The Chronic Problem of Turkish Public Administration Terminology: The Lack of Administration / Management Distinction

Yıl 2021, Cilt: 9 Sayı: 2, 27 - 38, 31.08.2021

Çağrı Çolak

https://doi.org/10.31451/ejatd.885515

Cited By: 1

Öz

Expressing the concepts that are closely related but separated by some nuances with the same word can cause important problems in terms of terminology. One of the most prominent examples of this in Turkish public administration terminology is the use of the word “yönetim”. This word is used for both bureaucracy-oriented “administration” and managerialism and private sector-oriented “management”. However, when examined in terms of etymological and semantic explanations, it is observed that although these two terms are generally considered synonymous, they differ in some aspects. Therefore, expressing them with the same word under all circumstances has the potential to cause problems in academic and bureaucratic literature. From this point of view, the study focuses on the conceptual confusion caused by the situation in question, and it is suggested to internalize the administration / management distinction to solve them by using the term “idare”, which corresponds to the bureaucracy-oriented meaning.

Anahtar Kelimeler

Administration, Management, Public Administration, Managerialism

Türkçe Kamu Yönetimi Terminolojisinde Kronik Bir Sorun: İdare / Yönetim Ayrımının Eksikliği

Öz

Birbiriyle yakın anlamlı olmakla birlikte aralarında birtakım küçük farklar bulunan kavramların aynı sözcükle ifade edilmeleri terminolojik açıdan önemli sorunlara yol açabilmektedir. Türkçe kamu yönetimi terminolojisinde bunun en belirgin örneklerinden birini “yönetim” sözcüğünün kullanımı oluşturmaktadır. Bu sözcük, hem bürokrasi yönelimli “administration”, hem de işletmecilik ve özel sektör yönelimli “management” anlamında kullanılmaktadır. Oysa etimolojik ve semantik açılardan incelendiğinde bu iki terimin genellikle eş anlamlı kabul edilmelerine rağmen, bazı yönleriyle ayrıştıkları gözlemlenmektedir. Dolayısıyla bu terimlerin her koşulda aynı sözcükle karşılanması, akademik ve bürokratik yazında sorunlara yol açma potansiyeli taşımaktadır. Buradan hareketle, çalışmada söz konusu durumun yol açtığı kavram karışıklıklarına odaklanılmakta ve bunların çözümü için bürokrasi yönelimli anlama karşılık gelen “idare” teriminin kullanılması suretiyle idare / yönetim ayrımının içselleştirilmesi önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

