Karaman’ın Akcaalan/Philadelphia Köyü ve Tarihi
Yıl 2019,
Cilt: 2 Sayı: 2, 143 - 161, 27.12.2019
Özcan Oğur
,
Hüseyin Aslan
Öz
Bu çalışmanın
konusu, Karaman’ın yaklaşık 70 km uzağında bulunan ve Karaman il merkezine
bağlı Akcaalan Köyü’dür. Tarihi Hz. İsa zamanına
kadar giden köyün tarihi ve sosyo-ekonomik yapısı, eldeki kaynaklar ışığında,
ortaya konulmaya çalışılmıştır. Özellikle Osmanlılar zamanında yapılan arazı ve
nüfus tahrirlerinden faydalanılarak köyün zaman içinde geçirdiği demografik ve
sosyo-ekonomik yapı tahlil edilmiştir. XIX. Yüzyılın ilk yarısında
oluşturulmaya çalışılan yeni askeri düzen için Akçaalan köyünden de asker toplanmıştır.
Belgelerde askere alınacak kişilerden aranan hususlar bu çalışmanın kapsamı
içerisinde değerlendirilmiştir.
Kaynakça
- A. Arşiv Kaynakları
- VGMA, 2180/131-290.
- BAO, İE. ŞKRT.00006.00572.001.001.
- KŞS, 9/159-1
- TK. KKA. Evkâf Defteri, nr. 576/11.
- B. Kitap ve Makaleler
- Aköz, Alaaddin(1995) “XVI. Asrın İlk Yarısında Aladağ Kazası (1501-1540)”, Osmanlı Araştırmaları Dergisi, İstanbul, Sayı: XVI, s.69.
- ¬¬¬¬¬¬¬______(2010) Osmanlı Devleti İle ilişkilerin Başlangıcına Kadar, Karaman-Tarih-Kültür Sanat, Karaman İl Kültür Müdürlüğü Yayını, Karaman.
- Anzerlioğlu, Yonca(2009) Karamanlı Ortodoks Türkler, Phoenix Yayınları, Ankara.
- Aşkın, Ercan vd.(2016) Philadelphia (Ermenek/Gökçeseki) Kazısı 2015, Anadolu Akdeniz Arkeoloji Haberleri, Akdeniz Medeniyetleri Araştırma Enstitüsü Dergisi, Sayı: 4, s.357-361.
- Barkan, Ömer Lütfi(1953) “Tarihi Demografi' Araştırmaları ve Osmanlı Tarihi", İstanbul Üniversitesi Türkiyat Mecmuası, X, s.21.
- Bildirici, Mehmet(2019) Karaman-Ermenek Balkusan Köyü, İndirme linki: www.mehmetbildirici.com/post_attachment/download?id=412(Erişim Tarihi: 21.02.2019)
- Boyacıoğlu, Ramazan(1999) “Karamanoğullarının Kökenleri”, Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Sayı: 3, Sivas, s.151-156.
- Çadırcı, Musa(1987) “Tanzimat’ın İlanı Sırasında Türkiye’de Yönetim(1826-1839)”, Belleten, Cilt LI, Sayı: 201, Aralık, s.1238.
- Çelik, Şenol(1994) Osmanlı Taşra Teşkilatında İçel Sancağı(1500-1584), Marmara Üniversitesi, SBE, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul.
- Çiftçi, Cefer(2011) “Osmanlı Taşrasında Yeniçerilerin Varlığı ve Askerlik Dışı Faaliyetler”, OTAM, Sayı: 27, Bahar, s.27-57.
- Develioğlu, Ferit(2003) Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lügat, Ankara.
- Doğan, Aylin(2012) 19. Yüzyılda Tekke Sancağı Antalya Merkez Kazası’nın Sosya-Ekonomik Yapısı, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul.
- Ekan, Uğur(2018) ttp://ugur-erkan.com/karamanansiklopedisi/akcaalan-agcealan/(Erişim Tarihi:17.04.2018).
- ______(2018) http://ugur-erkan.com/karamanansiklopedisi/akcaalan-agcealan/(Erişim Tarihi:17.04.2018)
- Geçer, Ahmet (2001) Konya Vilayeti İçel Sancağı Mut Kazası-Karyeleri Temettuat Defterleri, Niğde Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksel Lisans Tezi, Niğde
- Gez Dünyayı Gör Konya’yı, Hazırlayan: Ahsen Erdoğan(2011), YKY., İstanbul.
- Gök, Bilal(2006) Ermenek Kazası(1500-1600), İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Doktora Tezi, Malatya.
