SİVİL TOPLUM KURULUŞLARININ SIĞINMACILARA İNSANİ YARDIM ULAŞTIRMADAKİ İŞLEVLERİ: DÜZCE ÖRNEĞİ

Yıl 2020, Cilt: 10 Sayı: 2, 267 - 283, 30.12.2020

Fatma Kızılelmas

Öz

Suriye’de yaşanan iç savaş ve Ortadoğu ülkelerinde yaşanan iç karışıklıklardan dolayı milyonlarca kişi 2011 yılından itibaren başta komşu ülkeler olmak üzere diğer ülkelere sığınmak zorunda kalmışlardır. Türkiye yaşanan bu kitlesel göçe karşı açık kapı politikası uygulamış ve gelen sığınmacıları ülkeye kabul etmiştir. Geçici olduğu düşünülen sığınmacılar önceleri misafir statüsünde iken daha sonraları yapılan düzenlemelerle hukuki statü kazanarak başta sağlık ve eğitim olmak üzere bazı haklar elde etmişlerdir. Ancak sığınmacılar bu haklara erişimde ve genel olarak barınma, sağlık, eğitim, geçim gibi temel ihtiyaçların sağlanmasında birçok sorunla karşılaşmaktadırlar. Sivil Toplum Kuruluşları da bu sorunların çözümünde, sosyal hizmetlere erişim ve temel ihtiyaçların karşılanmasında kilit rolde bulunmaktadır.
Bu çalışma, resmi ve yarı resmi kuruluşlara göre sahada daha etkin ve yerinde faaliyetler yürütme potansiyeli bulunan Sivil Toplum Kuruluşlarının sığınmacıların sosyal hizmetlere erişimi ve temel ihtiyaçlarının karşılanmasındaki kilit rollerini, sığınmacılara insani yardım yapan Düzce ilindeki sivil toplum kuruluşları bağlamında ele almayı ve onların sığınmacılara insani yardım yapma konusundaki işlevlerini ortaya çıkarmayı amaçlamaktadır. Araştırma kapsamında valilik bünyesinde sığınmacılara danışmanlık hizmeti vermesi amacıyla kurulan Kardeşlik, Akrabalık, Dayanışma ve İletişim Merkezi KADİM’e üye altı dernekte aktif olarak çalışan 5 erkek ve 5 kadın olmak üzere toplam 10 dernek yetkilisi ile görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Çalışmada nitel araştırma yöntemi benimsenmiş, yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılarak derinlemesine görüşme yöntemiyle veriler toplanmıştır. Çalışmada, insani yardım derneklerinin sığınmacıları tespit etme, sığınmacılarla iletişim kurma, yardımları sığınmacılara ulaştırma ve diğer kurumlarla ilişki kurma biçimi ele alınarak incelenmiştir. Bu yardım derneklerinin sığınmacılara yardımda önemli işlevleri olduğu fakat aralarında koordinasyon eksikliğinin bulunduğu ve bu durumun aralarındaki işbirliğini kesintiye uğrattığı tespitinde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

