VALUABLE HOUSING TAX IN THE TURKISH TAX SYSTEM

Yıl 2024, Cilt: 6 Sayı: 1, 20 - 32, 30.06.2024

Nur Sena Oğuz , Seyfi Yıldız

Öz

The most important sources of income for states are taxes. Taxes in Turkey are divided into three groups: Expenditure Taxes, Income Taxes and Wealth Taxes. The scope of wealth taxes includes motor vehicle tax, inheritance and transfer taxes, and valuable residence tax, which is a new tax type, is also included in this scope. Valuable residence tax was added as the fourth part to the existing property tax law with Article 30 of Law No. 7194 dated 5/12/2019. Property tax revenues are a tax collected by local governments and included in the local government budget, but valuable housing tax revenues, which are added to the property tax and are in effect, are included in the general budget revenues. The valuable housing tax, which was met with great reactions before and after it came into force, has been criticized in many ways. In this study, it is aimed to examine the valuable residence tax from various aspects and reveal its contribution to the Turkish tax system.

Anahtar Kelimeler

Tax, Wealth, Housing

TÜRK VERGİ SİSTEMİ İÇİNDE DEĞERLİ KONUT VERGİSİ

Öz

Devletlerin en önemli gelir kaynakları vergilerdir. Türkiye’de vergiler Harcama Vergileri, Gelir Vergileri ve Servet Vergileri olarak üç grupta yer almaktadır. Servet vergileri kapsamında motorlu taşıt vergisi, veraset ve intikal vergileri yer almakta olup yeni bir vergi türü olan değerli konut vergisi de bu kapsam içinde yer almaktadır. Değerli konut vergisi 5/12/2019 tarihli 7194 sayılı kanunun 30. maddesiyle hali hazırda var olan emlak vergisi kanununa dördüncü kısım olarak eklenmiştir. Emlak vergisi gelirleri yerel yönetimler tarafından toplanan ve yerel yönetim bütçesinde yer alan bir vergidir ancak emlak vergisine eklenmek suretiyle yürürlükte yerini alan değerli konut vergisi gelirleri genel bütçe gelirleri içinde yer almaktadır. Yürürlüğe girmeden önce ve uygulanmaya başladıktan sonra oldukça büyük tepkilerle karşılanan değerli konut vergisi pek çok açıdan eleştirilmektedir. Bu çalışmada değerli konut vergisi çeşitli yönlerden incelenerek Türk vergi sistemine olan katkısı ortaya konulması amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Vergi, Servet, Konut

Kaynakça

• Akarca, A. (2019). Değerli Konut Vergisi, TÜRMOB, https://www.turmob.org.tr/BasinOdasi/BasinArsiv/Detay/abb5e6d9-abb6-48cb-8041-f855a59cd79c/degerli-konut-vergisi%20%20%20%20akarca%202019, (Erişim 22.01.2024).
• Atar, S. (2000). ‘’Anayasa Mahkemesinde İptal Davası Açma Usulü’’, Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi Milenyum Armağanı, 8(1-2), 161.
• Buyrukoğlu, S. & Buzkıran, D. (2016). ‘’ Klasik ve Modern Vergileme İlkeleri Çerçevesinde Uzlaşma Müessesesi’’, İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 5(7), 2082.
• Çivilidağ, E. & Bozdoğan, D. (2023). ‘’Emlak Vergisinin Bir Tamamlayıcısı Olarak Değerli Konut Vergisi’’Journal of Academic Opinion Araştırma Makalesi, 3(1), 35.
• Demir, İ. C. (2017). ‘’Kamu Maliyesi’’, Limit Yayınları, Afyonkarahisar. Emlak Vergisi Kanunu (1970), Kanun No: 1319.
• Genç, Y. & Yaşar, R. (2009).‘’ Vergilemede Adalet ve Etkinlik İlişkisi’’, Vergi Dünyası, (338), 34.
• Gözen Bozdoğan, K. (2023). ‘’Değerli Konut Vergisinde Yer Alan Eksiklikler ve Çözüm Önerileri’’, Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, Yaz Sayısı, 70.
• Güran, M. C. (2004). ‘’Vergilemede Adalet ve Gelir Vergisi Uygulaması’’, Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22(2), 245.
• Hazine ve Maliye Bakanlığı (HMB), Merkezi Yönetim Bütçe İstatistikleri, Aylık Bütçe Bülteni, https://www.hmb.gov.tr/bumko-aylik-butce-bulteni, (Erişim: 20.03.2024).
• İşler, İ. & Tümer, Ö. (2020). ‘’Vergi Gelirleri Perspektifinden Değerli Konut Vergisi Uygulamasının Değerlendirilmesi’’, Vergi Raporu Araştırma Makalesi, 275.
• Kılıç, Ö. (2018). ‘’Türkiye’de Vergi Adaleti’’, Akademik Bakış Dergisi, (66), 398.
• Öz, E., Kutbay, H. & Buzkıran, D. (2014). ‘’Türk Servet Sistemine Modern Bir Yaklaşım’’, Gümrük ve Ticaret Dergisi, (4), 88.
• SBB, Merkezi Yönetim Bütçe Kanunları, Genel Bütçeli Kamu İdarelerinin 2021 yılı Gelirleri ile 2022-2023 Dönemi Gelir Tahminleri, https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2021/01/3a-Genel-Butceli-Kamu-idarelerinin-2021-Yili-Gelirleri-ile-2022-2023-Donemi-Gelir-Tahminleri.pdf, (Erişim: 26.01.2024).
• T.C. AYM Kararı, Esas No: 202/11, Karar No:2023/98https://normkararlarbilgibankasi.anayasa.gov.tr/ND/2023/98?EsasNo=2020%2F11, (Erişim: 28.01.2024).
• T.C. AYM Kararı, Esas No: 2020/42, Karar No: 2023/99https://normkararlarbilgibankasi.anayasa.gov.tr/ND/2023/99?EsasNo=2020%2F42, (Erişim: 28.01.2024).
• T.C. AYM, Norm Denetimi, https://www.anayasa.gov.tr/tr/mahkeme/gorev-ve-yetkileri/norm-denetimi/, (Erişim: 21.01.2024).
• T.C. Resmi Gazete. Yayım: 15.01.2021, Sayı:31365, Değerli Konut Vergisi Uygulama Genel Tebliği, https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2021/01/20210115-2.htm, (Erişim: 25.01.2024).
• T.C. Resmi Gazete. Yayım: 30.12.2023, Sayı:32415 (2. Mükerrer) n Emlak Vergisi Kanunu Genel Tebliği (Seri No:84), https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2023/12/20231230M2-9.pdf, (Erişim: 20.01.2024).
• TÜRMOB, 2022 Yılında Değerli Konut Vergisi Uygulaması, https://www.turmob.org.tr/arsiv/mbs/pratikBilgiler/DegerliKonut-2022-ok.pdf, (Erişim: 20.01.2024).
• TÜRMOB, 2023 Yılında Değerli Konut Vergisi Uygulaması, https://www.turmob.org.tr/ekutuphane/Read/64728560-fbfc-4c6d-8bfc-8b5679477a33#:~:text=1.%202022%20y%C4%B1l%C4%B1%20bina%20vergi,ta%C5%9F%C4%B1nmazlar%20de%C4%9Ferli%20konut%20vergisine%20tabidir. (Erişim: 20.01.2024).