Hemşirelik Bölümü Öğrencilerinin Hemşirelik Mesleğine ve Klinik Uygulamaya Yönelik Tutumlarının İncelenmesi

Yıl 2024, Cilt: 1 Sayı: 1, 1 - 22, 10.10.2024

Emine Erbuğa , Papatya Karakurt

Öz

Bu araştırma hemşirelik öğrencilerinin hemşirelik mesleğine ve klinik uygulamaya yönelik tutumlarını belirlemek amacı ile yapılmıştır. Tanımlayıcı ve kesitsel türde olan bu araştırmada bir devlet üniversitesinde öğrenim gören 234 hemşirelik öğrencisi oluşturmuştur. Veri toplama aracı olarak “Kişisel Bilgi Formu”, “Kolorta Hemşirelik Tutum Ölçeği” ve “Korzul Klinik Uygulama Tutum Ölçeği” kullanılmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde t testi, Anova analizi, Mann-Whitney U, Kruskall- Wallis ve korelasyon analizi kullanılmıştır. Öğrencilerin hemşirelik tutum ölçeğinin puan ortalaması 76.30±13.20 ve klinik uygulama tutum ölçeği puan ortalaması ise 88.98±16.33 olarak hesaplanmıştır. Öğrencilerin hemşirelik mesleğine ve klinik uygulamaya yönelik tutumları cinsiyete, sınıfa, akademik başarı algısına göre değişim göstermezken; bölümü isteyerek seçme, hemşirelik bölümünden memnun olma, mesleğin geleceğini algılayış biçimi, klinik başarı algısı, klinik uygulamadan memnun olma durumu, bölümü tekrar tercih etme gibi değişkenlere göre farklılık göstermektedir. Öğrencilerin hemşirelik mesleğine ve klinik uygulamaya yönelik tutumları orta düzeyde bulunmuştur. Öğrencilerde, hemşirelik mesleğine yönelik olumlu tutum arttıkça, klinik uygulamaya yönelik olumlu tutum artmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Hemşireliğe Yönelik Tutum, Hemşirelik Öğrencileri, Klinik uygulama, Tutum

Kaynakça

• Akça Ay, F.(2021). Sağlık Uygulamalarında Temel Kavramlar ve Beceriler. Fatma Akça Ay, F. Ed. (s. 16). İstanbul: Nobel Yayıncılık.
• Aktaş, H., & Gürkan, G.Ç. (2015). İş-Aile ve Aile-İş Çatışması ile Bireysel Performans Etkileşiminde Mesleki Bağlılığın Aracı Rolü: Hemşireler Üzerinde Bir Araştırma. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 16(2), 139- 154.
• Alıcı, D. (2013). Okula Yönelik Tutum Ölçeği’nin Geliştirilmesi: Güvenirlik ve Geçerlik Çalışması. Eğitim ve Bilim, 38(168), 318-331.
• Al-Omar, B. A. (2004). Knowledge, Attitudes and İntention of High School Students Towards The Nursing Profession in Riyadh City, Saudi Arabia. Saudi Medical Journal, 25(2), 150-155.
• Altuntaş, S., & Baykal, Ü. (2008). İşe Karşı Tutum Ölçeği’nin Hemşireler İçin Uyarlanması. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 11(1), 51-62.
• Arifoğlu, B., & Razı, G.S. (2011). Birinci Sınıf Hemşirelik Öğrencilerinin Empati ve İletişim Becerileriyle İletişim Yönetimi Dersi Akademik Başarı Puanı Arasındaki İlişki. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi, 4(1), 7-11.
• Aydın, L.Z., & Büyükbayram, Z. (2020). Hemşirelerin Mesleki Tutumlarına Göre Bireyselleştirilmiş Bakım Algıları. Türkiye Klinikleri Hemşirelik Bilimleri Dergisi. 12(2), 198-206.
• Baş, T. (2010). Anket Nasıl Hazırlanır, Uygulanır Değerlendirilir? Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Başaran, A.G. (2020). Hemşirelik Bölümü Son Sınıf Öğrencilerinin İntörnlük Uygulamasında Karşılaştığı Sorunlar, Tutumları ve Etik Açıdan Değerlendirmeleri. Avrasya Sağlık Bilimleri Dergisi, 3(3), 177-183.
