FIAPARCH MODELİ İLE DÖVİZ PİYASASI ETKİNLİĞİNİN TEST EDİLMESİ

Yıl 2021, Cilt: 13 Sayı: 1, 16 - 32, 16.07.2021

Hidayet Güneş

Öz

Etkin Piyasa Hipotezine göre, finansal varlık fiyatları piyasada yer alan bütün bilgileri eksiksiz ve eş anlı olarak yansıtmaktadır. Yani piyasaya ulaşan tüm bilgiler eş anlı ve doğru olarak finansal varlık fiyatlarına yansıyorsa, o piyasanın etkin bir piyasa olduğunu ifade etmektedir. Finansal varlık fiyatı, piyasada bulunan tüm bilgileri yansıttığı için geçmiş varlık fiyatını kullanarak gelecekte alabileceği fiyatı öngörebilmek mümkün olmamakta ve fiyatlar rassal olarak oluşmaktadır.
Çalışma, Türkiye döviz piyasasının etkinliğini araştırmak için yapılmıştır. Euro / TL ve Yuan / TL döviz kurlarının, 20 Mart 2012 ile 9 Nisan 2021 tarihleri arasındaki günlük satış fiyatları üzerinden çalışma gerçekleştirilmiştir. Volatilitede uzun hafızanın varlığı, asimetrik koşullu değişen varyans modeli olan FIAPARCH modeli kullanılarak ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. Euro / TL ve Çin Yuanı / TL döviz kurları getiri serilerine ait FIAPARCH model sonuçlarına göre, uzun hafıza değeri olan “d” her iki döviz kuru getiri serisi volatilitesinde de uzun hafızanın olduğunu göstermektedir. Bu sonuç Türkiye döviz piyasasının etkin bir piyasa olmadığını göstermektedir. Asimetri parametresi olan γ, anlamlı ve negatif değerde tespit edilmiştir. Pozitif bilgi şoklarının volatilite üzerinde negatif bilgi şoklarına göre daha baskın olduğu anlamına gelmektedir.

Anahtar Kelimeler

Etkin Piyasa Hipotezi, Uzun Hafıza, Fıaparch

TESTING THE EXCHANGE MARKET EFFICIENCY WITH THE FIAPARCH MODEL

Öz

According to the Efficient Market Hypothesis, financial asset prices reflect all the information on the market completely and simultaneously. In other words, if all the information reaching the market is reflected on financial asset prices simultaneously and accurately, it means that the market is an efficient market. Since the price of the financial asset reflects all the information available in the market, it is not possible to predict the future price using the past asset price and the prices are determined randomly.
The study was designed to investigate the efficient of Turkey foreign exchange market. The study was carried out on the daily sales prices of Euro / TL and Yuan / TL exchange rates between 20 March 2012 and 9 April 2021. The existence of long memory in volatility has been tried to be revealed by using the asymmetric conditional variance model, the FIAPARCH model. According to the FIAPARCH model results of the Euro / TL and Chinese Yuan / TL exchange rate yield series, the long memory value “d” indicates that there is a long memory in both exchange rate return series volatility. This result shows that there isn't an efficient market of Turkey foreign exchange market. The asymmetry parameter γ was found to have a significant and negative value. It means that positive information shocks more dominant on volatility than negative information shocks.

