STEM EĞİTİMİ YAKLAŞIMI KONULU ARAŞTIRMALAR ÜZERİNE SİSTEMATİK BİR DERLEME

Yıl 2023, Cilt: 13 Sayı: 1, 1 - 23, 31.07.2023

Abdullah Çetin , Barış Gündoğdu , Hatice Hökkaş , Murat Genç

https://doi.org/10.55179/dusbed.1090964

Öz

Yaşadığımız dönemin gereksinimleri doğrultusunda ortaya çıkan STEM Eğitimi Yaklaşımı, 21. yüzyıl dünyasında öğretmen ve öğrenciler için büyük öneme sahiptir. Bunun en önemli nedenlerinde birisi, öğrencileri bilim, teknoloji, matematik ve mühendislik disiplinlerinde birleştirici ve üst düzey becerilere ulaşmasını sağlayan bir yaklaşım olmasından kaynaklanmaktadır. Bu araştırmanın amacı, STEM eğitimi yaklaşımını ele alan makalelerle ilgili sistematik bir derleme yaparak genel bir görünüm ortaya koymaktır. Bu çalışmada, tüm dünyayı etkisi altına alan Corona Virüs Salgınının başladığı 2020 yılına ait Eric, Web Of Science ve DergiPark veri tabanlarında yayımlanıp STEM eğitimi yaklaşımını konu alan toplam 273 makale incelenmiştir. Makalelerin veri tabanlarına göre dağılımları; Eric (%64), DergiPark (%27), Web Of Science (%9) olarak tespit edilmiştir. Ulaşılan bu bulgular sistematik derleme yönteminin sahip olduğu format doğrultusunda belirli bir düzen şeklinde sunulmuştur. Sistematik derlemede makaleler; yazı dili, örneklem grupları, kullanılan yöntemler, veri toplama araçları ve veri analiz yöntemleri bakımından incelenmiştir. Araştırma yöntemleri açısından dağılımlarına bakıldığında en fazla nitel araştırma yöntemi (%42) kullanılırken, örneklem olarak da en çok Öğrenciler (f:160) grubuyla çalışmalar yapıldığı tespit edilmiştir. Nitel araştırma yönteminde, veri toplama aracı olarak en çok yarı yapılandırılmış görüşme formları ve doküman incelemelerin kullanıldığı tespit edilmiştir. Yapılan analizlerin sonucu, STEM eğitimi yaklaşımını konu alan çalışmaların yaygınlaşması ve STEM alanları öğretmenleri ile yapılacak çalışmalarda da artış olması gerektiğini göstermektedir. Ayrıca bu sistematik derlemenin ulaşılan veriler ve öneriler kapsamında araştırmacılara bundan sonra yapılacak çalışmalarda rehber olması beklenmektedir.

Anahtar Kelimeler

Sistematik derleme, STEM, STEM eğitimi yaklaşımı, Sistematik derleme, STEM, STEM eğitimi yaklaşımı

A SYSTEMATIC REVIEW OF RESEARCH ON STEM EDUCATION APPROACH

Öz

The STEM Education Approach, which emerged in line with the needs of the era we live in, has a great importance for teachers and students in the 21st century world. One of the most important reasons for this is that it is an approach that enables students to reach unifying and high-level skills in science, technology, mathematics and engineering disciplines. The aim of this research is to present a general view by making a systematic review of the article studies on STEM education. After being subjected to certain criteria, a total of 273 articles about the STEM education approach were examined, their distribution according to databases; Eric (64%), DergiPark (27%), Web Of Science (9%). These findings are presented in a certain order in line with the format of the systematic compilation method. The aspects we look at in the studies; Written language, sample groups, methods used, data collection tools and data analysis methods are given in the tables. Looking at their distribution in terms of research methods, the most qualitative research method (42%) was used, and the most students (f:160) were determined as the study group. It has been determined that semi-structured interview forms and document reviews are mostly used as data collection tools in the qualitative research method. In addition, this systematic review is expected to guide researchers in future studies within the scope of the data and recommendations reached.

