HEALTH COMMUNICATION PROGRAMS IN THE CONTEXT OF HEALTH OF INDIVIDUALS AIRED ON TELEVISION VIEWING HABITS AND MOTIVATIONS: ELAZIG

Yıl 2013, Cilt: 2 Sayı: 2, 0 - , 06.06.2013

Arş. Gör. İkbal Bozkurt Avcı , Arş. Gör. Mehmet Ferhat Sönmez

Öz

Main source of information on people's health and diseases in recent times seen as health professionals. However, nowadays, the increase in health-related content in the media visibly, the vast majority of people have brought up the topic of health information to meet the media. People are now getting the message to many health through a variety of communication channels, the media uses the knowledge gained in health promotion and disease prevention. This situation has brought a new concept, the concept of health communication. Health communication, in general, to improve the health of the individual and society is defined as the use of various communication types and methods.
Nowadays, considered as one of the most important types of television health programs, health communication, as well as information related to health people to achieve their gratifications also provides a variety of many issues. The main purpose of this study, the satisfaction of getting people to reveal the televised health care programs. Field research conducted with 327 participants in this direction in Elazığ health programs, monitoring frequencies and motivations of individuals have been identified.
Monitoring of health programs at the end of the research participants' motivation has emerged for the four factors. Factors to be informed, respectively, and the habit of spending time, money and personal moral support and awareness, respectively.

Anahtar Kelimeler

Health communication, health programs, Gratifications theory uses.

SAĞLIK İLETİŞİMİ BAĞLAMINDA BİREYLERİN TELEVİZYONDA YAYINLANAN SAĞLIK PROGRAMLARINI İZLEME ALIŞKANLIKLARI VE MOTİVASYONLARI: ELAZIĞ ÖRNEĞİ

Öz

Geçtiğimiz dönemlerde insanların sağlık ve hastalıklarla ilgili temel bilgi kaynağı sağlık profesyonelleri olarak görülmekteydi. Oysa günümüzde sağlıkla ilgili içeriklerin medyada gözle görülür bir şekilde artması, insanların büyük çoğunluğunun sağlık bilgilerini medyadan karşılaması konusunu gündeme getirmiştir. İnsanlar artık çeşitli iletişim kanalları vasıtasıyla birçok sağlık mesajı almakta; medyadan edindiği bilgileri sağlığın geliştirilmesinde ve hastalıkların önlenmesinde kullanmaktadır. Bu durum yeni bir kavram olan sağlık iletişimi kavramını gündeme getirmiştir. Sağlık iletişimi; genel olarak bireyin ve toplumun sağlığını geliştirmek için çeşitli iletişim tür ve yöntemlerinin kullanılması olarak tanımlanmaktadır.
Günümüzde en önemli sağlık iletişimi türlerinden biri olarak nitelendirilen televizyondaki sağlık programları, insanları sağlıkla ilgili bilgilendirmenin yanı sıra onların pekçok konuda çeşitli doyumlar elde etmelerini de sağlamaktadır. Dolayısıyla bu çalışmanın temel amacı, insanların televizyonda yayınlanan sağlık programlarından elde ettiği doyumları ortaya koymaktır. Bu doğrultuda Elazığ'da 327 katılımcı ile gerçekleştirilen alan araştırmasıyla bireylerin sağlık programlarını izleme sıklıkları ve motivasyonları tespit edilmiştir.

Araştırma sonunda katılımcıların sağlık programlarını izleme motivasyonlarına yönelik 4 faktör ortaya çıkmıştır. Faktörler sırasıyla bilgilenme, zaman geçirme ve alışkanlık, moral desteği ve farkındalık ile kişisel fayda olarak belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Sağlık iletişimi, sağlık programları, kullanımlar doyumlar yaklaşımı.

