Türkiye’de Sağlık Hizmetlerinde Avrupa Birliği’ne Uyum Çalışmaları: Sorunlar Ve Çözüm Önerileri

Yıl 2021, Cilt: 5 Sayı: 1, 55 - 78, 30.06.2021

Ali Engin , Gülcan Tecirli , Nejla Can Güler

https://doi.org/10.52148/ehta.948663

Öz

Avrupa Birliği (AB) üyesi ülkeler, belli alanlarda sahip oldukları yetkilerini Birliğe devrederek AB’ye üye ülkelerde doğrudan uygulanan hukuk kuralları yaratma yetkisini verirler. Ancak sağlık hizmetlerine ilişkin düzenlemeler bu kapsamda yer almayıp yerellik ilkesi benimsenmiştir. Diğer yandan aday ülkeler mevzuat uyumu açısından izlenmekte ve tespit edilen hususlar yıllık ilerleme raporları ile kamuoyuna açıklanmaktadır. İlerleme raporları sayesinde ülkeler eksikliklerini görerek uyum kapsamında atılacak adımları planlayabilmektedir. Bu çalışmada, T.C. Sağlık Bakanlığı tarafından Avrupa Birliği mevzuat uyumu kapsamında yürütülen çalışmalar, uyum çalışması yapılamayan ya da yeterli ilerleme sağlanamayan alanlar ortaya konulmuştur. Ayrıca Avrupa Birliği’ne tam üyelik yolunda sağlığın yer aldığı alanlarda karşılaşılan sorunlar, Türkiye İlerleme Raporları çerçevesinde irdelenerek tespit edilen sorunlara yönelik çözüm önerileri ortaya konmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Avrupa Birliği, Türkiye- AB ilişkileri, sağlık, müktesebat uyumu, ilerleme raporları

Harmonızation With The European Union In Health Services In Turkey: Problems And Solutions

Öz

European Union (EU) member states delegate their powers in certain areas to the Union, to establish rules of law directly applicable in member states. However, regulations regarding health services were not included in this scope and the principle of subsidiarity was adopted. On the other hand, candidate countries are monitored in terms of compliance with the legislation and the issues identified are announced to the public through country reports annually. Thanks to the progress reports, countries can see their shortcomings and plan the steps to be taken within the scope of harmonization. In this study, the studies carried out by the Ministry of Health of the Republic of Turkey within the scope of harmonization with the European Union legislation, the areas where harmonization could not be made or sufficient progress could not be achieved were revealed. In addition, the problems encountered in the field of health on the way to full membership to the European Union were examined within the framework of the Turkey Progress Reports and suggestions were tried to be brought to the identified problems.

