A Public Participated Urban Conservation Project: İzmir – Kemeralti Historical City Center

Yıl 2006, Cilt: 15 Sayı: 1-2, 61 - 71, 01.06.2006

Sibel Ecemiş Kılıç , Muhammed Aydoğan

Öz

City, one of the main components of the geographical space, should be seen not only as a spatial concept, but also as a complex structure with its demographic and cultural attributes. Urban spaces evolve in time, as their social and economic attributes change along with the variation in structures of their production and consumption. The main target of urban conservation projects is sustaining urban culture and city identity by conserving some quarters of the city. These conserved quarters carry on the messages of past urban models that were more successful on human-nature interaction.

Kemeralti conservation project is a work which was produced for this purpose and which aims to pass Izmir’s historical city center with its original quality to next generations by revitalizing it. Kemeralti Project is an original conservation plan in terms of its huge scale, delicately detailed analyses, application model and development model with public participation.

 This paper aims to define the vision, objectives and targets of the project and to elucidate the application tools of the project. Another purpose of the paper is to make plan’s vision clear to simplify application process and to suggest a course of action to other projects either in Izmir’s Historic City Center or in similar areas.

Key words: Urban conservation, historical city center, revitalization project, Kemeralti

Anahtar Kelimeler

-

KATILIMCI BİR KENTSEL KORUMA PROJESİ: İZMİR - KEMERALTI TARİHİ KENT MERKEZİ

Öz

Coğrafi mekânın en temel unsurlarından biri olan kent, salt mekânsal bir olgu olarak değil, barındırdığı nüfusun kültürel yapısı ile kapsamlı bir bütün olarak düşünülmelidir. Sosyal ve ekonomik özellikleri, üretim ve tüketim yapısı ile kentsel mekân zaman içinde değişim göstererek farklı özellikler kazanmaktadır. Kentsel koruma projelerinin temel amacı bu bütün içinde bir bölümünün yaşatılmasıyla kent kültürünün ve kimliğinin devamlılığını sağlanmasıdır. Bu korunmuş alanlar geçmişte insan doğa etkileşiminde daha başarılı olmuş kent modellerinin mesajlarını günümüz kentlerine taşımaktadır.

Kemeraltı kentsel koruma projesi bu amaçla yürütülmüş ve İzmir’in tarihi merkezini yeniden canlandırarak özgün nitelikleri ile gelecek nesillere aktarmayı hedefleyen bir projedir. Kemeraltı projesi büyüklüğü, analiz çalışmalarının hassasiyeti, uygulama modeli ve halkın/esnafın katılımı ile geliştirilmesi gibi özellikleri nedeniyle özgün bir çalışmadır.

Bu makaleyle, geliştirilen bu projenin vizyonu, temel amaç ve hedefleri ve uygulama için önerdiği araçları ortaya konmak istenmektedir. Planın doğru kavranmasını sağlayarak uygulama sürecini kolaylaştırmak ve tarihi merkezin diğer parçalarında yürütülen ve benzer alanlarda yürütülecek projelere katkı sağlamak da amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler: kentsel koruma, tarihi kent merkezi, yeniden canlandırma projesi, Kemeraltı

Anahtar Kelimeler

kentsel koruma, tarihi kent merkezi, yeniden canlandırma projesi, Kemeraltı

Kaynakça

• Aydoğan, M., 2001. ‘Tarihi Kent Merkezlerindeki Çok Katlı Yapılar’, İzmir Kent Kültürü Dergisi, 4, 178-188.
• D.E.Ü., Mimarlık Fakültesi, Şehir ve Bölge Planlama Bölümü, 1999. İzmir Kemeraltı Perakende Ticaret Araştırması, Yayınlanmamış Araştırma Raporu, Temmuz-1999, İzmir.
• D.E.Ü., Mimarlık Fakültesi, Şehir ve Bölge Planlama Bölümü, 1999. İzmir Kent Merkezinde Toptan Ticaret Sektörünün Dünü, Bugünü ve Geleceği, İzmir Ticaret Odası, İzmir.
• Göksu, E., 1989. ‘Kent Merkezlerinde Yeralan Yapılara İlişkin Yenileme Kararlarının Ekonomik Analizi, İzmir Kemeraltı Kent Merkezi’, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Ecemiş, Kılıç, S., 2004. ‘Şehirsel Kademelenmenin Mekansal Boyutta Dağılımı ve Kademelenmenin Ortaya Çıkardığı Kentsel Gruplaşmanın Analizi’, Yayınlanmamış Doktora Tezi, DEÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
• Ecemiş Kılıç, S., 2006. ‘Kemeraltı Koruma Amaçlı İmar Planı Vizyonu’, Geçmişten Geleceğe Kemeraltı Sempozyumu (14-15 Ekim 2006), (Yayınlanmamış Bildiri), İzmir.
• Işık, O., 1994. ‘Değişen Toplum/Mekan Kavrayışları: Mekanın Politikleşmesi, Politikanın Mekansallaşması’, Toplum ve Bilim, 64-65, 7-36.
• Kılıç, S., Aydoğan, M., 2006. ‘Tarihi Kent Merkezlerinin Kültür Turizmi Potansiyellerinin Koruma Amaçlı Kullanımı Kemeraltı (İzmir) Çarşısı Örneği’, Turizm ve Mimarlık Sempozyumu, Antalya Mimarlar Odası Yayını, Antalya.
• Sönmez, İ., 2001. ‘Değişen ve Dönüşen Kemeraltı’nda Korumanın Kapsamı Üzerine Öneriler’, İzmir Kent Kültürü Dergisi, 4, 92-98.
• Ülker, N., 1994. XVII ve XVIII. Yüzyıllarda İzmir Şehri Tarihi-I, Ticaret Tarihi Araştırmaları, Akademi Kitapevi, İzmir.
• Taner, T., Ecemiş, S., Aydoğan, M., 2002. Kemeraltı Koruma Amaçlı İmar Planı Raporu, DEÜ Mimarlık Fakültesi Yayını, İzmir.
• Tiesdell, S., Öc, T., Heath, T., 1998. Revitalizing Historic Urban Quarters, Bodmin, Cornwall, England: Great Britain by MPG Boks.
• Thorns, D.C., 2004. Kentlerin Dönüşümü –Kent Teorisi ve Kentsel Yaşam, Global Yayın Ajansı, İstanbul.
• Tümertekin, E., Özgüç, N., 2000. Coğrafya, Geçmiş, Kavramlar, Coğrafyacılar, Çantay Kitapevi, İstanbul