Ortaöğretim 9-10. Sınıf Plus Deutsch A1. 1 Ders Kitabının Çokkültürlü Eğitim Bağlamında Değerlendirilmesi

Yıl 2023, Cilt: 7 Sayı: 2, 65 - 85, 01.01.2024

Melek Özerol , İlhami Bulut

Öz

Bu araştırmanın amacı, ortaöğretim 9-10. Sınıf Almanca dersi Plus Deutsch A1. 1 ders kitabının çok kültürlü eğitim bağlamında değerlendirilmesine yöneliktir. Araştırmada veriler, doküman incelemesi tekniği ile toplanmıştır. Bu kapsamda, dokuman incelemeye dayalı olarak yürütülen çalışmanın veri kaynağını Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı tarafından 2022-2023 eğitim öğretim yılı için gönderilen ortaöğretim 9-10. Sınıf Almanca ders kitabı oluşturmaktadır. Araştırmada 9-10. Sınıf Almanca dersi Plus Deutsch A1.1 ders kitabının çokkültürlü eğitime dayalı uygulamaları ne derece yansıttığı belirlenmeye çalışılmıştır. Araştırmada, nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizi tekniği kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, etnik kimlik, din ve sosyal yapı gibi temaların ve farklı kültürleri tanıma, yemek, gelenek ve görenek gibi alt temaların ders kitabında gerek okuma parçalarında, gerekse etkinliklerde ve özellikle görsel materyallerde sıklıkla yer verildiği belirlenmiştir. Ancak, engellilik, toplumsal cinsiyet gibi temalara ders kitabında sınırlı bir şekilde yer verildiği, azınlık ve cinsel yönelim gibi bazı temalara ise hiç yer verilmediği tespit edilmiştir. Araştırma sonunda Plus Deutsch A1.1 ders kitabının çokkültürlü eğitim temaları açısından olumlu yönleri olmasının yanında geliştirilmesi gereken yönlerinin de olduğu görülmektedir. Almanca ders kitabında çokkültürlü eğitim açısından yetersiz kalan temalarla ilişkili olarak düzenlemeler yapılabilir, ayrıca çokkültürlü eğitimle alakalı etkinliklerin, diyalogların, görsellerin vb. sayısı arttırılabilir.

Anahtar Kelimeler

çokkültürlü eğitim, yabancı dil, Almanca, ders kitabı

An Evaluation of the High School 9-10. Grade Plus Deutsch A1.1 Coursebook in the Context of Multicultural Education

Öz

The purpose of this study is to evaluate the high school 9-10th grade German course, Plus Deutsch A1.1, in the context of multicultural education. In the research, data were collected by document analysis technique. In this scope, the data source for the study conducted based on document analysis is the high school 9-10th grade German course book sent by the Ministry of National Education Board of Curriculum and Discipline for the 2022-2023 academic year. The research aims to determine to what extent the 9-10th grade German course, Plus Deutsch A1.1, reflects applications based on multicultural education. The study utilized the qualitative research method of document analysis. As a result of the research, it was determined that themes such as ethnic identity, religion, and social structure, as well as sub-themes like recognizing different cultures, food, traditions, and customs, are frequently present in the reading passages, activities, and especially visual materials of the course book. However, it was observed that certain themes like disability and gender are only briefly covered in the course book, and topics such as minorities and sexual orientation are not addressed at all. At the end of the research, it is evident that while the Plus Deutsch A1.1 course book has positive aspects in terms of multicultural education themes, there are areas that need improvement as well. Adjustments could be made to the themes that fall short in terms of multicultural education in the German course book, and furthermore, the number of activities, dialogues, visuals, etc. related to multicultural education could be increased.