Anahtar Kelimeler

European Union, Turkey- EU relations, health, acquis alignment, progress reports

Kaynakça

• Akdur, R. (2006). Sağlık Sektörü Temel Kavramlar Türkiye ve Avrupa Birliği’nde Durum ve Türkiye'nin Uyumu, Ankara Üniversitesi Basımevi. Avrupa Birliği Bakanlığı, 2008, AB İle İlişkiler/Temel Belgeler/Katılım Ortaklığı Belgeleri/Türkiye Katılım Ortaklığı Belgesi. https://www.ab.gov.tr/files/AB_Iliskileri/AdaylikSureci/Kob/Turkiye_Kat_Ort_Belg_2007.pdf (Erişim: 28/04/2021)
• Avrupa Birliği Başkanlığı (2016). İlerleme Raporu, Katılım Müzakerelerinde Mevcut Durum, https://www.ab.gov.tr/siteimages/birimler/kpb/katilim_muzakerelerinde_mevcut_durum_karti-_08072019-_tr.pdf (Erişim: 29/03/2021)
• Avrupa Birliği Bakanlığı, 2017, AB’ye Katılım için Ulusal Eylem Planı (2016-2019). http://www.ab.gov.tr/files/5%20Ekim/uepkitapcik2016-2019.pdf (Erişim: 28/03/2021).
• Avrupa Topluluğu Araştırma ve Uygulama Merkezi. (2017). AB Kronolojisi. ATAUM Veri Tabanı. (http://ataum.ankara.edu.tr/wp-content/uploads/sites/360/2017/02/AB- Kronolojisi.pdf )
• Avrupa Birliği Başkanlığı (2019). 2019 Türkiye Raporu, https://ab.gov.tr/siteimages/birimler/kpb/2019_trkiye_raporu-_tr.pdf (Erişim:29/03/2021)
• Avrupa Birliği Başkanlığı (2020). 2020 Türkiye Raporu, https://www.ab.gov.tr/siteimages/trkiye_raporustrateji_belgesi_2020/turkey_report_30.10.2020.pdf (Erişim:29/03/2021)
• Avrupa Birliği Başkanlığı (2020a). Bir Bakışta Avrupa Birliği, Avrupa Birliğinin Tarihçesi, https://ab.gov.tr/105.html (Erişim: 29.03.2021)
• Avrupa Birliği Başkanlığı (2020b). Bir Bakışta Avrupa Birliği, AB Yapısı ve İşleyişi. https://ab.gov.tr/bir-bakista-ab_3.html
• Denk, E. (2016). Türkiye Avrupa Birliği İlişkileri. ATAUM Veri Tabanı. http://ataum.ankara.edu.tr/wp-content/uploads/sites/209/2017/03/Turkiye-Avrupa-Birligi-Iliskileri-Kitabi.pdf (Erişim: 03/04/2021).
• Devlet Planlama Teşkilatı (1997). Türkiye ve Avrupa Birliği’ndeki Sağlık Politikaları ve Göstergelerinin Karşılaştırılması, DPT veri tabanı. Temmuz 2017. www3.kalkinma.gov.tr/DocObjects/Download/2985/saglik.pdf
• Dışişleri Bakanlığı. (2017). Türkiye-AB İlişkileri, http://www.mfa.gov.tr/turkiye-ab-iliskilerine-genel-bakis.tr.mfa
• Erhan, Ç. Senemoğlu, D. Baykal, S. Ed. (2009). Avrupa Birliği Temel Konular. İmaj Yayınevi.
• Europian Parliament, Treaty on European Union (TEU), Maastricht Treaty, https://www.europarl.europa.eu/about-parliament/en/in-the-past/the-parliament-and-the-treaties/maastricht-treaty (Erişim 25/05/2021)
• Sağlık Bakanlığı Avrupa Birliği Koordinasyon Dairesi Başkanlığı Avrupa Birliği Ve Sağlık Bakanlığı Uyum Çalışmaları, Ekmekçi, B. E. (Ed.) (2010).. https://sbu.saglik.gov.tr/ Ekutuphane/Yayin/333, Erişim 20.05.2021
• Sağlık Bakanlığı 2019-2023 Stratejik Planı(2019), https://stratejikplan.saglik.gov.tr/files/TC-Saglik-Bakanligi-2019-2023-Stratejik-Plan.pdf
• Tecer, M. (2007). Avrupa Birliği ve Türkiye, Sorular-Yanıtlar. Bizim Büro Basımevi
• Ülger, İ. K. (2007). Avrupa Birliği’nin ABC’ si. (4. Baskı). Ankara: Sinemis Yayınları.
• Yıldırım, H. H. Yıldırım, T. (2011), Avrupa Birliği Sağlık Politikaları ve Türkiye. Ankara: Sağlık-Sen Yayınları
• Yıldırım, H. H. Yıldırım, T. (2015), Avrupa Birliği Sağlık Politikaları ve Sağlık Sistemleri. (3. Baskı). Ankara: ABSAM Yayınları
• https://www.ab.gov.tr/siteimages/trkiye_raporustrateji_belgesi_2020/turkey_report_30.10.2020.pdf (Erişim 29 Mart 2021)