• Biçer, S., Ceyhan. Y., & Şahin, F. (2015). Hemşirelik Öğrencileri Ve Klinik Hemşirelerin Klinik Uygulamada Öğrenciye Yapılan Rehberlik İle İlgili Görüşleri. Florance Nightingale Hemşirelik Dergisi, 23(3), 215-223.
• Büyükbayram, Z., & Ayık, D.B. (2020). Hemşirelik Öğrencilerinin Hemşirelik Eğitimi ile İlgili Stres Düzeylerinin Belirlenmesi. Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 4(2), 90-99.
• Can, Ş. (2010). Tezsiz Yüksek Lisans Öğrencilerinin Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 24, 13-28.
• Çakır, Ö. (2005). Anadolu Üniversitesi Açık Öğretim Fakültesi İngilizce Öğretmenliği Lisans Programı (İÖLP) ve Eğitim Fakülteleri İngilizce Öğretmenliği Lisans Programı Öğrencilerinin Mesleğe Yönelik Tutumları ve Mesleki Yeterlik Algıları. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(6), 27-42.
• Çeçen, S., Lafçı, D., & Yıldız E. (2020). Hemşirelik Bölümü Öğrencilerinin Mesleki Kişilik Tipleri ile Mesleğe Yönelik Tutumları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Sağlık Akademisyenleri Dergisi, 7(3),169-174.
• Çelik, S., Ünal, Ü., & Saruhan, S. (2012). Cerrahi Kliniklerde Çalışan Hemşirelerin Mesleki Profesyonelliklerinin Değerlendirilmesi. İÜFN Hemşirelik Dergisi, 20(3),193-199.
• Çelikkalp, Ü., Aydın, A., & Temel, M. (2010). Bir Sağlık Yüksekokulu Hemşirelik Bölümü Öğrencilerinin Aldıkları Eğitime İlişkin Görüşleri. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, 3(2), 3-14.
• Demiray, A., Bayraktar, D. & Khorshid, L. (2013). Erkek Hemşirelik Öğrencilerinin Hemşireliği Seçme Nedenleri ve Bu Mesleği Seçme Nedeniyle Yaşadıkları Sorunlar. International Journal of Human Sciences, 10(1), 1440-1455.
• Derin, N., Şimşek Ilkım, N., & Yayan, H. (2017). Hemşirelerde Mesleki Bağlılığın Mesleki Prestijle Açıklanması. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 4(3), 24-37.
• Durmuşoğlu, M. C., Yanık, C., & Akkoyunlu, B. (2009). Türk ve Azeri Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 36, 76-86.
• Dutile, C., Wright, N., & Beauchesne, M. (2011). Virtual Clinical Education: Going The Full Distance İn Nursing Education. Newborn and Infant Nursing Reviews, 11(1), 43-48.
• Erenoğlu, R. (2022). Hemşirelik Öğrencilerinin Mesleğe Yönelik Tutumlarının Kariyer İyimserliği ve Uyumluluğu Üzerine Etkisi. Jaren, 8(3),156-165.
• Gaberson, K.B., Oerman, M.H., & Shellenbarger, T. (2016). Clinical Teaching Strategies in Nursing. (Hemşirelikte Klinik Öğretim Stratejileri.). Özdemir, F.K, Şahin, Z.A., Alemdar, D.A. (Eds). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık Eğitim Danışmanlık AŞ.
• Hortaçsu, N. (2012). En Güzel Psikoloji Sosyal Psikoloji. Ankara: İmge Kitabevi Yayınları.
• Jrasat, M., Samawi, O., & Wilson, C. (2005). Beliefs, Attitudes and Perceived Practice Among Newly Enrolled Students at The Jordanian Ministry of Health Nursing Colleges and İnstitutes in 2003. Education for Health, 18(2), 145-156.
• Kanbay, Y., Işık, E., Aslan, Ö., Tektaş, P., & Akçam, A.(2021). Kolorta Nursing Attitude Scale Validity and Reliability Study. International Journal of Health Services Research and Policy, 6(1), 73-84.
• Kanbay, Y., Tektaş, P., Işık, E., Aslan, Ö., Akçam, A., & Çınar, S. (2022). Korzul Clinical Practice Attitude Scale Validity and Reliability Study. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 13(1),1-10.
