KLASİK TÜRK EDEBİYATI’NDA ŞAHİN GİRAY ÜSLUBU

Yıl 2019, Cilt: 3 Sayı: 1, 1 - 14, 27.03.2019

Mustafa Uğurlu Arslan

https://doi.org/10.31465/eeder.534550

Cited By: 1

Öz

• KLASİK
  TÜRK EDEBİYATI’NDA ŞAHİN GİRAY ÜSLUBU

  
  
  

                                                                         ÖZET

  
  
  

                                                            

  
  
  

              Edebî metinlerde; dil, ifade ve üslup
  birbiriyle yakından ilintili terimler olarak karşımıza çıkmaktadır. Bir metnin
  edebî dilinin özelliklerini bilmek aynı zamanda onun üslup özelliklerini de
  tespit etmemize yardımcı olur. Bununla birlikte şairlerin seçtiği kelimelerin
  kendi muhayyilelerinde nasıl şekillendiğini tespit etmek oldukça güçtür. Klasik
  şiirimizde şairler kendi üsluplarını oluştururken zaman zaman şiirlerine “müdevver”,
  “müşeccer” gibi görselliği
  de katmışlar ve kendilerine has bir üslup oluşturma temayülü içerisine
  girmişlerdir. Klasik Türk şiirinde Nedîmâne tarz ya da Levendâne tarz şiirler kaleme
  alındığı gibi “Şahin Giray Üslubu” olarak
  adlandırılan ve bu üslubu hususiyle şekilsel olarak taklid etmek suretiyle
  oluşturulan şiirlerin yazıldığı da görülmektedir. Bu çalışmada “Şahin Giray Üslubu”nun nasıl oluştuğu
  ve klasik edebiyatımızda hangi şairlerin bu üslubu benimsediği örnekleri ile
  birlikte ele alınmıştır.

  
  
  

   

  
  
  

  Anahtar
  Sözcükler:
  Üslup, tarz, biçem, Şahin Giray Üslubu, dîvân
  şiiri, Klasik Türk Edebiyatı.

  
  
  

   

  
  
  

  ŞAHİN GİRAY STYLE IN
  CLASSICAL TURKISH LITERATURE

  
  
  

                                                                         ABSTRACT

  
  
  

              In
  literary texts; language, expression and style appear as closely related terms.
  Knowing the features of the literary language of a text also helps us to determine the
  features of the style.
  Nevertheless, it is very difficult to determine how the words chosen by the poets are shaped in their imagination. In our
  classical poetry, the poets occasionally added visuality as well as "müdevver," "müşeccer" in their
  poetry while establishing their styles and had the inclination to create an idiosyncratic form of style. In classical
  Turkish poetry, it is seen that the poems
  named as "Şahin Giray Style,"
  which were written in Nedîmâne or Levendâne style and formed by imitating this
  style formally in particular, were written as well. In this study, how the
  "Şahin Giray Style" was formed and which poets adopted this style in
  our classical literature are
  discussed along with examples.

  
  
  

   

  
  
  

  Keywords: Style, form, ŞahinGiray
  Style, Ottoman Poetry, Classical Turkish Literature.

  
  
  

   

Anahtar Kelimeler

Üslup, tarz, biçem, Şahin Giray Üslubu, dîvân şiiri

Kaynakça

• KAYNAKÇAArslan, Mustafa Uğurlu (2018), Diyarbekirli Kâmî ve Dîvânı, DBY Yayınları, İstanbul.
• Babacan, İsrafil (2012), Klasik Türk Şiirinin Son Baharı Sebk-i Hindi, Ankara.
• Çavuşoğlu, Ali (2010), Kırım Hanı Şahin Giray (Ö. 1787) Ve “Gazel-İ Müdevver”i, Turan Stratejik Araştırmaları Merkezi Dergisi, C.II, S.8, Sonbahar.Emecen, Feridun (2010) Şahin Giray, DİA, C.XXXVIII, İstanbul.
• Elmalı, Naci (2015), Ketencizâde Ahmed Rüşdi Efendi, Atatürk Üniversitesi Yayınları, Erzurum.
• İsmail Beliğ (1985), Nuhbetü’l-âsâr li-Zübdeti’l-eş’âr, Hazırlayan: Abdulkerim Abdulkadiroğlu, Gazi Üniversitesi Yayınları, Ankara.Kurnaz, Cemal - Çeltik, Halil (2000), Osmanlı Dönemi Kırım Edebiyatı, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara.
• Mermer, Ahmet (2006), Türkî-i Basît ve Aydınlı Visâlî’nin Şiirleri, Akçağ Yayınları, Ankara.
• Mehmet Süreyya (1996), Sicill-i Osmânî, Sebil Yayınları, C. III, İstanbul.
• Öztürk, Sevgi (2012) Kırımlı Rahmi Ve Divanı, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Haziran C. XIV, S.1, s. 237-268.
• Şemsettin Sâmi (1996), Kâmûsü’l-A‘lâm C. IV, s.1740, Kaşgar Neşriyat. Ankara.
• Şenödeyici, Özer (2009), Osmanlının Görsel Şiirleri III, Trajedi’nin Gölgesinde Hüner Gösterisi, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, The Journal of International Social Research, Volume 2/6 Winter 2009, s. 586-592.
• Tökel, Dursun Ali (2000), Deneysel Edebiyat Yönüyle Dîvân Şiiri, Hece Yayınları, Ankara.