STK, Göç

Kaynakça

• Acar Savran, G. (2013). Sivil Toplum ve Ötesi. Ankara: Dipnot yayınları. Ateş H. ve Ovalı T. (2018). Göçmenler Yerel Halk ve Paydaşların Gözüyle Göç Yönetimi Düzce Örneği, Ankara: Nobel Yayınları. Bilge B. ve Ardıç A.K. (2017). STK’ların Mülteci Öğrencilerle İlgili Çalışmaları: DÜYETDER Örneği. (Editörler: Ali Ertuğrul ve M. Emin Uludağ). 1. Uluslararası Göç ve Mülteci Kongresi Bildirileri. 23-25 Kasım. Düzce: Düzce Üniversitesi. 223-227. Charter of the United Nations, 1945. https://www.un.org/en/charter-united-nations/ erişim-05.02.2020. Coşkun, E. ve Yılmaz Ç. (2018). Sığınmacıların Toplumsal Uyum Sorunları ve Sosyal Hizmetlere Erişimi: Düzce Uydu Kent Örneği. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 75, 269–305. Çaha, Ö. (2017). Sivil Kadın. (4. Baskı). Ankara: Savaş Yayınevi. Düzce Valiliği (2018). Göçmenler Yerel Halk ve Paydaşların Gözüyle Göç Yönetimi Düzce Örneği (Editör: Hamza Ateş ve Turgay Ovalı). Ankara: Nobel Yayınları. Karakurt Tosun, E. (2007). Avrupa Birliğine Üyelik Sürecinde Türkiye’de Yerel Yönetimler ve Sivil Toplum Kuruluşları. Paradoks, Ekonomi Sosyoloji ve Politika Dergisi, 3(2), 1-16. Kaya, A. ve Marchetti, R. (2014). Europaneanization, Framing Competition and Civil Society in The EU and Turkey (Editör: Senem Aydın Düzgit, Daniela Huber, Meltem Müftüler Baç, E. Fuat Keyman, Jan Tasci ve Nathalie Tocci). Global Turkey in Europe II. Energy, Migration, Civil Society and Citizenship Issues in Turkey-EU Relations, Edizioni Nuova Cultura: 145-197. Keane, J. (2003).Global Civil Society. Cambridge: Cambridge University Press. Keyman, F. (2008). Avrupa’da ve Türkiye’de Sivil Toplum. Sivil Toplum Geliştirme Merkezi, 1-14. Özdemir, S.; Başel, H.; Şenocak, H. (2009). Sivil Toplum Kuruluşlarının Artan Önemi ve Üsküdar’da Faaliyet Gösteren Bazı STK’lar Üzerine Bir Araştırma. Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 56, 151-234. Oktay, E- Pekküçükşen Ş. (2009). Yerel Yönetimlerin Demokratikleşmesinin Bir Aracı Olarak Sivil Toplum Kuruluşları Türkiye İçin Kısa Bir Değerlendirme. KMU İİBF Dergisi, 11:16 Özer, H. (2008). Günümüz İtibariyle Sivil Toplum Kuruluşlarının İktisadi ve Sosyal Fonksiyonları. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 7(26), 86-97. Yatkın, A. (2013). Bölgesel Kalkınma Sivil Toplum Kuruluşları ve Kadın Katılımı Elazığ örnek Alan Araştırması. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 23(2), 163-188. Yıldırım, A ve Şimşek H. (2005). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. (5. Baskı). Ankara: Seçkin Yayınları. YUKK, Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu. (2013). T.C. İçişleri Bakanlığı Göç İdaresi Genel Müdürlüğü Yayınları. GİGM, Göç İdaresi Genel Müdürlüğü. (2015). http://www.goc.gov.tr/icerik3/gecici-koruma_363_378_4713 erişim -15 Eylül 2018. GİGM, Göç İdaresi Genel Müdürlüğü. (2020). https://www.goc.gov.tr/duzensiz-goc-istatistikler. Erişim-19.02.2020. KDK, Kamu Denetçiliği Kurumu. (2018). Türkiye’deki Suriyeliler, Ankara: Kamu Denetçiliği Kurumu. Taylor, C. (1990). Modes of Civil Society. Public Culture, 3(1). TOHAV, Toplum ve Hukuk Araştırmaları Vakfı (2014). Göç Analiz Raporu. http://www.madde14.org/index.php?title=TOHAV. erişim-15 Eylül 2018. UNHCR, (United Nations High Commissioner for Refugees). (2019). Convention and Protocol Relating to the Status of Refugees.http://www.unhcr.org/3b66c2aa10-erişim-07.06.2019. 1994 yönetmeliği (1994). https://www.resmigazete.gov.tr/arsiv/22127.pdf erişim-05.02.2020. http://www.duzcekadim.org/index.php?lang=tr erişim-05.02.2020.