• Karadağ, M., Akman, N., & Demir, C. (2013). Hemşirelik Hizmetlerinde Yönetsel ve Örgütsel Sorunlar. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 16(1), 16-26.
• Karaöz, S. (2013). Hemşirelik Eğitiminde Klinik Değerlendirmeye Genel Bakış: Güçlükler ve Öneriler. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 6(3), 149-158.
• Kızılcık Özkan, Z., Ünver, S., Avcıbaşı, İ.M., Semerci, R., & Yıldız Fındık, Ü. (2017). Bir Grup Hemşirelik Öğrencisinin Mesleğe Yönelik İmaj Algısı. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi, 19(1),38-47.
• Kocabaş, D., & Erdem, R. (2019). Hemşirelik Mesleğine Yönelik Kalıp Yargılar Üzerine Bir Derleme. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 10(25), 650-657.
• Korkmaz, F. (2011). Meslekleşme ve Ülkemizde Hemşirelik. HUHEMFAD, 59-67.
• Korkmaz, G. & Görgülü, S. (2010). Hemşirelerin, Meslek Ölçütleri Bağlamında Hemşireliğe İlişkin Görüşleri. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Dergisi, 17(1), 1-17.
• Kossaify, A, Hleihel, W., & Lahoud, J.C. (2017). Team Based Efforts to İmprove Quality of Care, The Fundamental Role of Ethics, and The Responsibility of Health Managers: Monitoring and Management Strategies to Enhance Teamwork. Public Health, 153, 91-98.
• Koushali, A.N., Hajiamini, Z., & Ebadi, A. (2012). Comparison of Nursing Students’ and Clinical Nurses’ Attitude Toward the Nursing Profession. Iranian Journal of Nursing and Midwifery Research, 17(5), 375-380.
• Lai, H. L., Lin, Y. P., Chang, H. K., Chen, C. J., Peng, T. C., & Chang, F. M. (2008). Is Nursing Profession My First Choice? A Follow Up Survey in Pre-Registration Student Nurses. Nurse Education Today, 28(6), 768-776.
• Luciana, B.L., Isabel, A.C., Gillberto, T.S., & Moacyt, L.C. (2009). An Instrument to Analyze Secondary-Level Student’s Images About Nurse’s. Revista Da Escola De Enfermagem Da USP, 43(2), 272-278.
• Miligi, E., & Selim, A. (2014). Saudi Nursing Students' Attitudes Towards the Nursing Profession. European Journal of Business and Management, 6(29), 197-208.
• Mimura, C., Griffiths, P., & Norman, I. (2009). What Motivates People to Enter Professional Nursing? International Journal of Nursing Studies 46(5), 603–605.
• Mooney, M., Glacken, M., & O’Brien, F. (2008). Choosing Nursing as a Career: A Qualitative Study. Nurse Education Today, 28(3), 385-392.
• Morris- Thompson, T., Shepherd, J., Plata, R., & Marks-Maran, D. (2011). Diversity, Fulfilment and Privilege: The İmage of Nursing. Journal of Nursing Management, 19, 683-692.
• Mutlu, B., Azak, M., & Kalaycı, S. (2020). Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Dersini Almış Öğrencilerin Klinik Rahatlık ve Endişe Durumu ile Öz Yeterlilik Algısı Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. OPUS–Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 15(26), 4293-4315.
• Nurmi, J.E., Salmela-Aro. K., & Koivisto, P. (2002). Goal Importance and Related Achievement Beliefs and Emotions During the Transition from Vocational School to Work: Antecedents and Consequences. Journal of Vocational Behavior, 60(2), 241-61.
• Öncel, S., & Yılmaz, M. (2023). Hemşirelikte Temel Kavramlar (s. 101-116). Ankara. Akademisyen Kitabevi.
• Özdelikara, A., Mumcu Boğa, N., & Çayan N. (2015). Hemşirelik Öğrencilerine ve Sağlık Alanı Dışındaki Öğrencilere Göre Hemşirelik İmajı. Düzce Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 5(2), 1-5. , Özdemir, Z. (2018). Sağlık Bilimlerinde Likert Tipi Tutum Ölçeği Geliştirme. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 5(1), 60-68.
