FİZİK EĞİTİMİNDE “ÖZ KÜTLE”, “YOĞUNLUK” VE “BAĞIL YOĞUNLUK” TERİMLERİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME

Yıl 2019, Cilt: 7 Sayı: 2, 14 - 20, 31.10.2019

Hasan Şahin Kızılcık , Volkan Damlı

https://doi.org/10.31451/ejatd.640555

Öz

Bu
çalışmanın amacı, cumhuriyet tarihimizde “yoğunluk”, “öz kütle” ve “bağıl
yoğunluk” ile aynı anlamlarda kullanılan terimlerin kullanım biçimlerinin
belirlenmesi ve var olan anlam ayrımlarının nedenlerinin incelenmesidir. Bunu
yaparken, 1940’lı yıllardan bu yana yayınlanmış ders kitapları ve diğer
belgeler, doküman analizi yöntemi ile incelenmiştir. Söz konusu kavramları
ifade etmekte kullanılan terimler üzerinde durulmuştur. Araştırma bulguları,
söz konusu kavramları ifade etmek için farklı terimlerin kullanıldığını ve bu
terimlerin bazen birbirine karıştırıldığı veya anlamlarında sapmalar olduğunu
göstermiştir. Bu karışıklığın bazen çevirilerdeki farklılıktan, bazen de
kavramsal hatalardan kaynaklandığı görülmüştür. Bu karışıklığın ortadan
kaldırılması için önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Öz Kütle, Yoğunluk, Bağıl Yoğunluk, Özgül Ağırlık, Terim

AN EVALUATION ON TERMS OF DENSITY AND RELATIVE DENSITY IN PHYSICS EDUCATION

Öz

The aim of this study is to
determine the use of terms used in same meaning density, mass density and
relative density in history of Turkish Republic and to examine the reasons of
existing meaning distinctions. Textbooks and other documents published since
the 1940s have been examined by document analysis. The terms used to express
these concepts are examined. The research findings show that different terms
are used to express these concepts and these terms are sometimes confused or
changed in their meaning. It was seen that this confusion sometimes stemmed from
the differences in translations and sometimes from conceptual errors.
Suggestions have been made for the elimination of this confusion

