BİST İMALAT SEKTÖRÜNDE YER ALAN İŞLETMELERİN FİNANSAL PERFORMANSLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2024, Cilt: 6 Sayı: 1, 15 - 36, 30.06.2024

Şule Yüksel Yiğiter , Erdem Özkan

https://doi.org/10.46482/ebyuiibfdergi.1496839

Öz

Finansal analiz, işletmelerin mali durumunu değerlendirmek ve gelecekteki performanslarını tahmin etmek amacıyla finansal verileri inceleyen bir yöntemdir. İşletmelerin finansal durumlarının ve performanslarının bir sunumu olan finansal tablolar işletmeler tarafından hazırlanarak işletme sahipleri ve yöneticiler, yatırımcılar, müşteriler, satıcılar, kredi verenler ve sermaye piyasası kurumları gibi birçok çıkar grubunun bilgisine sunulmaktadır. Finansal tablolar, hem şirket içindeki kişiler (örneğin yöneticiler, denetim kurulları vb.) hem de şirket dışındaki kişiler (örneğin hisse senedi yatırımcıları, bankacılar, tedarikçiler, piyasa düzenleyicileri, hükümet organları) tarafından iş ve yatırım kararı vermede kullanılan temel bilgi kaynaklarından birini oluşturur. Tabloların analizi yapıldığında, işletmelerin güçlü ve zayıf yönleri, göstermiş olduğu performans, işletmenin gelecekteki durumu, yatırımların işe yarayıp yaramadığı, rakipler karşısındaki durumu gibi pek çok soruya cevap bulunacaktır. İşletmenin finansal durumunun değerlendirilmesinde finansal tabloların analizinde kullanılan Karşılaştırmalı Tablolar Analizi, Yüzde Yöntemi ile Analiz ve Oran Analizi yöntemlerinden faydalanılmıştır. Çalışmada öncelikle finansal analiz yöntemleri hakkında teorik bilgiler verilmiştir. Daha sonra BİST’de hisseleri işlem gören kimya ilaç petrol lastik ve plastik ürünler işletmesinin 2019-2021 yılı bilanço ve gelir tablosu verileri kullanılarak finansal analiz gerçekleştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Finansal Tablolar, Finansal Analiz, Bilanço, İmalat Sektörü, Borsa İstanbul