• Özmen, D., & Çetinkaya, A. (2016). Hemşirelik Son Sınıf Öğrencilerinin Mesleki Algılarına Yönelik Nitel Bir Çalışma. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi, 18(1), 40-52.
• Peksoy, S., Şahin, S., Demirhan, İ., & Kaplan, S. (2020). Hemşirelik Öğrencilerinde Profesyonellik Algısı ve Mesleki Değerlere Bağlılık Arasındaki İlişkinin Değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 7(2),104-112.
• Poreddi, V., Ramachandra Konduru, R., & Math, S.B. (2012). Assessing The Attitudes and Perceptions Towards Nursing Profession Among Nursing Students. Nursing Journal of India, 103(1), 6-8.
• Rezaei-Adaryani, M., Salsali, M., & Mohammadi, E. (2012). Nursing İmage: an Evolutionary Concept Analysis. Contemporary Nurse, 43(1), 81–89.
• Sabuncu, N, Erkal İlhan, S., & Koç, Z. (2021). Hemşirelik Bakımının Temelleri. Ankara: Alter Yayıncılık.
• Seval, M., & Sönmez, M. (2020). Hemşirelik Öğrencilerinin Mesleğe Yönelik Tutumları ve İmaj Algıları Arasındaki İlişki. Sağlık Akademisi Kastamonu (SAK), 5(1), 19-35.
• Süt, HK., & Küçükkaya, B. (2020). Kadın Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Dersi Klinik Uygulaması Öncesi Laboratuvarda Verilen Mesleki Beceri Uygulamaları Eğitiminin Öğrencilerin Kaygı Düzeyi Üzerine Etkisi. Eğitim Kuram ve Uygulama Araştırmaları Dergisi, 6(2), 166-173. Takase, M., Kershaw, E., & Burt, L. (2002). Does Public Image of Nurses Matter?. Journal of Professional Nursing, 18(4), 196-205.
• Tan, M., Polat, H., & Akgün Şahin, Z. (2012). Hemşirelerin Çalışma Ortamlarına İlişkin Algılarının Değerlendirilmesi. Sağlıkta Performans ve Kalite Dergisi, 4, 67-78.
• Tarhan, G., Kılıç, D., & Yıldız, E. (2016). Hemşirelerin Mesleğe Yönelik Tutumları ile Mesleki Profesyonellikleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Gülhane Tıp Dergisi, 58, 411-416.
• Taşkın Yılmaz, F., Tiryaki Şen, H., & Demirkaya, F. (2014). Hemşirelerin ve Ebelerin Mesleklerini Algılama Biçimleri ve Gelecekten Beklentileri. Sağlık ve Hemşirelik Yönetim Dergisi, 3(1), 130-139.
• Taşkıran, N., Kalı, N., Kıvrak, E., Türkseven, N., & Yıldırım, G. (2020). Son Sınıf Hemşirelik Öğrencilerinin Hemşirelik Mesleğine, Rollerine ve Mesleğin Geleceğine İlişkin Görüşleri. Hastane Öncesi Dergisi, 5(1), 43-56.
• Ten Hoeve, Y., Jansen, G., & Roodbol, P. (2014). The Nursing Profession: Public Image, Self-Concept and Professional Identity. A Discussion Paper. Journal of Advanced Nursing, 70(2), 295-309.
• Tüfekçi, G.F., & Yıldız, A. (2009). Öğrencilerin Hemşireliği Tercih Etme Gerekçeleri ve Gelecekleri ile İlgili Görüşleri. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 12(1), 31-37.
• Wynd, C. A. (2003). Current Factors Contributing to Professionalism in Nursing. Journal of Professional Nursing, 19(5), 251-261.
• Yılmaz, M. & Karadağ, G. (2011). Erkek Öğrenci Hemşireler Hemşirelik Mesleğini Nasıl Algılıyor?. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanat Dergisi, 4(1), 22-28.
• Zencir, G., & Eşer, İ. (2016). Hemşirelik Öğrencilerinin Hemşirelik Mesleğine Yönelik Tutumları ile Hemşirelik Tercihi Arasındaki İlişki: Türkiye Örneği. DEUHFED, 9(2), 30-39.