Trabzon İli Ortahisar İlçesi’nde Şehir Turizminde Çekici Faktörlerin Yerli Ziyaretçilerin Bakış Açılarıyla Değerlendirilmesi

Yıl 2023, Cilt: 32 Sayı: 2, 325 - 341, 28.12.2023

Merve Mert , Ayşe Okuyucu

https://doi.org/10.51800/ecd.1312142

Cited By: 1

Öz

Ortahisar Trabzon ilinin merkez ilçesi olup en kalabalık ilçesidir. Ortahisar doğası kadar kendine özgü mimarisi, yeme içme özellikleri ve kültürel dinamikleri ile turizmin gelişmekte olduğu bir ilçedir. Bu araştırmanın temel amacı, Ortahisar’daki başlıca şehir turizmi çekiciliklerinin neler olduğunun belirlenmesidir. Çalışma kapsamında yüz yüze anket tekniği ile toplam 270 yerli ziyaretçiye anket uygulanmıştır. Anketlerden elde edilen bulgulara göre, yerli ziyaretçilerin şehir turizmi çekiciliklerine ilişkin algıları, dört faktör altında toplanmıştır. Bu faktörler “kentsel alt ve üst yapı”, “şehre özgü geleneksel çekicilikler”, “tarihsel ve kültürel çekicilikler” ve şehirsel çekicilikler” şeklinde adlandırılmıştır. Elde edilen bu dört faktör ile demografik değişkenlere yönelik belirlenen gruplar arasındaki farklılıklar ANOVA ve t testi ile incelenmiştir. Elde edilen sonuçlara göre, ziyaretçiler en çok “kentsel alt ve üst yapı faktörü” ve “şehre özgü geleneksel çekicilikler” faktörüne önem atfetmiştir. Buna göre, Ortahisar’da alışveriş mekânlarının, kafe ve restoranların, parklar ve yaya dostu alanların artırılması ziyaretçi memnuniyeti bakımından faydalı olacaktır. Ayrıca, toplu ulaşım olanakları ve şehir içi ulaşım olanaklarının geliştirilmesi, ziyaretçilerin Ortahisar’ı tercih etmelerinde önemli olacaktır.

Anahtar Kelimeler

Şehir Turizmi, Turizm Motivasyonu, Turizm Çekicilikleri, Ortahisar, Trabzon

Destekleyen Kurum

Yoktur

Proje Numarası

Çalışma Projelendirilmedi.

Teşekkür

-

Evaluation of Pull Factors at Urban Tourism in Ortahisar District of Trabzon Province from Local Visitors’ Points of View

Öz

Ortahisar is the central district of Trabzon province and its most populous district. Ortahisar is a district where tourism is developing with its unique architecture, food and beverage features and cultural dynamics as well as its nature. The main purpose of this research is to determine the essential urban tourism attractions in Ortahisar. Within the scope of the study, a face-to-face survey technique has been applied to a total of 270 local visitors. According to the findings obtained from the surveys, the perceptions of the domestic visitors regarding the attractiveness of the city tourism has been gathered under four factors. These factors have been named as “urban infrastructure and superstructure”, “urban traditional attractions”, “historical and cultural attractions” and urban attractions”. The differences between these four factors and the groups determined for demographic variables has been examined with ANOVA and t-tests. According to the obtained results, the visitors gave the most importance to the "urban infrastructure and superstructure factor" and "urban traditional attractions" factor. Accordingly, it will be beneficial to Ortahisar’s visitor satisfaction that, increasing shopping areas, cafes and restaurants, parks and pedestrian-friendly areas. In addition, the improvement of public transportation facilities and urban transportation facilities will be important for visitors to choose the Ortahisar.

Anahtar Kelimeler

Urban Tourism, Tourism Motivation, Tourism Attractions, Ortahisar, Trabzon

Proje Numarası

Çalışma Projelendirilmedi.

