Historical Environment Sensitive Design Education

Yıl 2019, Cilt: 8 Sayı: 23, 201 - 225, 15.08.2019

Mustafa Korumaz , Merve Özkaynak

Öz

The cities of our country are rich in historical cultural heritage with different qualities. For this reason, the profession of architecture is somehow in contact with this cultural heritage of professional life. In particular, a significant number of professionals are employed in private or public institutions directly related to cultural heritage. Because of this reality, it is unthinkable that architectural education will be insensitive to or denial of cultural heritage. We can say that we are obliged to learn and understand our architectural heritage in terms of architectural history and the concept of conservation. Many professionals may have to produce current projects in or near the historical building. When designing a new structure in the historical environment, it can be said that the knowledge about how cultural heritage constitutes an input to the design should be in the profession. The most important period in which this knowledge can be given is the architectural education process. The issue of new building design in the historical environment has been widely discussed in our country in the last two decades and compared with the examples in Europe, comments have been made about the possibilities of construction in our country. Realizing that this issue is important for architectural professional life, an experimental studio work was carried out with the participation of 22 students in the Studio V course of the Department of Architecture at Konya Technical University. In this study, it is aimed to develop participatory students’ historical environment or building sensitive design skills. In addition, the workshop focused on raising awareness of students’ historical environment and raising  awareness.Before the start of the studio study, the awareness of the students on the subject was measured with a survey and it was observed that many students did not have direct knowledge, interest and awareness about the subject. In the process, awareness of the lecturers and students’ own researches were tried to be increased. At the end of the process, the knowledge of the students during the workshop process was reflected to the project results and the designs were introduced by realizing the historical texture. At the end of the process, the participant students’ approaches

to the subject were re-measured and it was observed that they gave more information-based answers. As a result, in the historical environment, the design of the building has been included in the architectural education, information about the subject has been transferred and these results have been reflected. At the end of the process, it contributed to the training of professional people who are sensitive to historical environment.

Anahtar Kelimeler

Architecture Education, Design Education, Historical Environment, Historical Building

Tarihi Çevre/Yapı Duyarlı Stüdyo Eğitimi

Öz

Öz:

Ülkemiz kentleri farklı nitelikteki tarihi kültür mirası yönüyle zengindir. Bu sebepten dolayı mimarlık mesleği profesyonel yaşamda sahip olunan bu kültür mirası ile bir şekilde temas halindedir. Özellikle önemli sayıdaki meslek insanı doğrudan kültürel miras ile ilgili özel veya kamu kurumlarında istihdam edilir. Bu gerçeklikten dolayı mimarlık eğitiminin kültür mirasına duyarsız kalması veya yadsıması düşünülemez. Mimari mirasımızı mimarlık tarihi ve koruma kavramı yönü ile öğrenmekle ve anlamakla yükümlü olduğumuzu söyleyebiliriz. Birçok meslek insanı tarihi çevre veya tarihi bina komşuluğunda güncel proje üretme durumunda kalabilirler. Tarihi çevrede yeni yapı tasarlarken, kültürel mirasın tasarıma ne şekilde bir girdi oluşturacağına yönelik bilgi birikiminin meslek insanlarında olması gerektiği söylenebilir. Bu bilgi birikiminin verilebileceği en önemli

