Pedagojik formasyon programı öğrencilerinin öğretmenlik uygulaması ile ilgili görüşleri

Yıl 2014, Cilt: 4 Sayı: 2, 313 - 328, 01.10.2014

Yusuf Tepeli , Mustafa Caner

Öz

Eğitim alanında nitelikli eleman ve öğretmenler yetiştirilmesi uzun yıllar üniversitelerin eğitim fakülteleri aracılığıyla yapılmaktadır. Zaman zaman artan nitelikli eleman ihtiyacının karşılanması için yetkili birimler farklı uygulamaları gündeme getirmiş ve öğretmen yetiştirmede farklı alternatif programlar uygulanmıştır. Bu uygulamalardan birisi de gerekli koşulları karşılamaları şartıyla üniversitelerin eğitim fakültesi dışındaki fakültelerden mezun olan bireylere de öğretmenlik yapabilme olasılığı sağlayan öğretmenlik formasyonu ya da pedagojik formasyon eğitimidir. Pedagojik formasyon eğitimi kapsamında verilen dersler arasında öğretmenlik uygulaması dersi, öğretmen adaylarının kuramsal derslerden edindiği bilgi ve becerilerini aktarabileceği eğitim ve uygulama arasında bir köprü görevi gören derslerden birisidir. Bu nedenle öğretmen adaylarının bu ders ile ilgili görüşlerinin bilinmesi öğretmen yetiştirme politikalarının ve programlarının yeniden yapılandırılmasında önemli bir yer tutacaktır. Alanyazında pedagojik formasyon eğitimi ile ilgili fazla çalışmanın bulunmaması, öğretmen yetiştirme politikaları kapsamında bu programların mezunlarına da yer verilmeye başlanması, onların da görüşlerinin öğretmen yetiştirme politikalarında olumlu katkı sağlayacağı görüşü doğrultusunda bu nitel çalışma desenlenmiştir. Bu çalışma ile pedagojik formasyon eğitimine devam eden öğretmen adaylarının öğretmenlik uygulaması dersi ile ilgili görüşleri toplanmış, genel olarak öğretmen adaylarının; dersi almazdan önce bu ders ile ilgili kaygıları ve korkuları olsa da dersi aldıktan sonra bu tedirginliklerinin ortadan kalktığı; bu dersin onların mesleki gelişimlerine katkı sağladığı ve bu dersi almaktan oldukça memnun kaldıkları bulgularına ulaşılmıştır

Anahtar Kelimeler

Öğretmenlik formasyonu, Öğretmenlik uygulaması

Teacher certificate program students’ opinions on teaching practice

Öz

Today, teacher trainingmodels are reformed in line with the rapid growth of science
and technology. Some alternative teacher training programs were practiced throughout the
years in order to overcome the expanding demand of qualified teachers in the education
system. For instance, a “teacher certificate program”, similar to those of other countries, was
put into practice for teacher training with the aim of employing graduates who studied
science and humanities at universities along with graduates who studied education.
The teacher certification program, which has been remodeled since 2007, in Turkey,
takes its place among the teacher education policies which have been in place in other
countries for many years, under the name of “teacher certificate programs”. However,
though the teacher certificate programs in Turkey last for 2 semesters (roughly 30 weeks) in
total, the time spared for “teaching practice” is only 10 weeks during the last semester of the
program and is generally not longer than 6 hours per week. What is more, teaching practice
is usually based on observing other cooperating teachers at work.
The teaching practice should be an experimental process in a real classroom
environment in which teacher candidates practice their theoretical knowledge acquired
during their undergraduate education; receive feedback from their cooperating teachers,
supervisors, and peers about the process; and improve themselves as needed according to
their experience and the feedback they receive. The primary aim of this process is to create
an environment where teacher candidates can display their theoretical acquirements and
provide them with opportunities to practice in a real classroom environment. For this reason,
teaching practice is considered a bridge between theory and practice in the process of
preparation for teaching profession.
Many resources argue that the positive or negative experiences of teacher candidates
during the teaching practice process affect both their education and their professional lives.
In this sense, courses for teaching practice taken before starting to teach professionally take a
significant place in the pre-service teacher education process.
The experience acquired during teaching practice also enables teacher candidates to
acknowledge the teaching skills they have, improve them, and internalize roles and
behaviors they display in teaching practices. Studies in the field, as well as the feedback
received from teacher candidates, supports the idea that teaching practice is the most
important part of teacher education programs.
The present study intends to examine the views of the teacher candidates in the
teacher certificate program on “Teaching Practice Course”. In Turkey, teacher certificate
programs are practiced as a second alternative to training and are in place in several
different institutions. There are quite extensive studies on teaching practice courses and their
functions in the process of teacher training in Turkish education and other contexts.
However, the importance of the present study is that the opinions of teacher certificate
program students have not been sufficiently considered in other studies on teaching practice
courses in the teacher training process of Turkey.

