HEMŞIRELERDE NÜTRİSYONEL DEĞERLENDİRMENIN ÖNEMİ, NÜTRİSYONEL BAKIMA İLİŞKİN BİLGİ DÜZEYİ VE ALGILANAN BAKIM KALİTESİNİ DEĞERLENDİRME ÖLÇEĞİ TÜRKÇE FORMUNUN PSİKOMETRİK ÖZELLİKLERİ

Yıl 2019, Cilt: 35 Sayı: 3, 123 - 135, 24.12.2019

Öznur Gürlek Kısacık , Tuğba Çoşğun Ayşe Taştekin

Öz

Başlık: HEMŞİRELERDE
NÜTRİSYONEL DEĞERLENDİRMENİN ÖNEMİ, NÜTRİSYONEL BAKIMA İLİŞKİN BİLGİ DÜZEYİ VE
ALGILANAN BAKIM KALİTESİNİ DEĞERLENDİRME ÖLÇEĞİ TÜRKÇE FORMUNUN PSİKOMETRİK
ÖZELLİKLERİ

Özet:

Amaç: Bu
çalışmanın amacı hemşirelerde nütrisyonel
değerlendirmenin önemi, nütrisyonel bakıma ilişkin bilgi düzeyi ve algılanan
bakım kalitesini değerlendirme ölçeği Türkçe formunun psikometrik özelliklerini incelemektir.

Gereç
ve Yöntem: Metodolojik tipteki bu
araştırma 15.03.2019-01.06.2019 tarihleri arasında Afyonkarahisar ilindeki bir
kamu ve üniversite hastanesinin dahili ve cerrahi klinikleri ile yoğun bakım
ünitelerinde çalışan hemşirelerle yürütülmüştür. Araştırmanın örneklemini 590
hemşire oluşturmuştur. Ölçeğin geçerlik çalışması için, dil eşdeğerliği, uzman
görüşlerine dayalı kapsam geçerliği, yapı geçerliği için açıklayıcı faktör
analizi (AFA) ve doğrulayıcı faktör analizi (DFA) kullanılmıştır. Ölçeğin
güvenirlik analizinde test-tekrar test korelasyon, madde toplam puan korelasyon
ve cronbach alpha katsayısı kullanılmıştır. Verilerin değerlendirilmesi için
SPSS 22.0 ve AMOS Versiyon 21 paket programı kullanılmış, istatistiksel
anlamlılık düzeyi p<0.05 olarak kabul edilmiştir.

Bulgular: Ölçeğin uzman görüşüne dayalı kapsam geçerlik indeksi 0.97 olarak bulundu.
Açıklayıcı faktör analizinde varyans açıklama oranının %40 olduğu saptandı.
DFA'da ölçeğin üç faktörden oluştuğu doğrulanmıştır
(x2/df= 2.827; GFI= 0.89; AGFI= 0.87; RMSEA= 0.056). Ölçeğin madde-toplam
korelasyon katsayıları 0.20 ile 0.85 arasındadır. Cronbach's Alpha (α)
katsayısı 0.80 bulunmuştur. Test-tekrar test korelasyon katsayısı 1.faktör için
0.90; 2.faktör için 0.89; 3.faktör için 0.92 bulunmuştur.

Sonuç:
Yapılan bu çalışma,  ölçüm aracının
orijinal versiyonu ile uyumlu olarak 3 faktörlü bir yapıda yeterli geçerlik ve
güvenirlik göstergelerine sahip bir ölçme aracı olduğunu göstermiştir.

Anahtar kelimeler:   Nütrisyon, nütrisyonel değerlendirme,
nütrisyonel bakım, hemşire

Destekleyen kurumlar:

Kaynakça:

Anahtar Kelimeler

Nütrisyon, nütrisyonel değerlendirme, nütrisyonel bakım, hemşire

Kaynakça

• Agarwal E, Ferguson M, Banks M, et al. Nutritional status and dietary intake of acute care patients: results from the Nutrition Care Day Survey 2010. Clin Nutr 2012;31(1): 41-7.
• Agarwal E, Ferguson M, Banks M, et al. Malnutrition and poor food intake are associated with prolonged hospital stay, frequent readmissions, and greater in-hospital mortality: results from the Nutrition Care Day Survey 2010. Clin Nutr 2013;32(5): 737-45.
• Aktürk Z, Acemoğlu H. Tıbbi araştırmalarda güvenilirlik ve geçerlilik. Dicle Tıp Dergisi 2012;39(2): 316-9.
• Al Kalaldeh MT, Shahin M. Nurses’ knowledge and responsibility toward nutritional assessment for patients in intensive care units. Journal of Health Sciences 2014;4(2): 90-6.
• Alzahrani SH, Alamri SH. Prevalence of malnutrition and associated factors among hospitalized elderly patients in King Abdulaziz University Hospital, Jeddah, Saudi Arabia. BMC Geriatr 2017;17(1): 136.
• Ameri ZD, Vafaee A, Sadeghi T, et al. Effect of a comprehensive total parenteral nutrition training program on knowledge and practice of nurses in NICU. Glob J Health Sci 2016;8(10): 135-42.
• Avelino-Silva TJ, Jaluul, O. Malnutrition in hospitalized older patients: management strategies to ımprove patient care and clinical outcomes. Int J Gerontol 2017;11: 56-61.
• Bachrach-Lindström M, Jensen S, Lundin R, et al. Attitudes of nursing staff working with older people towards nutritional nursing care. J Clin Nurs 2007;16(11): 2007-14.
• Barker LA, Gout BS, Crowe TC. Hospital malnutrition: prevalence, identification and impact on patients and the healthcare system. Int J Environ Res Public Health 2011;8(2): 514-27
• Brantervik AM, Jacobsson IE, Grimby A, et al. Older hospitalised patients at risk of malnutrition: correlation with quality of life, aid from the social welfare system and length of stay? Age Ageing 2005;34(5): 444-9.
• Büyüköztürk Ş. Faktör analizi: temel kavramlar ve ölçek geliştirmede kullanımı. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi 2002;32: 470-83.
• Chapman C, Barker M, Lawrence W. Improving nutritional care: innovation and good practice. J Adv Nurs 2015;71(4):881-94.
• Christner S, Ritt M, Volkert D, et al. Evaluation of the nutritional status of older hospitalised geriatric patients: a comparative analysis of a Mini Nutritional Assessment (MNA) version and the Nutritional Risk Screening (NRS 2002). J Hum Nutr Diet, 2016;29(6): 704-13.
• Corkins MR, Guenter P, DiMaria-Ghalili RA, et al. Malnutrition diagnoses in hospitalized patients: United States, 2010. JPEN J Parenter Enteral Nutr 2014;38(2): 186-95.
• Curtis LJ, Bernier P, Jeejeebhoy K, et al. Costs of hospital malnutrition. Clin Nutr 2017;36(5): 1391-6.
• Davis LL. Instrument review: Getting the most from a panel of experts. Applied Nursing Research 1992;5(4): 194-7.
• Ercan İ, Kan İ. Ölçeklerde güvenirlik ve geçerlik. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2004;30(3): 211-6.
• Ergin DY. Ölçeklerde geçerlik ve güvenirlik. M.Ü. Atatürk Eğitim Bilimleri Dergisi 1995;7: 125-148.
• Erkorkmaz Ü, Etikan İ, Demir O, ve ark. Doğrulayıcı faktör analizi ve uyum indeksleri. Turkiye Klinikleri J Med Sci 2013;33(1): 210-23.
• Fernández AC, Casariego AV, Rodríguez IC, et al. Malnutrition in hospitalized patients receiving nutritionally complete menus: prevalence and outcomes. Nutr Hosp 2014;30(6): 1344-9.
• Fjeldstad SH, Thoresen L, Mowé M, et al. Changes in nutritional care after implementing national guidelines-a 10-year follow-up study. Eur J Clin Nutr 2018;72(7):1000-6.
• Gözüm S, Aksayan S. Kültürlerarası ölçek uyarlaması için rehber II: Psikometrik özellikler ve kültürlerarası karşılaştırma. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi 2003;5(1): 3-14.
• Harrington D. Confirmatory factor analysis. Oxford University Press, Newyork, USA. 2009. 21-35.
• Hemşirelik Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik (19 Nisan 2011). Erişim adresi:https://www.saglik.gov.tr/TR,10526/hemsirelik-yonetmeliginde-degisiklik-yapilmasina-dair-yonetmelik-yayimlanmistir.html. Erişim Tarihi: Haziran 10, 2019
