ÖĞRENCİLERİN SİBER MAĞDURİYET DÜZEYLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI

Yıl 2018, Cilt: 6 Sayı: 2, 1536 - 1567, 29.09.2018

Hasan Çiftçi

https://doi.org/10.19145/e-gifder.426585

Cited By: 11

Öz

Gelişen teknoloji ile birlikte teknolojinin farklı kullanım alanları ortaya çıkmıştır. Bu alanların en çok kullanılanı
internet olmuştur. İnternet pek çok amaca hizmet etmektedir. Hızlı, kolay ve ulaşabilir özelliklerini barındırmasıyla
birlikte internet insanların yaşamlarını kolaylaştırabildiği kadar zorlaştırabilmektedir.Bu araştırmanın temel amacı,
Şanlıurfa’nın Birecik ilçesinde Meslek Lisesi ve Harran Üniversitesi Birecik Meslek Yüksekokulu öğrencilerinde
siber mağduriyet düzeyleri karşılaştırmalı şekilde incelemektir. Araştırmanın çalışma grubunu Harran Üniversitesi
Birecik Meslek Yüksekokulu Pazarlama ve Reklamcılık Bölümü Halkla İlişkiler Programı öğrencileri, Birecik Kız
Ticaret ve Birecik Erkek Meslek Lisesi öğrencilerinden olmak üzere 354 Meslek Lisesi ve 123 Meslek
Yüksekokulu öğrencisi oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri Arıcak vd. (2012:2) tarafından geliştirilen “Siber
Mağduriyet Ölçeği” kullanılarak yüz yüze ve online anket tekniği ile yapılmıştır. Verilerin istatistiksel analizleri
SPSS 22.0 programı kullanılarak yapılmıştır. Sayısal değişkenlerin normallik dağılımlarına bakmak için
Shapirowilk testi uygulanmış ve normal dağılım elde edilmiştir. Veri setinde parametrik testler kullanılmıştır.
Tanımlayıcı istatistiklerin çözümlenmesinde de frekans, yüzde, aritmetik ortalama, standart sapma, minimum ve
maksimum değerlerden faydalanılmıştır.

Anahtar Kelimeler

İletişim, İnternet, Sosyal Medya, Siber Mağduriyet, Siber Zorbalık.

COMPARISON OF STUDENTS’ CYBER VICTIMIZATION RATES

Öz

With advancing technology, different uses of technology have emerged. The most common use of these
areas is internet. The Internet serves many purposes. With its fast, easy and accessible features, the internet can
make people's lives as easy as they can. The main aim of this study is to conduct a comparative examination of the
level of cyber victimization among students in a Vocational High School in Birecik district of Şanlıurfa and Birecik
Vocational School of Harran University. The sample group of the study consists of 354 Vocational High School
students and 123 Vocational School students from the Public Relations Program of Marketing and Advertising
Department in Harran University, Birecik Vocational Trade High School for Girls and Birecik Vocational High
School for Boys. Research data was collected through face-to-face and online survey method using "Cyber
Victimization Scale" developed by Arıcak vd. (2012). In the statistical analysis of data, SPSS 22.0 program was
used. Shapirowilk test was performed to assess the normality of numerical variables, and normal distribution was
observed. Also parametric tests were used in the data set. In addition, frequency, percent, arithmetic mean, standard
deviation, minimum and maximum values were used in the analysis of descriptive statistics. 

