MOBBİNG, TÜKENMİŞLİK VE YAŞAM TATMİNİ ARASINDAKİ İLİŞKİ: Yardımcı Yargı Personeli Üzerine Bir Uygulama

Yıl 2023, Cilt: 13 Sayı: 1, 55 - 74, 31.07.2023

Yılmaz Eskibina

https://doi.org/10.55179/dusbed.1105222

Öz

Araştırmanın amacı, yardımcı yargı personelinin mobbing, tükenmişlik ve yaşam tatmini algıları arasındaki ilişkiyi incelemektir. Bu amaçla araştırma evreni olarak Balıkesir Adliyesi’nde görev yapan 252 yardımcı yargı personeli alınmıştır.
Araştırmada demografik değişkenlerin tespitine yönelik kişisel bilgi formu hazırlanmıştır. Aiello, Deitinger, Nardella ve Bonafede tarafından 2008 yılında geliştirilen ve 2013 yılında Laleoğlu ve Özmen tarafından Türkçeye çevrilen “Mobbing Tutum Ölçeği”, Diener, Emmons, Larsen ve Griffin tarafından 1985 yılında geliştirilen ve 2018 yılında Bekmezci ve Mert tarafından Türkçeye çevrilen “Yaşam Tatmin Ölçeği” ve son olarak Maslach ve Jakson tarafından 1981 yılında geliştirilen ve Ergin tarafından 1992 yılında Türkçeye çevrilen “Tükenmişlik Ölçeği” kullanılarak 176 katılımcıdan veri elde edilmiştir.
Sonuç olarak yardımcı yargı personelinin cinsiyet değişkeninin mobbing algılarında, yaş değişkeninin tükenmişlik algısında, statünün mobbing ve tükenmişlik algısında, bağlı olunan birimini mobbing ve tükenmişlik algısında, kıdemin de tükenmişlik algısında farklılık olduğu tespit edilmiştir.
Yapılan korelasyon analizinde mobbing algısı ile tükenmişlik algısı üzerinde pozitif yönlü anlamlı bir ilişki olduğu, tükenmişlik algısı ile yaşam tatminin algıları arasında negatif yönlü anlamlı bir ilişkinin olduğu anlaşılmıştır. Mobbing algısı ile yaşam tatmini arasında doğrudan anlamlı bir ilişkinin olmadığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Yardımcı Yargı Personeli, Mobbing, Tükenmişlik, Yaşam Tatmini

Teşekkür

Balıkesir İlk Derece Mahkemesi Adalet Komisyonu Başkanlığı

Kaynakça

• Aiello, A., Dientinger, P., Nardella,C., and Bonafede, M. (2008), A Tool for Assessing the Risk of Mobbing in Organizational Environments: The “Val.Mob.” Scale, Prevention Today, (3), ss.9–24.
• Aktan C. ve Yay S. (2016). ''Öğrenilmiş Çaresizlik ve Değişime Pasif Direnç'', Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 8(2), ss.58-71.
• Aras, A. (2012), “İlköğretim Okullarında Görev Yapan Müzik Öğretmenlerinin Mobbing(yıldırma) yaşam Düzeyleri, Örgütsel Bağlılık ve İş Doyumları Arasındaki İlişkiler” Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Bekmezci, M., ve Mert, İ.S., (2018), Yaşam Tatmini Ölçeğinin Türkçe Geçerlilik ve Güvenirlilik Çalışması, Toros Üniversitesi İİSBF Sosyal Bilimler Dergisi, 5(8): ss.166-177
• Çam, M.O. (1992), Tükenmişlik Envanterinin Geçerlilik ve Güvenirliliğinin Araştırması”, 7. Ulusal Psikoloji Kongresi Bilimsel Çalışmaları, Ankara, Hacettepe Üniversitesi, ss.155-160
• Çukur, C. (2012), “İşyerinde Psikolojik Taciz(Mobbing)”, Çimento İşveren Dergisi, 2(26), s.34-48
• Demirci, M. K. ve Büyük, K. (2012). Mobbing: Duygusal Taciz. Derya Ergun Özler (Ed). Örgütsel Davranışta Güncel Konular (içinde) ss. 247-266. Bursa: Ekin Yayınevi.
• Dursun, S.,(2012), İşyeri Şiddetinin Çalışanların Tükenmişlik Düzeyi Üzerine Etkisi: Sağlık Sektöründe Bir Uygulama, Çalışma İlişkileri Dergisi, 2012(3), ss.105-115
• Eskibina, Y. (2021), Personel Güçlendirmenin İş Tatminine Etkisi: Yardımcı Yargı Personeli Üzerine Bir Araştırma: Ankara: Gece Kitaplığı
• Karakuş, M., ve Çankaya, H.İ., (2012), Öğretmenlerin Maruz Kaldıkları Psikolojik Şiddete İlişkin Bir Modelin Sınanması, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (42), ss.225-237
• Keser, A. ve Güler, B.K. (2016), Çalışma Psikolojisi, Kocaeli: Umuttepe Yayımları
• Laçin, S. (2020), “Psikolojik Şiddet(mobbing) ve Örgütsel Sinizm İlişkisi: Belediye Çalışanları Üzerinde Bir Araştırma”, Yüksek Lisans Tezi, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Muğla.
• Mesci, Muammer (2008), Türkiye’deki Seyahat Acentalarında Performans Değerlendirme Yaklaşımları: A Grubu Seyahat Acentalarına Yönelik Bir Araştırma, Yüksek Lisans Tezi, Düzce Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Düzce.
• Poussard J.M ve Çamuroğlu M.Ş (2009), Psikolojik Taciz İşyerindeki Kâbus, Ankara: Nobel Yayınları
• Tansel, B. (2021), Adalet Bakanlığı Personelinin Yaşam Doyumu, İş Doyumu ve Tükenmişlik Düzeyleri Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi, Toros Üniversitesi İİSBF Sosyal Bilimler Dergisi, 8(14), ss.51-66.
• Vandekerckhove, W. and Commers, M.S.R. (2003). Downward workplace mobbing: a sign of the times?. Journal of Business Ethics, 45(1/2), s.41- 50.
• Yöney, E.Y ve Kılıç E. (2020), “Bankacılık Sektöründe Psikolojik Yıldırmanın Çalışanlarını İş ve Yaşam Tatmini Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi” İktisadi, İdari ve Siyasal Araştırmalar Dergisi, 56(11), ss.34-52