- Göyünç, Nejat(1979) "Hâne Deyimi Hakkında", İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Dergisi, Sayı: 32, s.331.
- Gül, Abdulkadir (2009) “XIX. Yüzyılın İlk Yarısında Erzincan ve Köylerinin Demografik ve İskân Yapısı (1835 Tarihli Nüfus Defterine Göre)”, Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı: 11, s.165.
- https://www.karamandan.com/Koyler-Akcaalan_Koyu-h45781.html(Erişim tarihi: 06.11.2018).
- https://www.u-s-history.com/pages/h2111.html (Erişim Tarihi 15.02.2019)
- Hüseyin, Sapancalı Muallim H.(1993) Karaman Ahval-i İctimaiyye Coğrafiyye ve Tarihiyyesi (1338-1341), Yayınlayan: İbrahim Güler, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara.İnalcık, Halil(2003) Osmanlı İmparatorluğu Klasik Çağ (1300-1600), Çev. Ruşen Sezer, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.
- Kahraman, Atıf(1999) “Osmanlı Devletinde Spor”, Osmanlı Ansiklopedisi, Yeni Türkiye Yayınları, Cilt: 5, s.648.
- Kahraman, Seyit Ali(2009) Karaman Vilayeti Vakıfları, Kayseri Büyükşehir Belediyesi Yayınları, Kayseri.
- Karal, Enver Ziya(1995) Osmanlı İmparatorluğunda İlk Nüfus Sayımı 1831, Başvekâlet İstatistik Umum Müdürlüğü, Ankara.
- Karpat, Kemal H.(2010) Osmanlı Nüfusu 1830-1914, Timaş Yayınları, 2. Baskı, İstanbul.
- Kızılca, Mükremin(2019) Akcaalan ve Ada, http://rasyonelhaber.com/makale/781/akcaalan-ve-ada (Erişim tarihi: 17.02.2019).
- ______(2019) http: //www.medyaermenek.com/2019/02/balkusan-turbe-vakfina-bagli-vakiflar.html/Erişim Tarihi: 13.03.2019
- Köse, Ensar(2013) Ayanlar Çağında İçel Sancağında Sosyal Hareketlilik, İstanbul Üniversitesi, SBE, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul.
- Küçükdağ, Yusuf(1989) Lale Devri’nde Konya, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Konya.
- Metiner, Mustafa(2015) 1846 yılı Nüfus Sayımlarına Göre Bor Kazası, Selçuk Üniversitesi, SOSBE, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Konya.
- Oğur, Özcan(2018) Karaman Eyaleti Konya Merkez Kazası Hurufat Defterlerine Göre Konya ve Civarının İdari ve Sosyal Durumu (1690-1839), SÜSBE, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Konya.
- Osmanlı İmparatorluğu’nun ve Türkiye’nin Nüfusu 1500-1927(1996) Tarih İstatistikler Dizisi, Cilt: II, Haz. Cem Behar, T.C. Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü Yayınları, Ankara.
- Öden, Zerrin Günal “Karamanoğulları Beyliği”, Türkler, Cilt: 6, s.1320.
- Öz, Mehmet(1991) “Tahrir Defterlerinin Osmanlı Tarihi Araştırmalarında Kullanılması Hakkında Bazı Düşünceler”, VD, XXII, Ankara, s. 429-438.
- Özön, Mustafa Nihat(1988) Küçük Osmanlıca-Türkçe Sözlük, İnkılap Kitabevi, 4. Baskı, İstanbul.
- Ramsey, W. M.(1960) Anadolu’nun Tarihi Coğrafyası, Çev. Mihri Pektaş, Milli Eğitim Basımevi, İstanbul.
- Tekindağ, Şehabettin(1963) “Son Osmanlı-Karaman Münasebetleri Hakkında Araştırmalar”, İ.Ü. Tarih Dergisi, Cilt: 3 Sayı: 17-18, s. 43.
- Tuş, Muhittin(2000) Sosyal ve Ekonomik Açıdan Konya (1756-1856), KTO. Yayınları, Konya.
- Umar, Bilge(1993) Türkiye’deki Tarihsel Adlar, İnkılap Kitapevi, İstanbul.
- Uzluk, Feridun Nafiz(1958) Fatih Devrinde Karaman Eyaleti Vakıfları Fihristi, Vakıflar Genel Müdürlüğü Yayını, Ankara.
- Ünal, Mehmet Ali(1999) “Osmanlı Devleti’nde Merkezi Otorite ve Taşra Teşkilatı”, Osmanlı Ansiklopedisi, Yeni Türkiye Yayınları, Cilt: 6, s.116.