Anahtar Kelimeler

Communication, Internet, Socialmedia, Cybervictimization, Cyberbullying

Kaynakça

• AKBABA, Sırrı ve EROĞLU, Yüksel (2013). “İlköğretim Öğrencilerinde Siber Zorbalık ve Mağduriyetin Yordayıcıları”, Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26(1), s.105-121.AKDAL, Tuğba (2017). Sosyal Ağ Kullanımının Küreselleşme Ve Kültür Üzerindeki Etkileri, (Editörler), Suat Sezgin ve Ali Efe İralı. Yeni Medya Analizleri, Konya: Eğitim Yayınevi, s.147-166.AKTEPE, Evrim (2013). “Ergenlerde Siber Zorbalık ve Siber Mağduriyet”,Yeni Symposium ,51(1), s.31-36ARICAK, Osman Tolga (2009). “Psychiatric Symptomatology As A Predictor Of Cyberbullying Among University Students”, Eurasian Journal of Educational Research, 34, s.167–184.ARICAK, Osman Tolga; TANRIKULU, Taşkın.; KINAY, Hüseyin. (2012). “Siber Mağduriyet Ölçeği’nin İlk Psikometrik Bulguları”, Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 11, s.1-6.BALCI, Ali. (2011). Sosyal Bilimlerde Araştırma, Ankara: Pegem Yayıncılık.BARLETT, P. Cristopher ve GENTİLE, A. Douglas (2012). “Attacking Others Online: The Formation Of Cyberbullying İn Late Adolescence”, Psychology Of Popular Media Culture, 1(2), s.123-135. BAUMANN, Zygmunt. ve LYON, David. (2013). Akışkan Gözetim, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.BAYKAL, Fatih (2016). Lise Öğrencilerinde Siber Zorbalık ve Mağduriyetin Ailedeki Koruyucu Etmenlerle İlişkisi: Afyonkarahisar İli Örneği, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Afyon. BAYRAM, Nuran ve SAYLI, Müslüm (2013). “Üniversite Öğrencileri Arasında Siber Zorbalık Davranışı”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, 71(1), s.107-116.BİNGÖL, Nezihe ve TANRIKULU, Taşkın (2014). “Siber Zorba ve Mağdur Olma İle Algılanan Sosyal Destek Düzeyi Arasındaki İlişkinin İncelenmesi”, Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, (43), s.1-17.CALVETE, Esther; ORUE, Izaskun; ESTÉVEZ, Ana; VİLLARDÓN, Lourdes; PADİLLA, Patricia (2010). “Cyberbullying in adolescentsa: Modalities and aggressors’ Profile”, Computers in Human Behavior, 26, s.1128–1135.CANBEK, Gürol ve SAĞIROĞLU, Şeref (2007). “Kötücül ve Casus Yazılımlar: Kapsamlı Bir Araştırma” , Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Dergisi, 22(1), s.121-136.CİMİNLİ, Alaattin ve KAĞAN, Mücahit (2016). “Ergenlerde Sanal Zorbalık Ve Mağduriyetin Cinsiyet, Sınıf, Okul Değişkenleri Ve Kişilik Özellikleriyle İlişkisinin İncelenmesi”, Onlıne Journal Of Technology Addıctıon & Cyberbullyıng, 3(2), s.14-34DEMİRCİOĞLU, Zeynep (2017). Yeni Yüzyılın Öğrencileri: Dijital Okuryazarlık, (Editörler), Suat Sezgin ve Ali Efe İralı. Yeni Medya Analizleri, Konya: Eğitim Yayınevi, s.295-313.DİLMAÇ, Bülent (2009). “Sanal Zorbalığı Yordayan Psikolojik İhtiyaçlar: Lisans Öğrencileri İçin Bir Ön Çalışma”, Kuram ve Uygulamalarda Eğitim Bilimleri, 9, s.1291-1325.DUMANLI, KÜRKÇÜ, Duygu (2017). Sosyal Medya Ortamlarında Haber Yayımı, (Editörler), Suat Sezgin ve Ali Efe İralı. Yeni Medya Analizleri, Konya : Eğitim Yayınevi, s.191-226ERDUR BAKER, Özgür ve KAVŞUT, Fatma (2007). “Akran Zorbalığının Yeni Yüzü: Siber Zorbalık”, Eurasian Journal of Educational Research ,(27), s.31-42.GEZGİN, Suat. ve İRALI, Ali. Efe (2017). sosyal Ortamdaki Yeni Etkileşim Araçlarının Sosyo Politik Ve İktisadi Alanlarla Birlikteliği , (Editörler), Suat Sezgin ve Ali Efe İralı. Yeni Medya Analizleri, Konya: Eğitim Yayınevi, s.119-146.GODMAN, N. Marc (2016) Geleceğin Suçları Dijital Dünyanın Karanlık Yüzü, (Çev: Cem Özdemir), İstanbul: Timaş Yayınları.GÖKÇE, Müjdat https://www.academia.edu/35456926/Yeni_Medya_ve_Sanal-Siber_Zorbal%C4%B1k_-_Derleme. Erişim Tarihi: 20.04. 