Türkiye’de Sağlık Çalışanlarının Karanlık Üçlü Kişilik Özelliklerinin Demografik Değişkenler Açısından İncelenmesi

Yıl 2022, Cilt: 6 Sayı: 1, 1 - 11, 30.06.2022

Mustafa Filiz

https://doi.org/10.52148/ehta.1079174

Cited By: 6

Öz

Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de sağlık çalışanlarının karanlık üçlü kişilik özelliklerini belirlemek ve sağlık çalışanlarının karanlık üçlü kişilik alt boyutları ile ilgili eğilimlerinin çeşitli bireysel ve demografik özelliklerine göre farklılaşıp farklılaşmadığını ortaya koymaktır. Çalışmanın örneklemini 319 sağlık çalışanı oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak ‘‘Kişisel Bilgi Formu’’ ve ‘‘Karanlık Üçlü Kişilik Ölçeği’’ kullanılmıştır. Verilerin analizinde bağımsız iki grubun ortalamalarının karşılaştırılmasında parametrik istatistiksel yöntemlerden bağımsız gruplar için t testi, üç veya daha fazla sayıda grubun ortalamalarının karşılaştırılmasında ise ANOVA testi yapılmıştır. ANOVA analizi sonucunda tespit edilen farklılıkların kaynaklandığı grupların belirlenmesinde ise Tukey çoklu karşılaştırma testi kullanılmıştır. Elde edilen bulgulara göre, sağlık çalışanlarının karanlık üçlü kişilik boyutlarının ortalama değerlerinin orta düzeyde olduğu görülmüştür. Çalışılan kurumun türü, medeni durum, çalışma süresi, yaş ve meslek grubu gibi değişkenler ile karanlık üçlü kişilik özellikleri arasında anlamlı bir fark bulunmazken, cinsiyet ve çalışılan bölgelere göre anlamlı farklılıklar olduğu görülmüştür. Çalışmada sağlık çalışanı erkeklerin kadınlara göre daha yüksek düzeyde Psikopatik davranış sergiledikleri, Marmara Bölgesinde hizmet sunan sağlık çalışanlarının Karadeniz Bölgesinde hizmet sunan sağlık çalışanlarına göre daha fazla Narsisizm davranışı sergiledikleri görülmüştür. Bu tür çalışmaların sadece hekim veya hemşire meslek gruplarına yönelik yapılması, özel hastane çalışanlarına örneklemde daha fazla yer verilmesi, karanlık üçlü kişiliğin farklı değişkenlerle de ilişkisinin sorgulanması faydalı olacaktır.

Anahtar Kelimeler

Sağlık çalışanları, kişilik, makyavelizm, narsisizm, psikopati

Destekleyen Kurum

yok

Proje Numarası

yok

Teşekkür

YOK

Investigation of Dark Triad Personality Traits of Health Care Professionals in Turkey

Öz

The aim of the study is to determine the dark triad personality traits of health workers in Turkey and to reveal whether the tendencies of health workers regarding the dark triad personality sub-dimensions differ according to various individual and demographic characteristics. The sample of the study consists of 319 health workers. "Personal Information Form" and "Dark Triple Personality Scale" were used as data collection tools. In the analysis of the data, the t-test was used for the independent groups to compare the means of two independent groups, and the ANOVA test was used for the comparison of the means of three or more groups. Tukey's multiple comparison test was used to determine the groups from which the differences determined as a result of the ANOVA analysis. According to the findings, it was seen that the average values of the dark triad personality dimensions of health workers were at a moderate level. While there was no significant difference between variables such as the type of institution, marital status, working time, age, occupational group and dark triad personality traits, there were significant differences according to gender and working regions. In the study, it was observed that male healthcare professionals exhibit higher levels of Psychopathic behavior than females, and healthcare professionals providing services in the Marmara region exhibit more Narcissism behaviors than healthcare professionals providing services in the Black Sea region. It would be beneficial to conduct such studies only for physicians or nurses, to include private hospital employees more in the sample, and to question the relationship between the dark triad personality and different variables.

