Term of “Vitta” and Their Localization in Fruit Anatomy of Apiaceae Family

Yıl 2017, Cilt: 5 Sayı: 2, 19 - 24, 20.10.2017

Çağla Kızılarslan Hançer , Emine Akalın Uruşak

Öz

             The family Apiaceae is one of the largest and cosmopolitan families among Angiosperm plants. One of the most typical features of this family is schizocarp type fruits. The morphological and anatomical characteristics of the fruit have quite distinctive characteristics. The outstanding of the most important fruit character is the location of “vitta” in terms of taxonomy. In this study, the terms related to fruit anatomy are examined in domestic and foreign literature and an up-to-date terminology which can be used to describe the location of vittae in the fruit anatomy has been prepared by carrying out anatomical studies on 20 different taxa naturally grown in our country. According to the results of this study, the vittae are generally divided into 4 groups and 5 different terms can be used to include different subfamilies and genera and a family-specific language richness can be used in the fruit anatomy.

 Keywords; Apiaceae, Umbelliferae, Fruit Anatomy, Secretory Canal, Vitta.

Apiaceae Familyası Meyve Anatomisindeki “Vitta” Terimi ve Yerleşimleri

Öz

 Apiaceae familyası kapalı tohumlu bitkiler arasındaki en geniş ve kozmopolit familyalardan biridir. Familyanın en tipik özelliklerinden biri şizokarp tipte olan meyveleridir. Meyvenin morfolojik ve anatomik özellikleri oldukça önemli ayırt edici karakterlere sahiptir. Taksonomik açıdan en önemli meyve karakterlerinin başında ise “vitta” yani salgı kanallarının yerleşimi gelir. Bu çalışmada yerli ve yabancı literatürde meyve anatomisiyle ilgili terimler incelenmiş ve ülkemizde doğal olarak yetişen 20 farklı takson üzerinde anatomik çalışmalar yapılarak, meyve anatomisinde vittaların yerleşimini tanımlamak üzere kullanılabilecek güncel bir terminoloji hazırlanmıştır. Yapılan çalışmanın sonuçlarına göre vittalar genel olarak 4 gruba ayrılarak incelenmiş ve birbirinden farklı alt familyaları ve cinsleri de kapsayabilecek, bulundukları yeri belirtebilecek 5 terim ile meyve anatomisinde kullanılabilecek familyaya özgü bir dil zenginliği oluşturulmaya çalışılmıştır.