- Yediyıldız, Bahaeddin(1993) “Vakıf”, İA, XIII, MEB, İstanbul, s. 153-172.
- Yıldız, Suat (2010.) (H.984) 1576-1577 Tarihli Tımar Ruznamçe Defterine Göre Karaman Eyaleti, SÜSBE. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Konya.
- Zoroğlu, Levent(1984) “Konya Adının Kaynağı Hakkında Dokümanlar”, Konya, Der. Feyzi Halıcı, Ankara.
Yıl 2019,
Cilt: 2 Sayı: 2, 143 - 161, 27.12.2019
Özcan Oğur
,
Hüseyin Aslan
Kaynakça
- A. Arşiv Kaynakları
- VGMA, 2180/131-290.
- BAO, İE. ŞKRT.00006.00572.001.001.
- KŞS, 9/159-1
- TK. KKA. Evkâf Defteri, nr. 576/11.
- B. Kitap ve Makaleler
- Aköz, Alaaddin(1995) “XVI. Asrın İlk Yarısında Aladağ Kazası (1501-1540)”, Osmanlı Araştırmaları Dergisi, İstanbul, Sayı: XVI, s.69.
- ¬¬¬¬¬¬¬______(2010) Osmanlı Devleti İle ilişkilerin Başlangıcına Kadar, Karaman-Tarih-Kültür Sanat, Karaman İl Kültür Müdürlüğü Yayını, Karaman.
- Anzerlioğlu, Yonca(2009) Karamanlı Ortodoks Türkler, Phoenix Yayınları, Ankara.
- Aşkın, Ercan vd.(2016) Philadelphia (Ermenek/Gökçeseki) Kazısı 2015, Anadolu Akdeniz Arkeoloji Haberleri, Akdeniz Medeniyetleri Araştırma Enstitüsü Dergisi, Sayı: 4, s.357-361.
- Barkan, Ömer Lütfi(1953) “Tarihi Demografi' Araştırmaları ve Osmanlı Tarihi", İstanbul Üniversitesi Türkiyat Mecmuası, X, s.21.
- Bildirici, Mehmet(2019) Karaman-Ermenek Balkusan Köyü, İndirme linki: www.mehmetbildirici.com/post_attachment/download?id=412(Erişim Tarihi: 21.02.2019)
- Boyacıoğlu, Ramazan(1999) “Karamanoğullarının Kökenleri”, Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Sayı: 3, Sivas, s.151-156.
- Çadırcı, Musa(1987) “Tanzimat’ın İlanı Sırasında Türkiye’de Yönetim(1826-1839)”, Belleten, Cilt LI, Sayı: 201, Aralık, s.1238.
- Çelik, Şenol(1994) Osmanlı Taşra Teşkilatında İçel Sancağı(1500-1584), Marmara Üniversitesi, SBE, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul.
- Çiftçi, Cefer(2011) “Osmanlı Taşrasında Yeniçerilerin Varlığı ve Askerlik Dışı Faaliyetler”, OTAM, Sayı: 27, Bahar, s.27-57.
- Develioğlu, Ferit(2003) Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lügat, Ankara.
- Doğan, Aylin(2012) 19. Yüzyılda Tekke Sancağı Antalya Merkez Kazası’nın Sosya-Ekonomik Yapısı, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul.
- Ekan, Uğur(2018) ttp://ugur-erkan.com/karamanansiklopedisi/akcaalan-agcealan/(Erişim Tarihi:17.04.2018).
- ______(2018) http://ugur-erkan.com/karamanansiklopedisi/akcaalan-agcealan/(Erişim Tarihi:17.04.2018)
- Geçer, Ahmet (2001) Konya Vilayeti İçel Sancağı Mut Kazası-Karyeleri Temettuat Defterleri, Niğde Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksel Lisans Tezi, Niğde
- Gez Dünyayı Gör Konya’yı, Hazırlayan: Ahsen Erdoğan(2011), YKY., İstanbul.
- Gök, Bilal(2006) Ermenek Kazası(1500-1600), İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Doktora Tezi, Malatya.
- Göyünç, Nejat(1979) "Hâne Deyimi Hakkında", İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Dergisi, Sayı: 32, s.331.
- Gül, Abdulkadir (2009) “XIX. Yüzyılın İlk Yarısında Erzincan ve Köylerinin Demografik ve İskân Yapısı (1835 Tarihli Nüfus Defterine Göre)”, Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı: 11, s.165.
- https://www.karamandan.com/Koyler-Akcaalan_Koyu-h45781.html(Erişim tarihi: 06.11.2018).