Anahtar Kelimeler

Health workers, personality, machiavellianism, narcissism, phychopathy

Proje Numarası

yok

Kaynakça

• Akıncı, İ. (2015). The relationship between the types of narcissism and psychological well-being: the roles of emotions and difficulties in emotion regulation, Middle East Technical University. The Department of Psychology. (Master’s Thesis). Ankara.
• Atay, S. (2009). Narsistik kişilik envanteri’nin Türkçe'ye standardizasyonu. Gazi University Journal of Economics & Administrative Sciences, 11(1), 181-196.
• Bryman, A., Cramer, D. (2001). Quantitative data analysis with SPSS release 10 for windows: A guide for social scientists. Routledge. https://doi.org/10.4324/9780203471548.
• Campbell, M. A., French, S., Gendreau, P. (2009). The prediction of violence in adult offenders: A meta-analytic comparison of instruments and methods of assessment. Criminal Justice and Behavior. 36, 567–590.
• Cihangiroğlu, N. (2012). Narsistik kişilik ile kurumsal bağlılık arasında bir ilişki var mıdır?. TAF Preventive Medicine Bulletin. 11(2), 119-126.
• Gürbüz, S., Şahin, F. (2014). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. 2. Baskı. Seçkin Yayıncılık, Ankara.
• Filiz, M. (2021). Türkiye’de hemşirelik bölümünün eğitsel ve akademik yapısı. Batman University Journal of Life Sciences. 11(2), 78-95.
• Furnham, A., Richards, S.C., Paulhus, D.L. (2013). The Dark Triad of personality: A 10 year review. Social and Personality Psychology Compass, 7, 199–216.
• Hamedoğlu, M.A. (2009). Örgütsel Narsizim düzeyine ilişkin yönetici ve öğretmen algıları, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Ankara.
• Hare, R.D. (1998). Psychopathy, affect and behavior. In D. J. Cooke, A. E. Forth, ve R. D. Hare (Eds.), Psychopathy: Theory, research and implications for Society. Dordrecht, The Netherlands: Kluwer Academic. 105-137.
• Jakobwitz, S., Egan, V. (2006). The dark triad and normal personality traits. Personality and Individual Differences, 40, 331–339.
• Jonason, P.K., Middleton, J. P. (2015). Dark triad: the dark side of human personality. International Encyclopedia of the Social & Behavioral Sciences. 2nd edition. 5, 668-679.
• Jones, D.N., Paulhus, D.L. (2014). Introducing the short dark triad : a brief measure of the dark triad personality traits. Assessment. 21, 28-41.
• Kaiser, R.B., Lebreton, J.M., Hogan, J. (2015). The dark side of personality and extreme leader behavior. Applied Psychology. 64(1), 55-92.
• Kanten, P., Yeşiltaş, M., Arslan, R. (2015). Kişiliğin karanlık yönünün üretkenlik karşıtı iş davranışlarına etkisinde psikolojik sözleşmenin düzenleyici rolü. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi. 29(2), 368-382.
• Kara, H. (2016). Makyavelist değerlerin yönetici olmak isteyen öğrenciler üzerindeki etkisinin araştırılması. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi. 12(29), 125-139.
• Karagöz, Y. (2019). SPSS AMOS META uygulamalı istatistiksel analizler. Nobel Yayıncılık. Ankara.
• Kavak, O. (2020). Karanlık üçlü kişilik özelliklerinin örgütsel siyaset ve kariyer planlamaya etkisinde örgütsel aidiyetin aracı rolü. Kafkas üniversitesi sosyal bilimler enstitüsü işletme anabilim dalı. Doktora Tezi. Kars.
• Lee, K., Ashton, M.C. (2005). Psychopathy, Machiavellianism, and narcissism in the five-factor model and the HEXACO model of personality structure. Personality and Individual differences. 38, 1571-1582.
• Murat, G. (2017). Karanlık Kişilik Özellikleri İle Sinizm Arasındaki İlişki. (Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul.
• Özcihan, T. (2014). Organizasyonlarda stratejik duygusal zeka kullanımı Makyavelizm ilişkisi ve çatışma yönetimine yansıması: tasarım mühendisliğinde bir araştırma, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Eskişehir.
• Özer, Ö., Uğurluoğlu, Ö., Kahraman, G., Avcı, K. (2016). Hemşirelerin karanlık kişilik özelliklerinin sosyo-demografik değişkenler açısından incelenmesi. CBÜ Sosyal Bilimler Dergisi. 14(3), 203-216.
• Özsoy, E., Rauthmann, J.F., Jonason, P.K., Ardıç, K. (2017). Reliability and validity of the Turkish versions of dark triad dirty dozen (DTDD-T), short dark triad (SD3-T), and single item narcissism scale (SINS-T). Personality and Individual Differences, 117, 11-14.
• Özler, D.E., Gider, C.A., Dirican, M. (2013). Örgütlerin karanlık yüzü Makyavelizm ile ilgili literatür taraması ve çalışanların Makyavelist eğilimlerini belirlemeye yönelik bir araştırma. 21. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiriler Kitabı. Kütahya. 679-685.
• Paulhus, D.L., Williams, K.M. (2002). The dark triad of personalty: Narcissism, Machiavellianism, and psychopathy. Journal of Research in Personality. 36, 556–563.
• Jonason, P. K., Valentine, K. A., Li, N. P. Harbeson, C. L. (2011). Mate-selection and the Dark Triad: Facilitating a short-term mating strategy and creating a volatile environment. Personality and Individual Differences, 51, 759- 763.
• Sarkey, A.S., Anthony Hercules Turkson, A.H., Ansah, J.K. (2013). A study of the ımpact of frontline employee traits on service quality and customer satisfaction in uk hotels. Available at SSRN:2280603 or (http://dx.doi.org/10.2139/ ssrn.2280603).
• Spain, S.M., Harms, P., Lebreton, J.M. (2013). The dark side of personality at work. Journal of Organizational Behavior. 35(1), 41-60.
• Tabachnick, B.G., Fidell, L.S. (2007). Using Multivariate Statistics (5th ed.). New York: Allyn and Bacon.
• Vonk, J., Zeigler, V., Ewing, D., Mercer, S., Ammy, E., Noser, A.E. (2015). Mindreading in the Dark: Dark Personality Features and Theory of Mind’’, Personality and Individual Differences. 87, 50-54.