2018.HİNDUJA, Sameer and JUSTİN. W. Patchin (2008). “Cyberbullying: An Exploratory Analysis Of Factors Related To Offending And Victimization”, Deviant Behavior, 29(2), s.129-156.Hunter, Nick (2012). Cyber Bullying, Raintree: British Library Cataloguing in Puplication Data.Işıklar, Gülnur (2017). Yeni Medya ve İnternet Dolayımlı Sosyal Yaşam, (Editörler), Suat Sezgin ve Ali Efe İralı. Yeni Medya Analizleri, Konya : Eğitim Yayınevi, s. 99-118.JONES, Steve (2003). Let The Games Begin: Gaming Technology And Entertainment Among College Students. Pew Internet And American Life Project, USA. http://www.pewinternet.org/reports/toc.asp?Report=93 Erişim Tar:05.05.2018.KORKMAZ, Ali (2013). “Siber Zorbalık: Fizikselden Sanala Yeni Şiddet”, 5. Uluslararası Risk Altında ve Korunması Gereken Çocuklar Sempozyumu 1-3 Kasım 2013, Antalya.LEUNG, Angel Nga and CHANG, Catherine McBride (2013). “Game On? Online friendship, cyberbullying, And Psychosocial Adjustment İn Hong Kong Chinese Children”, Journal of Social and Clinical Psychology, 32(2), s.159-185.LİVİNGSTONE, Sonia and BOBER, Magdlena (2005). UK Children Go Online: final report of key project findings (online). London: LSE Research Online. http://eprints.lse.ac.uk/399/ Erişim Tarihi:01.03.2018.OĞUZ, Cihan (2017). “İletişim Teknolojisindeki Hızlı Değişimin Ekseninde Yeni Bir Kavram: İletişim Açlığı”, Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,18, s.62-70.ÖZER, Hasibe (2014). “Ortaokul Öğrencilerinin Siber Zorba/Siber Kurban Yaşantıları”, Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, (41), s.1-19.PATCHİN, W. Justin and HİNDUJA, Sameer (2006). “Bullies Move Beyond The Schoolyard: A Preliminary Look At Cyberbullying”, Youth Violence and Juvenile Justice, 4(2), s.148–169.PEKER, Adem; EROĞLU, Yüksel; ÇİTEMEL, Nihan (2012). “Boyun Eğici Davranışlarla Siber Zorbalık ve Siber Mağduriyet Arasındaki İlişkide Cinsiyetin Aracılığının İncelenmesi”, Uluslar Arası İnsan Bilimleri Dergisi, 9(1), s.205- 221.SCHMIDT, Eric ve COHEN, Jared (2014). Yeni Dijital Çağ, İnsanların, Ulusların Ve İş Dünyasının Geleceğini Yeni Baştan Şekillendirmek, (Çev: Ümit Şensoy), İstanbul: Optimist Yayınları.SERİN, Hüseyin (2012). Ergenlerde Siber Zorbalık / Siber Mağduriyet Yaşantıları ve Bu Davranışlara İlişkin Öğretmen ve Eğitim Yöneticilerinin Görüşleri, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı Doktora Tezi, İstanbul.SHİELDS, K. Margie and BERHMAN, E. Richard. (2000). “Children and Computer Technology: Analysis ve Recommendations”, The Future of Children Journal, 10(2), s.4-30. SMİTH, K. Peter; MAHDAVİ, Jes.; CARVALHO, Manuel, FİSHER, Sonja; RUSSELL, Shanette; TİPPETT, Neil (2008). “Cyberbullying: Its Nature And İmpact İn Secondary School Pupils”, Journal Of Child Psychology And Psychiatry, 49(4), s.376-385.SÜSLÜ PEKŞEN, Demet (2016). Lise Öğrencilerinde Siber Zorbalık ve Siber Mağduriyetin Benlik Saygısı,:Anne, Baba ve Akran İlişkileri Açısından İncelenmesi, Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Doktora Tezi, İstanbul. ŞAHİN, Mustafa (2012). “The Relationship Between The Cyberbullying/ Cybervictimization And Loneliness Among Adolescent”, Children and Youth Sevices Rewiev, 34, s.834-837.ŞAHİN, Mustafa; SARI, Serkan Volkan; ÖZER, Ömer; ER, Serhan Hatip (2010). “Lise Öğrencilerinin Siber Zorba Davranışlarda Bulunma ve Maruz Kalma Durumlarına İlişkin Görüşleri”, Süleyman Demirel Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, (21), s.257-270.TANILIR, Mehmet Niyazi (2000). İnternet Suçları İle Mücadele Ederken Bireysel Mahremiyetin Korunması: Hükümetlerin İkilemi, Middlesex Üniversitesi Kriminoloji Master Tezi, Londra. UZUNAY, Yusuf ve KOÇAK, Mustafa (2005). “İnternet Üzerinden Çocuk Pornografisi Ve Mücadelede Yaşanan Sıkıntılar. Turkish Journal of Police Studies, 7(1), s.97-116.ÜNVER, Halime ve KOÇ, Zihni (2017). “Siber Zorbalık ile Problemli İnternet Kullanımı ve Riskli İnternet Davranışı Arasındaki İlişkinin İncelenmesi”, Journal of Turkish Educational Sciences, 15(2), s.117-140.VAN DİJK, Jan (2004). “Digital Media”, The Sage Handbook Of Media Studies, John D.H. Downing, Denis Mcquail, Philip Schlesinger, Ellen Wartella (Der.) London: Sage, s.145-163.YAMAN, Erkan ve SÖNMEZ, Zuhal (2015). “Ergenlerin Siber Zorbalık Eğilimleri”, Online Journal Of Technology Addiction & Cyberbullying, 2(1), s.18-31.YAMAN, Erkan; KARAKÜLAH, Danyal; DİLMAÇ, Bülent (2013). “İlköğretim İkinci Kademe Öğrencilerinin Değerlerini Yordayan İki Önemli Değişken: Siber Zorbalık Eğilimleri ve Okul Kültürü Arasındaki İlişki”, Değerler Eğitimi Dergisi, 11(26), s.323-337.YBARRA, L. Michele ve MİTCHELL, J. Kimberly (2004). “Online Aggressor/Targets, Aggressors, And Targets: A Comparison Of Associated Youth Characteristics”, Journal of Child Psychology and Psychiatry, 45(7), s.1308–1316.ZEYBEK, Işıl. (2002). “Yeni Bir İletişim Dizgesi: Chat Dili”, İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 14, s. 417-434.