Kaynakça

• Akbulut, R. ve Rençber, Ö. F. (2015). “BİST’te İmalat Sektöründeki İşletmelerin Finansal Performansları Üzerine Bir Araştırma”. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (65), 117-136.
• Akyüz, F., Yeşil, T. ve Ebru, K. A. R. A. (2019). “İşletmelerin Dupont Karlılık Analiziyle Performansının Belirlenmesi: Borsa İstanbul İmalat Sektörü Örneği”. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (83), 61-84.
• Aslan, T. ve Kızıl, C. (2021). “Finansal Performansın Yüzde Yöntemi İle Analizi: Galatasaray AŞ’ye Yönelik Bir Uygulama”. OPUS International Journal of Society Researches, 18(44), 8172-8197.
• Aydemir, İ.(2024). “Türkiye’de 2009-2021 Yılları Arasında Sağlık İşletmelerinde Gerçekleşen Finansal Performans Analizi”. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 13(1), 186-200. doi:10.33206/mjss.1301055
• Aydın, N., Şen, M. ve Berk, N., 2014. Finansal yönetim-I. 3. Baskı. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayını.
• Ata, H. A. ve Yakut, E. (2009). “Finansal Performansa Dayalı Etkinlik Ölçümü: İmalat Sektörü Uygulaması”. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (18), 80-100.
• Berk, N., 2017. Finansal yönetim. 12. Baskı. İstanbul: Türkmen Kitapevi.
• Bloomenthal, A. (2023). Financial Ratio Analysis: Definition, Types, Examples and How to use. Retrieved, 16, 2023.
• Çabuk A. Finansal Tablolar Analizi, (Ed.Saime ÖNCE), Finansal Tablolar Analizi, T.C. Anadolu Üniversitesi Yayını No: 2996, Eskişehir 2019, s.(48-50).
• Çabuk A. Finansal Tablolar Analizi, (Ed.Saime ÖNCE), Finansal Tablolar Analizi, T.C. Anadolu Üniversitesi Yayını No: 2996, Eskişehir 2019, s.(64).
• Dumanoğlu, S. (2010).” İMKB'de İşlem Gören Çimento Şirketlerinin Mali Performansının Topsıs Yöntemi İle Değerlendirilmesi”. Marmara Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Dergisi, 29(2), 323-339.
• İtik, Ü. M. (2021). “Mali Tablolar Analizi: Borsa İstanbul (Bist)’Da Faaliyet Gösteren Bir Gıda İşletmesinde Uygulama (2015-2019)”. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 20(80), 1641-1661.
• KAP/www.kap.org.tr. ”Şirket Bilgileri”. Erişim: 5 Mayıs 2024. https://www.kap.org.tr/tr/sirket-bilgileri/ozet/4028e4a240ee866c0140f20abd9500cc
• Karadeniz, E., İskenderoğlu, Ö. ve Cemile, Ö. C. E. K. (2021). “Kağıt Ve Kağıt Ürünleri İmalat Sektörünün Finansal Performansının Ölçek Temelinde Analizi: Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Sektör Bilançolarında Bir Araştırma”. Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 23(1), 160-171.
• Karasioğlu, F. ve Eren, T. (2012). Finansal Tablo Analizi.
• Kızıl, C. ve Aslan, Ö. Ü. T. “Finansal Performansın Rasyo Yöntemiyle Analizi: Borsa İstanbul’da (Bist’de) İşlem Gören Havayolu Şirketleri Üzerine Bir Uygulama”.
• Krivka, A. ve Stonkutė, E. (2015). “Complex Analysis Of Financial State And Performance Of Construction Enterprises”. Business, Management and Economics Engineering, 13(2), 220-233.
• Leon, D. D. (2018). “Analysis of The Financial Performance of Entities from Tourism Industry”. SEA–Practical Application of Science, 6(17), 151-158.
• Mesarić, M. (2014). “Ratio Analysis and Piotroski Scoring System in the Automobile Industry in Croatia”. Ekonomski Vjesnik/Econviews: Review of Contemporary Business, Entrepreneurship and Economic issues, 27(1), 127-141.
• Onat, M. G. (2007). Otomotiv sektöründe oranlar yöntemi aracılığı ile finansal analiz. Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Ders Notları, Erişim: 29 Nisan 2024, https://avys.omu.edu.tr/storage/app/public/ahmet.gun/97588/finansal-tablolar-analizi-ders-notlari.doc
• Öğünç, H. (2018). “Gıda ve tekstil sektörlerinin karşılaştırmalı finansal analizi (2014-2016 Dönemi)”. Bucak İşletme Fakültesi Dergisi, 1(1), 53-70.
• Öğünç, H. (2019). “Bir Tuğla Üretim İşletmesi ve İlişkili Sektörlerin Karşılaştırmalı Finansal Analizi”. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Uygulamalı Bilimler Dergisi, 3(2), 241-262.
• Önce Saime, “Finansal Tablolar Analizi”, (Ed.Saime ÖNCE), Finansal Tablolar Analizi, T.C. Anadolu Üniversitesi Yayını No: 2996, Eskişehir 2019, s.(4).
• Özyürek, H. ve Erdoğan, E. (2011). Finansal Kurumlarda Mali Analiz ve Bir Uygulama. Ekonomi Bilimleri Dergisi, 3(2), 229-238.
• Palaz, A. (2018). “Türkiye Mobilya İmalat Sektörünün Finansal Analizi; Altman Z Skor Modeli ve Oran Analizi Yöntemi Uygulaması. Yüksek Lisans Tezi, Bahçeşehir Üniversitesi, İstanbul.
• Topal, A. (2018). “Türkiye Şişe Ve Cam Fabrikaları AŞ. Kimyasallar Grubundan Soda Sanayii Aş 2013-2017 Yılları Arası Mali Tablolarının Finansal Analiz Tekniklerinden Oran Analiz Yöntemi ile İncelenmesi”. Research Studies Anatolia Journal, Cilt:1, Sayı: 2, 154-164.
• Usta, Ö. (2014). İşletme Finansı ve Finansal Yönetim. Detay Yayıncılık.
• Yasemin, E. Z. İ. N. (2022). “Tekstil Sektörünün Oran Analizi ve Topsis Yöntemi İle Değerlendirilmesi”. Kafkas Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(25), 213-243.