STRATEGIC PURCHASING IN FAMILY BUSINESSES

Yıl 2023, Cilt: 5 Sayı: 2, 1 - 26, 30.12.2023

Ömer Demirel , Gokben Bayramoğlu

Öz

The competitive environment that has become intense around the world since the 1960s has forced businesses to seek sustainable and innovative solutions. The fierce competition requires transforming the purchasing system in family businesses into a strategic purchasing function integrated with business objectives. However, it seems that there is a lack of studies in the national and international literature examining strategic purchasing processes specifically for family businesses. Based on this determination, this study, which aims to determine the situation regarding strategic purchasing processes in family businesses, is expected to contribute to the literature. The model of the research is the interview-based inductive analysis method, one of the qualitative research methods. Since social reality varies from person to person and from situation to situation, it was thought that the qualitative research method, in which reality is not investigated and only the characteristics of a certain situation are tried to be described, would be more suitable for the purpose of the study. Within the scope of the research, interviews were held with the managers of the purchasing departments of ten family businesses operating in the Çorum OSB region. As a result of the interviews, in strategic purchasing processes; It has been determined that acting with foresight, protection from price instability, accurate and complete definition of demands and integration with suppliers are effective elements in strategic purchasing processes. In addition, founder/owner managers who have experience in the sector and can detect disruptions in the operation of the business and take the necessary measures in a short time, while increasing the effectiveness of the purchasing process; It has also been determined that conflicts between family members cause disruption of the process

Anahtar Kelimeler

Purchasing, supply management, family businesses

AİLE İŞLETMELERİNDE STRATEJİK SATIN ALMA

Öz

1960’lardan itibaren dünya genelinde yoğun bir biçimde görülmeye başlanan rekabet ortamı, işletmeleri sürdürülebilir ve yenilikçi çözümler aramaya zorlamıştır. Yaşanan kıyasıya rekabet, aile işletmelerindeki satın alma sistemin, işletme amaçlarıyla entegre olmuş stratejik satın alma işlevine dönüştürülmesini gerektirmektedir. Ancak ulusal ve uluslararası literatürde stratejik satın alma süreçlerini, aile işletmeleri özelinde inceleyen çalışmalar oldukça yetersizdir. Bu tespitten hareketle aile işletmelerinde stratejik satın alma süreçlerine ilişkin durum saptaması yapmayı amaçlayan bu çalışmanın literatüre katkı sağlaması beklenmektedir. Araştırmanın modeli, niteliksel araştırma yöntemlerinden görüşmeye dayalı tümevarım analizi yöntemidir. Sosyal gerçekliğin kişiden kişiye ve durumdan duruma değiştiği için gerçekliğin araştırılmadığı ve yalnızca belli bir durumun özellikleri betimlenmeye çalışıldığı nitel araştırma yönteminin, çalışmanın amacına daha uygun olacağı düşünülmüştür. Araştırma kapsamında Çorum OSB bölgesinde faaliyet gösteren on aile işletmesinin satın alma departmanlarının yöneticileriyle görüşmeler yapılmıştır. Görüşmeler sonucunda stratejik satın alma süreçlerinde; öngörülü hareket etme, fiyat istikrarsızlıklarından korunma, taleplerin doğru ve tam olarak tanımlanması ve tedarikçilerle entegrasyonun stratejik satın alma süreçlerinde etkili unsurlar olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca sektöre ilişkin deneyime sahip ve işletmenin işleyişindeki aksaklıkları tespit ederek gerekli önlemleri kısa sürede alabilen kurucu/sahip konumdaki yöneticilerin, satın alma sürecinin etkinliğini artırırken; aile üyeleri arasındaki çatışmaların sürecin aksamasına neden olduğu da tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Satın alma, tedarik yönetimi, aile işletmeleri

Kaynakça

• Akturan, U. (2009). Tedarik Zinciri Yönetiminde Satın alma Fonksiyonunun Değişen Karakteri: Stratejik Satın alma. Öneri, 8(31), 103-111.
• Alayoğlu, N. (2003). Aile işletmelerinde Yönetim ve Kurumsallaşma. MÜSİAD Yayınları, İstanbul Arend, R. J., &
• Wisner, J. D. (2005). Small business and supply chain management: is there a fit? Journal of Business Venturing, 20(3), 403-436.
• Baltacı, A. (2019). Nitel Araştırma Süreci: Nitel Bir Araştırma Nasıl Yapılır?. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (AEÜSBED), 5(2), 368-388.
• Büyükcebeci, M. (2012). Aile işletmelerinde Transfer Fiyatlaması Uygulaması ve Konya İlinde Faaliyet Gösteren Şirketler Üzerinde Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya
• Chen, I. J. Paulraj, A., Lado, A. A. (2004). Strategic Purchasing, Supply Management and Firm Performance. Journal of Operations Management, 22(5), 505-523.
• Demirci, E. (2017). Aile işletmelerinin Kurumsallaşma Düzeyi İle Kurumsal Kaynak Planlaması (Kkp) Yazılımı Kullanımı Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi: Rize Bölgesi’nde Bir Uygulama. Yüksek Lisans Tezi. Recep Tayyip
• Erdoğan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Rize.
• Ellegaard, C. (2006). Small company purchasing: A research agenda. Journal of purchasing and supply management, 12(5), 272-283.
• Jayaram, J., Dixit, M., Motwani, J., (2014). Supply chain management capability of small and medium sized family businesses in India: a multiple case study approach. Int. J. Prod. Econ. 147 (B), 472–485.
• Kafkaslı Cicos, İ. (2018). Tedarik Zinciri Yönetiminde Satın alma Fonksiyonu İle İşletme Performansı Arasındaki İlişki Ve Bir Uygulama. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Koçoğlu, M. C., Avcı, M. (2014). Satın Alma Yönetimi: Teorik Bir Çalışma. Kastamonu Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 3(1), 33-47.
• Maloni, M. J., Hiatt, M. S., & Astrachan, J. H. (2017). Supply management and family business: A review and call for research. Journal of Purchasing and Supply Management, 23(2), 123-136.
• Moser, R. (2007). Strategic purchasing and supply management: A strategy-based selection of suppliers. Springer Science & Business Media.
• Pekdemir, I. (1996). Satın alma Fonksiyonunun Değişen Rolü. İ.Ü. İşletme Fakültesi Dergisi, 25(2), 35-53.
• Quayle, M. (Ed.). (2005). Purchasing and Supply Chain Management: Strategies and Realities: Strategies and Realities. IGI Global.
• Sadri, S. (2013). Aile işletmelerin Yönetimi. Yüksek Lisans Tezi. Bahçeşehir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Yıldırım, A. (1999). Nitel araştırma yöntemlerinin temel özellikleri ve eğitim araştırmalarındaki yeri ve önemi. Eğitim ve Bilim, 23(112).