Kaynakça

• Akış, A. (2012). Turizmin kentsel gelişim üzerine etkileri: bir örnek inceleme Antalya-Türkiye. Doğu Coğrafya Dergisi, 16(25), 193-206.
• Akış, A. (2018). The effect of cultural tourism on urban development: The case of Konya/Turkey. Coğrafya Dergisi, 37, 19-25. https://Doi.Org/10.26650/JGEOG393253
• Alhasanat, S. A., & Hyasat, A. S. (2011). Sociocultural ımpacts of tourism on the local community in Petra. Jordan Journal of Social Sciences, 4(1) 114-158.
• Andreu, L., Bigné, J. E., & Cooper, C. (2001). Projected and perceived ımage of Spain as a tourist destination for British travellers. Journal of Travel Tourism Marketing, 9(4), 47–67.
• Ashworth, G. & Page, S. J. (2011). Urban tourism research: recent progress and current paradoxes. Tourism Management, 32(1), 1-15.
• Ashworth, G. (1989). Urban tourism: an imbalance in attention. In C. Cooper (Ed.), Vol. 1. Progress in Tourism, Recreation and Hospitality Management (pp. 33-54). Belhaven.
• Ashworth, G. (2003). Urban tourism: still an imbalance in attention? In C. Cooper (Ed.), Classic Reviews in Tourism (pp. 143-163). Channel View.
• Ashworth, G., & Tunbridge, J. (1990). The tourist-historic city. Belhaven.
• Ashworth, G., & Voogd, H. (1990). Selling the city: marketing approaches in public sector urban planning. Belhaven.
• Aydın, H., & Sezerel, H. (2017). Seyahat motivasyonlarına ilişkin bir yazın incelemesi. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi, 7(2), 118-140.
• Balkyte, A. & Tvaronavičiene, M. (2010). Perception of competitiveness in the context of sustainable development: Facets of Sustainable Competitiveness. Journal Of Business Economics and Management, 11(2), 341-365.
• Baş, T. (2008). Anket nasıl hazırlanır, uygulanır, değerlendirilir? (5. B.). Seçkin Yayınevi.
• Baykal, F. (2021a). Relationship between ındustrial heritage and tourism. In A. Karadağ & F. Baykal (Eds.), Industrial Heritage in the Urban Identity And Memory Axis (pp. 131-168) Ege University Publication.
• Baykal, F. (2021b). The revitalization of the European between industrial heritage through the “route” approcah. In A. Karadağ & F. Baykal (Eds.), Industrial Heritage in the Urban Identity and Memory Axis (pp. 189-224) Ege University Publication.
• Baykal, F., Ataberk, E.& Alparslan, H. (2020). Kentsel ekoturizm: arka plandaki aktörler ve başarı örnekleri. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 31(3), 217-227. Doi: Https://Doi.Org/10.17123/Atad.748809
• Berg, L. Van Den, Borg, J. Van Der, & Meer, J. Van Der (1995). Urban tourism: performance and strategies in eight European Cities. Aldershot.
• Boivin, M., & Tanguay, G. A. (2019). Analysis of the determinants of urban tourism attractiveness: the case of Quebec City and Bordeaux. Journal Of Destination Marketing Management, 11, 67-79. Doi: Https://Doi.Org/10.1016/J.Jdmm.2018.11.002
• Bora, G. (2006). Kentsel turizm: İstanbul Tarihi Yarımada’da turizm kümelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Brida, J. G., Meleddu, M., & Pulina, M. (2012). Understanding urban tourism attractiveness: the case of the Earchaeological Ötzi Museum in Bolzano. Journal Of Travel Research, 51(6), 730–741. Doi: Https://Doi.Org/10.1177/0047287512437858
• Burtenshaw, D., Bateman, M., & Ashworth, G. (1991). The European city: A Western perspective: David Fulton Publishers.
• Büyüköztürk, Ş. (2012). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı (16. b). Pegem Akademi.
• Caber, M.& Albayrak, T. (2016). Push or pull? Identifying rock climbing tourists motivations, Tourism Management, 55, 74-84. doi: Https://Doi.Org/10.1016/J.Tourman.2016.02.003
