Sınıf Öğretmenlerinin Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Motivasyon Düzeyleri

Yıl 2019, Cilt: 4 Sayı: 1, 37 - 54, 19.04.2019

Mehmet Demirkol

Öz

Bu
araştırmanın amacı, sınıf öğretmenlerinin öğretmenlik mesleğine yönelik
motivasyon düzeylerini belirlemektir. Betimsel tarama modelinin kullanıldığı
araştırmada evren 2013-2014 eğitim öğretim yılı Diyarbakır’da görev yapmakta
olan sınıf öğretmenleridir. Araştırmada evreni temsil etmek üzere Diyarbakır’ın
çeşitli bölgelerinde bulunan ve tesadüfi örneklem yöntemiyle seçilen 51
ilköğretim kurumunda olarak görev yapmakta olan 1270 sınıf öğretmeni örneklem
olarak seçilmiştir.

Araştırmada verilerin toplanması için
öğretmenlik mesleğine yönelik motivasyon düzeyi ölçeği kullanılmıştır.
Uygulanan ölçek ile elde edilen veriler dört boyut altında incelenmiş,
istatistiki analizler bu dört boyut üzerinden yapılmıştır. Bu boyutlar; Mesleğe
Yönelik Tutum ve Mesleki Başarı, Takdir Edilme ve Mesleki Mutluluk, Meslekten
Kaçınma, Mesleği Özümsemedir. Araştırmada sınıf öğretmenlerinin öğretmenlik
mesleğine yönelik motivasyon düzeylerini etkileyebileceği düşünülen altı
değişken kullanılmıştır. Bu değişkenler; cinsiyet, kıdem, okulun bulunduğu
yerleşim yeri, sınıfta bulunan öğrenci sayısı, medeni durum ve doğum yeridir.
Araştırmada toplanan veriler analiz edilirken frekans, yüzde ve aritmetik
ortalama, standart sapma kullanılmıştır. Ayrıca araştırma için elde edilen
verileri karşılaştırmak için istatistiki yöntemlerden t testi ve varyans
analizi uygulanmıştır.

Araştırma sonunda sınıf öğretmenlerinin
yerleşim yeri, öğrenim durumu ve sınıfta bulunan öğrenci sayısı değişkenlerine
göre motivasyon düzeyleri arasında her dört boyutta da anlamlı farklılık
olmadığı ortaya çıkmıştır.Sınıf öğretmenlerinin motivasyon düzeylerinin
cinsiyet değişkenine göre karşılaştırılması sonucunda sadece Mesleği Özümseme
boyutunda anlamlı farklılık çıkmadığı, geri kalan üç boyutta da farklılık
olduğu ortaya çıkmıştır. Medeni durum ve kıdem değişkenlerine göre öğretmen
motivasyon düzeylerinin karşılaştırılması sonucunda sadece Meslekten Kaçınma
boyutunda anlamlı farklılık olduğu, doğum yeri ve yaş değişkenlerine göre ise
sadece bu boyutta anlamlı farklılık olmadığı ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

sınıf öğretmenleri, motivasyon, güdü

Kaynakça

• Akbaba S. (2006). “Eğitimde Motivasyon”, Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, s13.Başaran, .E. (1991). Örgütsel Davranış. Ankara: Gül Yayınları. Can, H. (1992). Organizasyon ve Yönetim. Ankara: Adım Yayıncılık.Ceylan, C.(2002). Yönetsel ve Organizasyonel Açıdan Koçluk Yaklaşımı ve Bir Uygulama. Doktora Tezi. Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. BursaÇalışkan Maya, İ. (2006). AB sürecinde Türkiye ile AB ülkeleri eğitim istatistiklerinin Karşılaştırması. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 4, 375-394.Hilker, B. J. (1993). “Toward CreatingtheIntrinsically Motivating Classroom: Can Students’ Motivational Orientations Be Changed?”, American Educational Research Association. ERIC Document Reproduction Service No. Report No. ED 359166.Kaplan, M. (2007).Motivasyon Teorileri Kapsamında Uygulanan Özendirme Araçlarının İş gören Performansına Etkisi ve Bir Uygulama. Yüksek Lisans Tezi. Atılım Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Ankara.Karaboğa, M. (2007). Avcılar İlçesi Ortaöğretim Kurumları Yöneticilerinin Motivasyonlarının Çalışan Motivasyonu Üzerine Etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul.Karakaya, İ. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. A. Tanrıöğen (Ed.), Bilimsel Araştırma Yöntemleri,(ss. 55-84), Ankara: Anı Yayıncılık.Klassen, R. M. et al. (2008). Motivation beliefs of secondary school teachers in Canada and Kulpçu, O. (2008), İlköğretim Okullarında Görev Yapan Öğretmen ve Yöneticileri Motive Etmede Kullanılabilecek Motivasyon Araçları Üzerine Bir İnceleme (Gaziantep Örneği), Yüksek Lisans Tezi, Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Gaziantep. Polat,S.(2010).Okul Öncesi Yöneticilerinin Kullandıkları Yönetsel Güç Kaynaklarına İlişkin Öğretmen Algıları İle Öğretmen Motivasyonu Arasındaki İlişki. Yüksek Lisans Tezi.Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul.Sağlam, M., ve Çiçek Sağlam, A. (2005). Öğretmenlik Mesleğinin Maddi Yönüne İlişkin Genel Bir Değerlendirme. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 3, 317-328.Singapore: a mixed methods study. Teaching and Teacher Education, 24, 1919-1934.Stres,R. M. , Porter. L. W. (1975). Motivation and Work Behaviour. Mcgraw-Hill Series İn Management, 1975. p. 5.Uzunkol, E. Öztürk, E.(2013). İlkokul Öğretmeni Motivasyon Ölçeğinin Psikometrik Özellikleri. Journal of Theory and Practice in Education 9(4): 421-435 Ünal, F. T. ,Bursalı, H.(2013).Türkçe Öğretmenlerinin Motivasyon Faktörlerine İlişkin Görüşleri. Middle Easternand African Journal Of Educational Research, Issue 5 Yalçın, H. ,Korkmaz, M. E. (2013). Okul Öncesi Öğretmenlerinin Motivasyon Durumları. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi.6(26).Issn:1307-9581Yavuz, C. , Karadeniz, C. B.(2009).Sınıf Öğretmenlerin Motivasyonunun İş Tatmini Üzerindeki Etkisi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi.2(9).