Öğretmen Adaylarının Eğitimde Teknoloji Kullanımı ve Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları

Yıl 2023, Cilt: 8 Sayı: 2, 149 - 164, 19.10.2023

Zafer Güney , Ali Semerci , Tülay Özden

https://doi.org/10.53506/egitim.1332599

Öz

Araştırma kapsamında pandemi sonrasında öğretmen adaylarının öğretme-öğrenme sürecinde teknoloji kullanımına ve öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarının farklı değişkenler açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın örneklemi İstanbul’da bulunan bir vakıf üniversitenin eğitim fakültesinde öğrenim gören 325 aday öğretmen adayından oluşmaktadır. Adayların çalışma grubuna seçilmesinde basit tesadüfî örneklem yöntemi kullanılmıştır. Araştırma, genel tarama modeli türlerinden ilişkisel tarama modelinde gerçekleştirilmiştir. Araştırmadan elde edilen veriler araştırmacılar tarafından geliştirilen kişisel bilgi formu ile adayların öğretimde teknoloji kullanımı ve mesleklerine yönelik görüşlerini belirlemeye yönelik ölçme araçlarıyla toplanmıştır. Bulgular, öğretmen adaylarının öğretme-öğrenme sürecinde teknoloji kullanımına ve mesleklerine yönelik tutumlarının iyi düzeyde olduğunu, teknoloji kullanımına yönelik algıları ile cinsiyet, yaş, bölüm ve genel ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunduğunu, öğretmen adaylarının yaşadığı bölge açısından ise anlamlı bir farklılık yaratmadığını ortaya koymuştur.

Anahtar Kelimeler

Eğitimde teknoloji kullanımı, öğretmen yetiştirme, öğretmenlerin BIT kullanımları, teknolojik algı.

Destekleyen Kurum

-

Proje Numarası

-

Teşekkür

-

Teacher Candidates' Use of Technology in Education and Their Attitudes Towards the Teaching Profession

Öz

Within the scope of the research, it was aimed to examine the attitudes of teacher candidates towards the use of technology and the teaching profession in the teaching and learning process after pandemic in terms of different variables. The sample of the research consists of 325 candidate teachers studying at the education faculty of a foundation university in Istanbul. Simple random sampling method was used to select the candidates for the study group. The research was carried out in the relational survey model, which is one of the general survey model types. The data obtained from the research were collected with the personal information form developed by the researchers and the measurement tools prepared by the researchers to determine the opinions of the candidates about the use of technology in teaching and their profession. The findings revealed that the pre-service teachers had a good attitude towards the use of technology in the teaching process and their profession, that there was a significant difference between their perceptions of the use of technology in teaching and their gender, age, department and general averages, and that the region where the pre-service teachers lived did not make a difference.

Anahtar Kelimeler

The use of technology in education, teacher training, Teachers, Technological perception.

