Kadın Milletvekillerinin Yasama Performansına Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Açısından Bir Bakış

Yıl 2021, Cilt: 1 Sayı: 2, 156 - 162, 25.08.2021

Ayşe Kaşıkırık , Nuray Karaoğlu

Öz

Toplumsal cinsiyet eşitsizliği temel bir insan hakları ihlalidir. Her türlü ayrımcılığın sona erdirilmesi, önyargıların değişmesi ve hayatın her alanına kadınların eşit katılım sağlamaları öncelikli alanlar olarak karşımıza çıkmaktadır. Kadınlar yüzyıllardır var olan toplumsal cinsiyet eşitsizliklerinden dolayı başta siyaset olmak üzere tüm karar alma mekanizmalarında eksik temsil edilmektedir. Bu nedenle, hayatlarını ilgilendiren temel konularda eşit fırsatlara sahip olamamaktadır. Bu çalışmada, meclise giren kadın milletvekillerinin kadın-erkek eşitliğinin sağlanmasına, kadınların güçlendirilmesine ve toplumsal cinsiyete duyarlı politikalar geliştirmesine katkı sunup sunmadığı araştırılmaktadır. Çalışma kapsamında, Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM)’nin 26. Yasama Dönemi’nde kadın milletvekillerinin verdikleri yazılı ve sözlü soru önergeleri toplumsal cinsiyet eşitliği perspektifiyle incelenmektedir.

Anahtar Kelimeler

Kadın Milletvekilleri, Soru Önergeleri, Toplumsal Cinsiyet, Siyaset ve Yasama.

A Gender Equality Perspective on the Legislative Performance of Women MPs

Öz

Gender inequality is a fundamental human rights violation. Ending all kinds of discrimination, changing prejudices and ensuring equal participation of women in all areas of life appear as priority areas. Due to the gender inequalities that have existed for centuries, women are under-represented in all decision-making mechanisms, especially in politics. For this reason, women do not have equal opportunities in fundamental issues that concern their lives. In this study, it is investigated whether the women parliamentarians who enter the parliament contribute to ensuring gender equality, empowering women and developing gender-sensitive policies. Within the scope of the study, the written and oral questions submitted by women parliamentarians in the 26th Legislative Term of the Turkish Grand National Assembly are examined from the perspective of gender equality.

Anahtar Kelimeler

Women MPs, Parliamentary Questions, Gender Equality, Politics and Legislation.

Kaynakça

• [1] Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı. “Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları”. http://www.tr.undp.org/content/turkey/tr/home/sustainable-development-goals/goal-5-gender-equality.html (19.02.2021).
• [2] World Economic Forum. “Global Gender Gap Report 2021”. World Economic Forum, 2021.
• [3] KA.DER. “Eşit Temsil İçin: Kadın Siyaset Programı”. KA.DER, İstanbul, 2011.
• [4] ULESAM. “6 Haziran 2021: Kadınlara Daha Çok Muhtarlık KAPI’sı Açmanın Tam Zamanı!”. https://ulesam.org/6-haziran-2021-kadinlara-daha-cok-muhtarlik-kapisi-acmanin-tam-zamani.html (20.06.2021).
• [5] Çakır S. Modern Siyasal İdeolojiler. Derleyen H. Birsen Örs. 11. Baskı. İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, 2021.
• [6] Alikılıç Ö, Baş Ş. “Dijital Feminizm: Hashtag’in Cinsiyeti”. Fe Dergi, 11(1), 89-111, 2019.
• [7] TBMM. “Türkiye Büyük Millet Meclisi Milletvekilleri Dağılımı”. https://www.tbmm.gov.tr/develop/owa/milletvekillerimiz_sd.dagilim (28.06.2021).
• [8] KA.DER. “Cumhuriyet tarihi boyunca bir tane bile kadın milletvekili çıkarmamış 20 şehrimiz var!. http://ka-der.org.tr/cumhuriyet-tarihi-boyunca-bir-tane-bile-kadin-milletvekili-cikarmamis-20-sehrimiz-var/ (20.02.2021).
• [9] IPU. “Women in Politics 2020 Map”. https://www.ipu.org/resources/publications/infographics/2020-03/women-in-politics-2020 (23.02.2021).
• [10] Tekeli Ş. Kadınlar ve Siyasal-Toplumsal Hayat. İstanbul, Birikim Yayınları, 1982.
• [11] Arat Y. “Türkiye’de Kadın Milletvekillerinin Değişen Siyasal Rolleri, 1934-1980.” Journal of Economics and Adminisrative Studies, Volume 1, Number 1, 45-66, 1987.
• [12] Coşar S. Eril Siyasetle Kadınlık Halleri Arasında: Türkiye’de 23. Dönem Kadın Milletvekilleri. KA.DER Yayınları, 2011.
• [13] Tosun Z. TBMM 24. Dönem Kadın Milletvekilleri ve Cinsiyet Eşitliği ile ilgili Yasama Faaliyetleri. KA.DER Yayınları, 2015.
• [14] TBMM. “Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğü”. Türkiye, 1973.
• [15] T.C. “Türkiye Cumhuriyeti Anayasası”. Türkiye, 1982.
• [16] TBMM. “Türkiye Büyük Millet Meclisi 26. Dönem”. https://www.tbmm.gov.tr/develop/owa/tutanak_dergisi_pdfler.yasama_yillari?v_meclis=1&v_donem=26 (20.03.2021).
• [17] TBMM. “Geçmiş Dönem Yazılı ve Sözlü Soru Önergeleri Sorgu Formu”. https://www.tbmm.gov.tr/develop/owa/yazili_sozlu_soru_gd.sorgu_baslangic (20.05.2021).