Anahtar Kelimeler

multicultural education, foreign language, German, course books

Kaynakça

• Açıkalın, M. (2010). Sosyal Bilgiler Eğitiminde Yeni Yaklaşımlar: Çokkültürlü ve Küresel Eğitim, İlköğretim Online, 9 (3), 1226-1237.
• Akcaoglu, M. Ö. ve Arsal, Z. (2022). The Effect of Multicultural Education on PreserviceTeachers’ Attitude and Efficacy: Testing Bank’s Content Integration Dimension, Participatory Educational Research, 9(2), 343-357.
• Alismail, H. A. (2016). Multicultural Education: Teachers’ Perceptions and Preparation. Journal of Education and Practice, 7(11), 139-146.
• Altheide, D. (1996). Process of Document Analysis. D. Altheide(Edt.) Qualitative Media Analysis. Thousand Oaks: SagePub 3, 1392-1413.
• Alyılmaz, C. ve Er, O. (2016). Yabancılara Türkçe Öğretimi Uygulamalarında Öğretmenlerin Kültürel Farkındalık Oluşturmadaki Etkisinin Değerlendirilmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 5/3.
• Amerikan Psychological Association (APA). (2002). Guidelines on Multicultural Education, Training, Research, Practice, and Organizational Change for Psychologists, Washington D.C.
• Arslan H. (2013). Multicultural Education: Approaches, Dimensions and Principles. (Ed. Hasan Arslan, Georgeta Raţă, Multicultural Education: From Theory to Practice, Cambridge Scholars Publishing. Aslan S. & Aybek, B. (2019). Uygulama Örnekleriyle Çokkültürlü Eğitim ve Değerler Eğitimi, Anı Yayıncılık, Ankara.
• Aytekin, H. & Ateş, E. (2020). Küreselleşen Dünyada Çokkültürlülük ve Yabancı Dil Eğitimi, Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, Cilt :15 Sayı :26.
• Bahadır, Ö. (2016). Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Çokkültürlülük Ve Çokkültürlü Eğitim Algılarının Değerlendirilmesi: Kocaeli Örneği, Sakarya Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
• Banks, J. A. (1995). Multicultural Education and Curriculum Transformation, The Journal of Negro Education, Autumn, Vol. 64, No. 4, pp. 390-400
• Banks, J. A. (2004). Multicultural Education: Historical Development, Dimensions, And Practice. In J. A. Banks& C.
• A. M. Banks (Eds.), Handbook Of Research On Multicultural Education. (Pp. 3–29). San Francisco: Jossey-Bass. Banks, J.A. (2010). Multicultural Education: Characteristics and Goals, Multicultural Education Issues and Perspectives, (Ed.:Banks, J.A. & Banks C.A.M.), John Wiley & Sons, USA.
• Banks, J. A. (2014). Cultural Diversity and Education: Foundations, Curriculum, and Teaching, Pearson.
• Başar, M., Akan, D. ve Çiftçi, M. (2018). Mülteci Öğrencilerin Bulunduğu Sınıflarda Öğrenme Sürecinde Karşılaşılan Sorunlar. Kastamonu Eğitim Dergisi, 26(5), 1571-1578.
• Başbay, A. & Kağnıcı D. Y. (2011). Çokkültürlü Yeterlik Algıları Ölçeği: Bir Ölçek Geliştirme Çalışması. Eğitim ve Bilim, 36(161).
• Başkale, H. (2016). Nitel Araştırmalarda Geçerlik, Güvenirlik ve Örneklem Büyüklüğünün Belirlenmesi, Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 9(1), 23-28.
• Bayraktar, S. (2015). Yeni Hitit 1 Yabancılar İçin Türkçe Ders Kitabının Kültür Aktarımı Açısından İncelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Yabancı Dil Olarak Türkçe Araştırmaları Dergisi, ISSN, 2148-1970.
• Bilgin, A. & Oksal, A. (2018). Kültürel Kimlik ve Eğitim. Academy Journal of Educational Sciences, 2 (1), 82-90. DOI: 10.31805/acjes.346729
• Christian, C. C. (1977). The Role Of Language in Multicultural Education. Educational Horizons, 55(4), 184–188. http://Www.Jstor.Org/Stable/42924245.
• Cırık, İ. (2008). Çokkültürlü Eğitim Ve Yansımaları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34, 27-40.
• Cummins, J. (2000). Language, Power, and Pedagogy: Bilingual Children in the Crossfire. Multilingual Matters
• Çelik, H. (2008). Çokkültürlülük ve Türkiye’deki Görünümü. UÜ Fen Edebiyat Fakültesi Dergisi, Yıl:9, Sayı:15.
• Çiftçi, Y. A. (2015). Çokkültürlü Eğitim Bağlamında Öğretmenlerin Kültürel Yeterliklerine İlişkin Algıları, Yıldız Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Doktora Tezi.
• Çötok, N.A. (2010). Çokkültürlülük, Kültürlerarasılık Ve Entegrasyon Tartışmaları Bağlamında Alman Eğitiminde Türk Öğrenciler: Bremen Örneği, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Sakarya Üniversitesi.
• Demirçelik, E. (2020). Eğitimde Çokkültürlülük. USA: İKSAD Publishing House.
• Doldur, H. (2008). Kesme Çiçek Üretimi ve Ticareti, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi, Coğrafya Bölümü, Coğrafya Dergisi, sayı: 16, 26/45, İstanbul.
• Gay, G. (2004). TheImportance of MulticulturalEducation. TheCurriculumStudies Reader, (Ed. David J. Flinders, Stephen J. Thornton) Psychology Press.
• Grant, C. A. (1992). Research and Multicultural Education, From Margins to the Mainstream, Routledge.
• Gundara, J. S. (2000). Nationalİdentity, Citizenship, And Multiculturalism. British Journal of Educational Studies, 48(2), 143-160.
• Günday, R. (2013). Çok Dillilik Ve Çok Kültürlülük Bağlamında Yabancı Dil Öğretimine Toplum Dilbilimsel Yaklaşım, International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 8/10 Fall 2013, p. 313-330, Ankara.
