GEOMETRİK - MEKANİK ZEKA OYUNLARININ ÖĞRETMEN ADAYLARININ GEOMETRİK DÜŞÜNME DÜZEYLERİNİN GELİŞİMİNE ETKİSİ

Yıl 2018, Cilt: 7 Sayı: 14, 154 - 163, 30.11.2018

Neşe Dokumacı Sütçü

Öz

Bu araştırmada, geometrik-mekanik zekâ
oyunlarının öğretmen adaylarının
geometrik düşünme düzeylerinin gelişimine etkisininin belirlenmesi amaçlanmıştır.
Araştırma tek grup ön test-son test deneysel desene göre tasarlanmış olup, iki
deney grubu ile yürütülmüştür. Çalışma grubu, 2017–2018
eğitim-öğretim yılında bir
devlet üniversitesinde öğrenim gören 54 ilköğretim matematik öğretmen
adayından oluşmaktadır. Deney-I
grubunda somut materyallerle geometrik-mekanik zekâ oyunları etkinlikleri; deney-II
grubunda bilgisayar ortamında geometrik-mekanik zekâ oyunları etkinlikleri
gerçekleştirilmiştir. Araştırmada veri toplama aracı olarak, Usiskin (1982) tarafından geliştirilen,
Duatepe (2000) tarafından Türkçe’ye uyarlanan “van Hiele Geometrik Düşünme
Testi” kullanılmıştır. Elde edilen verilerin analizinde betimsel istatistik,
Wilcoxon İşaretli Sıralar testi ve Mann Whitney U testi kullanılmıştır. Araştırmadan
elde edilen bulgulara göre, hem
somut materyallerle hem de bilgisayar ortamında gerçekleştirilen etkinliklerin
öğretmen adaylarının geometrik düşünme düzeylerini anlamlı düzeyde arttırdığı tespit
edilmiştir. Bununla birlikte, somut materyallerle gerçekleştirilen etkinliklerin
bilgisayar ortamında gerçekleştirilen etkinliklere göre öğretmen adaylarının
geometrik düşünme düzeylerini daha fazla geliştirmesine rağmen aralarındaki
farkın istatistiksel olarak anlamlı olmadığını belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Geometrik düşünme düzeyi, Geometrik-mekanik zekâ oyunları, Matematik öğretmen adayları

The Effect of Geometric-Mechanical Intelligence Games on the Development of Teacher Candidates' Geometric Thinking Levels

Öz

In this research, it was aimed to determine
the effect of geometric-mechanical intelligence games on the development of
teacher candidates' geometric thinking levels. The research was designed
according to the one-group pretest-posttest experimental design and was
conducted with two experimental groups. The study group consisted of 54 primary
school mathematics teacher candidates studying in a public university in the
2017-2018 academic year. In the experiment-I group, geometric-mechanical
intelligence games were performed with concrete materials; in the experiment-II
group, geometric-mechanical intelligence games were performed in computer
environment.  In the research, the “van
Hiele Geometric Thinking Test” which was developed by Usiskin (1982) and
adapted to Turkish by Duatepe (2000) was used as data collection tool.  Descriptive statistics, Wilcoxon Signed Rank
test and Mann Whitney U testi were used to analyze obtained data. According to
the findings of the research, it was determined that the activities of both
performed with concrete materials and in the computer environment significantly
increased the geometric thinking levels of the teacher candidates. However, it
was determined that the effects of the activities performed with concrete
materials on geometric thinking levels of the teacher candidates increased more
than the activities performed in the computer environment, but the difference
between them was not statistically significant.

Anahtar Kelimeler

Geometric thinking levels, Geometric-mechanical intelligence games, Mathematics teacher candidates

