Comparative Evaluation of Irrigation Unions in Yozgat Province in Terms of Performance

Yıl 2024, Cilt: 4 Sayı: 1, 34 - 43, 30.04.2024

Merve Ayyıldız , Murat Baran

Öz

Given that the agricultural sector is the largest consumer of clean water, effective water management is paramount in this field. In Turkey, agricultural irrigation management is overseen by local public institutions, irrigation associations, and irrigation cooperatives. Irrigation associations play a crucial role in water management due to their inclusion of producers and their management of 23% of the total irrigation area. This study aims to assess the comparative performances of irrigation associations in Yozgat province. The primary data for the study comprises secondary data obtained from the authorities in Yozgat province for 2022. The associations were evaluated comparatively using indicators related to water distribution and financial performance. The analysis revealed no significant differences between the five irrigation associations in terms of water distribution and financial performance. However, it was noted that the performance of these associations fell short of the desired level. This indicates the need for various improvements and developments to establish effective and sustainable business structures for irrigation associations. Furthermore, financial and personnel support from the DSI and related organizations could be crucial in enabling the associations to provide more effective services.

Yozgat İlindeki Sulama Birliklerinin Performans Açısından Karşılaştırmalı Değerlendirilmesi

Öz

Temiz su kullanımına en fazla ihtiyaç duyan sektörün tarım sektörü olması nedeniyle bu alanda su yönetimi öncelikli hale gelmektedir. Türkiye’de tarımsal sulama yönetimi yerel kamu kurumları, sulama birlikleri ve sulama kooperatifleri tarafından yürütülmektedir. Sulama birlikleri üretici katılımlı olması ve toplam sulama alanının %23’lük payını işletmesi nedeniyle su yönetiminde önemli bir yere sahiptir. Bu çalışmada Yozgat ilindeki sulama birliklerinin karşılaştırmalı performanslarının ortaya konulması amaçlanmıştır. Çalışmanın ana materyalini 2022 yılına ilişkin Yozgat ilindeki birliklerden alınan ikincil veriler oluşturmaktadır. Su dağıtım ve mali performans göstergeleri kullanılarak birlikler karşılaştırmalı olarak değerlendirilmiştir. Elde edilen veriler ışığında, beş sulama birliğinin su dağıtım ve mali performans boyutunda birlikler arasında önemli farklılıkların olmadığı ve bu birliklere ilişkin incelenen performanslarının istenilen seviyede olmadığı tespit edilmiştir. Sulama birliklerinin etkin ve sürdürülebilir işletme yapısı kazanmasında çeşitli iyileştirme ve geliştirmelere ihtiyaç duyulduğu görülmektedir. Ayrıca Birliklerin daha etkin hizmet sağlamasında DSİ ve ilgili kuruluşların mali ve personel desteği sağlamasının önemli olabileceği ifade edilebilir.

Anahtar Kelimeler

Sulama birlikleri, Üretici, Memnuniyet

Etik Beyan

Yazarlar aralarında herhangi bir çıkar çatışması olmadığını beyan etmişlerdir.

