Genito Pelvik Ağrı/Penetrasyon Bozuklukları ve Güncel Yaklaşımlar

Yıl 2019, Cilt: 9 Sayı: 3, 202 - 208, 30.09.2019

Melike Dişsiz , Rojjin Mamuk , Ümran Oskay

https://doi.org/10.33631/duzcesbed.498022

Cited By: 3

Öz

Genito pelvik ağrı ve birleşme bozuklukları,
vajinismus ve disparoniyi içeren bir çeşit kadın cinsel işlev bozukluğudur.
Daha önce cinsel ağrı bozuklukları olarak sınıflandırılan vajinismus ve
disparoni Amerikan Psikiyatri Birliği Ruhsal Bozuklukların Tanısal ve istatistiksel
El Kitabı'nın beşinci baskısında (DSM-5) genito-pelvik ağrı bozukluğu olarak
tanımlanmıştır. Görülme sıklığına dair yeterli kanıtlar bulunmamakla birlikte
kadınlarda sık karşılaşıldığı görüşü hâkimdir. Etiyolojisinde;
fiziksel/organik, psikolojik, kültürel, fobik vb. pek çok faktörün rol
oynayabileceği kabul edilmektedir. Ancak sebebinin anlaşılmasına yönelik ayırt
edici tanılar henüz yeterli düzeyde değildir. Buna bağlı olarak da tedavisinde
başarı şansı tartışılan yöntemler kullanılmaktadır. Tedavide güncel yaklaşımlar
ise; tıbbi tedavi yöntemleri, fizik tedavi yöntemleri, cinsel terapi,
psikoterapi ve hipnoterapidir. Bunlara ek olarak hastalığın önlenmesi, tedavisi
ve rehabilitasyonunun sağlanması için multidisipliner bir ekip ortaklığı
şarttır. Bu ekip içerisinde yer alan hemşireler, kadınlarda cinsellikle ilgili
sorunların saptanmasında anahtar role sahiptir. Bu derlemede genito pelvik ağrı
ve birleşme bozukluklarının yaygınlığı, etiyolojisinde rol oynayan faktörler,
tanı ve tedavi yöntemleri ile konuya yönelik hemşirelik yaklaşımının
irdelenmesi amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Ağrı, vajinismus, disparoni, tedavi, hemşirelik

Genito-Pelvic Pain/Penetration Disorders and Current Approaches

Öz

Genito-pelvic
pain and penetration disorders are female sexual dysfunctions that involve
vaginismus and dyspareunia. Vaginismus and dyspareunia, previously classified
as sexual pain disorders, were defined as genitopelvic pain disorder in the
fifth edition of the American Psychiatric Association's Diagnostic and
Statistical Manual of Mental Disorders. Although there is not enough evidence
for the incidence, it is generally thought to be common in women. Many factors
such as physical/organic, psychological, cultural and phobic, etc. are widely
accepted to play a role in etiology. However, since the diagnostic criteria for
understanding the cause are not yet sufficient, the methods are used whose
likelihood of success are under discussion. Current approaches in treatment are
medical treatment methods, physical therapy methods, sexual therapy,
psychotherapy and hypnotherapy. In addition, a multidisciplinary team
partnership is essential for the prevention, treatment and rehabilitation of
the disease. The nurses involved in this team have a key role in identifying
sexual problems in women. In the study, the prevalence of genito-pelvic pain
and penetration disorders, the factors that play a role in the etiology, the
diagnosis and treatment methods and the nursing approaches about the subject
are aimed to be observed.

