı Olarak İnternet. Selçuk İletişim Dergisi, 2, 114-120.