• Jefferies D, Johnson M, Ravens J. Nurturing and nourishing: the nurses' role in nutritional care. J Clin Nurs 2011;20(3-4): 317-30.
• Kang MC, Kim JH, Ryu SW, et al. Prevalence of malnutrition in hospitalized patients: a multicenter cross-sectional study. J Korean Med Sci 2018;33(2): 1-10.
• Karakoç FY, Dönmez L. Ölçek geli̇şti̇rme çalışmalarında temel ilkeler. Tıp Eğitimi Dünyası 2014;40: 39-49.
• Khalaf A, Westergren A, Ekblom O, et al. Nurses' views and experiences of caring for malnourished patients in surgical settings in Saudi Arabia - a qualitative study. BMC Nurs 2014;13: 29.
• Kılıç S. Cronbach’ın Alfa Güvenirlik Katsayısı. Journal of Mood Disorders (JMOOD) 2016;6(1): 47-8.
• Kim H, Choue R. Nurses’ positive attitudes to nutritional management but limited knowledge of nutritional assessment in Korea. Int Nurs Rev 2009;56(3): 333-9.
• Kirkland LL, Kashiwagi DT, Brantley S, et al. Nutrition in the hospitalized patient. J Hosp Med 2013;8(1): 52-8.
• Leiva BE, Badia TM, Virgili CN, et al. Hospital malnutrition screening at admission: malnutrition increases mortality and length of stay. Nutr Hosp 2017;34(4): 907-13.
• Lim SL, Ong KCB, Chan YH, et al. Malnutrition and its impact on cost of hospitalization, length of stay, readmission and 3-year mortality. Clin Nutr 2012;31(3): 345-50.
• Martin L, Leveritt MD, Desbrow B, et al. The self-perceived knowledge, skills and attitudes of Australian practice nurses in providing nutrition care to patients with chronic disease. Fam Pract 2013;31(2): 201-8.
• Marshall AP, Takefala T, Williams LT, et al. Health practitioner practices and their influence on nutritional intake of hospitalised patients. Int J Nurs Sci 2019;6: 162-8.
• Meijers JM, Tan F, Schols JM, et al. Nutritional care; do process and structure indicators influence malnutrition prevalence over time? Clin Nutr 2014;33(3): 459-65.
• Mogre V, Ansah GA, Marfo DN, et al. Assessing nurses’ knowledge levels in the nutritional management of diabetes. International Journal of Africa Nursing Sciences 2015;3: 40-3.
• Özdamar K. Paket programlar ile istatistiksel veri analizi. Ankara; Nisan Kitabevi, 2015. 209-43.
• Persenius MW, Hall-Lord M-L, Bååth C, et al. Assessment and documentation of patients´ nutritional status: Perceptions of registered nurses and there chief nurses. J Clin Nurs 2008;17(16): 2125-36.
• Philipson TJ, Snider JT, Lakdawalla DN, et al. Impact of oral nutritional supplementation on hospital outcomes. Am J Manag Care 2013;19(2): 121-8.
• Sağlıkta Kalite Standartları Hastane Seti (1 Temmuz 2015) Erişim adresi https://dosyamerkez.saglik.gov.tr/Eklenti/3460,skshastanesetiv5r1pdf.pdf?0 Erişim Tarihi: Haziran 10, .2019.
• Sauer AC, Alish CJ, Strausbaugh K, et al. Nurses needed: Identifying malnutrition in hospitalized older adults. NursingPlus Open 2016;2: 21-5.
• Shin BC, Chun IA, Ryu SY et al., Association between indication for therapy by nutrition support team and nutritional status. Medicine 2018;97(52): e13932.
• Sohrabi Z, Eftekhari MH, Eskandari MH, et al. Malnutrition-inflammation score and quality of life in hemodialysis patients: is there any correlation? Nephrourol Mon 2015;7(3): e27445.
• Sun H, Zhang L, Zhang P, et al. A comprehensive nutritional survey of hospitalized patients: Results from nutrition Day 2016 in China. PLoS One 2018;13(3): e0194312.
• Theilla M, Cohen J, Singer P, et al. The Assessment, knowledge and perceived quality of nutrition care amongst nurses. J Nutri Med Diet Care 2016;2(1): 2-5.
• Valentini A, Federici M, Cianfarani MA, et al. Frailty and nutritional status in older people: the Mini Nutritional Assessment as a screening tool for the identification of frail subjects. Clin Interv Aging 2018;13: 1237-44.
• Yalcin N, Cihan A, Gundogdu H, et al. Nutrition knowledge level of nurses. Health Science Journal 2013;7(1): 99-108.
• Yılmaz DK, Sarkut P, Düzgün F ve ark. Yatan hastaların nutrisyonel değerlendirme ve desteğine yönelik hemşirelerin görüşleri. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi 2017;14 (2): 139-43.