Anahtar Kelimeler

Systematic reviews, STEM, STEM education approach, Systematic reviews, STEM, STEM education approach

Kaynakça

• Akarsu, M., Akçay, N. O., & Elmas, R. (2020). STEM eğitimi yaklaşımının özellikleri ve değerlendirilmesi. Boğaziçi Üniversitesi Eğitim Dergisi, 37, 155–175.
• Akdur, T. E., & Kayış, E. (2017). 2017 yılı scientix STEM eğitimi çalıştayları. Eğitimde FATİH Projesi Eğitim Teknolojileri Zirvesi, 531–533.
• Akgündüz, D., Aydeniz, M., Çakmakçı, G., Çavaş, B., Çorlu, M., T., Ö., & Özdemir, S. (2015). STEM eğitimi Türkiye raporu: günümüz modası mı yoksa gereksinim mi? https://www.aydin.edu.tr/tr-tr/akademik/fakulteler/egitim/Documents/STEM Eğitimi Türkiye Raporu.pdf
• Altunel, M. (2018). STEM eğitimi ve Türkiye : fırsatlar ve riskler. Seta Perspektif, 207, 1–7.
• Ata, A. O. (2021). Fen bilimleri öğretmenlerinin STEM eğitimi yaklaşımına yönelik hazırbulunuşlukları hakkındaki algılarının incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Düzce Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Düzce.
• Aydeniz, M., & Bilican, K. (2018). The impact of engagement in STEM activities on primary preservice teachers’ conceptualization of STEM and knowledge of STEM pedagogy. Journal of Research in STEM Education, 4(2), 213–234. https://doi.org/10.51355/jstem.2018.46
• Aydın-Günbatar, S., & Tabar, V. (2019). Türkiye’de gerçekleştirilen STEM araştırmalarının içerik analizi. YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi (YYU Journal of Education Faculty), 16(1), 1054–1083.
• Ayverdi, L., & Öz Aydın, S. (2020). FeTeMM eğitiminin akademik başarıya etkisini inceleyen çalışmaların meta-analizi. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 14(2), 840–888.
• Çavaş, P., Ayar, A., & Gürcan, G. (2020). Türkiye’de STEM eğitimi üzerine yapılan araştırmaların durumu üzerine bir çalışma. YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi (YYU Journal of Education Faculty), 17(1), 823–854. https://doi.org/10.33711/yyuefd.751853
• Çelik, K. (2012). Canlılarda üreme, büyüme ve gelişme ünitesinin araştırmaya dayalı öğrenme yöntemi ile işlenmesinin öğrencilerin akademik başarılarına, bilimsel süreç becerilerine ve fen ve teknoloji dersine yönelik tutumlarına etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Çevik, M. (2017). Content analysis of stem-focused education research in Turkey. Journal of Turkish Science Education, 14(2), 12–26. https://doi.org/10.12973/tused.10195a
• Daşdemir, İ., Cengiz, E., & Aksoy, G. (2018). Türkiye’de FeTeMM (STEM) eğitimi eğilim araştırması. YYÜ Eğitim Fakültesi Dergisi (YYU Journal of Education Faculty), 15(1), 1161–1183.
• Efe, M. D., Kars, S., Öztürk, Z., Sirem, Ö., Susam, T., Dağıtan, B., Kimyonoğlu, C., Bilgin, G., Güleçyüz, D., Soydaş, N., Akgül, K., Sert, F., Kerkez, B., & Sağbaş, N. Ö. (2021). Tasarım beceri atölyesi okul yöneticileri, öğretmenler ve öğrenciler için rehber (I. Coşkun & M. D. Efe (ed.)). Ankara: MEB. https://tba.meb.gov.tr/wp-content/uploads/2021/04/TBA-Rehber.pdf
• Elmalı, Ş., & Balkan Kıyıcı, F. (2017). Türkiye’de yayınlanmış FeTeMM eğitimi ile ilgili çalışmaların incelenmesi. Sakarya University Journal of Education, 7(3), 684–696. https://doi.org/10.19126/suje.322791
• Ergün, A. (2020). 2012-2018 yılları arasında Türkiye’de gerçekleştirilen STEM eğitimi konulu lisansüstü tezlerin incelenmesi. Mediterranean Journal of Educational Research, 14(31), 393–421. https://doi.org/10.29329/mjer.2020.234.19