Kaynakça

• BERRY, Dianne (2007). Health Communication: Theory and Practice, England: Open University Press.
• BULDUKLU, Yasin (2010). Televizyonda Yayınlanan Sağlık Programları ve İzleyicileri. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. Sayı: 24, 75-8
• BULDUKLU, Yasin ve KOÇAK, Abdullah (2010). Sağlık İletişimi: Yaşlıların Televizyonda Yayınlanan Sağlık Programlarını İzleme Motivasyonları. Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi. Cilt: 6, Sayı: 3, 5-17.
• ÇINARLI, İnci ve YILMAZ, Elgiz (2007). Sağlık Bilincinin Oluşturulmasında Medya Okuryazarlığı’nın Önemi. Nurçay Türkoğlu ve Melda Cinman ġimşek (ed.). Medya Okuryazarlığı. (266-275) içinde. İstanbul: Kalemus Yayınları.
• ÇINARLI, İnci (2008). Sağlık İletişimi ve Medya, Ankara: Nobel Yayıncılık.
• ERDOĞAN, İrfan (2003). Pozitivist Metodoloji, Ankara: Erk Yayınları.
• ERDOĞAN, İrfan ve ALEMDAR, Korkmaz (2010). Öteki Kuram, Ankara: Erk Yayınları.
• GÖKÇE, Orhan (2002). İletişim Bilimine Giriş, Ankara: Turhan Kitabevi.
• GÜNGÖR, Nazife (2011). İletişim Kuramlar Yaklaşımlar. Ankara: Siyasal Kitabevi. ISHIKAWA, Hirono and KIUCHI, Takahiro (2010). Health literacy and health communication. http://www.bpsmedicine.com/content/4/1/18 Erişim tarihi: 2012
• KAYA, ġehriban (2011). Televizyonda Kadın, Sağlık ve Hastalık. Sosyoloji Araştırmaları Dergisi. Cilt: 14 Sayı: 2, 117-150.
• KREPS, Gary L., QUERY, Jim L. and BONAGURO, Ellen W. (2007). “The Interdisciplinary Study of Health Communication and Its Relationship to Communication Science”. The Interdisciplinary Study of Health Communication. (34-45). http:www.class.uh.edu./comm/classes/comm6337/pdf/week1/Ch1Interdisciplin ary_Study_of_Health_Com_Lederman%20Book.pdf Erişim tarihi: 14.11.2012 KREPS, Gary L. (2001). The Evolution and Advancement of Health Communication Inquiry, (Editor), William B. Gudykunst. Communication Yearbook. (231253). California: Sage Publication.
• MUTLU, Erol (1994). İletişim Sözlüğü, Ankara: Ark Yayınları.
• MCQUAIL, Denis ve WINDHAL, Sven (2005). İletişim Modelleri: Kitle İletişim Çalışmalarında, (Çev: Konca Yumlu), Ankara: İmge Kitabevi.
• PLIMPTON, Sue and ROOTH, Jane (1994). Materials and Strategies That Wort in Low Literacy Health Communication. Public Health Repots. Vol: 109 No: 1, 86-9
• SCHIAVO, Renata (2007). Health Communication. From Theory to Practice. ABD: Wiley Publishers.
• SEZGİN, Deniz (2010). Yaşam Tarzı Önerileri Bağlamında Sağlık Haberlerinin Analizi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 52-78. http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/49/1572/17054.pdf erişim tarihi: 15.12.2012
• THOMAS, Richard (2006). Health Communication, NewYork: Springer Publisher.
• TABAK, Ruhi Selçuk (2006). Sağlık İletişimi, İstanbul: Literatür Yayınları.
• TUNÇEL, Mine (2010). Halk Sağlığının Korunmasında Yapılan İletişim Faaliyetlerinin Rolü Üzerine Bir Araştırma, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• YAYLAGÜL, Levent (2006). Kitle İletişim Kuramları, Ankara: Dipnot Yayınları.
• YILMAZ, Mehmet Barış (2013). Planlanmış Davranış Teorisi Çerçevesinde Sağlık Amaçlı Bitkisel Ürün Kullanımı ve Medyanın Rolü, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi, Konya.