Türkiye Selçuklu Sultanı I. Alâeddin Keykubad`ın Kolonoros Kalesini Fethi ve Siyasi Evlilikleri

Yıl 2018, Cilt: 7 Sayı: 19, 82 - 96, 15.04.2018

Mevhibe Şahbaz

Öz

Türkiye Selçuklu Devleti binlerce yıllık Türk devlet geleneği olan Türk Cihan
hâkimiyeti mefkûresini kendisinden sonra gelecek olan devletlere aktarmayı başarabilmiş olması hasebiyle Türk Tarihinde müstesna bir yere sahiptir. Yüzlerce
yıl dünya siyasetine ve medeniyetine yön veren bir cihan devletinin sahip olduğu
bu gücün temelinde elbette ki kendisine aktarılan mirasın sağlamlılığı yatmaktadır. Türk Tarihinde çok önemli bir yere sahip olan bu devlet en parlak dönemini Alâeddin Keykubad’ın hükümdarlığı dönemde yaşamıştır. Bu dönemde
Türkiye Selçuklu Devleti en geniş sınırlara ulaşmış siyasi ve ekonomik açıdan Ortadoğu’nun en güçlü devleti konumuna gelmişti. Anadolu medeniyet memleketi
olma özelliğine kavuşmuştu. Alâeddin Keykubad döneminde devlet Karadeniz ve
Akdeniz sahillerine açılarak sahil güvenliğini sağlamak için bilhassa da yabancı
tüccarlarla anlaşmalar yapılarak onlara güvenceler verilmiştir. Akdeniz’de sahil
güvenliğini sağlamlaştırmak için Kalanoros (Alaiyye) kalesinin alınması zorunluluk haline gelmişti. I. Alâeddin Keykubad Bizans’tan bağımsız olarak hareket
eden Kalanoros’a hâkim olarak bölgenin güvenliğini sağlamak istiyordu. Alâeddin Keykubad’ın Kalonoros’u fethettikten sonra akrabalık bağlarını kuvvetlendirmek
için Kale hâkimi Kyr Vart’ın kızı Honat Hatunla evlenmiştir. Bu evlilikten de ileride devletin başına geçerek yıkılmasında büyük payı olan II. Gıyaseddin Keyhüsrev
dünyaya gelmiştir. Alâeddin Keykubad, bölgedeki hâkimiyetini güçlendirmek için
Selahattin Eyyubi’nin yeğeni ve Melik Adil’in kızı Melike-i Adiliye ile evlenerek
bir nevi Eyyubi tehlikesine karşı önlem almış oluyordu. Çalışmamızda Türkiye
Selçuklu Sultanı Alâeddin Keykubad`ın Kolonoros Kalesini Fethi ve sonrasında
ülkenin hâkimiyetini sağlamak adına yapmış olduğu siyasi evlilikler ele alınmıştır.
Anahtar sözcükler: Siyasi Evlilikler, Hâkimiyet, Fetih, Akrabalık İlişkileri.
Abstract
Turkey Seljuk Empire thousands of years with the Turkish State tradition of
Turkey Cihan dominance of the ideals that have managed to transfer to the state, which has come after him because of an exceptional place in Turkish history.
Hundreds of years and to have the world politics of a world state that shape the
civilization of course based on the robustness of this power lies in his legacy to
be transferred. This state which has a very important place in Turkish history has
experienced the most brilliant periods in the period when the Aladdin Keykubad.
Catching reign dominant. During this period, Turkey Seljuk Empire reached its
largest political boundaries and had come to the economically most powerful state
in the Middle East. Anatolian Civilizations had gained the distinction of being the
hometown. Aladdin Keykubad during the state opening to the Black Sea and the
Mediterranean coast guard Kalanoros (Alaiyye) it had become imperative to take
the castle. I. Aladdin independently from the Byzantine Keykubad would ensure
the security of the region as dominant in Kalanoros moving. After conquering of
the castle Aladdin Keykubad Kalanoros judge in order to strengthen the ties of
kinship Kyr Vart’s daughter she was married Honat Hatu. In the large share of the
destruction from this marriage through the beginning of the future state. Kaykhusraw was born. Aladdin Keykubad, Selahattin Ayyubid dynasts was happening
then, the nephew and daughter of Malik Adil Malik-i have taken precautions against the danger of marrying a sort of fair to the Ayyubid.
Keywords: Political Marriage, Domination, Conquest, Kinship Relations.