- https://www.u-s-history.com/pages/h2111.html (Erişim Tarihi 15.02.2019)
- Hüseyin, Sapancalı Muallim H.(1993) Karaman Ahval-i İctimaiyye Coğrafiyye ve Tarihiyyesi (1338-1341), Yayınlayan: İbrahim Güler, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara.İnalcık, Halil(2003) Osmanlı İmparatorluğu Klasik Çağ (1300-1600), Çev. Ruşen Sezer, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.
- Kahraman, Atıf(1999) “Osmanlı Devletinde Spor”, Osmanlı Ansiklopedisi, Yeni Türkiye Yayınları, Cilt: 5, s.648.
- Kahraman, Seyit Ali(2009) Karaman Vilayeti Vakıfları, Kayseri Büyükşehir Belediyesi Yayınları, Kayseri.
- Karal, Enver Ziya(1995) Osmanlı İmparatorluğunda İlk Nüfus Sayımı 1831, Başvekâlet İstatistik Umum Müdürlüğü, Ankara.
- Karpat, Kemal H.(2010) Osmanlı Nüfusu 1830-1914, Timaş Yayınları, 2. Baskı, İstanbul.
- Kızılca, Mükremin(2019) Akcaalan ve Ada, http://rasyonelhaber.com/makale/781/akcaalan-ve-ada (Erişim tarihi: 17.02.2019).
- ______(2019) http: //www.medyaermenek.com/2019/02/balkusan-turbe-vakfina-bagli-vakiflar.html/Erişim Tarihi: 13.03.2019
- Köse, Ensar(2013) Ayanlar Çağında İçel Sancağında Sosyal Hareketlilik, İstanbul Üniversitesi, SBE, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul.
- Küçükdağ, Yusuf(1989) Lale Devri’nde Konya, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Konya.
- Metiner, Mustafa(2015) 1846 yılı Nüfus Sayımlarına Göre Bor Kazası, Selçuk Üniversitesi, SOSBE, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Konya.
- Oğur, Özcan(2018) Karaman Eyaleti Konya Merkez Kazası Hurufat Defterlerine Göre Konya ve Civarının İdari ve Sosyal Durumu (1690-1839), SÜSBE, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Konya.
- Osmanlı İmparatorluğu’nun ve Türkiye’nin Nüfusu 1500-1927(1996) Tarih İstatistikler Dizisi, Cilt: II, Haz. Cem Behar, T.C. Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü Yayınları, Ankara.
- Öden, Zerrin Günal “Karamanoğulları Beyliği”, Türkler, Cilt: 6, s.1320.
- Öz, Mehmet(1991) “Tahrir Defterlerinin Osmanlı Tarihi Araştırmalarında Kullanılması Hakkında Bazı Düşünceler”, VD, XXII, Ankara, s. 429-438.
- Özön, Mustafa Nihat(1988) Küçük Osmanlıca-Türkçe Sözlük, İnkılap Kitabevi, 4. Baskı, İstanbul.
- Ramsey, W. M.(1960) Anadolu’nun Tarihi Coğrafyası, Çev. Mihri Pektaş, Milli Eğitim Basımevi, İstanbul.
- Tekindağ, Şehabettin(1963) “Son Osmanlı-Karaman Münasebetleri Hakkında Araştırmalar”, İ.Ü. Tarih Dergisi, Cilt: 3 Sayı: 17-18, s. 43.
- Tuş, Muhittin(2000) Sosyal ve Ekonomik Açıdan Konya (1756-1856), KTO. Yayınları, Konya.
- Umar, Bilge(1993) Türkiye’deki Tarihsel Adlar, İnkılap Kitapevi, İstanbul.
- Uzluk, Feridun Nafiz(1958) Fatih Devrinde Karaman Eyaleti Vakıfları Fihristi, Vakıflar Genel Müdürlüğü Yayını, Ankara.
- Ünal, Mehmet Ali(1999) “Osmanlı Devleti’nde Merkezi Otorite ve Taşra Teşkilatı”, Osmanlı Ansiklopedisi, Yeni Türkiye Yayınları, Cilt: 6, s.116.
- Yediyıldız, Bahaeddin(1993) “Vakıf”, İA, XIII, MEB, İstanbul, s. 153-172.
- Yıldız, Suat (2010.) (H.984) 1576-1577 Tarihli Tımar Ruznamçe Defterine Göre Karaman Eyaleti, SÜSBE. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Konya.
- Zoroğlu, Levent(1984) “Konya Adının Kaynağı Hakkında Dokümanlar”, Konya, Der. Feyzi Halıcı, Ankara.