İdare, Yönetim, Kamu Yönetimi, İşletmecilik

Kaynakça

• Akdoğan, A. A., 2007. Habermas'ın Sistem Kuramı Eleştirisi Çerçevesinde Yeni Kamu İşletmeciliği ve Müzakereci Demokrasi. Amme İdaresi Dergisi, 40(4): 21-44.
• Arslan, M., 2019. Süleyman Demirel. İletişim Yayıncılık, İstanbul.
• Ayman Güler, B., 2018. Türkiye’nin Yönetimi: Yapı. İmge Kitabevi, Ankara.
• Bhatta, G., 2006. International Dictionary of Public Management and Governance. Routledge, New York.
• Bilgiç, V., 2008. Yeni Kamu Yönetimi Anlayışı. Balcı, A., Nohutçu, A., Öztürk, N. K. ve Coşkun, B. (Eds.), Kamu Yönetiminde Çağdaş Yaklaşımlar. Seçkin Yayıncılık, Ankara, ss. 27-46.
• Bowen, G. A., 2009. Document Analysis as a Qualitative Research Method. Qualitative Research Journal, 9(2): 27-40.
• Charlton, T. L. (Ed.), 1984. Oxford Latin Dictionary. Oxford University Press, New York.
• Çevikbaş, R., 2012. Yeni Kamu Yönetimi ve Türkiye Uygulamaları. Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 1(2): 9-32.
• Çolak, Ç., 2019. Why the New Public Management is Obsolete: An Analysis in the Context of Post-New Public Management Trends. Croatian and Comparative Public Administration, 19(4): 517-536.
• Çolak, Ç., 2020. Kamu Yönetiminde Üçüncü Bir Paradigma İddiası: Yeni Kamu Yönetişimi Teorisi ve Uygulamaları. Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kamu Yönetimi Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Doktora Tezi, 235 sayfa.
• Demir, Ö. ve Acar, M., 2005. Sosyal Bilimler Sözlüğü. 6.Baskı, Adres Yayınları, Ankara.
• Devellioğlu, F., 2008. Osmanlıca – Türkçe Ansiklopedik Lûgat (Eski ve Yeni Harflerle). Güneyçal, A. S. (Yay. Haz.), 25.Baskı, Aydın Kitabevi Yayınları, Ankara.
• Dunleavy, P. ve Hood, C., 1994. From Old Public Administration to New Public Management. Public Money & Management, 14(3): 9-16.
• Dunsire, A., 2018. Administration. In: Shafritz, S. M. (Ed.), International Encyclopedia of Public Policy and Administration. Volume: 1 (A-C), Routledge, New York.
• Ergun, T., 2015. Kamu Yönetimi: Kuram / Siyasa / Uygulama. 2.Baskı, TODAİE Yayınları, Ankara.
• Frederickson, H. G., 1976. The Lineage of the New Public Administration. Administration & Society, 8(2): 149-175.
• Glare, P. G. V. (Ed.), 2005. Oxford Latin Dictionary. Oxford University Press, New York.
• Göçoğlu, V. ve Gündüz, O., 2020. Kamu Yönetimi Reformlarını Yeni Kamu İşletmeciliği Bağlamında Okumak. Ekonomi İşletme Siyaset ve Uluslararası İlişkiler Dergisi, 6(1): 1-16.
• Gözler, K., 2019. Türkiye’nin Yönetim Yapısı (T.C. İdari Teşkilatı). 2.Baskı, Ekin Yayınları, Bursa.
• Gözübüyük, Ş. ve Tan, T., 2016. İdare Hukuku I. Turhan Kitabevi, Ankara.
• Hood, C., 1991. A Public Management for All Seasons. Public Administration, 69(1): 3-19.
• Hughes, O. E., 1994. Public Management and Administration. St. Martin’s Press, New York.
• Hughes, O. E., 2014. Kamu İşletmeciliği & Yönetimi. Kalkan, B., Akın, B. ve Akın, Ş. (Çev.), BigBang Yayınları, Ankara.
• Hosseini, E., Sarfallah, S., Bakhshipour, F. ve Dolatabadi, H. R., 2012. The Impact of Using Etymological Analysis on Teaching Vocabulary to EFL University Students. Theory and Practice in Language Studies, 2(9): 1868-1876.
• Karaçor, S. ve Oltulu A., 2011. Demokrasi ve Yönetişim Boyutuyla Yeni Kamu Yönetimi Anlayışı. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 11(22): 403-418.
• Kasapoğlu, A., 2013. Kur’an’ı Anlamada Semantik Yöntem. Hikmet Yurdu, 6(11): 105-178.
• Keams, K. P., 2018. Management Science in the Public Sector. In: Farazmand, A. (Ed.), Global Encyclopedia of Public Administration, Public Policy, and Governance. Springer, Cham, pp. 3878-3884.
• Kocaoğlu, M., 2018. Yönetim (Administration / Management). Mamur Işıkçı, Y. ve Alacadağlı, E. (Eds.), Kamu Yönetimi Ansiklopedisi. Astana Yayınları, Ankara, ss. 827-833.
• Köseoğlu, Ö. ve Sobacı, M. Z. (Eds.), 2015. Kamu Yönetiminde Paradigma Arayışları: Yeni Kamu İşletmeciliği ve Ötesi. Dora Yayıncılık, Bursa.