zaman dilimi mimarlık eğitimi sürecidir. Tarihi çevrede yeni yapı tasarımı konusu son yirmi yılda ülkemizde oldukça tartışılmış ve Avrupa’daki örneklerle kıyaslanarak ülkemizdeki yapılabilme imkanları hakkında farklı bakış açıları ile yorumlar yapılmıştır. Bu konunun meslek hayatı için  nemli olduğunun farkına varılarak, Konya Teknik Üniversitesi Mimarlık Bölümü Stüdyo V dersi kapsamında 22 öğrenci katılımı ile deneysel bir stüdyo çalışması gerçekleştirilmiştir. Bu çalışmada katılımcı öğrencilerin tarihi çevre veya bina duyarlı tasarım yeteneklerinin geliştirilmesi hedeflenmiştir. Bunun yanı sıra, öğrencilerin tarihi çevre duyarlılıklarını artırmak ve farkındalık oluşturmak atölye çalışmasının odaklandığı konu olmuştur. Stüdyo çalışması başlamadan önce öğrencilerin konu ile ilgili farkındalıkları anket çalışması ile ölçülmüş, birçok öğrencinin konu ile doğrudan bilgi, ilgi ve farkındalığının olmadığı gözlemlenmiştir. Süreç içerisinde ders yürütücülerinin bilgilendirmeleri ve öğrencilerin kendi araştırmaları ile farkındalık artırılmaya çalışılmıştır. Sürecin sonunda öğrencilerin proje sonuçlarına atölye sürecindeki bilgi birikimleri yansımış ve tarihi dokunun farkına varılarak tasarımlar ortaya konmuştur. Katılımcı öğrencilerin süreç sonunda konuya yaklaşımları yeniden ölçülmüş ve daha çok bilgiye dayalı cevaplar verdikleri gözlemlenmiştir. Sonuç olarak, tarihi çevrede yani yapı tasarımına mimarlık eğitiminde yer verilmiş, konu ile ilgili bilgi aktarılmış ve bu sonuçlara yansımıştır. Süreç sonunda tarihi çevre duyarlı meslek insanı yetiştirilmesine katkı sağlanmıştır.

En Az 250 Kelimelik Özet

Anahtar Sözcükler: (En Az 3 Anahtar Sözcük)