 Anahtar Kelimeler; Apiaceae, Umbelliferae, Meyve anatomisi, Salgı kanalı, Vitta

Kaynakça

• Akalın, E., 1999. Türkiyenin Batısında Yetişen Ferulago Türleri Üzerinde Farmasötik Botanik Araştırmalar. İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Farmasötik Botanik Anabilim Dalı, Doktora Tezi.
• Akalın Uruşak, E. and Kızılarslan, Ç., 2013. Fruit anatomy of some Ferulago (Apiaceeae) species in Turkey. Turkish Journal of Botany, 37, 434-445.
• Ay, H., 2008. Türkiye Hippomarathum Link Cinsinin Taksonomik Revizyonu. Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Biyoloji Eğitimi Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi.
• Baytop, A., 1996. Farmasötik Botanik Ders Kitabı. İstanbul Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Yayın no: 58, İstanbul.
• Baytop, A., 1998. İngilizce-Türkçe Botanik Kılavuzu. İstanbul Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Yayın no: 70, İstanbul.
• Cutler, D. F., Botha, T. and Stevenson, D.W., 2007. Plant Anatomy An applied approach. Blackwell Publishing.
• Davis, P. H. (Ed.), 1972. Flora of Turkey and the East Aegaean Islands. Volume 4. Edinburgh University Press, Edinburgh.
• Doğan Güner, E., 2006. Türkiye’deki Seseli (Umbelliferae) Cinsinin Revizyonu. Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Biyoloji Anabilim Dalı, Doktora Tezi.
• Ecevit Genç, G., 2010. Türkiye’nin Batısında ve Güneyinde Yetişen Eryngium L. Türleri Üzerinde Farmasötik Botanik Araştırmalar. İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Farmasötik Botanik Anabilim Dalı, Doktora tezi.
• Evert, R. F., 2006. Esau’s Plant Anatomy. Meristems, cells, and tissues of the plant body: Their structure, function, and development (3rd ed.), John Wiley&Sons Inc. Publication, New Jersey.
• Ghahremaninejad, F., Hoseini, E. and V. Mozaffarian, 2014. Fruit anatomy of the genus Bupleurum L. (Apiaceae) in Iran. The Iranian Journal of Botany, 20(1): 51-70.
• Güner, A., Aslan, S., Ekim, T., Vural, M. ve Babaç, M. T. (Eds.), 2012. Türkiye Bitkileri Listesi (Damarlı Bitkiler). Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi Yayınları Flora Dizisi, İstanbul.
• Güner, A., Karabacak, E., Çıngay, B., Eker, İ., Güneş, F., Keskin, M., Körüklü, T. ve Öztekin, M., 2014. Bitki Terimleri. İçinde: Güner, A. ve Ekim, T. (Eds.) Resimli Türkiye Florası, Cilt 1. Ali Nihat Gökyiğit Vakfı, Flora Araştırmaları Derneği ve Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları yayını: 445-528, İstanbul.
• Güzel, Y., 2009. Türkiye’nin Torilis Adans. (Apiaceae) cinsine ait türlerin revizyonu ve fitokimyasal analizi. Mustafa Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Biyoloji Anabilim Dalı, Doktora tezi.
• Hickey, M. and King, C., 1997. Common Families of Flowering Plants. Cambridge University Press, Cambridge, United Kingdom.
• Khajepiri, M., Ghahremaninejad, F. and Mozaffarian, V., 2010. Fruit anatomy of the Genus Pimpinella L. (Apiaceae) in Iran. Flora. 205: 344 -356.
• Kızılarslan Hançer, Ç., 2016. Halk Arasında Kullanımı Olan ve Trakya’da Yetişen Apiaceae Familyası Üyeleri Üzerinde Farmasötik Botanik Araştırmalar. İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Doktora tezi.
• Kljuykov, E.V., Liu, M., Ostroumova, T.A., Pimenov, M.G., Tilney, P. M. and Van Wyk, E., 2004. Towards a standardised terminology for taxonomically important morphological characters in the Umbelliferae. South African Journal of Botany, 70: 488-496.
• Küçüker, O., 1998. Bitki Morfolojisi I. Kapalı Tohumlu Bitkiler. İstanbul Üniversitesi Yay. No.4162, Fen Fakültesi Yay. No.248, İstanbul.
• Liu, M., Shi, L., Van Wyk., E. and Tilney, P.M., 2003a. Fruit anatomy of the genus Bupleurum (Apiaceae) in northeastern China and notes on systematic implications. African Journal of Botany. 69(2): 151–157.
• Liu, M., Van Wyk, E. and Tilney, P.M., 2003b. The taxanomic value of fruit structure in the subfamily Saniculoideae and related African genera (Apiaceae). Taxon. 52(2): 261-270.
• Liu, M. R., 2004. A taxonomic evaluation of fruit structure in the family Apiaceae. Rand Afrikaans University, Ph.D. Thesis.
• Metcalfe, C.R. and Chalk, L., 1957. Anatomy of the Dicotyledons – Leaves, stem and wood in relation to taxonomy with notes on economic uses. Volume 1., Oxford University Press, Oxford.
• Pimenov, M.G. and Leonov, M.V., 1993. The Genera of the Umbelliferae. Royal Botanic Gardens, Kew.
• Pimenov, M.G. and Leonov, M.V., 2004. The Asian umbelliferae biodiversity database (ASIUM) with particular reference to South-West Asian taxa. Turkish Journal of Botany. 28: 139-145.
• Rabei, S., 2011. A morphological, anatomical and taxonomic study of Umbelliferae in Egypt. Lap Lambert Academic Publishing, Saarbrücken.
• Rudall, P., 2007. Anatomy of Flowering Plants. An Introduction to Structure and Development. Cambridge University Press, New York.
• Stearn, W.T., 2004. Botanical Latin, Paperback Second Edition. Timber Press, Bath, UK.
• Wörz, A. and Diekmann, H., 2010. Classification and evolution of the genus Eryngium L. (Apiaceae-Saniculoideae): Results of fruit anatomical and petal morphological studies. Plant Diversity and Evolution. 128: 387-408.
• Yembaturova, E.Y., Van Wyk, E., Tilney, P.M. and Winter, P.J.D., 2010. The taxonomic significance of fruit morphology and anatomy in the genus Alepidea Delaroche (Apiaceae, subfamily Saniculoideae). Plant Diversity and Evolution. 128: 369-385.
• Yentür, S., 2003. Bitki Anatomisi. İstanbul Üniversitesi, Fen Fakültesi Yayınları, İstanbul.
• Yıldırımlı, Ş., 2015. Bitki Sözlüğü. Ofset Fotomat Matbaacılık, Ankara.
• Yılmaz, G., 2010. Türkiye’de Yetişen Heptaptera cinsi türleri (Umbelliferae) Üzerinde Farmasötik Botanik Yönünden Araştırmalar. Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Farmasötik Botanik Anabilim Dalı, Doktora Tezi.
• www.tdk.gov.tr (Ziyaret tarihi: 05.09.2017)
• http://www.tubaterim.gov.tr/ (Ziyaret tarihi: 05.09.2017)