Türkiye’de Kürt Sorununun Çözümü Amacıyla Yürütülen “Çözüm Süreci”nde Oluşan Algı ve Ortak Tanımlama Sorunu: Gümüşhane ve Şırnak Örneğinde Yapılan Bir Araştırma

Yıl 2016, Cilt: 4 Sayı: 1, 0 - 0, 18.04.2016

Hasan Güllüpunar , Seyfullah Gümüşok

https://doi.org/10.19145/guifd.02669

Öz

Kürt meselesi kuruluşundan bugüne Türkiye’nin çözemediği en önemli sorunlardan biridir. Benimsenen politikalar sorunu çözemediği gibi daha da derinleştirmiş ve ciddi toplumsal kırılmalara neden olmuştur. Böylece bu sorun 1980’lerde terörün kaynağı haline gelmiştir. 1984’ten beri çatışmayı temel bir strateji olarak benimseyen örgüt 1999’da Abdullah Öcalan’ın yakalanmasıyla silahlı çatışmaya son verme ve siyasal alan oluşturma stratejisine daha istekli olmuştur. Aynı zamanda 2000’li yıllarla birlikte Türkiye’de meydana gelen siyasal değişim Kürt sorununa bakışı da değiştirmiştir. Devlet, Kürt sorununun demokratik yollarla çözülebilmesi için yeni bir süreç başlatılmıştır.

Farklı isimlerle ifade edilmesine rağmen son olarak “çözüm süreci” adıyla yürütülen bu süreç toplumda farklı algılara neden olmuştur. Bu araştırma 7 Haziran Milletvekili Genel Seçimi öncesinde Gümüşhane ve Şırnak’ta yaşayan vatandaşların çözüm süreci ile ilgili algılarını araştırmaktadır.  Araştırmada toplam 550 kişiyle görüşülmüştür. Yapılan faktör analizi ile çözüm sürecinin beş ayrı başlıkta tanımlanabileceği ortaya konmuştur. Bunlar, “olumlayıcı bakış”, “devlete dönük endişe”, “fiili Kürt siyasetine dönük endişe”, “olumsuzlayan bakış” ve “başarısızlık algısı”dır. Ayrıca araştırmada Gümüşhane ve Şırnak bölgesi açısından farklılık olsa da, genel olarak çözüm süreci ile ilgili olumlu bir algının olduğu sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Türkiye, Çözüm Süreci, Kürt Sorunu, PKK, Terör.

Common Defining Problem and Perception About "Solution Process" Conducted on The Purpose of Solving of The Kurdish Issue in Turkey: Gümüşhane and Şırnak Comparison

Öz

Kurdish ıssue is one of the most important problems which Turkey could not solve from its foundation till today. Policies which are implemented don’t solve and further deepen the ıssue. Additionally these policies cause serious social separations. Thus, This Issue becomes a basic reason of terror in the 1980s. After Abdullah Ocalan was captured in 1999, PKK which has adopted armed struggle as a basic strategy since 1984 has become more willing for strategy of termination of armed conflict and formation of political atmosphere. However, Political transformation in Turkey in the 2000s has altered the government’s approach to the Kurdish ıssue. Then, the government has begun a new process so that Kurdish ıssue can be solved through peaceful method. 

Although it is expressed with several titles, this process which is finally called as “solution process” causes different perceptions. The paper deals with perceptions related “solution process” of citizens in Gümüşhane and Şırnak before parliamentary election on 7 Jun 2015. A total of 550 people were interviewed with survey method in the study.  The paper reveals that “solution process” can be defined within different titles. These are “affirmative view”, “doubt directed to the government”, and “doubt directed to the de facto Kurdish politics”, and “negative view” and “failure perception”. However the paper concludes that there is generally a positive perception about “solution process” although it has differentness between Gümüşhane and Şırnak 

Key Words: Turkey, solution process, Kurdish issue, PKK, terror.

Kaynakça

• ALTIN, Nurullah (2013). “Modern Türkiye’de Kimlik: Kürt Kimliğinden Kürt Sorununa”, Akademik İncelemeler Dergisi, 8 (2), s.45-67.
• ARAKON, Maya (2010). “Ayrılıkçı Kürt Hareketinin Tarihsel Dinamiklerine Kısa Bir Bakış”, Alternatif Politika, 2(2), s. 175-194.
• AYHAN, Halis (2015). “Terör Kavramı: Güvenlik Konseyi ve Genel Kurul Özelinde Birleşmiş Milletlerin 2001 Sonrası Terör Yaklaşımı”, Security Strategies Journal, 11(21), s.117-146.
• CEYLAN, Ali K. (2012). Terör, İstanbul: Yeniyüzyıl Yayınları.
• EKİNCİ, Tarık Z. (2011). Kürt Siyasal Hareketlerinin Sınıfsal Analizi, İstanbul: Sosyal Tarih Yayınları.
• GÜL, Talip (2012). Terör ve Terörizm, İstanbul: ARK Kitapları.
• IŞIK, Mehmet (2011). Türkiye’nin Derin Tarihi, İstanbul: Yediveren Yayınları.
• KALAYCI, Şeref (2006). Faktör Analizi, (Editör), Şeref Kalaycı. SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri, Ankara: Asil Yayın Dağıtım, s.321-331.
• KUZU, Ali (2009). Terör mü Kürt Sorunu mu?, İstanbul: Kariyer Yayıncılık.
• http://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.3713.pdf, erişim tarihi: 16.01.2016.
• ONAY, Yaşar (2009). Etki Odaklı Hareket: Terör, İstanbul: Yeniyüzyıl Yayınları.
• ÖZEREN, Süleyman; Sözer, M. Alper ve Başıbüyük, Oğuzhan (2012). “Bireylerin Terör Örgütlerine Katılmasına Etki Eden Faktörler Üzerine Bir Alan Çalışması: PKK/KCK Örneği”, International Journal of Security and Terrorism, 3(2), s. 57-83.
• ÖZKAN, Ersan ve Özdemir, Habib (2014). “Nitelikli Terör Örgüt Üyesi Kaynağı: KCK Siyaset Akademisi Örnek Olay”, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11 (28), s. 49-60.
• SAYGIN, Selami (2009). Kürt Sorununun Mahiyeti ve Çözüm Teklifleri, (Editör), Mehmet Göçer. Kürt Sorunu Acil Sorun Gerçekçi Yaklaşım, İstanbul: Birey Yayıncılık, s.52-61.
• TEKİN, Arslan (2013). İmralı’daki Konuk, İstanbul: Paraf Yayınları.
• ÜNAL, Mustafa C. (2013). “Strategist or Pragmatist: A Challenging Look at Ocalan's Retrospective Classification and Definition of PKK's Strategic Periods Between 1973 and 2012”, Terrorism and Political Violence, 26 (3), p.419-448.