• Gürel, D. (2013). İlköğretim Öğretmenlerinin Çok Kültürlü Eğitim Tutumları İle Çok Kültürlü Kişilik Özelliklerinin İncelenmesi, Erzincan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
• Husni, H. (2019). ModerateMuslims’ Views On Multicultural Education, Freedom Of Expression, And Social Media Hate Speech: An Empirical Study In West Java Indonesia. Jurnal Penelitian Pendidikan Islam, 7(2), 199-224. https://riset-iaid.net/index.php/jppi/article/view/370/394
• Jackson, Y. (2006). Encyclopedia of Multicultural Psychology. Londra: Sage Publications.
• Karaman, F. (2017). Temel Eğitimde İkinci Yabancı Dil Olarak Almanca Öğretimi, Batman Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi, Cilt 7 Sayı 2/1.
• Karasar, N. (2018). Bilimsel Algı Çerçevesi ile Bilimsel Araştırma Yöntemi: Kavramlar, İlkeler-Teknikler (33. Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kotluk, N. ve Kocakaya, S. (2018). Türkiye için Alternatif Bir Anlayış: Kültürel Değerlere Duyarlı Eğitim, Yüzüncü yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 749-789.
• Kovács, G. (2017). Culture İn Language Teaching, A Course Design For Teacher Trainees, Acta Unıv. Sapıentıae, Phılologıca, 9, 3, 73–86.
• Krüger, M.P. (2005). Interkulturelle Bildung: Eine Einführung, Waxmann Verlag.
• Kymlicka, W. (1995). Multicultural Citizenship: A Liberal Theory Of Minority rights. New York, NY: Oxford University Press.
• Mays, N., & Pope, C. (2000). Qualitative Research in Health Care, Assessing Quality in Qualitative Research. BMJ, 320, 50-52.
• Miles, M. B & Huberman N, A. M. (1994). Qualitative Data Analysis, Sage Thousand Oaks, CA.
• Nayır, F. & Sarıdaş, G. (2020) Çokkültürlü Eğitim, Kültürlerarası Eğitim Ve Kültürel Değerlere Duyarlı Eğitime İlişkin Kavramsal Bir İnceleme, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt: 13 Sayı: 70.
• Noble, H. and Smith, J. (2015) Issues of Validity and Reliability in Qualitative Research. Evidence- Based Nursing, 18, 34-35.https://doi.org/10.1136/eb-2015-102054
• Özensel E. (2012). Çokkültürlülük, Uygulaması Olarak Kanada Çokkültürlülüğü, Akademik İncelemeler Dergisi (Journal of Academic Inquiries), Cilt, 7; Sayı: 1.
• Rengi, Ö. &Polat S. (2014). Sınıf Öğretmenlerinin Kültürel Farklılık Algıları ve Kültürlerarası Duyarlılıkları, Zeitschrift für die Welt der Türken, Vol: 6, No:3.
• Sarıtaş, E., Şahin, Ü. ve Çatalbaş, G. (2016). İlkokullarda Yabancı Uyruklu Öğrencilerle Karşılaşılan Sorunlar. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,25(1), 208-229.
• Selçuk, D. (2019). Ortaöğretim Kurumlarında Okutulmakta Olan Almanca Ders Kitaplarında Kültürel ve Evrensel Değerler, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Ensitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
• Sleeter, C.E.,& Grant, C.A. (1999). Making Choices For Multicultural Education: Five Approaches To Race, Class, And Gender (3rd Ed.). New York: Wiley.
• Solak, E. ve Çelik, S. (2018). Türkiye’de Eğitim Gören Mülteci Öğrencilerin Dilsel Sorunlarının İncelenmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(57), 425-432.
• Şengül F. N. (2021). Öğretmen Adaylarında Çokkültürlülük ve Dini Tutum İlişkisi [The Relatıonship Between Multiculturalism And Religious Attitudes in Teacher Candidates]”. Bozok Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi [BOZİFDER]-Bozok University Journal of Faculty of Theology [BOZIFDER] 20 (Aralık/December 2021): 89-117.
• Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı (TTKB) (2009). https://ttkb.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2019_08/26180800_ders_kitaplari_hakkinda_brsr.pdf adresinden 16.12.2020 tarihinde alınmıştır.
• Tezcan M. (1978). Eğitim ve Kültür İlişkileri. 20.12.2020 tarihinde http://egitimvebilim.ted.org.tr/index.php/EB/article/view/5632/1773 adresinden alınmıştır.
• Tezcan M. (1985). Eğitim Sosyolojisi, Eğitim Bilimleri Fakültesi Yayınları, Ankara.
• Ülker, N. (2007). Hitit Ders Kitapları Örneğinde Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretiminde Kültür Aktarımı Sürecine Çözümleyici ve Değerlendirici Bir Bakış. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• World Health Organisation (2011). World Report on Disability, WHO Library Cataloguing-in-Publication Data, Malta.
• Yazıcı, H. (2021). Yabancılar İçin Türkçe Ders Kitaplarındaki Kültürel Unsurların İncelenmesi: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Yabancılar İçin Türkçe Öğretim Seti Örneği, Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü Türkçe Eğitimi Anabilim Dalı Yabancılara Türkçe Öğretimi Programı, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2018). Nitel Araştırma Yöntemleri, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
• Yiğit, D. Y. (2022). Plus Deutsch A1.1, Koza Yayın A.Ş. , Ankara.
• Zaldana, Celestial J. (2010). "Multicultural Education: What is it and Does it Have Benefits?". CMC Senior Theses. Paper 64. http://scholarship.claremont.edu/cmc_theses/64