MARKET SEEKING OF AMERICA IN MERSIN IN THE LATE OTTOMAN PERIOD

Yıl 2024, Cilt: 39 Sayı: 1, 423 - 444, 26.07.2024

Songül Ulutaş , Vedat Kanat

https://doi.org/10.18513/egetid.1363603

Öz

19. yüzyıl dünya konjonktürüne hâkim olan kapitalist ekonomi ve sanayi devrimi gelişmeleri, Avrupalı devletlerin politik alt yapılarını oluşturmuştu. Sanayi devrimi ile üretim teknolojilerinin giderek gelişmesi, batılı ülkeleri mamul malları satmak için pazar, üretim teknolojilerini uygulamaya dökmek için de hammadde arayışına girmesine sebep olmuştu. Ticari firmalar, tespit ettikleri hedef pazarı belirleyerek aracı kurum ya da kişiler yoluyla ürünlerini pazarlamaktaydılar. Şirketlerin ürünlerinin ya da hizmetlerinin insanlar tarafından tercih edilmesi için bir dizi tanıtıcı kampanyalar yürütürlerdi. Bugün çok daha modern teknik ve yöntemlerle yapılan bu pazarlama tekniklerinin 19. yüzyılın sonları ile 20. yüzyılın başlarında oldukça genç fakat büyümeye açık ve talep gören Mersin Liman kentinde Amerikan şirketleri tarafından ne şekilde gerçekleştiğine Amerikan Konsolosluk mektuplarında rastlanılmıştır. Amerikan şirketleri tarafından uygulanan pazarlama teknikleri ile ilgili bilgilere Amerikan Konsolosluk mektuplarından ulaşılmıştır. Çalışmanın amacı; 19. yüzyılın sonları ile 20. yüzyılın başlarında büyümeye açık olan Mersin Liman kentindeki pazar arayışının, sayıları oldukça fazla olan bu Amerikan şirketleri tarafından ne şekilde gerçekleştirildiğini ortaya koymaktır.

Anahtar Kelimeler

Osmanlı İmparatorluğu, Mersin, Amerikan Konsolosluk Mektupları, Amerikan Şirketleri, Pazar Arayışı

MARKET SEEKING OF AMERICA IN MERSIN IN THE LATE OTTOMAN PERIOD

Öz

The capitalist economy and industrial revolution developments, dominated the world conjuncture in the 19th century, formed the political infrastructure of European states. The gradual development of production technologies with the industrial revolution caused western countries to search for markets to sell manufactured goods and raw materials to put production Technologies into practice. Commercial firms were marketing their products through intermediary firms or individuals by determining the target market they identified. They run a series of promotional campaigns to make the products or services of companies preferred by people. How these marketing techniques were used by American companies in Mersin, which was a quite new and open port to growth and demand in the late 19th and early 20th centuries, can be found in the letters of American Consulate. The knowledge about the marketing techniques applied by American companies, has been obtained from the letters of the American Consulate. The aim of the study is to reveal how the search for the market in Mersin, port city, which was open to growth in the late 19th century and early 20th century, was carried out by these numerous American companies.

Anahtar Kelimeler

Ottoman EMpire, Mersin, American Consular Letters, American Companies, Market Seeking