• Lamba, M., 2014. Yeni Kamu Yönetimi Perspektifinden Türkiye’de Kamu Yönetimi Reformları: Genel Gerekçeler Üzerinden Bir İnceleme. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19(3): 135-152.
• Learmonth, M., 2005. Doing Things with Words: The Case of ‘Management’ and ‘Administration’. Public Administration, 83(3): 617-637.
• Leblebici, D. N., Ömürgönülşen, U. ve Aydın, M. D., 2001. Yeni Kamu İşletmeciliği Yaklaşımında Önemli Bir Araç: Toplam Kalite Yönetimi. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19(1): 123-135.
• Marini, F. (Ed.), 1971. Toward a New Public Administration: The Minnowbrook Perspective. Chandler Pub., Scranton.
• Osborne, D. ve Gaebler, T., 1992. Reinventing Government: How the Entrepreneurial Spirit is Transforming the Public Sector. Addison-Wesley, Massachusettes.
• Oxford University, 1961a. The Oxford English Dictionary, Volume I (A-B), Oxford University Press, London.
• Oxford University, 1961b. The Oxford English Dictionary, Volume VI (L-M), Oxford University Press, London.
• Ömürgönülşen, U., 2003. ‘İdare’ Terimi Niçin Korunmalı ve Yaşatılmalıdır?. İdarecinin Sesi Dergisi, 15(96): 54-56.
• Özer, M. A., 2014. Kamu ve Özel Sektör Yönetimi İçin Yönetim Sözlüğü. Adalet Yayınevi, Ankara.
• Özer, M. A., 2015. Yeni Kamu Yönetimi. Gazi Kitabevi, Ankara.
• Özkök, E., 1999. Türkiye Yönetilmez, İdare Edilir. Hürriyet. 08.01.1999, https://www.hurriyet.com.tr/turkiye-yonetilmez-idare-edilir-39057086, (Erişim Tarihi: 31.08.2020).
• Parlak, B., 2011. Kamu Yönetimi Sözlüğü. MKM Yayıncılık, Bursa.
• Parlak, B., 2013. Yönetim Bilimi ve Çağdaş Yönetim Teknikleri. Beta Basım, İstanbul.
• Pollitt, C. ve Bouckaert, G., 2000. Public Management Reform: A Comparative Analysis. Oxford University Press, New York.
• Pyun, H. O. ve Gamassou, C. E., 2018. Looking for Public Administration Theories?. Public Organization Review: A Global Journal, 18(2): 245-261.
• Robbins, S. P., Decenzo, D. A. ve Coulter, M., 2013. Yönetimin Esasları: Temel Kavramlar ve Uygulamalar. Öğüt, A. (Çev.), Nobel Akademik Yayıncılık, Ankara.
• Robertson, D., 2004. The Routledge Dictionary of Politics. 3th Edition, Routledge, New York.
• Routh, S. R., 2011. Administrative Law. In: Kurian, G. T. (Ed.), The Encyclopedia of Political Science. CQ Press, Washington, pp. 13-14.
• Sami, Ş., 2010. Kâmus-ı Türkî. Çağrı Yayınları, İstanbul.
• Saylam, A., 2019. Cumhurbaşkanlığı Teşkilatındaki Yeniden Yapılanma Yeni Kamu İşletmeciliği Yaklaşımı ile Ne Kadar Örtüşmektedir?. Yasama Dergisi, (40): 11-32.
• Stivers, C., 2003. Administration versus Management: A Reading from beyond the Boundaries. Administration & Society, 35(2): 210-230.
• Svensén, B., 1993. Practical Lexicography: Principles and Methods of Dictionary-Making. Oxford University Press, Oxford.
• Şanlı Atay, Y., 2018. İdare (Administration). Mamur Işıkçı, Y. ve Alacadağlı, E. (Eds.), Kamu Yönetimi Ansiklopedisi. Astana Yayınları, Ankara, ss. 355-360.
• TDK, 2015. Türkçe Sözlük. 10.Baskı, TDK Yayınları, Ankara.
• Timurtaş, F. K., 2011a. Osmanlı Türkçesine Giriş: Eski Yazı – Gramer – Aruz – Metinler. 30.Baskı, Alfa Yayınları, İstanbul.
• Timurtaş, F. K., 2011b. Osmanlı Türkçesi Grameri: Eski Yazı ve İmlâ – Arapça – Farsça – Eski Anadolu Türkçesi. 13.Baskı, Alfa Yayınları, İstanbul.
• TODAİE, 2014. Kamu Yönetimi Sözlüğü (Fransızca ve İngilizce Karşılıklarıyla). 3.Baskı, TODAİE Yayınları, Ankara.
• Turgut, H., 2016. Teğmen Demireli Nezaretten Kurtardı. Hürriyet. 16.06.2016, https://www.hurriyet.com.tr/gundem/tegmen-demireli-nezaretten-kurtardi-40118530, (Erişim Tarihi: 31.08.2020).
• Türkiye Cumhuriyeti Anayasası, 1982. Resmî Gazete. Tarih: 09.11.1982, Sayı: 17863.
• URL, http://www.katalog.ktu.edu.tr/, (Erişim Tarihi: 10.07.2021).
• Waldo, D., 1968. Public Administration in a Time of Revolutions. Public Administration Review, 28(4): 362-368.
• Yaşamış, F. D., 1997. Kamu Yönetimi Kuramında ve Uygulamasında Yeni Gelişmeler: “Administration”dan “Management”a. Türk İdare Dergisi, (417): 1-28.