Anahtar Kelimeler

Efficient Market Hypothesis, Long Memory, FIAPARCH

Kaynakça

• Aidoo, Eric Nimako, Saeed, Bashiru II, Ababio, Snr Kofi Agyarko, Nsowah-Nuamah, Nicholas N.N. & Louis, Munyakazi. “Analysis of Long Memory Dynamics in Exchange Rate”, The Empirical Economics Letters. 11:7, Temmuz 2012, 745-754.
• Aloy, Marcel, Boutahar, MMohamed, Gente, Karine & Peguin-Feissolle, Anne. “Purchasing Power Parity And The Long Memory Properties Of Real Exchange Rates: Does One Size Fit All?”, Economic Modelling. 28, Mayıs 2011 1279-1290.
• Alptekin, Nesrin. “Long Memory Analysis of USD/TRL Exchange Rate”, World Academy of Science, Engineering and Technology. 3, 2007, 298-300.
• Aslam, Faheem, Aziz, Saqib, Nguyen,Duc Khuong, Mughal,Khurrum S.& Khan, Maaz. “On the Efficiency of Foreign Exchange Markets in Times of the COVID-19 Pandemic”, Technological Forecasting & Social Change. 161, Ağustos 2020, 1-12.
• Barkoulas, John T., Barilla, Anthony G. & Wells, William. “Long-memory Exchange Rate Dynamics in The Euro Era”, Chaos, Solitons and Fractals. 86, 2016, 92–100.
• Beine, Michel & Laurent, Sebastien.“Structural Change and Long Memory in Volatility: New Evidence from Daily Exchange Rates”, Econometric Society World Congress 2000 Contributed Papers. 0312, 2000, 1-9.
• Corazza, Marco & Malliaris, Anastasios G. “MultiFractality in Foreign Currency Markets”, Multinational Finance Journal. 6, 2002, 387-401.
• Ding Zhuanxin, Granger, Clive W. J. & Engle Robert F. “A Long Memory Property Of Stock Market Returns And A New Model”, Journal of Empirical Finance. 1:1, 1993, 83–106.
• Fama, Eugen Francis. “Efficient Capital Markets: A Review of Theory and Empirical Works”, The Journal of Finance. 25:2, 1970, 383–417.
• Güneş, Hidayet & Kaya, Murat. "Döviz Kuru Getiri Ve Volatilitesinde Uzun Hafıza Testi: 2008 Küresel Finans Krizine İlişkin Bir Araştırma", Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 43, Mart 2021, 239-262 .
• Holmes, Mark J. “Purchasing Power Parity and the Fractional Integration of the Real Exchange Rate: New Evidence for Less Developed Countries”, Journal Of Economıc Development.27:1, 2001, 125-135.
• Horobet, Alexandra, Belascu, Lucian & Barsan, Ana-Maria. “Exchange Rate Volatility in the Balkans and Eastern Europe: Implications for International Investments”, The First Decade of Living with the Global Crisis, 137-164.
• Hsieh, Shu-Fan ve Shyu, So-De. “Long-term Dependence in Asian Foreign Exchange Markets”, Journal of Asia Business Studies. 4:1, Ekim 2009, 49-55.
• İbrahim, Atikullah, Hussin, Siti Aida Sheikh, Zahid, Zalina & Khairi, SitiShalizaMohd. “Evaluation of Long Memory on the Malaysia Exchange Rate Market”, The Journal of Social Sciences Research. 6, 2018, 653-656.
• Kang, Sang-Hoon. “Long-Term Dependence in the Foreign Exchange Markets: International Evidence”, The Journal Of The Korean Economy. 7:2, 2006, 303-323.
• Klein, Tony, Thu, Hien Pham & Walther, Thomas. “ Evidence Of Long Memory And Asymmetry In The Eur/Pln Exchange Rate Volatility”, Research Papers Of Wrocław University Of Economics. 428, 2016, 128-140.
• Kumar, Dilip & Maheswaran, S. “Long Memory in Indian Exchange Rates: an Application of Power-law Scaling Analysis”, Macroeconomics and Finance in Emerging Market Economies. 8:1-2, 2015, 90-107.
• Özkan, Oktay. “Zayıf Form Piyasa Etkinliği Kapsamında Türkiye Döviz Piyasası Üzerine Ampirik Bir Çalışma”, Ekonomi Politika ve Finans Araştırmaları Dergisi. 5:2, Ağustos 2020, 471- 484.
• Shrivastava, Utkarsh & Kapoor, Amitesh. “Long Memory in Rupee-Dollar Exchange Rate Returns: A Robust Analysis”, Asian J. Management. 4:3, Temmuz-Eylül, 2013, 159-164.
• Soofi, Abdol S., Wang, Shouyang & Zhang, Yuqin. “Testing For Long Memory In The Asian Foreign Exchange Rates”, Jrl Syst Sci & Complexity, 19, 2006, 182-190.
• Stengos, Thanasis & Yazgan, M. Ege. “Persistence in Real Exchange Rate Convergence”, Working Paper series 16_12, Rimini Centre for Economic Analysis. 2012.
• Tse, Y.K.“The Conditional Heteroscedasticity Of The Yen-Dollar Exchange Rate”, Journal Of Applied Econometrics. 13:1, 1998, 49-55.
• Ürkmez, Emre. “Reel Döviz Kurlarında Uzun Dönem Bağımlılık”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi. 10:49, Nisan 2017, 693-698.
• Walther, Thomas, Kleina, Tony, Thu, Hien Pham & Piontekc, Krzysztof. “True or Spurious Long Memory in European Non-EMU Currencies”, Research in International Business and Finance. 40, 2017, 217–230.