HEMŞİRELİK ÖĞRENCİLERİNİN AFET OKURYAZARLIĞI DÜZEYLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2024, Cilt: 4 Sayı: 2, 41 - 47, 30.09.2024

İsmet Çelebi , Selma Durmuş Sarıkahya

Öz

Giriş: Bireyin ve toplumun afete karşı risk azaltma ve hafifletmeye yönelik önlem almasında, afete hazırlık ve müdahale ile afet sonrası iyileştirme faaliyetleri bağlamında doğru kararlar vermesini sağlayacak bilgi, tutum ve davranışlara sahip olmasında önemli bir başlangıç olan afet okuryazarlığının tüm sağlık profesyonellerinde yüksek düzeyde olması beklenmektedir.
Amaç: Bu çalışma üniversite eğitimine devam eden hemşirelik öğrencilerinin afet okuryazarlığını ve etkileyen etmenleri tespit etmek amacıyla yapılmıştır.
Yöntem: Kesitsel tipte planlanan çalışmaya bir üniversitenin hemşirelik bölümünde öğrenim gören toplam 366 kişi katılmıştır. Araştırmada iki bölümden oluşan veri toplama aracı kullanılmıştır. Birinci bölümde katılımcılara ait sosyo-demografik özellikler, ikinci bölümde ise “Afet Okuryazarlık Ölçeği (AFOY)” kullanılmıştır.
Bulgular: AFOY ölçeği ortalama puan 217.28±49.57’dir. Kadın katılımcıların ve 18-21 yaş arasındaki katılımcıların afet okuryazarlıkları yüksek ve anlamlı fark oluşturmaktadır. Herhangi bir afete maruz kalan katılımcıların afet okuryazarlık düzeyi, Hazırlık, Müdahale ve iyileştirme alt boyut puan ortalamaları afete maruz kalmayan katılımcılara göre daha yüksek ve istatistiksel olarak anlamlı olduğu belirlenmiştir.
Sonuç: Sonuç olarak ikamet yeri ve aile tipi afet okuryazarlığı üzerine anlamlı etki oluşturmazken; kadın cinsiyete sahip olmak, 18-21 yaş grubunda olmak ve birinci sınıfta eğitim görmek afet okuryazarlığı üzerine anlamlı fark oluşturmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Okuryazarlık, Afet Okuryazarlığı, Hemşire Adayları