Kaynakça

• Anderoğlu, R. ve Önder, D. (2020). Anamur Sulama Birliğinde Sulama Performansının Karşılaştırmalı Değerlendirilmesi. Ç.Ü Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 39(4), 32-45. https://fbe.cu.edu.tr/storage/fbeyedek/makaleler/2020/ANAMUR%20SULAMA%20B%C4%B0RL%C4%B0%C4%9E%C4%B0NDE%20SULAMA.pdf.
• Atış, E., Günden, C., Salalı, H.E., Akyüz, Y. ve Çuhadar, M. (2023). İklim Değişikliği Koşullarında Üreticilerin Sulama Yöntemi Tercihi. Tarım Ekonomisi Dergisi, 28(2), 241-247. https://doi.org/10.24181/tarekoder.1187457
• Aydoğdu, M., Mancı, A. ve Aydoğdu, M. (2015). Tarımsal su yönetiminde değişimler; sulama birlikleri, fiyatlandırma ve özelleştirme süreci. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 14(52). https://doi.org/10.17755/esosder.82927.
• Ayyıldız, M. (2022). Türkiye’de kimyasal pestisit kullanımının ekonomi ve çevre yönüyle değerlendirmesi. ÇOMÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 10(2), 267-274. https://doi.org/10.33202/comuagri.1164293.
• Baş, N. (2019). Karaman ili Ayrancı Sulama Birliğinin işletmecilik yönünden değerlendirilmesi (yayın no. 575269), [ Yüksek lisans tezi, Selçuk Üniversitesi].
• Cin, S. ve Çakmak, B. (2017). Ankara Beypazarı Başören Sulama Kooperatifi’nde Sulama Performansının Değerlendirilmesi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 34(2), 10-19. https://doi.org/10.13002/jafag4211.
• Çakmak, B. (2001). Konya Sulama Birliklerinde Sulama Performansının Değerlendirilmesi. Tarım Bilimleri Dergisi, 7(3), 111-117. https://doi.org/10.1501/Tarimbil_0000000663.
• Çakmak, B., Yıldırım, M. ve Aküzüm, T. (2008). Türkiye’de tarımsal sulama yönetimi, sorunlar ve çözüm önerileri. TMMOB 2. Su Politikaları Kongresi. https://www.siirt.edu.tr/dosya/personel/odev-(makaleyi-okuyunuz)-tarimsal-sulama-ve-sorunlarinin-neler-oldugunu-saptayiniz-sonrada-tartisalim-siirt-202032220852764.pdf.
• Çifçi, Ş. ve Değirmenci, H. (2022). Sulama Performans Göstergeleri ve TOPSİS Yöntemi ile Asi Havzası Sulama Birliklerinin Analizi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi, 25(1), 169-180. https://doi.org/10.18016/ksutarimdoga.vi.885525.
• Dorak, S., Aşık, B. B., ve Özsoy, G. (2019). Tarımda su kalitesi ve su kirliliğinin önemi: Bursa Nilüfer çayı örneği. Bursa Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 33(1), 155-166. https://dergipark.org.tr/tr/pub/bursauludagziraat/issue/45425/570671.
• DSİ, (2023), DSİ Genel Müdürlüğü 2022 Yılı Faaliyet Raporu, Ankara
• DSİ, (2024). Tarım-Sulama. https://www.dsi.gov.tr/Sayfa/Detay/720
• Eliçabuk, C. ve Topak, R. (2016). Gevrekli Sulama Birliğinde sulama performansının değerlendirilmesi, Selçuk Tarım Bilimleri Dergisi, 3(2), 191-199. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/3082630.
• Ersöz, Ö. T. ve Çamoğlu, G. (2020). Bursa ili Sulama Birlikleri’nin performans göstergelerinin karşılaştırmalı değerlendirmesi, Bursa Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 34(2), 267-285. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/995476.
• Gençoğlu, M. ve Değirmenci, H. (2019). Sulama performansının değerlendirilmesi: Kırıkhan Sulama Birliği örneği. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi, 22(3), 436-443. https://doi.org/10.18016/ksutarimdoga.vi.495353.
• Harman, E. ve Çakmak, B. (2023). Sakaryabaşı Sulama Birliğinde Sulama Performansının Değerlendirilmesi. ÇOMÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 11 (2), 320-330. https://doi.org/10.33202/comuagri.1310046
• İstanbulluoğlu, H., ve Kır, T. (2011). Türkiye'nin su politikaları. TAF Preventive Medicine Bulletin, 10(3), 327-338.
• Kalender, M.A. ve Topak, R. (2017). Irrigation Performance of Ilgın Plain Irrigation Association. Selcuk J. Agr. Food Sci., 31(2): 59-67. https://doi.org/10.15316/SJAFS.2017.20.
• Kaplan, E. (2022). Türkiye Ekonomisinde Su Kaynakları Yönetimi ve Güvenliği (Yayın No. 753053) [Yüksek Lisans tezi, Harran Üniversitesi].
• Kurucu, Ö. ve Başer, U. (2023). Samsun İlindeki Sulama Birliklerinin Faaliyetlerinin İncelenmesi. MAS Journal of Applied Sciences, 8(3), 430-437. http://dx.doi.org/10.5281/zenodo.8162149.
• RG, (2011). 6172 Sayılı Sulama Birlikleri Kanunu. Resmi Gazete, https://www.mevzuat.gov.tr/ mevzuatmetin/1.5.6172.pdf.
• Salalı, E., Atış, E. ve Günden, C. (2019). Su kaynaklarının korunmasında yerel tohum çeşitlerinin rolü üzerine çiftçi görüşleri. Tarım Ekonomisi Dergisi, 25(2), 133-139. https://doi.org/10.24181/tarekoder.654006.
• Turan, E. ve Bayrakdar, E. (2020). Türkiye’nin su yönetim politikaları: Ulusal güvenlik açısından bir değerlendirme. Uluslararası Politik Araştırmalar Dergisi, 6(2), 1-19. https://doi.org/10.25272/j.2149-8539.2020.6.2.01.
• Tanışıklı, B. ve Çakmak, B. (2023). Çorum Sulama Birliği’nde Su Yönetim Faaliyetlerinin Değerlendirilmesi. Türk Tarım – Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi, 11(5): 994-1000. https://doi.org/10.24925/turjaf.v11i5.994-1000.6115.
• Üzen, N.ve Çetin, Ö. (2012). Geçmişten günümüze su ve sulama yönetimi. Batman Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi, 1(2), 281-290. https://dergipark.org.tr/tr/pub/buyasambid/issue/29823/320833.
• Vermillion, D.L., (2000). Guide to Monitoring and evaluation of irrigation management transfer. JIID/INPIM, USA.
• WWAP, (2012). T he United Nations World Water Development Report 4: Managing Water under Uncertainty and Risk, World Water Assessment Programme, Paris: UNESCO. https://digitallibrary.un.org/record/3892696?v=pdf.
• Yavuz, T. (2019). Kayseri ili sulama birliklerinin 2016-2018 yılları arası performans analizi (Yayın No. 578653), [Yüksek Lisans tezi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi].