KUR'ÂN’IN İDEOLOJİK YORUMU SORUNUNA GENEL BİR BAKIŞ

Yıl 2017, Cilt: 1 Sayı: 2, 61 - 83, 27.11.2017

Muhammed Bahaeddin Yüksel

Öz

Kur’ân’a
yönelişler, birçok farklı nedenle gerçekleşir. Bu sebeplerden birisi de
yorumcunun içinde bulunduğu dünya görüşü çerçevesinde Kur’ân’ın ideolojik
okunmasıdır. İdeolojik okumanın, kendisini ve ötekisini tanımlama gayretleri
neticesinde insanları itikadî açıdan kategorize etmesi, farklı anlamaların
sorun oluşturmaya başladığı bir noktaya tekabül etmektedir. Bu tutum, Kur’ân’ın
aslında tahrifi anlamına geleceği gibi, yanı sıra yorumcunun ideolojik
yargılarının Allah’ın maksadı olarak sunulmasına sebep olmaktadır. 

Anahtar Kelimeler

Kuran, yorum, ideoloji

Kaynakça

• Emîn, Ahmed. Fecru’l-İslâm. Beyrût: Dâru’l-Kitâbi’l-‘Arabî, 1969.
• Albayrak, Halis. Kur’ân’ın Bütünlüğü Üzerine. İstanbul: Şûle Yayınları, 1992.
• Ayar, Kenan. Sahabe Dönemi Siyasi Olaylarında Kur’ân’ın Rolü. Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 2014.
• Candan, Abdulcelil. Kur’ân’ı Nasıl Anlamalı. İstanbul: Düşün Yayıncılık, 2012.
• Cerrahoğlu, İsmail. Tefsir Tarihi. İstanbul: Fecr Yayınevi, 1996.
• Çalışkan, İsmail. Siyasal Tefsirin Oluşum Süreci. Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 2003.
• Demirci, Muhsin. Konulu Tefsire Giriş. İstanbul: Ensar Neşriyat, 2006.
• Demirci, Muhsin. Tefsir Tarihi. İstanbul: Marmara Ünviversitesi, 2008.
• Duman, Zeki. Uygulamalı Tefsir Usulü ve Tefsir Tarihi Başlangıçtan Tedvin Dönemine Kadar. Kayseri: Erciyes Üniversitesi Yayınları, 1992.
• Erten, Mevlüt. “Mübhemâtü’Kur’ân ve Fırkalar”. EKEV Akademi Dergisi 3, sy. 1 (Bahar 2001).
• Eşarî, Ebu’l-Hasan Ali b. İsmâîl. Makâlâtu’l-İslâmiyyîn ve İhtilâfu’l-Musallîn. thk. Muhammed Muhyiddîn Abdulhamîd. Beyrût: el-Mektebetu’l-Asriyye, 1990.
• Fığlalı, Ethem Rûhi. Çağızmızda İtikâdî İslâm Mezhepleri. İstanbul: Selçuk Yayınları, 1993.
• Funeysân, Suûd b. Abdillah. İhtilâfu’l-Müfessirîn Esbâbuhû ve Âsâruhû. Riyâd: Dâru İşbîliyyâ, 1997.
• Goldziher, Ignaz. İslam Tefsir Ekolleri. çev. Mustafa İslamoğlu. İstanbul: Denge Yayınları, 1997.
• Hizmetli, Sabri. “İtikadi Mezheplerin Doğruşuna İçtimâî Hadiselerin Tesirleri Üzerine Bir Deneme”. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 26 (1983): 653-680.
• Kahraman, Ferruh. “Tefsirde İhtilafların Mahiyeti Çeşitleri ve Sebepleri”. Doktora Tezi, Sakarya Üniversitesi, 2010.