• Chang, W. & Yuan, J. J. (2011). A taste of tourism: Visitors’ motivations to attend a food festival, Event Management, 15 (1), 13–23. Doi: Https://Doi.Org/10.3727/152599511X13082349958190
• Crompton, J. L. (1979). Motivations for pleasure vacation. Annals of Tourism Research, 6(4), 408-424.
• Crouch, G. (2011). Destination Competitiveness: An analysis of determinant attributes. Journal of Travel Research, 50(1), 27. Doi: Https://Doi.Org/10.1177/0047287510362776
• Dados, N. & Connel, R. (2012). The global South. Ekim 10 2023 Tarihinde Sage: https://journals.sagepub.com/doi/pdf/10.1177/1536504212436479 adresinden alındı.
• Demirci, F. (2013). Çorum Şehri'nde tarihsel koruma ve şehir turizmine katkıları. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi,. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Samsun.
• Dünya Bankası (2022). Urban population (% Of Total). Retrieved from〈 Https://Data.Worldbank.Org/İndicator/SP.URB.TOTL.IN.ZS〉.
• Edwards, D., Griffin, T., & Hayllar, B. (2008). Urban tourism research: developing an agenda. Annals of Tourism Research 35(4), 1032-1052. Doi: https://doi.org/10.1016/j.annals.2008.09.002
• Emekli, G. (2011). Öğrenen turizm bölgeleri, kentler ve kent turizmin kuramsal yaklaşım. Ege Coğrafya Dergisi, 20(2), 27-39.
• Emekli, G. (2021). From cultural heritage to industrial heritage tourism in cities. In A. Karadağ & F. Baykal (Eds.), Industrial Heritage in The Urban Identity and Memory Axis (pp. 169-188) Ege University Publication.
• Enright, M. J. & Newton, J. (2005). Determinants of tourism destination competitiveness in Asia Pacific: comprehensiveness and universality. Journal Of Travel Research, 43(4), 339–350. Doi: Https://Doi.Org/10.1177/0047287505274647
• Enright, M. J., & Newton, J. (2004). Tourism Destination competitiveness: a quantitative approach. Tourism Management, 25(6), 777–788. Doi: Https://Doi.Org/10.1016/J.Tourman.2004.06.008
• Evren, S., & Kozak, N. (2012). Eskişehir’in çekici faktörlerinin günübirlik ziyaretçilerin bakış açılarıyla değerlendirilmesi. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 23(2), 220-232.
• Gürbüz, S., Şahin, F. (2015). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri (3. b.), Seçkin Yayıncılık.
• Hall, C. M. & Page, S.J. (2006). The geography of tourism and recreation environment, place and space. Routledge.
• Jansen-Verbeke, M. (1986). Inner-city tourism: resources, tourists and promoters. Annals of Tourism Research, 13(1), 79-100. Doi: Https://Doi.Org/10.1016/0160-7383(86)90058-7
• Karadağ, A., İncedere, L. (2021). Industrial heritage areas as a rising asset of sustainable urban conservation: Turkey’s experience. In A. Karadağ & F. Baykal (Eds.), Industrial Heritage in The Urban Identity and Memory Axis. (pp. 49-86) Ege University Publication.
• Keleş, R. (1980). Kentbilim terimleri sözlüğü. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları: 474.
• Law, C. M. (2002). Urban tourism: The visitor economy and the growth of large cities (2nd Ed.). Continuum.
• Maitland, R. (2006). How can we manage the tourist-historic city? Tourism Strategy in Cambridge, UK, 1978-2003. Tourism Management, 27(6), 1262-1273.
• Mikulić, J., Krešić, D., Miličević, K., Šerić, M., & Ćurković, B. (2016). Destination attractiveness driver samong urban hostel tourists: an analysis of frustrators and delighters. International Journal of Tourism Research, 18(1), 74-8. Doi: Https://Doi.Org/10.1002/Jtr.2034
• Mohammad, B. A. M. A. H. & Som, A. P. M. (2010). An analysis of push and pull travel motivations of foreign tourists to Jordan. International Journal of Business and Management, 5 (12), 41–50. Doi: 10.5539/İjbm.V5n12p41
