Osman Şahin, "Fetva Adabı"

Yıl 2021, Cilt: 5 Sayı: 2, 77 - 81, 30.11.2021

Ramazan Çöklü

Öz

Bir Müslüman’ın şer‘î amelî konularda ihtiyaç duyduğu dini bilgiyi alanında uzman kişilerden alma eylemine fetva denilmektedir. İftâya ehil olmak için bir takım şartları taşımak zorunda olan müftünün işinde başarılı olması, ancak İslam hukuk literatüründe fetva adabı olarak anılan belirli kurallar topluluğuna riayet etmesi sonucu mümkün olabilir. Geçmişten günümüze fıkıh usûlü kitapları başta olmak üzere çeşitli dini eserlerde iftâ usûlü ve adabıyla ilgili müftünün ve fetvâ bekleyen müsteftînin riayet etmesi gereken kurallara yer verilmesi bir yana, bu alanda yazılan müstakil kitaplar da bulunmaktadır. Ancak değişen ve gelişen hayat şartları ve kitle iletişim araçlarının Müslüman toplumlarda faal olarak kullanılması, zamanla fetva müessesesinin sanal âlemde de aktif bir fıkıh faaliyeti olarak varlık kazanmasına yol açmış ve bu durum fetvâ adabının önemini bir kez daha gündeme getirmiştir. Değerlendirme yapacağımız Osman Şahin tarafından yazılan “Fetvâ Âdâbı” adlı eser, Türkiye’de bu bağlamda kaleme alınan sınırlı sayıdaki Türkçe eserlerden bir tanesidir. Eser, fetvâ verme sorumluluğu olanlara kolaylık sağlayacak, hacmi küçük fakat muhtevası zengin nitelikte bir çalışmadır.

Anahtar Kelimeler

fetva adabı, ifta, fetva, müftü

Osman Şahin, the Etiquette of Fatwā

Öz

Fatwā is the act of obtaining the religious information that a Muslim needs on religious-practical matters from the experts in the field. The success of the muftī (fatwā-issuer/giver), who has to observe certain conditions in order to be qualified for iftā, can only be possible as a result of obeying a certain set of rules called ādāb al-fatwā (the etiquette of fatwā) in the Islamic legal literature. In addition to the mention of the rules that must be followed by the muftī and the mustaftī (fatwā-seeker) related to the methodology and etiquette of iftā, in the various religious works particularly the books of the methodology of fiqh from the past to the present, there are also independent books, written in this field. However, the changing and developing life conditions and the active use of mass media in Muslim societies have led to the establishment of the institution of fatwa as an active fiqh activity also in the virtual world, and this situation brought the importance of the etiquette of fatwā to the agenda once again. This review evaluates the work named “Fetvâ Âdâbı (the Etiquette of Fatwā)” written by Osman Şahin, of the limited works in Turkish language written in this context in Turkey. This book is a work of small volume but rich content that will provide convenience to those who are responsible for issuing a fatwā.

Anahtar Kelimeler

the Etiquette of Fatwā, Iftāʾ, Fatwā, Muftī

Kaynakça

• Atar, Fahrettin. "Fetva". Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. 12: 486-496. Yaman, Ahmet. Fetva Usûlü ve Âdâbı, İstanbul: Marmara Üniversitesi İlahiyat Vakfı Yayınları, 2017, 1. Basım