• Kırca, Celal. “Mezhebî Tefsir Ekolü’nün Ortaya Çıkışı”. İslâmî Araştırmalar, sy. 5 (Ekim 1987).
• Kırca, Celal. İlimler ve Yorumlar Açısından Kur'ân’a Yönelişler. İstanbul: Tuğra Neşriyat, (t.y.).
• Koçyiğit, Talat. Hadis Tarihi. Ankara: İlmî Yayınlar, 1981.
• Malatî, Ebu’l-Hüseyin. et-Tenbîh ve’r-Red ‘alâ Ehli’l-Ehvâ’ ve’l-Bida’, thk. Muhammed Zâhid b. el-Hasan el-Kevserî. Kâhire: el-Mektebetu’l-Ezheriyye li’t-Turâs, 2007.
• Muberred, Ebu’l-Abbas Muhammed b. Yezid. el-Kâmil fi’l-Luga ve’l-Edeb ve’n-Nahv ve’t-Tasrîf. Beyrût: Muessesetu’r-Risale, 2004.
• Musâid, Abdullah Muslim. Eseru’t-Tatavvuri’l-Fikrî fi’t-Tefsîr fi’l-Asri’l-Abbâsî. Beyrut: Muessesetu’r-Risale, 1984.
• Musâid, Abdullah Muslim. Gelişme Döneminde Tefsir, çev. Muhammed Çelik. İzmir: Akademi Yayınları, 2006.
• Özafşar, M Emin. “Polemik Türü Rivayetlerin Gerçek Mahiyeti”. İslâmiyât 1, sy. 3 (Temmuz-Eylül 1998).
• Öztürk, Mustafa. “Çağdaşlık ve Çağdaş Dönem Kur'ân Yorumlarına Genel Bir Bakış”, İslâmiyât 7, sy. 4 (Ekim-Aralık 2004).
• Öztürk, Mustafa. “İslam Tefsir Geleneğinde Yorum Manipülasyonu”. İslâmiyât 3, sy. 3 (Temmuz-Eylül 2000).
• Öztürk, Mustafa. “Tefsirde Zahir-Bâtın Düalizmi ya da Tasavvufî Aşırı yorum”. İslâmiyât 2, sy. 3 (Temmuz-Eylül 1999).
• Öztürk, Mustafa. Kur’ân-ı Kerim Meali Anlam ve Yorum Merkezli Çeviri. Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 2015.
• Öztürk, Mustafa. Tefsir Tarihi Araştırmaları. Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 2011.
• Öztürk, Mustafa. Tefsirde Ehl-i Sünnet & Şia Polemikleri. Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 2012.
• Raysûnî, Kutb. en-Nassu’l-Kur’ânî min Tehâfutu’l-Kırâât ilâ Ufuki’t-Tedebbur. el-Memleketu’l-Magribiyye: Menşûrâti Vuzârati’l-Evkâf ve’ş-Şuûni’l-İslâmiyye, 2010.
• Suyûtî, Celaluddîn Abddurrahmân. el-İtkân fî Ulûmi’l-Kur'ân. İstanbul: Kahraman Yayınları, 1978.
• Tiyek, Fatih. Kur’ân’ın İdeolojik Yorumu Sorunu. Yayınlanmamış makale.
• Uzun, Nihat. Hicrî II. Asırda Siyâset-Tefsir İlişkisi. İstanbul: Pınar Yayınları, 2011.
• Zehebî, Muhammed Huseyin. el-İsrâiliyyât fi’-Tefsîr ve’l-Hadîs. Kâhire: Mektebetu Vehbe, 1990.
• Zemahşerî, Ebul Kâsım Mahmûd b. Omer. el-Keşşâf an Hakaiki Gavâmidu’t-Tenzîl ve Uyûni’l-Akâvîl fî Vucûhi’t-Tenzîl. thk. Adil Ahmed Abdulmevcûd, Ali Muhammed Muavvız. Riyâd: Mektebetu’l-Ubeykân, 1998.
• Zerkeşî, Bedruddin Muhammed b. Abdillah. el-Burhan fî Ulumi’l-Kur’ân. thk. Muhammed Ebu’l-Fadl İbrahim. Kâhire: Mektebetu Dâru’l-Turâs, 1984.