Anahtar Kelimeler

Mimarlık eğitimi, stüdyo eğitimi, tarihi çevre, tarihi yapı

Kaynakça

• AHUNBAY, Zeynep (1996). Tarihi Çevre Koruma ve Restorasyon. İstanbul:Yem Yayın. AKÇURA, Necva (1992). Günümüzde Tarihi Çevre Korunması Konusunda Görüşler. Mimarlık Dergisi, 4: 17. ARABACIOĞLU, Pınar ve AYDEMİR, Işık (2007). Tarihi Çevrelerde Yeniden Değerlendirme Kavramı. Megaron, II,4: 204-212. AYDIN, Ender (1998), “Tarihi Çevre İçindeki Yeni Yapılaşmanın Uygulama Sorunları”,Mimar Sinan Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, s.26,27,28. BAHTİYAR KARATOSUN, Müjgan (2010). Geleneksel Dokularda Yeni Yapı Tasarımı: Alaçatı Örneğinin İncelenmesi. Ege Mimarlık, IV, 75: 32-35. BEKTAŞ, Cengiz (1991). Korumak. Mimarlık Dergisi, 1: 72-73. BİLGİN ALTINÖZ, A. Güliz (2010). Tarihi Dokuda ‘Yeni’nin İnşası. Ege Mimarlık, IV, 75: 18-26. BİLSEL, F. Cana (1989). New building in a historical urban setting as an urban design problem the case of Yeni Foça. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara. BİROL, Gaye (2007). Bir Kentin Kimliği ve Kervansaray Oteli Üzerinde Bir Değerlendirme. Arkitekt Dergisi, Kasım-Aralık, 514: 46-54. BRANCA, Alexander Freiherr von (1979). Tarihsel Çevrede Yapı Eylemi. Mimarlık Dergisi, 1: 45-46. ÇETİNKAYA KENCER, Tuğçe (2018). Tarihi Çevrede Çağdaş Ek Bağlamında. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Erciyes Üniversitesi, Kayseri. DOSTOĞLU, Haldun (1984). Çağımızın Klasikçisi: Leon Krier. Mimarlık Dergisi,6: 30-35. GOLDING, Francis (2001). Builng in Contex New Development in Historic Areas. London: English Heritage. GÜVENÇ, Bozkurt (1991). Kentlerin Kimliği ve Antalya Üzerinde Notlar, Öneriler, Örnekler. Mimarlık, XXIV, 1: 72. KANAT DURALI, İdil (2007). Tarihi Çevrede Yeni Yapılaşma Uygulamalarının İrdelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi), Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, İstanbul. KAPUBAĞLI, Süleyman (2004). Tarihi Çevrede Yeni Yapılaşma ve İstanbul Örneğinde İnfill Uygulamaların Değerlendirilmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Yıldız Teknik Üniversitesi. KARAKUL, Özlem (2009). Değişim, Süreklilik, Uyum Üçgeninde Tarihi Çevrede Yeni Yapı. TMMOB Mimarlar Odası Ankara Şubesi Dosya Dergisi, 14: 50-57. KAZMAOĞLU, Mine ve TANYELİ, Uğur (1986). 1980’li Yılların Türk Mimarlık Dünyasına Bir Bakış. Mimarlık Dergisi(2), 31-48. Madran, E. (1994). Ulusal Koruma Planlaması Semineri II Üzerine. Mimarlık Dergisi, 1: 62-63. KETİZMEN, Gökçe (2002). Mimari Tasarım Stüdyosunun Biçimlenmesinde Yöntemsel ve Mekansal Etkilerin İncelenmesi: Anadolu Üniversitesi Mimarlık Bölümü Mimari Tasarım Stüdyosu Örneği. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Anadolu Üniversitesi, İstanbul. MADRAN, Emre (2001). Koruma İmar Planları ve Antalya Kaleiçi Örneği. Mimarlık Dergisi, 1: 32-34. MELİKEOĞLU EKE, Armağan Seçil, & USTA, Gülay (2016). The first year of design education: Abstract - concrete problemcentered model. Global Journal of Arts Education, VI, 1: 11-19. MIDDLESON, Michael (1979). Koruma Alanları. Mimarlık Dergisi, 1: 34-35. MİDİLLİ SARI, Rehhan (2005). Tarihi Çevre İçerisindeki Tasarımlarda –izmler, Modernizm, Postmodernizm, Dekonstrüktivizm, Yükseks Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon,30-31,42. MISIRLISOY, Damla (2017). New Designs in Historic Context: Starchitecture vs Architectural Conservation Principles. Civil Engineering and Architecture, Cilt: V, Sayı:6, 207-214. doi:10.13189/cea.2017.050602 NEILL, William J. V. (1997). Memory, Collective Identity and Urban Design: The Future of Berlin’s Palast der Republik. Journal of Urban Design, Cilt: II, Sayı: 2, 179-192. OÇ, Taner ve ark., (2010). Design in Historic Urban Quarters, Design in Historic Urban Quarters, Cilt:II, sf. 52,53,54,71. ÖKTEM ERKARTAL, Pınar, & Özüer, M. Orkun (2015). Imitation Versus Ignoring Historical Pattern? In Ş. Ö. Gür, A. N. Evcil, & P. Ö. Erkartal (Eds.), Fill in The Blanks Fener-Balat Workshop (145-155). İstanbul: Beykent Üniversitesi. PASİN, Burkay, & VARİNLİOĞLU, Güzden (2018). Arkeolojik Çevre Bağlamında Yeni Yapı Tasarımı. Yedi: Sanat, Tasarım ve Bilim Dergisi, Sayı:20, 173-182. SACK, Manfred (2001). Eski ve Yeninin Bütünleşmesi. Mimarlık Dergisi, Sayı:1, 44-45. SCHÖN, Donald (1988). Designing: Rules, Types and Worlds. Design Studies, Cilt:IX, Sayı:3, 181-190. VELİOĞLU, Ayşe (1992). Tarihi Çevre İçinde Mimari Tasarım ve Süreci Üzerine Bir Araştırma. (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon.