Investigation of the Role of Vocational High Schools in the Covid-19 Process from Views of School Administrators

Yıl 2022, Cilt: 6 Sayı: 2, 85 - 106, 31.12.2022

Meral Özdağ , Hasan Yücel Ertem

Öz

The aim of this study is to investigate the role of vocational high-schools in the covid-19 process in a multidimensional way considering the viewpoint of school administrators who are responsible for directing the schools. In the current study, case study which is a kind of qualitative research method was conducted. Participants of the study consisted of 22 school administrators. The research data have been collected through a semi-structured interview form. The data obtained by the interview have been resolved by the content analysis method. Within the codes obtained through the research data; three themes emerged, which are effectiveness of vocational high-schools, production during the pandemic, and crisis management approaches. The findings have been interpreted through specified codes, categories, and themes in addition to quotations from the responses of participants. Findings of the research showed that school administrators behaved devoted in terms of involvement in the production and contribution to precautions in the Covid-19 crisis period. Further, the production activities were mostly visible in the vocational high schools having adequate resources and equipment. These vocational high-schools have produced materials such as masks, overalls, visors, disinfectant, cleaning materials, and disinfectant stands which are needed to fight against Covid-19. Thus, it could be concluded that they have converted the pandemic crisis into an opportunity for themselves by providing these materials not only to their own schools but also to other schools, institutions, and organizations as well.

Anahtar Kelimeler

Covid-19, Pandemic, Vocational Education, Crisis Management

Meslek Liselerinin Covid-19 Sürecindeki Rolünün Okul Yöneticilerinin Görüşlerine Göre İncelenmesi

Öz

Bu çalışmanın amacı Covid-19 pandemi krizi sürecinde meslek liselerinin rolünün meslek liselerinin işleyişine yön veren okul yöneticilerinin gözünden çok boyutlu incelemesini yapmaktır. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması deseni kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 22 okul yöneticisi oluşturmaktadır. Araştırma verileri yarı yapılandırılmış görüşme formuyla toplanmıştır. Görüşme yoluyla elde edilen veriler içerik analiz yöntemiyle çözümlenmiştir. Araştırma verilerinden elde edilen kodlar dâhilinde meslek liselerinin etkililiği, pandemi sürecinde üretim, kriz yönetimi yaklaşımları şeklinde üç tema altında yapılandırılmıştır. Elde edilen bulgular belirlenen kod, kategori ve temalar üzerinden ve katılımcıların cevaplarından birebir alıntı yapılarak yorumlanmıştır. Araştırmanın bulgularında okul yöneticilerinin kriz dönemi olan Covid-19 sürecinde üretime dâhil olma ve üretilen malzemeler aracılığıyla alınan önlemlere katkı sağlama adına özverili davrandıkları görülmüştür. Yapılan üretim faaliyetlerinin, kaynakları yeterli ve donanımlı meslek liselerinde yoğunlaştığı bulunmuştur. Meslek liseleri kaynakları doğrultusunda Covid-19’la mücadelede ihtiyaç duyulan maske, tulum, siperlik, dezenfektan, temizlik malzemeleri, dezenfektan ayaklığı vb. gibi malzemeler üretmişlerdir. Üretimi gerçekleştirilen malzemeleri gerek kendi okullarında gerekse diğer okul, kurum ve kuruluşlarda kullanılmasını sağlayarak pandemi krizini kendileri için fırsata dönüştürdükleri sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Covid-19, Salgın, Mesleki Eğitim, Kriz Yönetimi

Kaynakça

• Aras, N. (2013). Okul müdürlerinin sahip olduğu okul liderliği standartlarına ilişkin öğretmen algıları. (Yüksek Lisans Tezi). https://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Aşkın, R., Bozkurt, Y., & Zeybek, Z. (2019). Covid-19 Pandemisi: Psikolojik etkileri ve terapötik müdahaleler. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(37), 304-318. https://dergipark.org.tr/tr/ sayfasından erişilmiştir.
• Baltacı, A. (2019). Nitel araştırma süreci nasıl yapılır. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Üniversitesi Dergisi, 5(2), 368- 388. doi: 10.31592/aeusbed.598299
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, K.E., Akgün, E.Ö., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2013). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Creswell, J. W. (2013). Nitel araştırma yöntemleri. (M. Bütün ve S.B. Demir Çev.) Ankara: Siyasal Kitapevi.
• Genç, C. & Akyürek, S. S. (2020). Covid-19 kaçınılmaz değişim alarmı! Ya insan ya da insan! Kayseri Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2(1), 48-63. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1173919 sayfasından erişilmiştir.
• Gündüz, F. (2020). Türkiye’nin koronavirüs (kovid-19) salgını ile sınavı: Güvenli gelecek inşası çalışmaları ve kamuoyu algısı. Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 8(23), 447-467. doi: 10.33692/avrasyad.759400
• Güngör, T. A., & Yılmaz, M. (2021). Okul yöneticilerinin uzaktan eğitim döneminde kullandıkları çatışma stratejileri ve yöntemleri. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 18(41), 3583-3608. doi: 10.26466/opus.941874
• Kablay, S. (2021a). Stajyer öğrencilerin emek süreçleri: Meslek liseleri üzerine niteliksel bir araştırma. Politik Ekonomik Kuram, 5(1), 132-160. doi: 10.30586/pek.943297
• Kavrayıcı, C. & Kesim E. (2021). Covid-19 Pandemi Sürecinde Okul Yönetimi: Nitel Bir Araştırma. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 27(1), 1005-1060. doi: 10.14527/kuey.2021.004
• Köse B. Ç., & Ayhün S. E. (2020). Turizmde kriz yönetimi: Covid-19 salgınının analizi. Fransa: Lıvre De Lyon Yayınları.
• Kümbetoğlu, B. (2012). Sosyolojide ve antropolojide niteliksel yöntem ve araştırma. İstanbul: Bağlam Yayıncılık.
• Merriam, S. (2013). Nitel araştırma-desen ve uygulama için bir rehber. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Miles, M. B., & Huberman, A.M. (1994). Oualitative Data Analysis: An Expanded Sourcebook. New York: Sage.
• MEB. (2020). Covid-19 sürecinde mesleki ve teknik eğitim. (No 2020-y). Ankara: MEB Yayınları.
• Özdoğru, M. (2021). Covid-19 salgınında okul müdürlerinin okul yönetiminde karşılaştıkları sorunlar ve bu sorunlarla başa çıkma stratejileri. Medeniyet Eğitim Araştırmaları Dergisi, 5(1), 1-14. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1663073 sayfasından erişilmiştir.
• Özer, M. (2020). Türkiye’de güçlenen mesleki eğitim kapasitesinin covid-19 ile mücadeleye katkısı. Yükseköğretim Dergisi, 10(2), 134-140. doi:10.2399/yod.20.726951
• Özer, M. (2020). Türkiye’de covıd-19 salgını sürecinde milli eğitim bakanlığı tarafından atılan politika adımları. Kastamonu Eğitim Dergisi, 28(3), 1124-1129. doi: 10.24106/kefdergi.722280
• Özer, M. (2020). Mesleki eğitimde paradigma değişimi türkiye’nin mesleki eğitimle imtihanı. İstanbul: Maltepe Üniversitesi Yayınları.
• Özer, M., ve Suna, E. (2020). Covid-19 salgını ve eğitim. Ankara: Türkiye Bilimler Akademisi Yayınları.
• Samancı, N. K. (2020). Pandemi döneminde öğretmen olmak. Ankara: Kalkınma Atölyesi Yayınları.
• Taymaz, H. (1984). Anadolu teknik meslek liseleri. Eğitim ve Bilim Dergisi, 8(48), 23-28. http://egitimvebilim.ted.org.tr/index.php/EB/article/view/5789/1916 sayfasından erişilmiştir.
• Terzioğlu, A. (2020). Covid-19 ve toplumsal değişimlerin gizli öznesi olarak salgınlar. https://gazetesu.sabanciuniv.edu adresinden erişildi.
• Turan, A., ve Çelikyay, H. H. (2020). Türkiye’de kovid-19 ile mücadele: politikalar ve aktörler. Uluslararası Yönetim Dergisi, 3(1), 1-25. doi:10.33712/mana.733482
• TTB. (2020). Covid-19 pandemisi iki aylık değerlendirme raporu (No 2020). Ankara: TTB Yayınları.
• Uluğ, Z. A. (2019). Yönetici görüşlerine göre meslek liselerinin sorunları ve çözüm önerileri: Esenyurt ilçesi örneği. (Yüksek Lisans Tezi). https://tez.yok.gov.tr sayfasından erişilmiştir.
• Uzun, A. (2021). Covid-19 ile mücadelede kolaylaştırıcı bir faktör olarak yönetsel kapasite: Ülke deneyimlerinden yansımalar. International Journal of Economic and Administrative Studies,y (30), 1-18. doi:10.18092/ulikidince.772459
• Yıkıcı, B. (2019). Okul yöneticilerinin okul gelişimi ve stratejik planlamadaki hazır bulunuşluğunun paydaşlara göre değerlendirilmesi. (Doktora Tezi). http://docs.neu.edu.tr/library/6728301804.pdf sayfasından erişilmiştir.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.