Kaynakça

• Ahuja, O. P. (1996). An in the geometric understanding among elemantary preservice teachers. National Institute of Education, Nahyang Technological University, ERA-AARE Conference, Singapore.
• Aksu, H. H. (2005). İlköğretimde aktif öğrenme modeli ile geometri öğretiminin başarıya, kalıcılığa, tutuma ve geometrik düşünme düzeyine etkisi. Yayınlanmamış doktora tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir.
• Altaylı, D., Konyalıoğlu, A., Hızarcı, S. ve Kaplan, A. (2014). İlköğretim matematik öğretmen adaylarının üç boyutlu cisimlere ilişkin pedagojik alan bilgilerinin incelenmesi. Middle Eastern &African Journal of Educational Research, 10, 4-24.
• Aral, N., Gürsoy, F., ve Can-Yaşar, M. (2012). İlköğretim beşinci sınıf çocuklarının öğrenmelerinde yapboz eğitim materyalleri ile yapılan uygulamanın etkisinin incelenmesi. Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi, 157-169.
• Bal, A. P. (2011). Oluşturmacı öğrenme ortamının sınıf öğretmenliği öğrencilerinin temel matematik dersinde akademik başarı ve Van Hiele geometri düşünme düzeyine etkisi. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 1(3), 47-57.
• Baykul, Y. (1999). İlköğretim birinci kademe matematik öğretimi. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
• Baykul, Y. (2014). Ortaokulda matematik öğretimi. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Büyüköztürk, Ş. (2011). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Büyüköztürk, Ş. (2014). Deneysel desenler öntest-sontest kontrol grubu desen ve veri analizi. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Can, A. (2014). SPSS ile bilimsel araştırma sürecinde nicel veri analizi. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Çelebi Akkaya, S. (2006). Van Hiele düzeylerine göre hazırlanan etkinliklerin ilköğretim 6.sınıf öğrencilerinin tutumuna ve başarısına etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu.
• Çetin, Ö. F. ve Dane, A. (2004). Sınıf öğretmenliği III. sınıf öğrencilerinin geometrik bilgilere erişi düzeyleri üzerine bir araştırma. Kastamonu Eğitim Fakültesi Dergisi, 12 (2), 427-436.
• Dokumacı Sütçü, N. (2017). Zekâ oyunlarının ortaokul 7. sınıf öğrencilerinin uzamsal yeteneklerine ve uzamsal yetenek öz-değerlendirmelerine etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Dicle Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Diyarbakır.
• Duatepe, A. (2000). An investigation of the relationship between Van Hiele geometric level of thinking and demographic variable for pre-service elementary school teacher. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ortadoğu Teknik Üniversitesi, Ankara.
• Duatepe, A. ve Akkuş Çıkla, O. (2003, Ekim). Okul öncesi öğretmen adaylarının Van Hiele geometrik düşünme seviyelerinin belirlenmesi. Uluslararası OMEP Dünya Konseyi ve Konferansı, Kuşadası.
• Erdoğan, T., Akkaya, R. ve Çelebi Akkaya, S. (2009). Van Hiele modeline dayalı öğretim sürecinin ilköğretim altıncı sınıf öğrencilerinin yaratıcı düşünme düzeylerine etkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 9(1), 161-194.
• Halat, E. (2008). Webquest-temelli matematik öğretiminin sınıf öğretmeni adaylarının geometrik düşünme düzeylerine etkisi. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, (25), 115-30.
• İlhan, M. ve Oral, B. (2012). İlköğretim ve ortaöğretim matematik öğretmen adaylarının geometrik düşünme düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 6(1).
• Lin, C., Shao, Y., Wong, L., Li, Y. ve Niramitranon, J. (2011). The impact of using synchronous collaborative virtual tangram in children's geometric. The Turkish Online Journal of Educational Tecnology, 10(2), 250-258.
• Milli Eğitim Bakanlığı (2013). Ortaokul ve imam hatip ortaokulu zekâ oyunları dersi (5, 6, 7, 8. sınıflar) öğretim programı. Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü Basım Evi.
• Olkun, S., Toluk, Z. ve Durmuş, S. (2002, Eylül). Matematik ve sınıf öğretmenliği birinci sınıf öğrencilerinin geometrik düşünme düzeyleri. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi. Ortadoğu Teknik Üniversitesi Kültür ve Kongre Merkezi, Ankara.
• Siew, N. ve Abdullah, S. (2012). Learning geometry in a large-enrollment class: Do tangram shelp in developing students' geometric thinking? British Journal of Education, Society & Behavioural Science, 2(3), 239-259
• Tabachnick, B. G. ve Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics. Newyork: Pearson Education.
• Toluk, Z., Olkun, S. ve Durmuş, S. (2002, Eylül). Problem merkezli ve görsel modellerle destekli geometri öğretiminin sınıf öğretmenliği öğrencilerinin geometrik düşünme düzeylerinin gelişimine etkisi, V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, Ortadoğu Teknik Üniversitesi Kültür ve Kongre Merkezi, Ankara.
• Turğut, M. ve Yılmaz, S. (2010). Teknoloji destekli lineer cebir öğretiminin öğrencilerin geometrik düşünme düzeylerine etkisi. e-Journal of New World Sciences Academy Education Sciences, 5(3), 702-712.
• Usiskin, Z. (1982). Van Hiele levels and achievement in secondary school geometry. University of Chicago, ERIC Document Reproduction Service.
• Yüksel, İ., Savaş, M. A., Demirci, T., Atağ, C., Duman, E. Z. ve Adalar, H. (2017). Fen bilgisi öğretmenliği programındaki öğrenciler ile bazı lisans programlarındaki öğrencilere geometrik–mekanik oyunlar uygulama örnekleri. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 6(4), 1-10