İç Mekan Yönlendirme Tasarımlarında Mobil Arttırılmış Gerçeklik Uygulamalarının Kullanımı

Yıl 2023, Cilt: 13 Sayı: 2, 272 - 284, 31.12.2023

Birsen Çeken , Yiğit Balcı

https://doi.org/10.55179/dusbed.1284519

Öz

Geçmişten günümüze değişen ve gelişen toplu yaşam alanlarında hayat kalitesini korumak, yön bulmak, doğru bilgiye ulaşmak gibi ihtiyaçların karşılanması için bir sistem kurma ihtiyacı ve çözüm odaklı bir tasarımı beraberinde getirme durumu ortaya çıkmıştır. Özellikle nüfus yoğunluğunun fazla olduğu metropollerde yer alan kamu binalarında insan trafiğinin fazla olması sebebi ile yönlendirme tasarımına olan ihtiyaç meydana gelmektedir. Yönlendirme sistemlerinden mekân içi yön bulma ve bilgilendirme açısından oldukça büyük bir öneme sahip olan grafik tasarım elemanları toplumsal hayatın vazgeçilmez unsurlarından bir tanesi olmaktadır. Gün içindeki yoğun hareketlilikte yaşamımızı düzenlememizi ve yönlendirmemizi sağlamak için mobil teknoloji uygulamalarından faydalanmaktayız. Mobil cihazlarda yönlendirme ve bilgilendirme özelliği bulunan uygulamalarda tercih edilen teknolojilerden birisi de artırılmış gerçeklik teknolojisidir. Sanal dünya ve gerçek dünya deneyimini kullanıcılara aynı anda sunan artırılmış gerçeklik teknolojisi konum bazlı iç mekân yönlendirmesine farklı bir boyut kazandırmıştır. Bu çalışmada da yönlendirme tasarımı ve artırılmış gerçeklik kavramları ele alınmış, arttırılmış gerçeklik uygulamalarının konum tabanlı yönlendirme sistemlerine yönelik öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Yönlendirme tasarımı, Artırılmış gerçeklik, Mobil artırılmış Gerçeklik uygulamaları, Grafik tasarım

