Thematic Fiction in Fatma İrfan Serhan's Karagöl Novel

Yıl 2024, Cilt: 6 Sayı: 1, 50 - 62, 30.06.2024

Adem Gürbüz

https://doi.org/10.55796/dusuncevetoplum.1442438

Öz

Village novels, which have become popular since the 1950s, especially deal with the conflict between peasants and landlords and rich and poor, inequalities between men and women, class differences, traditions and customs, village-city conflict, etc. focuses on issues. In such works, the peasant/peasantry was glorified in a romantic manner for a period of time; A modernist, enlightened, technology-glorifying, innovative and rational perspective is presented. It is aimed to raise the public's awareness, educate them, make them aware of their values and bring them to modernist behavioral patterns. Particularly elements such as religion, clergy, false understanding of trust, bigotry, etc. are criticized and rationality is brought to the fore. Geographies/cultures and their characteristics that remained untouched until the Republic period and that writers stayed away from are emphasized.
In this study, Karagöl novel by Fatma İrfan Serhan, who draws a social realist profile and is especially interested in village novels, will be examined in terms of thematic fiction. Karagöl is a village novel that deals with the difficulties of village life, the sources of wealth in the villages, the importance of working and striving, the bigotry and false understanding of resignation among the villagers, and the difficulties of living conditions in the village within the framework of a certain fiction. As a result of the research, the work; It has been determined that it is built on four themes: diligence, religion and bigotry, inequality between men and women and disharmony marriages. In these themes, instead of making social criticism in general, the author reflected the characteristic features of village life, highlighted social realistic teachings, drew attention to the false beliefs and understanding of bigotry in village life, and embodied village life in a realistic way.

Anahtar Kelimeler

: Fatma İrfan Serhan, Karagöl, village novel, social realism.

Fatma İrfan Serhan’ın Karagöl Romanında İzleksel Kurgu

Öz

1950’li yıllardan itibaren popülerleşmeye başlayan köy romanları özellikle köylü-ağa ve zengin-fakir çatışması, kadın-erkek eşitsizlikleri, sınıf farklılıkları, gelenek ve görenekler, köy-kent çatışması vb. konular üzerinde durur. Bir dönem romantik bir tarzda köylünün/köylülüğün de yüceltildiği bu tür eserlerde; modernist, aydın, teknolojiyi yücelten, yeniliklere açık ve akılcı bir bakış açısı ortaya konur. Halkın bilinçlendirilmesi, eğitilmesi, değerlerinin farkına varması ve modernist davranış kalıplarına kavuşturulması amaçlanır. Özellikle din, din adamı, yanlış tevekkül anlayışı, taassup vb unsurlar eleştiriye tabi tutulur ve akılcılık ön plana çıkarılır. Cumhuriyet dönemine kadar bakir kalan ve yazarların uzak durduğu coğrafyalar/kültürler ve bunların özellikleri üzerinde durulur.
Bu çalışmada, toplumcu gerçekçi bir profil çizen ve özellikle köy romanlarına ilgi duyan Fatma İrfan Serhan’ın Karagöl romanı izleksel kurgu yönünde incelenecektir. Karagöl, köy yaşamının zorluklarını, köylerdeki zenginlik kaynaklarını, çalışıp çabalamanın ve gayret göstermenin önemini, köylülerdeki taassup ve yanlış tevekkül anlayışını, köydeki yaşam koşullarının zorluğunu belli bir kurgu çerçevesinde işleyen bir köy romanıdır. Araştırma sonucunda eserin; çalışkanlık, din ve taassup, kadın-erkek eşitsizliği ve uyumuz evlilikler olmak üzere dört izlek üzerine kurgulandığı tespit edilmiştir. Yazar, bu izleklerde genel olarak toplumsal eleştiride bulunmak yerine köy yaşamının karakteristik özelliklerini yansıtmış, toplumcu gerçekçi öğretileri ön plana çıkarmış, köy yaşamındaki yanlış inançlara ve taassup anlayışına dikkat çekmiş ve köy yaşamını realist bir şekilde somutlaştırmıştır.

Anahtar Kelimeler

Fatma İrfan Serhan, Karagöl, köy romanı, toplumcu gerçekçilik.

Kaynakça

• Büyükokutan, A. T. (2013). Yapısal ve İşlevsel Özellikleriyle “Gelin Göçürme” (Muğla İli Örneği). Türklük Bilimi Araştırmaları Dergisi, (XXXIV), 35-56.
• Demren, Ç. (2003). Erkeklik, Ataerkillik ve İktidar İlişkileri. Toplumsal Cinsiyet, Sağlık ve Kadın, 33-44. Gülendam, R. (2010). Türk Romanında Dine ve Din Adamına Bakış. Hece (Türk Romanı Özel Sayısı), (65-66-67), 310-319.
• Kalav, A. (2012). Namus ve Toplumsal Cinayet. Mediterranean Journal of Humanities, (11/2), 151-163. https://doi.org/10.13114/MJH/20122743
• Kaplan, R. (1997). Cumhuriyet Dönemi Türk Romanında Köy. Akçağ Yayınları.
• Kaya, U. (2012). Osmanlı’da Aile Bireylerinin Görevleri ve Sorumlulukları. Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, (XVI / 2), 477-513.
• Moran, B. (2007). Edebiyat Kuramları ve Eleştiri. İletişim Yayınları.
• Polat, Ö. (2011). Dilan. Evrensel Basım Yayın.
• Ökten, Ş. (2009). Toplumsal Cinsiyet ve İktidar: Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin Toplumsal Cinsiyet Düzeni. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, (2/8), 302-312.
• Serhan, F. İ. (1979). Karagöl. Hürriyet Yayınları.
• Tahir, K. (2004). Bir Mülkiyet Kalesi. Tekin Yayınevi.
• Tarhan, N. (2014). Bilinçli Aile Olmak. Timaş Yayınları.
• Tepedelen, H. (2020). Fatma İrfan Serhan. https://teis.yesevi.edu.tr/madde-detay/fatma-irfan-serhan adresinden 23 Şubat 2024 tarihinde alınmıştır.
• Yalçın, M. (Ed.). (2001). Tanzimat'tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi, C. 2. Yapı Kredi Yayınları.