Anahtar Kelimeler

Siyasi Evlilikler, Hâkimiyet, Fetih, Akrabalık İlişkileri

Kaynakça

• AKSARAYİ KERİMÜDDİN MAHMUD, (1944), Selçuki Devletleri Tarihi, (Çev. M.N.Genç Osman F. N. Uzluk), Ankara: Recep Ulusoğlu Basımevi. ANONİM, (1952), Anadolu Selçukluları Devleti Tarihi, (Çev. Feridun Nafiz Uzluk), Ankara: Örnek Matbaası BAYKARA, Tuncer, (1988), Anadolu’nun Tarihi coğrafyasına giriş I Anadolu’nun İdari Taksimatı, Ankara: Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yayınları. BAYKARA, Tuncer, (1993), Bir Selçuklu şehri olarak Antalya, Antalya IV. Selçuklu Semineri 13-14 Mart 1992, (Bildiriler), (ss. 38-43), Antalya. BURGU, Y.S.(2010), Anadolu Selçukluları, Selenge Yayınları. CAHEN, Cahen. (2001), “13. Yüzyılın Başında Anadolu’da Ticaret”, ( Çev. Aykut Derman), Cogito, CÜVEYNÎ, (1988), Tarih-i Cihan Güşa, I, (Çev. M. Öztürk), Ankara. ÇAY, Abdulhaluk (1983), “Karamıkbeli (Myriokephalon), Savaşının Yeri”, Şükrü Elçin Armağanı, Ankara. DEMİRKENT, Işın, (1996), “Haçlılar”. DİA, XIV, İstanbul. EDHEM, Halil, (1982), Kayseriyye Şehri, ( Haz. K. Göde), Ankara. HACI GÖKMEN, Mehmet Ali, (2012), “I. Alâeddin Keykubad’ın (1220-1237) Kayınpederi Kir Fard Hakkında Bir Araştırma”, Mediterranean Journal of Humanities mjh.akdeniz. edu. tr, II/I, 121-130. HEYD, W, (2000), Yakın Doğu Ticaret Tarihi, ( Çev. E. Z. Karal), Ankara: TTK Yayınları. İBN BİBİ, (1957), I. Tıpkı Basım,( Neşr.A. Erzi- N. Lugal), Ankara. İBN BİBİ, (1996), El- Evâmirü’l- Alaiyye fi’l-Umuri’l- Alaiyye (Selçuk-nâme), (Çev. M. Öztürk), Ankara: I. Kültür Bakanlığı yayınları
• KAYMAZ, Nejat, (2009), Anadolu Selçuklu Sultanlarından II. Giyaseddin Keyhüsrev ve Devri, Ankara. KESİK, Muharrem, (2003), Türkiye Selçuklu Devleti Tarihi, Sultan Mesud Dönemi (1116-1115), Ankara. KOCA, Salim, (1997), Sultan I. İzzeddin Keykavus, Ankara. KONYALI, İsmail Hakkı, (1964), Konya Tarihi, Konya. LLOYD, S. and Rice, J. S, (1989), Alanya, (Çev.N.Sinemoğlu) Ankara:Türk Tarih Kurumu Basımevi. NİCOL, Donald M, (1999), Bizans’ın Son Yüzyılları (1204-1453), (Çev. B. Umar), İstanbul. SİMBAT (1946), Başkumandan Vekayinamesi 951-1334, ( Çev. H. D. Andreasyan), İstanbul. ŞAMAN, Doğan, N, (2003), Mübarizeddin Ertokuş’un bir eseri: Gelendost Ertokuş Han, Antalya VI. Selçuklu semineri bildirileri, (ss. 25-30), Antalya: Antalya Valiliği ve İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü TURAN, Osman, (1971), Selçuklular Zamanında Türkiye, İstanbul. ŞAMAN, Doğan, N, (2003), “Mübarizeddin Ertokuş’un bir eseri: Gelendost Ertokuş Han”, Antalya VI. Selçuklu Semineri Bildirileri, Antalya: Antalya Valiliği ve İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, (25-30) UYUMAZ, Emine, (2003), Sultan I. Alâeddin Keykubad Devri Türkiye Selçuklu Devleti Siyasi Tarihi (1220-1237), Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi. YAZICIZÂDE, Ali, (2009), Tevarih-i Âl-i Selçuk, ( Haz. Abdullah Bakır), İstanbul.