• Oğan, O. & Yasak, Ü. (2020). Küreselleşme Bağlamında mekansal kent kimliği ve markalaşmanın kent turizmine etkisi. Türk Coğrafya Dergisi (74), 97-105. Doi: Https://Doi.Org/10.17211/Tcd.702812 Page, S. (1995). Urban tourism. London: Routledge.
• Page, S. J.& Duignan, M. (2023). Progress in tourism management: is urban tourism a paradoxical research domain? progress since 2011 and prospects for the future. Tourism Management. Doi: Https://Doi.Org/10.1016/J.Tourman.2023.104737
• Parlapan, G., Ecemiş Kılıç, S. & Efe Güney, M. (2023). İzmir kenti ve yakın çevresinde endüstriyel miras rotası önerisi. Ege Coğrafya Dergisi, 32(1), 89-113. doi: 10.51800/ecd.1256253
• Pearce, D. G. (2001). An integrative frame work for urban tourism research. Annals of Tourism Research, 28(4), 926-946. Doi: Https://Doi.Org/10.1016/S0160-7383(00)00082-7
• Provenzano, D. (2015). A dynamicanalysis of tourism determinants in Sicily. Tourism Economics, 21(3), 441-454. Doi: Https://Doi.Org/10.5367/Te.2015.0480
• Ritchie, J. R. B., & Crouch, G. I. (2003). The competitive destination: a sustainable tourism perspective. CABI Pub.
• Sağlam, D. (2019).Trabzon ilinde kültür turizmi ve turizm planlamasına etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Çanakkale.
• Shoval, Noam & Adi Raveh. (2004). Categorization of tourist attractions and the modeling of tourist cities: based on the co-plot method of multivariate analysis, Tourism Management, 25(6), 741-750.Doi: Https://Doi.Org/10.1016/J.Tourman.2003.09.005
• Şen, M. A. (2020). Gastronomi turizmi kapsamında Trabzon mutfağına özgü bir ürün kuymak. Karadeniz İncelemeleri Dergisi, 15(29), 251-268. Doi: Https://Doi.Org/10.18220/Kid.817568
• Tekin, S. & Dolu, M. T (2020). Güney -Güney işbirliğinin ideolojik temelleri: bağlantısızlar hareketi ve Küresel Güney. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(24): 65-81.
• Trabzon Valiliği (29 Kasım 2022). Tarihi Geçmişi. Erişim Adresi: Http://Www.Trabzon.Gov.Tr/Tarihce-Cografya
• Trimurti, C. P. & Utama, I. G. B. R. (2020). The examination bali destination marketing Chain model based on tourist motivation. International Journal Of Scientific&Technology Research Volume, 9(3), 4491- 4495.
• Turizm Güncel (06 Temmuz 2023). Trabzon’da hedef 2 milyon turist. Erişim: Https://Www.Turizmguncel.Com/Haber/Trabzonda-Hedef-2-Milyon-Turist
• TÜİK (15 Mart 2022) Erişim Adresi: Https://Biruni.Tuik.Gov.Tr/Medas/?Kn=95&Locale=Tr
• Tümertekin E.,&Özgüç, N. (2010). Beşeri coğrafya insan kültür mekan. Çantay Kitabevi.
• Türk Dil Kurumu Sözlükleri (T.Y.). Erişim: 11 Eylül 2023, Https://Sozluk.Gov.Tr/
• Türkay, O. & Atasoy, B. (2021). İten ve çeken faktörlerin destinasyon memnuniyetine etkileri: yayla ve şehir turizmine katılan Arap turistler üzerine bir araştırma, Turizm Akademik Dergisi, 8 (1), 61-76.
• Uca Özer, S. (2010). Şehir turizmi ve kültür: yabancı turistlerin kültürel bir destinasyon olarak İstanbul'u değerlendirmeleri üzerine bir araştırma. Yayımlanmamış doktora tezi, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
• Urry, J. (2015). Mekanları tüketmek. (Çev. Rahmi G. Öğdül) Ayrıntı Yayınları.
• Uysal, M., & Jurowski, C. (1994). Testing the push and pull factors. Annals of Tourism Research, 21(4), 844–846. Doi: Https://Doi.Org/10.1016/0160-7383(94)90091-4
• Van Aalst, I., & Van Melik, R. (2012). City festivals and urban development: does place matter? European Urban and Regional Studies, 19(2), 195–206.
• Yılmaz, A., Zorlu, K. (2019). Kent/şehir Turizmi. Turizm Ansiklopedisi Türkiye, Turizm ve Ağırlama Endüstrisinin Temel Kavramları (S. 270). Detay Yayıncılık.