Proje Numarası

-

Kaynakça

• Açışlı, S. & Kolomuç, A. (2012). Sınıf öğretmeni adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarının incelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 1(2), 266-271.
• Akgün F. & Özgür, H. (2014). Bilişim teknolojileri öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları ile mesleki kaygıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. 2. Uluslararası Öğretim Teknolojileri ve Öğretmen Eğitimi Sempozyumu, 20-22 Mayıs 2014, Afyonkarahisar.
• Alkan, C. (2005). Eğitim Teknolojisi. (7. Baskı) Ankara: Anı Yayıncılık.
• Altun, A. (2002). Öncelikler ve beklentiler: İngilizce öğretmen adaylarının bilgisayar kullanma seviyeleri ve önceliklerinin belirlenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4,1-16.
• Altun, T. (2007). Information and communications technology (ICT) in initial teacher education: What can Turkey learn from range of international perspectives? Journal of Turkish Science Education, 4(2), 44.
• Aydın, A. & Tekneci, E. (2012). Zihinsel engelliler öğretmenliği öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları ile kaygı düzeyleri. 21. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, 12-14 Eylül 2012, İstanbul.
• Başbay, M., Ünver, G. & Bümen, N.T. (2009). Ortaöğretim alan öğretmenliği tezsiz yüksek lisans öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları: Boylamsal bir çalışma. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 15(59), 345-366
• Bilgin, İ., Tatar, E., & Ay, Y. (2012). Sınıf öğretmeni adaylarının teknolojiye karşı tutumlarının teknolojik pedagojik alan bilgisi (TPAB)’ne katkısının incelenmesi. X. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, 27-30 Haziran 2012, Niğde.
• Bulut, İ. (2009). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumlarının değerlendirilmesi (Dicle ve Fırat Üniversitesi Örneği). Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 14, 13-24.
• Can R., Sülün, O., Bökçün, M., ve Duman, H. G. (2023). Öğretmenlerin Eğitimde Teknoloji Kullanımına Yönelik Görüşleri. Cihanşümul Akademi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(5), 1-12.
• Cavas, B., Cavas, P., Karaoglan, B., & Kisla T. (2009). A study on science teachers' attitudes toward information and communication technologies in education. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 8(2), 20-32.
• Cronbach, L. J. ve Meehl, P. E. (1955). Construct validity in psychological tests. Psychological Bulletin, 52, 281-302.
• Çağıltay, K., Çakıroğlu, J., Çağıltay, N., & Çakıroğlu, E. (2001). Öğretimde bilgisayar kullanımına ilişkin öğretmen görüşleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21, 19-28.
• Çapri, B. & Çelikkaleli, Ö. (2008). Öğretmen adaylarının öğretmenliğe ilişkin tutum ve mesleki yeterlik inançlarının cinsiyet, program ve fakültelerine göre incelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(15), 33-53.
• Çetinkaya, L. & Keser, H. (2014). Öğretmen ve öğrencilerin tablet bilgisayar kullanımında yaşadıkları sorunlar ve çözüm önerileri. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 4(1), 13-34.
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş. (2014). Sosyal bilimler için çok değişkenli istatistik spss ve lisrel uygulamaları. Ankara: Pegem Yayıncılık.
• DeVellis, R. F. (2003). Scale development: Theory and application (6th Edition). Thousand Oaks, CA: SAGE.
• Dalkıran, E. & Yıldız, G. (2016). Müzik eğitimi anabilim dalı öğrencilerinin öğretmenlik mesleği tutumlarının incelenmesi. Güzel Sanatlar Dergisi, 11(4), 143-152.
• Dargut, T. & Çelik, G. (2014). Türkçe öğretmeni adaylarının eğitimde teknoloji kullanımına ilişkin tutum ve düşünceleri. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 2(2), 28-41.
• Durmuşçelebi, M., Yıldız, N., & Saygı, E. (2017). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumlarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. OPUS - Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 7(12), 8-32.
• Durmuşoğlu, M. C., Yanık, C. & Akkoyunlu, B. (2009). Türk ve Azeri öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 36, 76-86.
• Engin, G. & Koç, G. (2014) Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları. Ege üniversitesi eğitim fakültesi örneği. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 18(2), 153-167.
• Eren, B., Çelik, M. & Oğuz, A. (2014). Türkiye’de öğretmenlik mesleğine yönelik tutum ile ilgili yapılan çalışmaların incelenmesi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 42, 359-370.
• Ertmer, P. A. (2005). Teacher pedagogical beliefs: The final frontier in our quest for technology integration? Educational technology research and development, 53(4), 25 - 39.
• Ertürk, S., Eğitimde Program Geliştirme, Ankara: Yelkentepe Yayınları, 1972.
• Field, A. (2009). Discovering Statistics Using SPSS. London: SAGE. Sayfa 662.
