Bocce Sporcularında Yakalama ve Atış Performansının Lateralizasyona Göre Değerlendirilmesi

Yıl 2020, Cilt: 3 Sayı: 2, 65 - 76, 30.06.2020

İnci Kesilmiş

Öz

Bu araştırmanın amacı Bocce sporcularında yakalama ve atış performansının incelenmesidir. Bu doğrultuda 36 erkek ve 39 bayan olmak üzere 75 bocce sporcusu araştırmaya katılmıştır. Bocce sporcularının 38’si sağlak 37’si solaktır. Katılımcıların boy uzunluğu ortalaması (152,6 ±9.45) cm, vücut ağırlığı ortalaması (43,99±9.44) kg’dır. Veri toplama araçları olarak, yakalama performansını belirlenmesi için tenis topu yakalama testi, atış performansının belirlenmesi için dart atışı skorları değerlendirmeye alınmıştır. Top yakalama performansının belirlenmesi için 10 tekrarlı 8 seri top yakalama uygulanmıştır. Topun yakalanmasının zorluk derecesi, mesafe artırılması ile çift el ve tek el kullanımı ile ayarlanmıştır. Toplam skor 0-80 puan arasında değişmektedir. Dart atışı için; katılımcılar 10 sağ 10 sol el ile olmak üzere 20 dart atışı yapmıştır ve skorlar kaydedilmiştir. İstatistiksel analizler için; ikili karşılaştırmalar için Mann Whitney U ve ilişkisel karşılaştırmalar için Spearman Korelasyon Katsayısı kullanılmıştır. Sağ el ile yakalama skoru ve sağ el toplam skoru arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlıdır ve erkek katılımcılar lehinedir. 3m mesafeden sol el ile yakalama ve sol el ile dart atış performansı solaklar lehine istatistiksel olarak anlamlıdır. Göz tercihine göre sol el ile 2m mesafeden top yakalama performansı arasındaki fark anlamlıdır ve sol göz dominanslı sporcular lehinedir. Sol göz dominanslı olmak ile sol el ile yakalama performansı arasında ilişki vardır. Sağ bacak dominanslı bocce sporcularının sağ el ile dart atış performansı arasında, sol bacak dominanslı bocce sporcularının sol el ile dart atış performansları arasındaki ilişkide istatistiksel olarak anlamlıdır (p<.05). Araştırma sonuçlarımızda da gözlenen el dominansına göre istatistiki farklılıklar bocce branşının gerektirdiği antrenmanın bir etkisi olarak gözlenmiş olabileceği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