Kaynakça

• Aybek, U. & Taşçıoğlu, M. (2021). Tren istasyonlarına ve raylı sistemlere yönelik yönlendirme sistemlerinin tasarım ilkeleri. Sanat-Tasarım Dergisi, (12), 18-24.
• Azuma, R.T. (1997). A Survey of augmented reality. Presence: Teleoperators and Virtual Environments, 6(4), 355-385.
• Baranseli, E.S. (2018). Ekrandan günlük hayatımıza sızan yeni gerçeklik: arttırılmış gerçeklik. Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, (66), 297-309.
• Carmigniani, J. & Furht, B. (2011). Augmented reality: an overview. Handbook of Augmented Reality, 3-46.
• Curtsson, F. (2021). Designing an augmented reality based navigation ınterface for large ındoor spaces. Degree of Master, Kth Royal Institute of Technology. Stockholm.
• Cipresso, P., Giglioli, I. A.C., Raya, M.A. & Riva, G. (2018). The past, present, and future of virtual and augmented reality research: a network and cluster analysis of the literature. Frontiers in Psychology, (2086), 1-20.
• Çeken, B. & Şenoymak, M. (2019). Çocuklara yönelik grafik kullanıcı arayüzü tasarımının, kullanılabilirlik ve eğlence bakımından önemi. Sanat ve Tasarım Dergisi, 9(2), 216-233.
• Delil, S. (2021). Mobil uygulamalarda kullanılan animasyonlar: hareketli grafikler ve kullanıcı deneyimi ilişkisi. Social Mentality and Researcher Thinkers Journal (Smart Journal), 7(49), 2125-2137.
• Dursun, N. (2020). Futuristik grafik tasarım dilleri ile hareketli grafikler ve illüstrasyon. Yayınlanmamış Sanatta Yeterlik Tezi. Arel Üniversitesi. İstanbul.
• Franchi, J. (1994). Virtual Reality: An overview. TechTrends, 39(1), 23-26.
• Gezer, Ü. (2020). Artırılmış gerçeklik teknolojisinin grafik tasarımdaki kullanım alanlarının reklam grafiği üzerinden incelenmesi. Journal of Social and Humanities Sciences Research, 7(53), 1292-1301.
• Göçmen, P.Ö. (2018). Artırılmış gerçeklik uygulamaları ile yeni medya reklam tasarımı. Sanat ve Tasarım Dergisi, (22), 175-191.
• Gök, V. & Karademir, F. (2020). Yabancılara Türkçe öğretimi için oluşturulmuş eğitsel web sitelerinin kullanılabilirlik ve öğretici görüşleri açısından değerlendirilmesi. Düzce Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(2), 300-317.
• Gülel, Z. & Arabacıoğlu, B. C. (2019). Arttırılmış gerçekliğin (AG) mekân tasarımı eğitiminde kullanımına potansiyeller ve kısıtlamalar ışığında güncel bir bakış. Sanat ve Tasarım Dergisi, (23), 151-177.
• Güler, T. (2014). Dokuz Eylül Üniversitesi uygulama ve araştırma hastanesi örneğinde yönlendirme ve işaretleme tasarımında stratejik planlama. Yedi, (12), 65-75.
• Güngör, B.Ö. (2021). Yönlendirme grafikleri açısından tipografi ve iletişimin önemi. Uluslararası Sanat Kültür ve İletişim Dergisi, 3(1), 66-77.
• İçten, T. & Bal, G. (2017). Artırılmış gerçeklik üzerine son gelişmelerin ve uygulamaların incelenmesi. Gazi University Journal of Science Part C: Design and Technology, 5(2), 111-136.
• İpek, A.R. (2020). Artırılmış gerçeklik, sanal gerçeklik ve karma gerçeklik kavramlarında isimlendirme ve tanımlandırma sorunları. İdil Sanat ve Dil Dergisi, 9(71), 1061-1072.
• Mann, T. (2022). AR wayfinding as a vital extension of digital signage in the post-pandemic world. Digital signage pulse. https://digitalsignagepulse.com/news/ar-wayfinding-as-a-vital-extension-of-digital-signage-in-the-post-pandemic-world/ (E.T.: 29.12.2022)
• Neogoma. (2021). Does AR Navigation in Shopping Malls Really Work? Medium. https://neogoma.medium.com/does-ar-navigation-in-shopping-malls-really-work-9ab68d1aa58 (E.T.: 28.12.2022)
• Situm. (2022). What Positioning System Should You Use to Build Your Augmented Reality Navigation App? https://situm.com/en/blog-eng/indoor-positioning/what-positioning-system-should-you-use-to-build-your-augmented-reality-navigation-app/ (E.T.: 30.12.2022)
• Sung, D. (2013). How Does Augmented Reality Work? https://www.pocket-lint.com/apps/news/108884-how-does-augmented-reality-work/ (E.T.: 28.08.2023)
• Sutherland, I.E. (1968). A Head-Mounted Three Dimensional Display. Fall Joint Computer Conference Part I, December 9-11.
• Sünger, I. & Çankaya, S. (2019). Augmented reality: historical development and area of usage. Journal of Educational Technology and Online Learning, 2(3), 118-133.
• Taşçıoğlu, M. ve Aydın, D. E. (2015). Grafik Tasarımın Bilgilendirme ve Yönlendirme Tasarımındaki Rolü ve Londra-Eskişehir Örnekleri Üzerinden Bir İnceleme. Sanat ve Tasarım Dergisi, 5(2), 227-245.
• Uğur, İ. & Apaydın, Ş. (2014). Artırılmış gerçeklik uygulamalarının reklam beğeni düzeyindeki rolü. Humanities Sciences, 9(4), 145-156.
• Woods, B. (2014). How Augmented Reality is Augmenting Its Own Future. https://thenextweb.com/news/augmented-reality-augmenting-future#!t4WKQ (E.T.: 29.08.2023)
• Yılmaz, M., Ersan, M. & Ağca, Ç. (2018). Görme engelliler için erişilebilir yönlendirme tasarımı: ankara kızılay mahallesi örneği. The Journal of Academic Social Science, (74), 535-544
• Yılmaz, M., Özbek, S. & Ersan, M. (2018). İnfografiğin şehir haritalarında kullanımı. I. Sada Disiplinlerarası Sanat Sempozyumu, Ankara.
• Zheng, J., Chan, K. & Gibson, I. (1998). Virtual reality. IEEE Potentials, 17(2), 20-23.