A Research on the Sustainable Production Practices at Forestry Industry in Western Black Sea

Yıl 2015, Cilt: 11 Sayı: 2, 4 - 12, 01.06.2015

Tarık Gedik , Muhammet Çil

Öz

Main aims of the study are to identify the current situations of forestry industry enterprises in terms of cleaner (sustainable) production, and the activities carried out for cleaner production in the enterprises in Western Black Sea Region. Research population is chosen as the 174 industrial middle and large scale enterprises operating with production activities in the Western Black Sea Region. 50 enterprises provided feedback to the research. A survey form was developed by taking literature activities into account and the survey forms prepared were distributed to the forestry industry enterprises in Western Black Sea Region (Düzce, Zonguldak, Bolu, Bartın, Karabük, Kastamonu provinces); and it was conducted with middle and high level managers using face to face survey technique. Data obtained from the enterprises as a result of the study reveal that areas that require intensive use of sources and cause waste are finance, labour force and time constraints. Objectives that are desired to be achieved as a result of efforts of cleaner production are categorized into three groups as “Economic”, “Social” and “Environmental” objectives. Low cost and cleaner production suggestions are formed to ensure source savings and decrease waste production under the light shed by this information.

Anahtar Kelimeler

Cleaner (Sustainable) Production, Western Black Sea, Forest products industry

Batı Karadeniz Bölgesinde Yer Alan Orman Ürünleri Sanayi İşletmelerinde Sürdürülebilir Üretim Uygulamaları Üzerine Bir Araştırma

Öz

Batı Karadeniz Bölgesinde yer alan orman ürünleri sanayi işletmelerinin temiz (sürdürülebilir) üretim konusunda mevcut durumlarının belirlenmesi ve temiz üretim açısından işletmelerce yapılan çalışmalar araştırmanın temel amaçlarını oluşturacaktır. Bu amaçla, Batı Karadeniz Bölgesinde üretim faaliyeti gösteren orta ve büyük ölçekli 174 sanayi işletmesi araştırmanın evreni olarak seçilmiştir. Araştırmada 50 işletmeden geri dönüş sağlanmıştır. Literatürde yapılan çalışmalar dikkate alınarak bir anket formu geliştirilmiş ve hazırlanan anket formları Batı Karadeniz Bölgesinde (Düzce, Zonguldak, Bolu, Bartın, Karabük, Kastamonu) faaliyette olan orman ürünleri sanayi işletmelerine ulaştırılarak, orta ve üst düzey yöneticilere yüz yüze anket tekniği ile uygulanmıştır. Çalışmanın sonucunda, işletmelerden elde edilen veriler doğrultusunda, orman ürünleri sanayinde üretim yapan işletmelerde, yoğun kaynak kullanımı ve atık oluşumuna neden olan alanları finansman, işgücü ve zaman yetersizliği olarak sıralamışlardır. Çalışma sonucunda temiz üretim konusunda işletmelerin ulaşmak istedikleri amaçlar “Ekonomik”, “Sosyal” ve “Çevresel” amaçlar olarak 3 grupta irdelenmiştir. Bu bilgiler ışığında hem kaynak tasarrufu sağlayacak hem de atık oluşumunu azaltacak düşük maliyetli ve temiz üretim önerileri geliştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Temiz (Sürdürülebilir) Üretim, Batı Karadeniz, Orman ürünleri sanayi

Kaynakça

• Akdoğan A. 2003. Çevreye Duyarlı Yönetim ve İşletmecilik, Kayseri Ticaret Odası Yayınları 48, Kayseri,
• Avşar E., Demirer G. N. 2005. Seka Balıkesir Kağıt Hamuru ve Kağıt Fabrikasında Temiz Üretim Olanaklarının Değerlendirilmesi Çalışması, 6. Ulusal Çevre Mühendisliği Kongresi, İstanbul 181-194,
• Bakka. 2012. Batı Karadeniz Bölgesi Organize Sanayi Bölgeleri Mevcut Durum Analizi, (http://www.bakka.org.tr),
• Bal J., Gundry J. 1999. Virtual Teaming in the Automotive Supply Chain Team Performance Management: An International Journal,
• Bayülken Y., Kütükoğlu C. 2012. Küçük ve Orta Ölçekli Sanayi İşletmeleri (Kobi’ler), TMMOB Makine Mühendisleri Odası, Ankara (www.mmo.org.tr),
• Büyükkeklik A., Toksarı M., Bülbül H. 2010. "Çevresel Duyarlılık ve Yenilikçilik Üzerine Bir Araştırma", Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, S.15(3), S. 373-393,
• Cılız N., Daylan B., Baydar G. 2011. "Temiz Üretim", Sürdürülebilir Üretim ve Tüketim Yayınları – II. Bölgesel Çevre Merkezi- Türkiye, Cihangir,
• Çevre ve Orman Bakanlığı 2010. Türkiye’de Temiz (Sürdürülebilir) Üretim Uygulamalarının Yaygınlaştırılması İçin Çerçeve Koşulların ve Ar-Ge İhtiyacının Belirlenmesi Projesi, Ankara (www.ttgv.org.tr),
• Demirer G. N. 2003. “Kirlilik Önleme Yaklaşımlarının Temel Prensipleri”, Çevre ve Mühendis Dergisi - TMMOB, 25, 1320,
• Dirik A. T., Akyol S. 2007. Sanayide Çevreye Duyarlı Yaklaşımlar: Temiz Üretim ve Eko-Verimlilik, Milli Prodüktivite Merkezi Yayınları, Ankara.
• DPT 2006. Ağaç Ürünleri ve Mobilya Sanayi Özel İhtisas Komisyonu Raporu, Dokuzuncu Kalkınma Planı 2007-2013, Ankara,
• Duman H. 2006. Hatay Bölgesindeki Filtre Fabrikalarının Çevre Kirliliğine Olan Etkisinin Araştırılması, Yüksek Lisans Tezi, Mustafa Kemal Üniversitesi, Antakya,
• Ekti E. 2013. Endüstriyel Orman Ürünleri, T.C. Doğu Marmara Kalkınma Ajansı, Düzce Yatırım Destek Ofisi, Düzce. Engin S., Altınışık T. 2011. Sanayide Daha Etkili Bir Çevre Yönetimi İçin Temiz Üretim: Metal Kaplama Sektörü, Milli Prodüktivite Merkezi, Ankara,
• Hum S. H., Leow L. H. 1996. Strategic Manufacturing Effectiveness; an Emprical Study Based on The Hayes-Wheelwright Framework, International Journal of Opertions And Production Managements, 16 (4), 4-18,
• Kalaycı Ş. 2009. SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri, Asil Basın Yayın Dağıtım,
• Kıyık G. 2011. Türkiye’de Eko Verimliliğe İşletmeler Nasıl Bakıyor, e-Journal of New World Sciences Academy, Anadolu University, Eskişehir 7(2), 108-126,
• King, A. A., Lenox, M. J. 2001. "Does It Really Pay to Be Green? An Empirical Study of Firm Environmental and Financial Performance", Journal of Industrial Ecology, 5(1), s. 105-116,
• Kotan T. 2009. Çeşitli Endüstrilerde Temiz Üretim Uygulamaları ve Performans Çalışmalarının Araştırılması, Yüksek Lisans Tezi, On Dokuz Mayıs Üniversitesi, Samsun,
• OECD 2011. Sustainable Manufacturing Toolkit “Start-up Guide: Seven Steps to Environmental Excellence, (http://www.oecd.org/innovation/green/toolkit),