The Evaluation of Disaster Literacy of University Students

Öz

Kaynakça

• 1. Keller Edward A, Devecchio Duane E. Natural Hazards. Third Edition. Pearson Prentice Hall: New Jersey; 2012.
• 2. Ragazzoni L, Ingrassia PL, Gugliotta G, et al. Italian Medical Students And Disaster Medicine: Awareness And Formative Needs. Am J Disaster Med. 2013;8(2):127–136. doi: 10.5055/ajdm.2013.0119.
• 3. Muktaf ZM. Research Repository. Disaster Literacy In Communication Perspective. August 24, 2017. http://repository.umy.ac.id/handle/123456789/13380. Accessed Agt 10, 2022.
• 4. Brown LM, Haun J. Literacy And Disaster Preparedness For Seniors. In : Cefalu C, editor. Disaster preparedness for seniors. New York: Springer;2014:249–60
• 5. Priyowidodo G, Luik J. Communicating Disaster Mitigation Literacy To Coastal Communities In Pacitan, Indonesia. Am Int J Res Humanit Arts Soc Sci. 2014;5(2):245-248.
• 6. Organisation for Economic Co-operation and Development. The Definition And Selection Of Key Competencies, 2005. https://www.oecd.org/pisa/35070367.pdf. Accessed July 6, 2024.
• 7. Gümüş ŞY, Ayvazoğlu G, Çekiç M. Hemşirelik Öğrencilerinin Doğal Afet Okuryazarlık Düzeyleri ve Eğitim Etkinliğinin Değerlendirilmesi. JOHUFON. 2023;10(3):200-6.
• 8. Sözcü U, Aydınözü D. Examining The Natural Disaster Literacy Levels Of Pre-Service Teachers According To Some Variables. International Journal of Geography and Geography Education. 2019;40:79-91. doi: 10.32003/iggei.566164.
• 9. Di Zhang. Research On The Development Of Disaster Literacy Model, Influencing Factors Model Construction And Intervention Strategies For Clinical Nurses. China Med Univ. 2023 doi: 10.27652/d.cnki.gzyku.
• 10. Zhang D, Zhang LY, Zhang K, Zhang H, Zhang HF, Zhao K. Disaster Literacy In Disaster Emergency Response: A National Qualitative Study Among Nurses. BMC Nurs. 2024 Apr 24;23(1):267. doi: 10.1186/s12912-024-01911-2.
• 11. Said NB, Chiang VCL. The Knowledge, Skill Competencies, and Psychological Preparedness Of Nurses For Disasters: A Systematic Review. International Emergency Nursing, 2020;48: 100806. doi: 10.1016/j.ienj.2019.100806.
• 12. Jacobs GA, Gray BL, Erickson SE, Gonzalez ED, Quevillon R P. Disaster Mental Health And Community‐Based Psychological First Aid: Concepts And Education/Training. Journal of Clinical Psychology. 2016; 72(12): 1307–1317. doi: 10.1002/jclp.22316.
• 13. Iserson KV. Augmenting The Disaster Healthcare Workforce. Western Journal of Emergency Medicine. 2020;21(3): 490. doi: 10.5811/westjem.2020.4.47553.
• 14 Ranse J, Ituma OWN, Bail K, Hutton A. Disaster Education In Undergraduate Nursing Curriculum: A Delphi Study To Prioritise Content For Nursing Students. Collegian. 2022; 29(5): 590–597. doi: 10.1016/j.colegn.2022.02.001.
• 15. Tokur KM. Afetler ve Hemşirelik. YBH Dergisi. 2023;4(1):1-5
• 16.Tomizawa Y, Onogi H, Sugawara N, Sugiyama T, Sugawara C, Kawamura M, Kadoya K. Nursing Students’ Learning Through Volunteer Activities After The Great East Japan Earthquake. Bulletin of Tohoku Fukushi University.2014;38:199–220.
• 17. Cusack L, Arbon P, Ranse J. What Is The Role Of Nursing Students And Schools Of Nursing During Disaster? A discussion paper. Collegian. 2010; 17(4): 193–97. doi: 10.1016/j.colegn.2010.09.006.
• 18.Kashiwaba E, Okudera M. Effectiveness Of Disaster Volunteer Training As Part Of Basic Nursing Education. Bulletin of the Faculty of Social Welfare, Iwate Prefectural University.2014;16:1–9.
• 19.Satoh M, Iwamitsu H, Yamada E, Kuribayashi Y, Yamagami-Matsuyama T, Yamada Y. Disaster Nursing Knowledge And Competencies Among Nursing University Students Participated In Relief Activities Following The 2016 Kumamoto Earthquakes. SAGE Open Nursing.2018; 4: 2377960818804918.
• 20. Choe M, Kuwano N, Bang K.-S, Cho M.-K, Yatsushiro R, Kawata Y. Japanese And Korean Nursing Students’ Motivation For Joining Disaster Relief Activities As Nurses In The Future. Journal of Trauma Nursing. 2017;24(3):208–18. Doi: 10.1097/JTN.0000000000000291.
• 21. Shipman SJ, Stanton MP, Tomlinson S, Olivet L, Graves A, McKnight D, Speck PM. Qualitative Analysis Of The Lived Experience Of First-Time Nurse Responders In Disaster. The Journal of Continuing Education in Nursing. 2016;47(2): 61–71. doi: 10.3928/00220124-20160120-06.
• 22. Shujuan L, Mawpin T, Meichan C, Weijun X, Jing W, Biru L. The Use Of Virtual Reality To Improve Disaster Preparedness Among Nursing Students: A Randomized Study. Journal of Nursing Education.2022; 61(2): 93–6. doi: 10.3928/01484834-20211213-05.
• 23. Avcı S, Kaplan B, Ortabağ T. Hemşirelik Bölümündeki Öğrencilerin Afet Konusundaki Bilgi Ve Bilinç Düzeyleri. Resilience. 2020; 4(1):89-101. doi: 10.32569/resilience.619897.
• 24. Çalışkan C, Üner S. Measurement of Disaster Literacy in Turkish Society: Disaster Literacy Scale (DLS) Design and Development Process. Disaster Medicine and Public Health Preparedness. 2023;17:e211. doi:10.1017/dmp.2022.147
• 25. Sarıkahya SD, Yorulmaz DS. Hemşire Öğrencilerin Afete Müdahale Öz Yeterliliğinin Değerlendirilmesi: Tanımlayıcı ve Kesitsel Çalışma. Ordu Üniversitesi Hemşirelik Çalışmaları Dergisi, 2023;7(1):206-15. doi:10.38108/ouhcd.1258106.
• 26. Genc FZ, Yildiz S, Kaya E, Bilgili N. Disaster Literacy Levels Of Individuals Aged 18–60 Years And Factors Affecting These Levels: A Web-Based Cross-Sectional Study. International Journal of Disaster Risk Reduction. 2022;76:102991. doi: 10.1016/j.ijdrr.2022.102991.
• 27. Zhang D., Zhu X, Zhou Z, Xu X, Ji X, Gong A. Research on Disaster Literacy and Affecting Factors of College Students in Central China. Disaster Medicine and Public Health Preparedness, 2021;15(2): 216-22. doi:10.1017/dmp.2020.33
• 28. Jennings-Sanders A, Frisch N, Wing S. Nursing Students’ Perceptions About Disaster Nursing. Disaster Management & Response.2005;3(3):80–5. doi: 10.1016/j.ijdrr.2022.102991.
• 29. Schmidt CK, Davis JM, Sanders JL, Chapman LA, Cisco MC, Hady AR. Exploring nursing students’ level of preparedness for disaster response. Nursing Education Perspectives. 2011; 32(6), 380–83.
• 30. Fadilah M, Permanasari A, Riandi R, Maryani E. The Level Of Disaster Literacy Of Earthquake-Experienced Students In Mathematics And Science Faculty Of State University In Indonesia. Journal of Engineering Science and Technology (JESTEC) on AASEC2019, Februari, 2020; 30-8.
• 31. Ku WH, Li MK. A Study On Disaster Prevention And Mitigation Literacy (DPML) Of Primary And Secondary School Teachers In Macao. Macau J. Nurs, 2017; 16: 20-9.
• 32. Zhang D, Zhu X, Zhou Z, Xu X, Ji X, Gong A. Research on Disaster Literacy and Affecting Factors of College Students in Central China. Disaster Medicine and Public Health Preparedness, 2021;15(2): 216-22. doi:10.1017/dmp.2020.33.
• 33. Tkachuck MA, Schulenberg SE, Lair EC. Natural Disaster Preparedness In College Students: Implications For Institutions Of Higher Learning. Journal of American College Health, 2018;66(4): 269-79. https://doi.org/10.1080/07448481.2018.1431897.