Kaynakça

• Armaoğlu 1997 Fahir Armaoğlu, 19. Yüzyıl Siyasi Tarih (1789-1914), Türk Tarih Kurumu Yayınevi, Ankara.
• Best 2001 Michael H. Best, The New Competitive Advantage: The Renewal of American Industry, Oxford University Press, Oxford England 2001.
• Bodenhorn 2003 Bodenhorn Howard, State Banking in Early America: A New Economic History, Oxford University Press, New York.
• Delmas 1973 Claude Delmas, Avrupa Uygarlık Tarihi, Tr. by Nihal Ünol, Varlık Yayınları, İstanbul.
• Fusfeld 1988 Daniel R. Fusfeld, Çağdaş İktisadi Düşüncenin Gelişimi, Tr. by Orhan Sezgin, Nihad Sayar Yayın ve Yardım Vakfı, İstanbul.
• Heilbroner and Singer 1984 Robert L. Heilbroner, Aaro Singer, The Economic Transformation of America: 1600 to the Present, Harcourt Brace Jovanovich Collage Publishers, 1984.
• Hobsbawm 2005 Eric Hobsbawm, Devrim Çağı, 1789-1848, Tr. by Bahadır Sina Şener, Dost Kitabevi, Ankara.
• Hobsbawm 2008 Eric Hobsbawm, Sanayi ve İmparatorluk, Tr. by Abdullah Ersoy, Dost Kitabevi, Ankara.
• McNeill 2004 William H. McNeill, Dünya Tarihi, Tr. by Alaeddin Şenel, İmge Kitabevi Yayınları, Ankara 2004.
• Szostak 1991 Rick Szostak, The Role of Transportation in the Industrial Revolution: A Comparison of England and France, McGill-Queens University Press, Montreal.
• Taussig 1927 Frank William Taussig, International Trade, Macmillan, New York.
• Toksöz 2010 Meltem Toksöz, Nomads, Migrants and Cotton in the Eastern Mediterranean, Brill, Boston.
• Tünay 1995 Muharrem Tünay, Siyasal Tarih, İmge Kitabevi, Ankara.
• Uçarol 1985 Rifat Uçarol, Siyasi Tarih, Filiz Kitabevi, İstanbul.
• Ünlü and Ünlü 2012 Tolga Ünlü-Tülin Selvi Ünlü, Gelişen Ticaret Değişen Kent Mersin (1850-1950), Mersin Ticaret ve Sanayi Odası Yayınları, Mersin.
• Zinn 2005 Howard, Amerika Birleşik Devletleri Halklarının Tarihi (1492’den Günümüze), Tr. by Sevinç Sayan Özer, İmge Kitabevi, Ankara.
• Helyar James Helyar, “The Great Exhibition of the Industry of all Nations, 1851”, http://spencer.lib.ku.edu/exhibits/great exhibition/contents.htm, (Access Date: 19.04.2021).
• Lloyd Henry Demarest Lloyd, “The Lords of Industry”, http://www.fordham.edu/halsall/mod/1884hdlloyd.html, (Access Date: 19.04.2021).
• Mokyr Joel Mokyr, “The Second Industrial Revolution 1870- 1914”, http://faculty.wcas.northwestern.edu/~jmokyr/castronovo.pdf, (Acess Date: 19.04.2021).
• Schmidt 1926 Louis Bernard Schmidt and Earle Dudley Ross (ed.), “Readings in the Economic History of American Agriculture”, New York: Macmillan Company, C IV/ S. 4, p. 363.
• Tekeli 1980 İlhan Tekeli, “Anadolu’daki Kentsel Yaşantının Örgütlenmesinde Değişik Aşamalar”, Toplum ve Bilim, C IX-X Bahar-Yaz 1980, İstanbul, pp. 50-57.
• Quataert 2006 Donald Quataert, “Tanzimat Döneminde Ekonominin Temel Problemleri”, Tr. By Fatma Acun, Tanzimat, Değişim Sürecinde Osmanlı İmparatorluğu, Edited by Halil İnalcık-Mehmet Seyitdanlıoğlu, Phoenix Yayınevi, Ankara 2006, p. 449.
• Ünlü and Kayam 2019 Tülin Selvi-Melike Kayam, “The Port of Mersin from the Ninteenth Century to the Twentieth Century”, Eastern Mediterranean Port Cities, Editors: Filiz Yenişehirlioğlu-Eyüp Özveren-Tülin Selvi Ünlü, Springer, 2019, pp. 155-178.
• ______ “The Spread of Industrialization Beyond Britain (c.1850-1900)”, http://www.flowofhistory.com/sites/foh.gargtech.com/files/FC116A.png, (Access Date: 14.04.2021).