• Gonzalez, H. B., & Kuenzi, J. J. (2012). Science, technology, engineering, and mathematics (STEM) education: a primer. Congressional Research Service, Library of Congress, Washington, DC.
• Ha, C. T., Thao, T. T. P., Trung, N. T., Huong, L. T. T., Dinh, N. Van, & Trung, T. (2020). A bibliometric review of research on STEM education in ASEAN: science mapping the literature in scopus database, 2000 to 2019. Eurasia Journal of Mathematics, Science and Technology Education, 16(10), em1889. https://doi.org/10.29333/ejmste/8500
• Herdem, K., & Ünal, İ. (2018). STEM eğitimi üzerine yapılan çalışmaların analizi: bir meta-sentez çalışması. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi / Journal of Educational Sciences, 48(48), 145–163. https://doi.org/https://doi.org/10.15285/maruaebd.345486
• Higgins, J. P., & Green, S. (2011). Cochrane handbook for systematic reviews of interventions version 5.1.0. Chichester (UK): John Wiley & Sons, 2011. https://handbook-5-1.cochrane.org/
• Honey, M. A., Pearson, G., & Schweingruber, H. (2014). STEM integration in K-12 education: status, prospects, and an agenda for research. Washington, DC: The National Academies Press. https://doi.org/10.17226/18612
• Kaleci, D., & Korkmaz, Ö. (2018). STEM education research: content analysis. Universal Journal of Educational Research, 6(11), 2404–2412. https://doi.org/10.13189/ujer.2018.061102
• Karaçam, Z. (2013). Sistematik derleme metodolojisi: sistematik derleme hazırlamak için bir rehber. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 6(1), 26–33.
• Kızılay, E. (2018). Türkiye’de öğretmen eğitimi konusundaki STEM çalışmaları. Tarih Okulu Dergisi, 11(34), 1221–1246. https://doi.org/10.14225/JOH1163
• McMillan, J. H. (2000). Educational research: fundamentals for the consumer. New York: Longman.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2013). Fen bilimleri dersi öğretim programı. https://mufredat.meb.gov.tr/ProgramDetay.aspx?PID=325
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2016). STEM eğitimi raporu. http://yegitek.meb.gov.tr/STEM_Egitimi_Raporu.pdf
• Morrison, J. (2006). TIES STEM education monograph series: atributes of STEM education. Baltimore, MD:TIES, 2, 5.
• Özkaya, A. (2019). STEM eğitimi alanında yapılan yayınların bibliyometrik analizi. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(2), 590–628.
• Tabar, V. (2018). Ülkemizde FeTeMM alanında yapılmış olan çalışmaların içerik analizi. Yüksek Lisans Tezi,Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi,Eğitim Bilimleri Enstitüsü, VAN.
• Turna, Ö., & Bolat, M. (2015). Eğitimde disiplinlerarası yaklaşımın kullanıldığı tezlerin analizi. Ondokuz Mayis University Journal of Faculty of Education, 34(1), 35–55. https://doi.org/10.7822/omuefd.34.1.3
• TÜSİAD. (2014). STEM alanında eğitim almış işgücüne yönelik talep ve beklentiler araştırması. https://tusiad.org/tr/yayinlar/raporlar/item/download/7014_d28ffa2adda423c6d3852cc01c965993
• Wagner, T. (2008). The global achievement gap: why even our best schools don’t teach the new survival skills our children need-and what we can do about it. New York: Basic Books.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yıldırım, B., & Altun, Y. (2015). STEM eğitim ve mühendislik uygulamalarının fen bilgisi laboratuar dersindeki etkilerinin incelenmesi. El-Cezerî Fen ve Mühendislik Dergisi, 2(2), 28–40.
• Zengin, N., Kaya, G., & Pektaş, M. (2020). STEM temelli araştırmalarda kullanılan ölçme ve değerlendirme yöntemlerinin incelenmesi. Gazi University Journal of Gazi Educational Faculty (GUJGEF), 40(2), 329–355.