• Kağıtçıbaşı, Ç. (1999). Yeni İnsan ve İnsanlar. (10. Basım). İstanbul: Evrim Yayınevi.
• Karasar, N. (2009). Bilimsel Araştırma Yöntemi. (20. Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kayan Fadlelmula, F. (2013). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları. 22. Ulusal eğitim bilimleri kurultayı, 5-7 Eylül 2013, Eskişehir.
• Keser, H. & Çetinkaya, L. (2013). Öğretmen ve öğrencilerin etkileşimli tahta kullanımına yönelik yaşamış oldukları sorunlar ve çözüm önerileri. Turkish Studies-International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8(6), 377-403.
• Keskin, Y. (2017). Coğrafya öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutum ve kaygı düzeyleri (Erzurum örneği). E-Kafkas Eğitim Araştırmaları Dergisi, 4(2), 43-57.
• Kline, R. B. (2016). Principle and practice of structural equation modelling (4. bs.). New York, NY: The Guilford Press
• Kolomuc, A. (2019). Sınıf öğretmeni adaylarının teknolojiyi kullanma sıklığı. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 13(27), 478-491.
• Küçükahmet, L. (1976). Öğretmen yetiştiren kurum öğretmenlerinin tutumları. Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınları, Ankara.
• MEB (2019). Fatih Projesi. 12.06. 2019 tarihinde http://fatihprojesi.meb.gov.tr/index.html#about erişilmiştir.
• Oral, B. (2004). Eğitim fakültesi öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları. Eurasian Journal of Educational Research, 15, 88-98.
• Özdamlı, F., Hürsen, Ç., & Özçinar, Z. (2009). Teacher candidates’ attitudes towards the instructional technologies. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 1(1), 455-463.
• Özder, H., Konedralı, G., & Zeki, C. P. (2010). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 16(2), 253-275.
• Sağlam, A. Ç., (2008). Müzik öğretmenliği bölümü öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(1), 59-69.
• Semerci, A. & Aydın, M.K. (2018). Examining high school teachers' attitudes towards ICT use in education. International Journal of Progressive Education, 14(2), 93-105.
• Semerci, N. & Semerci, Ç. (2004). Türkiyede öğretmenlik tutumları. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(1), 137-146.
• Şahin, A. & Akçay, A. (2011). Türkçe öğretmeni adaylarının bilgisayar destekli eğitime ilişkin tutumlarının incelenmesi. TurkishStudies- International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 6(2), 909-918.
• Şimşek, Ü. & Yıldırım, T. (2016). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının eğitimde teknoloji kullanımına ilişkin tutum ve görüşleri. International Journal of Human Sciences, 13(1), 632-649.
• Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2013). Çok değişkenli istatistiklerin kullanımı.(M. Baloğlu, Çev. Ed.). Ankara: Nobel Yayınevi.
• Taşdemir, M. (1996) Dört Yıllık Sınıf Öğretmeni Yetiştirme Programının Değerlendirilmesi. Çağdaş Eğitim, 225, 24-27.
• Taşkın, Ç. Ş. & Ömeroğlu, H. (2010). Examining preservice teachers’ attitudes towards teaching profession in elementary education: A combination of quantitative and qualitative methods. Elementary Education Online, 9(3), 922-933.
• Tekerek, M. & Polat, S. (2011). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları. 5th International Computer & Instructional Technologies Symposium.
• Terzi, A. R. & Tezci E. (2007) Necatibey eğitim fakültesi öğrencilerinin öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 52, 593-614.
• Tuncer, M. & Dikmen, M. (2018). Öğretmen adaylarının bilgi-okuryazarlık düzeyleri ve mesleğe yönelik tutumları. Akademik Bakış Dergisi, 66, 310-325.
• Usta, E. & Korkmaz, Ö. (2010). Öğretmen adaylarının bilgisayar yeterlikleri ve teknoloji kullanımına ilişkin algıları ile öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7(1).
• Veneziano, L. & Hooper, J. (1997). A method for quantifying content validity of health-related questionnaires. American Journal of Health Behavior, 21(1), 67-70.
• Yaman, H. (2007). Türkçe öğretmeni adaylarının ‘öğretim teknolojileri ve materyal geliştirme’ dersi bağlamında Türkçe öğretiminde teknoloji kullanımına ilişkin yeterlilik ve algıları. İstanbul Üniversitesi Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(1), 57-71.
• Yavuz, S. & Coşkun, A. E. (2008). Sınıf öğretmenliği öğrencilerinin eğitimde teknoloji kullanımına ilişkin tutum ve düşünceleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34, 276-286.
• Yaylak, E. (2019a). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarının incelenmesi. Uluslararası Sosyal Bilgilerde Yeni Yaklaşımlar Dergisi, 3(1), 25-40.
• Yaylak, E. (2019b). Öğretmen adaylarının eğitimde teknoloji kullanımına yönelik tutumları. 12. Uluslararası Eğitim Araştırmaları Kongresi, 25-28 April 2019, Rize.
• Yılmaz, G. K. (2015). Türkiye’deki teknolojik pedagojik alan bilgisi çalışmalarının analizi: Bir MetaSentez çalışması. Eğitim ve Bilim, 40, 178.