top yakalama, dart, atış, bocce

Kaynakça

• Aslan, C. S., Özer, U., & Dalkıran, O. (2019). Kız çocuklarında koordinasyon ve reaksiyon özelliklerinin yaş değişkenine göre incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 4(1): 27-33.
• Arslan, L. (2018). Yetı̇şkı̇n gençler türkı̇ye bocce şampiyonasına katılan takımların başarı düzeylerı̇yle denge ve fı̇zı̇ksel aktı̇vı̇te sevı̇yelerı̇nı̇n ı̇ncelenmesı̇. Yüksek Lisans Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Samsun.
• Arslan, B. (2018). Türkiye'deki bocce ve dart sporcularının ahlaki karar alma tutumlarının incelenmesi (Master's thesis, Bartın Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bartın.
• Aydın, O., & Yaşartürk, F. (2019). Üniversitede öğrenim gören elit düzey bocce sporcularının rekreasyon faaliyetlerine yönelik tatmin ve benlik algısı düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(1), 449-461.
• Barnett, L. M., Lai, S. K., Veldman, S. L., Hardy, L. L., Cliff, D. P., Morgan, P. J., ... Okely, A. D. (2016). Correlates of gross motor competence in children and adolescents: A systematic review and meta-analysis. Sports Medicine, 46(11), 1663–1688. doi:10.1007/s40279-016-0495-z
• Barnett, L. M., Van Beurden, E., Morgan, P. J., Brooks, L. O., & Beard, J. R. (2010). Gender differences in motor skill profi- ciency from childhood to adolescence: A longitudinal study. Research Quarterly for Exercise and Sport, 81, 162–170. doi:10.1080/02701367.2010.10599663
• Berg, W. P., & Hughes, M. R. (2019). The Effect of Load Uncertainty on Neuromotor Control in Catching: Gender Differences and Short Foreperiods. Journal of motor behavior, 1-15.
• Brown, S. R., Brughelli, M., & Bridgeman, L. A. (2016). Profiling isokinetic strength by leg preference and position in rugby union athletes. International Journal of Sports Physiology and Performance, 11, 500-507.
• D’Andolal, M. D., Cesqui, B., Portone, A., Fernandez, L., Lacquaniti, F., & d’Avella1, A. (2013). Spatiotemporal char- acteristics of muscle patterns for ball catching. Computational Neuroscience, 7, 1–11.
• Davies, P.L., & Rose, J.D. (2000). Motor skills of typically developing adolescents: Awkwardness or improvement? Physical and Occupational Therapy in Pediatrics, 20(1), 19–42.
• Ehl, T., Roberton, M. A., & Langendorfer, S. J. (2005). Does the Throwing “Gender Gap” Occur in Germany? Research Quarterly for Exercise and Sport, 76(4), 488–493.doi:10.1080/02701367.2005.10599322
• Eler, N. (2018). Farklı sporlarda antropometrik ve fiziksel uygunluk parametrelerinin incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 20(3): 32-46.
• Fischman M.G, Moore J.B, Steele K.H. (1992). Children’s one hand catching as a function of age, gender, and ball location, Res Q Exerc. Sport, 63(4), 349-55.
• Giagazoglou, P., Kabitsis, N., Kokaridas, D., Zaragas, C., Katartzi, E., & Kabitsis, C. (2011). The movement assessment battery in Greek preschoolers: The impact of age, gender, birth order, and physical activity on motor outcome. Research in Developmental Disabilities, 32(6), 2577–2582.
• Gümüş, M. (2017). Analysis of the relationship between cerebral lateralization and grip strength in elite fencing athletes. Life Science Journal, 14(8).
• Gürez, C. (2013). İlimizde Baskın Göz Oranı. Medical Journal of Bakirkoy, 9(2).
• Josune Rodríguez-Negro, Francisco Javier Huertas-Delgado & Javier Yanci (2019): Motor skills differences by gender in early elementary education students. Early Child Development and Care, DOI: 10.1080/03004430.2019.1617284
• Junaid, K.A., & Fellowes, S. (2006). Gender differences in the attainment of motor skills on the Movement Assessment Battery for Children. Physical and Occupational Therapy in Pediatrics, 26(1–2), 5–11.
• Livesey, D., Coleman, R., & Piek, J. (2007). Performance on the Movement Assessment Battery for Children by Australian 3- to 5-year-old children. Child: Care, Health and Development, 33(6), 713–719.
• McCurdy, K., & Langford, G. (2005). Comparison of unilateral squat strength between the dominant and non-dominant leg in men and women. Journal of Sports Science & Medicine, 4(2), 153.
• McGrath, T. M., Waddington, G., Scarvell, J. M., Ball, N. B., Creer, R., Woods, K., & Smith, D. (2016). The effect of limb dominance on lower limb functional performance–a systematic review. Journal of Sports Sciences, 34(4), 289–302. http://dx.doi.org/10.1080/02640414.2015.1050601.
• McManus, I. C. (1999). Eye-dominance, Writing Hand, and Throwing Hand. Laterality: Asymmetries of Body, Brain and Cognition, 4(2), 173–192.doi:10.1080/713754334
• Montagne, G., Laurent, M., Durey, A., & Bootsma, R. (1999). Movement reversals in ball catching. Experimental Brain Research, 129(1), 87-92.
• Nelson K, Thomas J, Nelson J. (1991). Longitudinal change in throwing performance: gender differences. Res Q Exerc Sport. 62(1):105–108. https://doi.org/10.1080/02701367.1991.10607526 PMID: 2028085
• Oldfield RC. (1971). The assessment and analysis of handedness: the Edinburgh inventory. Neuropsychologia, 9:97-113.
• Pençe, S. (2000). Serebral Lateralizasyon. Van Tıp Dergisi, 7(3), 120-125.
• Peper, L., Bootsma, R., Mestre, D. & Bakker, F. (1994) Catching balls: how to get the hand to the right place at the right time. Journal of Experimental Psychology: Human Perception and Performance, 20: 591– 612.
• Sarıkabak, M., Eyüboğlu, E., & Ayrancı, M. (2018). Bocce (petank) sporcularının duygusal zekâ düzeylerinin, akademik erteleme davranışları üzerine etkisinin incelenmesi. Uluslararası Kültürel ve Sosyal Araştırmalar Dergisi (UKSAD), 4(1), 163-177.
• Sachlikidis, A., & Salter, C. (2007). A biomechanical comparison of dominant and non-dominant arm throws for speed and accuracy. Sports Biomechanics, 6(3), 334-344.
• Smirnov, A. S., Alikovskaia, T. A., Ermakov, P. N., Khoroshikh, P. P., Fadeev, K. A., Sergievich, A. A., ... & Golokhvast, K. S. (2019). Dart Throwing with the Open and Closed Eyes: Kinematic Analysis. Computational and Mathematical Methods in Medicine, 2019.
• Tillaar, R.V.D, & Ettema, G. (2009). A comparison of overarm throwing with the dominant and nondominant arm in experienced team handball players. Perceptual and Motor Skills, 109(1), 315-326.
• Tükenmez, H. (2014). Petank ve antrenman teknikleri. Arvo Yayıncılık, İzmir.
• Tükenmez, M. (2018). Denge Antrenmanlarının Bocce Raffa Oyuncularında Yaklaşma (Punto) İsabetlilik Oranına ve Denge Koordinasyon Üzerine Etkisi (İstanbul Esenyurt İlçesi Örneği). Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Gelişim Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Türkmen, M. (2011). Çim Topu, Petank, Raffa ve Volo oyun sistemleriyle; Bocce tanımlar, tarihçe ve oyun kuralları, Ankara: Neyir Yayınları.
• Vedul-Kjelsås, V., Stensdotter, A. K., & Sigmundsson, H. (2012). Motor competence in 11-year-old boys and girls. Scandinavian Journal of Educational Research, 57(5), 1–10. doi:10.1080/00313831.2012.732603
• Wicks, L. J., Telford, R. M., Cunningham, R. B., Semple, S. J., & Telford, R. D. (2015). Longitudinal patterns of change in eye–hand coordination in children aged 8–16 years. Human Movement Science, 43, 61-66.
• Zatsiorsky, V. M. (2013). Biomechanics of sport and exercise. Human Kinetics.