Anahtar Kelimeler

Teacher certificate programs, Teaching practice

Kaynakça

• Altınok, Ş. & Eskimen A. D. (2011). Türk Dili Edebiyatı öğretmen adaylarının Okul Deneyimi dersine yönelik görüşleri. 2nd International Conference on New Trends in Education and Their Implications. 27-29 April, 2011 Antalya-Turkey. Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Başbay, M., Ünver, G. & Bümen, N.T. (2009). Ortaöğretim alan öğretmenliği tezsiz yüksek lisans öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları: Boylamsal bir çalışma. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 15 (59), 345-366.
• Bilir, A. (2011). Türkiye’de öğretmen yetiştirmenin tarihsel evrimi ve istihdam politikaları. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 44 (2), 223-246.
• Broadbent, C. (1998). Pre-service students’ perceptions and level of satisfaction with their field experiences. Asia-Pacific Journal of Teacher Education, 26 (1), 27-37.
• Dalgıç, G., Doyran, F. & Vatanartıran, S. (2012). Ücretli öğretmenlerin katıldıkları pedagojik formasyon programına ilişkin deneyimleri. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 11, 39- 54.
• Delibaş, H. (2007). Türkiye, İngiltere, Almanya ve Finlandiya biyoloji öğretmeni yetiştirme programlarının karşılaştırılması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Ekici, G. (2008). Öğretmen adaylarının öğretmenlik meslek bilgisi derslerine yönelik tutumları ile öğrenme biçimlerinin değerlendirilmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, V (I), 111-132.
• Eraslan, L. & Çakıcı, D. (2011). Pedagojik formasyon programı öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları. Kastamonu Eğitim Dergisi, 19 (2), 427-438.
• Günçer, B. ve diğerleri (1998). Öğretmen eğitiminde akreditasyon: İngiltere ve ABD örnekleri. YÖK/Dünya Bankası Milli Eğitimi Geliştirme Projesi. Ankara.
• Hazzan, O. & Lapidot, T. (2004). The practicum in computer science education: Bridging gaps between theoretical knowledge and actual performance. Inroads – The SIGCSE Bulletin, 36 (4), 47-51.
• Kilimci, S. (2006). Almanya, Fransa, İngiltere ve Türkiye’de sınıf öğretmeni yetiştirme programlarının karşılaştırılması. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• OECD (2009). Teaching practices, teachers' beliefs and attitudes in OECD. Creating Effective Teaching and Learning Environments: First Results from TALIS, OECD Publishing. doi: 10.1787/9789264068780-6
• Sarı, M. (2010). Ortaöğretim alan öğretmenliği tezsiz yüksek lisans programının öğretmenlik mesleğine ve programa ilişkin görüşlere etkisi. Eğitim ve Bilim, 35 (155), 3-15.
• Saşmaz-Ören, F., Sevinç, Ö. F. & Erdoğmuş, E. (2009). Öğretmen adaylarının okul deneyimi derslerine yönelik tutumlarının ve görüşlerinin değerlendirilmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 15 (58), 217-246.
• Şen, Z. & Göğüş, N. (2011). Pedagojik formasyon sertifika programı katılımcıları ile eğitim fakültesi öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumlarının karşılaştırılması. I. Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Kongresi. Anadolu Üniversitesi, 05-08 Ekim 2011. http://inccui.anadolu.edu.tr/eng/pdf/Bildiri-program-kitabi.pdf
• Şimşek, H. (2005). Ortaöğretim alan öğretmenliği tezsiz yüksek lisans programına devam eden öğrencilerin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Elektronik Eğitim Fakültesi Dergisi, 2 (1).http://efdergi.yyu.edu.tr.
• Smith, K. & Lev-Ari, L. (2005). The place of practicum in pre-service teacher education. Asian Pacific Journal of Teacher Education, 33 (3), 289-302.
• Stanulis, R. N. & Russell, D. (2000). Jumping in: Trust and communication in mentoring students. Teaching and Teacher Education, 16 (1), 65-80.
• Tutkun, Ö. & Aksoyalp, F. Y. (2010). 21. yüzyılda öğretmen yetiştirme eğitim programının boyutları. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 24, 361-370.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (1998). Öğretmen Eğitiminde Akreditasyon: İngiltere ve ABD Modelleri.
• YÖK/Dünya Bankası Milli Eğitimi Geliştirme Projesi. Ankara.
• YÖK (2007). Öğretmen yetiştirme ve eğitim fakülteleri (1982-2007). Ankara: YÖK.