Anahtar Kelimeler

Density, Mass Density, Relative Density, Specific Gravity, Term

Kaynakça

• Avundukluoğlu, M. A. ve Turhan, Ş. 2007. Fizik Terimleri Sözlüğü. İstanbul: Ötüken Neşriyat.
• Aydoğdu, M., Erkan, A. ve Gürgün, G. 1990. Ortaokullar için Fen Bilgisi III. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Bağcı, N., Bahadır, Ö. Emik, C. Evecen, M. ve Güneş Koç, R. S. 2011. İlköğretim Fen ve Teknoloji 5 Ders ve Öğrenci Çalışma Kitabı. (Ed. Gülşen Bağcı Kılıç), İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Bayın, Ö., Güney, Ş. ve Özgen, A. R. 1985. Ortaokul Fen Bilgisi 2. Sekizinci Baskı, Ankara: Milli Eğitim Yayınları.
• Bueche, F. J. ve Jerde, D. A. 2003. Fizik İlkeleri 1. (Çev. Ed. Kemal Çolakoğlu). Altıncı Baskıdan Çeviri, Düzeltilmiş İkinci Türkçe Baskı. Ankara: Palme Yayıncılık.
• Çağlayan, H. 1970. Fizik I. Lise Kitapları, İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Erdik, E. 1964. Mekanik ve Maddenin Özellikleri. Tecrübi Fizik Serisi Cilt I. Birinci Baskı. Ankara Üniversitesi Fen Fakültesi Yayınları.
• Giancoli, D. C. 2005. Physics Principles with Applications. Sixth Edition. Upper Saddle River, NJ: Pearson Education International.
• Grimsehl ve Tomaschek, R. 1945. Fizik Cilt I Mekanik. (Çev. Sadrettin Tunakan), Ankara Fen Fakültesi Yayınları, İstanbul: Kenan Matbaası.
• Göktolga, O. 2004. Bilim Terimlerinin Türkçeleştirilmesi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 103-111.
• Hewitt, P. G. 2006. Conceoptual Physics. Upper Saddle River, NJ: Prentice Hall.
• Kalyoncu, C. ve Çakmak, Y. 2002. Fizik Lise 1. Dördüncü Baskı, Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları, İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
• Kalyoncu, C. (Ed.) 2006. Ortaöğretim Fizik 9. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Kalyoncu, C., Tütüncü, A., Değermenci, A., Çakmak, Y. ve Pektaş, E. 2009. Ortaöğretim Fizik 9. (Ed. Salih Çepni) İkinci Baskı, Milli Eğitim Bakanlığı, Devlet Kitapları, İstnbul: Kelebek Matbaacılık.
• Karaca, F. ve Ertaş, C. 1998. Lise 1 Fizik Ders Kitabı. Ankara: Paşa Yayıncılık.
• Knight, R. D. 2008. Physics for Sc,entists and Engineers A strategic Approach. Second Edition. San Francisco, CA: Pearson Education.
• Landau, L. D. ve Kitaygorodskiy, A. İ. 1996. Herkes İçin Fizik. (Çev. Niftali Goca ve Yusuf Şahin) İstanbul: Kültür Eğitim Vakfı Yayınları.
• Nasuhoğlu, R., Bingöl, G., Gür, H., İnan, D. ve Ünal, N. 1983. Fizik Terimleri Sözlüğü. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Özcan, E. 2018. Sözlükbilim ve Sözlükçülük Terimlerinin Kullanımı Üzerine. Yıldız Journal of Educational Research, 3(2), 1-13.
• Petrucci, R. H., Harwood, W. S. ve Herring, F. G. 2002. Genel Kimya 1 İlkeler ve Modern Uygulamalar. (Çev. Ed. Tahsin Uyar ve Serpil Aksoy). Sekizinci Baskından Çeviri, Ankara: Palme Yayıncılık.
• Pilav, S. 2008. Terim Sorunu ve Eğitim Öğretimde Terimlerin Yeri ve Önemi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 16(1), 267-276.
• Richards, J. A., Seras, F. W. Jr., Wehr, M. R. ve Zemansky, M. W. 1974. Modern Üniversite Fiziği. (Çev. Domaniç, F., Erdik, E. ve Zengin, N.), İstanbul: Çağlayan Kitabevi.
• Timurtaş, F. K. 1966. Terimlerin Türkçeleştirilmesi. Türk Dili, TK.44.
• Sami, Ş. 2012 Kâmûs-ı Türkî: Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Sözlük. (Ed. Gündoğdu, R., Adıgüzel, N. ve Önal, E. F.). İstanbul: İdeal Kültür Yayıncılık.
• Serway, R. A. 1995. Fen ve mühendislik için Fizik. Üçüncü Baskıdan Çeviri, (Çev. Ed. Kemal Çolakoğlu). Ankara: Palme Yayıncılık.
• Simon, G. ve Dognon, A. 1944. Denel Fizik, Cilt I, Mekanik. (Çev. Kürkçüoğlu, N. ve Saraç, C.) Ankara: Ankara Fen Fakültesi Yayınları.
• Şansan, T. 1988. Dictionary of Science. (Fen Terimleri Sözlüğü). İstanbul: Kitap yayın Pazarlama Ltd. Şti.
• Şenvar, C., Yıldız, A. Cambazoğlu, Ö., Alpaut, O., Soylu, H. ve Dinçer, A. 1985. Fen I. Onbirinci Baskı. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları.
• Taşar, M. F. ve Orbay, M. (Ed.) 2008. Genel Fizik I. Ankara: Pagem Akademi.
• Young, H. D. ve Freedman, R. A. 2012. Sears and Zemansky's University Physics with Modern Physics. Thirteen Edition. San Francisco, CA: Pearson Education.
• Zitzewitz, P. W., Elliott, T. G., Haase, D. G., Harper, K. A., Herzog, M. R., Nelson, J. B., Nelson, J., Schuler, C. A. ve Zorn, M. K. 2005. Physics Principles and Problems. Glencoe Science Columbus, OH: McGraw Hill.
• Zülfikar, H. 1991. Terim sorunları ve terim yapma yolları. Ankara: TDK Yayınları.