Anahtar Kelimeler

Pain, vaginismus, dyspareunia, treatment, nursing

Kaynakça

• 1. Sungur M. The role of cultural factors in the course and treatment of sexual problems. In: Hall K, Graham C, editors. The cultural context of sexual pleasure and problems: Psychotherapy with diverse clients. New York: Routledge; 2012. p.308-29.
• 2. Bozdemir N, Özcan S. Cinselliğe ve cinsel sağlığa genel bakış. Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care. 2011; 5(4): 37-46.
• 3. Akarsu RH, Beji NK. Kadın cinsel fonksiyon bozuklukları sınıflandırılmasında DSM-V kapsamında yapılan değişiklikler. Androloji Bülteni. 2016; 18(65): 134-7.
• 4. Köroğlu E, editör. Amerikan Psikiyatri Birliği ruhsal bozuklukların tanısal ve sayımsal el kitabı. 5. Baskı. Ankara: Hekimler Yayın Birliği; 2014.
• 5. Leeners B, Hengartner MP, Ajdacic-Gross V, Rössler W, Angst J. Dyspareunia in the context of psychopathology, personality traits, and coping resources: Results from a prospective longitudinal cohort study from age 30 to 50. Arch Sex Behav. 2015; 44(6): 1551-60.
• 6. Ter Kuile MM, Van Lankveld JJ, Groot E, Melles R, Neffs J, Zandbergen M. Cognitive-behavioral therapy for women with lifelong vaginismus: Process and prognostic factors. Behaviour Research and Therapy. 2007; 45(2): 359-73.
• 7. Uğurlucan FG, Özgör BY. Kadın cinsel disfonksiyonu tanı ve tedavisinde yenilikler: 2016 güncelleme. Androloji Bülteni. 2016; 18(67): 282-8.
• 8. Amidu N, Owiredu W, Woo E, Addai-Mensah O, Quaye L, Alhassan A, et al. Incidence of sexual dysfunction: a prospective survey in Ghanaian females. Reproductive Biology and Endocrinology. 2010; 8(1): 106-11.
• 9. Simonelli C, Tripodi F, Cosmi V, Rossi R, Fabrizi A, Silvaggi C, et al. What do men and women ask a helpline on sexual concerns? Results of an Italian telephone counselling service. International Journal of Clinical Practice. 2010; 64(3): 360-70.
• 10. Reissing ED, Binik YM, Khalif S, Cohen D, Amsel, R. Etiological correlates of vaginismus: Sexual and physical abuse, sexual knowledge, sexual self-schema, and relationship adjustment. J Sex Marital Ther. 2003; 29(1): 47-59.
• 11. Engman M, Wijma K, Wijma B. Itch and burning pain in women with partial vaginismus with or without vulvar vestibulitis. Journal of Sex & Marital Therapy. 2007; 33(2): 171-86.
• 12. Yüksel Ş, Cindoğlu D, Şimşek F, Seyisoğlu H, editör. Kadın cinselliği. İstanbul: Cinsel Eğitim Tedavi ve Araştırma Derneği; 2006.
• 13. Yılmaz E, Zeytinci IE, Sarı S, Karababa IF, Çilli AS, Kucur R. Investigation of sexual problems in married people living in the center of Konya. Türk Psikiyatri Dergisi. 2010; 21(2): 1-7.
• 14. Yıldırım MH. Vajinismusun sosyodemografik ve klinik özellikleri açısından diğer cinsel işlev bozuklukları ile karşılaştırılması. Klinik Psikiyatri. 2017; 20(1): 37-44.
• 15. Yıldırım EA, Akyüz F, Hacıoğlu M, Eşsizoğlu A, Çakmak AC, Çakmak E ve ark. Cinsel işlev bozuklukları kliniğine başvuran olgularda başvuru yakınması ile klinik tanı arasındaki ilişki. Nöropsikiyatri Arşivi. 2011; 48(3): 24-30.
• 16. Doğan S, Saraçoğlu GV. Yaşam boyu vajinismusu olan kadınlarda cinsel bilgi, evlilik özellikleri, cinsel işlev ve doyumun değerlendirilmesi. Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2009; 26(2):151-8.
• 17. Akbulut MF, Üçpınar MB, Gürbüz ZG. Kadınlarda cinsel fonksiyon bozukluklarının sınıflaması ve tedavisi. Türkiye Klinikleri J Urology-Special Topics. 2015; 8(3): 10-5.
• 18. Bayrak M. Vajinusmus oluşumunda etyolojik özellikler [Uzmanlık Tezi]. İstanbul: Bakırköy Ord. Prof. Mazhar Osman Ruh Sağlığı ve Sinir Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi; 2006.
• 19. Lahaie MA, Boyer S, Amsel R, Khalife S, Binik YM. Vaginismus: A review of the literature on classification/diagnosis, etiology, and treatment. Woman’s Health. 2010; 6(5): 705-19.
• 20. Armağan A, Ergün O. Kadın cinsel fonksiyon bozukluğu tanı ve tedavisinde yenilikler. Androloji Bülteni. 2011;13(44): 82-7.
• 21. Doğan S, Özkorumak E. Ağrılı genital cinsel aktivite ve vajinismus tanısında yaşanan güçlükler. Klinik Psikiyatri. 2008; 11(3): 135-42.
• 22. Crowley T, Richardson D, Goldmeier D. Recommendations for the management of vaginismus: BASHH special interest group for sexual dysfunction. International Journal of STD & AIDS. 2006; 17(1): 14-8.
• 23. Ahmed K, Bhugra D. The role of culture in sexual dysfunction. Psychiatry. 2007; 3(2): 23-5.
• 24. Ohl LE. Essentials of female sexual dysfunction from a sex therapy perspective. Urologic Nursing. 2007; 27(1): 57-63.
• 25. Reissing E, Binik Y, Khalife S, Cohen D, Amsel R. Vaginal spazm, pain and behavior: An empirical investigation of the diagnosis of vaginismus. Arch Sex Behav. 2004; 33(1): 5-17.
• 26. Davis HJ, Reissing ED. Relationship adjustment and dyadic interaction in couples with sexual pain disorders: A critical review of the literature. Sexual and Relationship Therapy. 2007; 22(2): 245-54.
• 27. Pacik PT. Understanding and treating vaginismus: A multimodal approach. Int Urogynecol J. 2014; 25(12): 1613-20.
• 28. Praharaj SK, Verma P, Arora M. Topical lignocaine for vaginismus: A case report. International Journal of Impotence Research. 2006; 18(6): 568-9.
• 29. Taylor MJ, Rudkin L, Bullemor-Day P, Lubin J, Chukwujekwu C, Hawton K. Strategies for managing sexual dysfunction induced by antidepressant medication. Cochrane Database Syst Rev. 2013; 31(5): 3382-5.
• 30. Bergeron S, Corsini-Munt S, Aerts L, Rancourt K, Rosen NO. Female sexual pain disorders: A review of the literature on etiology and treatment. Current Sexual Health Reports. 2015; 7(3): 159-69.
• 31. Seo JT, Choe JH, Lee WS, Kim KH. Efficacy of functional electrical stimulation-biofeedback with sexual cognitive-behavioral therapy as treatment of vaginismus. Urology. 2005; 66(1): 77-81.
• 32. Masheb RM, Kerns RD, Lozano C, Minkin MJ, Richman S. A randomized clinical trial for women with vulvodynia: Cognitive-behavioral therapy vs. supportive psychotherapy. Pain. 2009;141(1-2): 31-40
• 33. Rosenbaum TY. Physical therapy management and treatment of sexual pain disorders Journal of Marital Therapy. 2005; 31(4): 329-40.
• 34. Heiman JR. Psychologic treatments for female sexual dysfunction: Are they effective and do we need them. Archives of Sexual Behavior. 2002; 31(5): 445-50.
• 35. Shafik A, El-Sibai O. Study of the pelvic floor muscles in vaginismus: A concept of pathogenesis. European Journal of Obstetrics & Gynecology and Reproductive Biology. 2002; 105(1): 67-70.
• 36. İncesu C. Cinsel işlevler ve cinsel işlev bozuklukları. Klinik Psikiyatri Dergisi. 2004; 7(3): 3-13.
• 37. Çelik Bilgiç D. Kadında cinsel fonksiyon değerlendirmesi. Türk Androloji Dergisi. 2012; 14(50): 211-15.
• 38. Karakoyunlu FB, Öncel S. Cinsel fonksiyon bozukluklarında kadına ait hemşirelik bakım süreci örneği. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2009; 12(3): 82-92.