ÖĞRETMENLERİN ÖRGÜTSEL BAĞLILIĞA İLİŞKİN ALGILARININ BAZI DEĞİŞKENLERE GÖRE İNCELENMESİ

Yıl 2018, Cilt: 7 Sayı: 14, 164 - 175, 30.11.2018

Abidin Dağlı , Gülsen Gençdal

Öz

Bu araştırmanın amacı, kamu ilkokullarında görevli
öğretmenlerin örgütsel bağlılığa ilişkin algılarının bazı değişkenlere göre
anlamlı bir fark oluşturup oluşturmadığını saptamaktır. Araştırmanın evrenini,
2017-2018 eğitim-öğretim yılında Diyarbakır İl
merkezinde bulunan 92 ilkokul ve bu okullarda görevli 2450 öğretmen,
örneklemini ise evrenden random yöntemi ile seçilen 27 ilkokul ve bu okullarda
görevli 534 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmada Meyer, Allen ve Smith (1993)
tarafından geliştirilen, Dağlı, Elçiçek ve Han (2017) tarafından Türkçe’ye
uyarlanan “Örgütsel Bağlılık Ölçeği”
kullanılmıştır. Ölçek üç boyut ve 18
maddeden oluşmaktadır. Bu boyutlar; “duygusal
bağlılık”, “devam bağlılığı” ve “normatif
bağlılık” dır. Verilerin
analizinde; ortalama, standart sapma, t-testi ve ANOVA testinden
yararlanılmıştır. Anlamlılık düzeyi 0,05 olarak alınmıştır. Araştırmada elde
edilen bazı önemli bulgular şöyle sıralanabilir: Öğretmenlerin algılarına göre
örgütsel bağlılık ile ilgili en yüksek ortalamaya sahip madde, “Bu okulun problemlerini gerçekten kendi
problemlerim gibi görüyorum ( X =3,89; Katılıyorum)”;  en düşük ortalamaya sahip madde ise “Bu okula karşı duygusal bağlılık
hissetmiyorum (X =2,34; Katılmıyorum)”dır. Öğretmenler örgütsel bağlılık
ölçeğinin toplam ortalamasına “Kararsızım” düzeyinde katılmışlardır. Öğretmenlerin
örgütsel bağlılığa ilişkin algıları öğrenim durumuna göre sadece “devam bağlılığı” boyutunda anlamlı fark
saptanmıştır. Cinsiyet, medeni durum ve kıdeme göre ise öğretmenlerin algıları
hiçbir boyutta anlamlı bir şekilde farklılaşmadığı saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

İlkokul, bağlılık, örgütsel bağlılık, duygusal bağlılık, devam bağlılığı

Kaynakça

• KAYNAKÇA
• Allen, N.J. and Meyer, J. P. (1990). The measurement andantecedents of affective, continuance and normative commitment to the organization. Journal of Occupational and Organizational Psychology, 63 (1), 1-18.Bakırcıoğlu, R. (2012). Eğitim ve psikoloji sözlüğü. Ankara: Anı Yayıncılık.Balay, R. (2014). Yönetici ve öğretmenlerde örgütsel bağlılık. Ankara: Pegem Akademi. Başaran, İ. E. (1982). Örgütsel davranış. Ankara: Ankara Üniversitesi Eğitim FakültesiYayınları.Bozoğlu, G. (2011). Örgüt kültürü ve örgütsel bağlılık açısından eğitim sektöründe Yalova ilinde karşılaştırmalı bir araştırma. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi), Yalova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yalova.Bryson, A. and White, M. (2008). Organizational commitment: Do workplace practices matter?. Centre for Economic Performance, London School of Economics and Political Science.Chew,J. and Chan, C. C. A.(2008). Human resource practices, organizational commitment and intention to stay. International Journal of Manpower, 29 (6), 503-522.Dağlı, A., Elçiçek, Z. ve Han, B. (2017). Örgütsel bağlılık ölçeğinin Türkçe ’ye uyarlanması: geçerlik ve güvenirlik çalışması. 12. Uluslararası Eğitim Yönetimi Kongresi, The 12th International Congress on Educational Administration, 11-13 May 2017, Ankara.Demirel Y. (2009). Örgütsel bağlılık ve üretkenlik karşıtı davranışlar arasındaki ilişkiye kavramsal yaklaşım. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (15), 115-132.Günce, S. (2013). İlköğretim okullarında örgütsel adalet ile örgütsel bağlılık ilişkisi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Harran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Şanlıurfa.Güney, S. (2015). Örgütsel davranış. Ankara: Nobel yayınları.Gürbüz, R. (2012). Algılanan örgütsel destek ve örgütsel güvenin, örgütsel bağlılık ile ilişkisi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.İnce, M. ve Gül, H. (2005). Yönetimde yeni bir paradigma: Örgütsel bağlılık. Konya: Çizgi Kitabevi.Karasar, N. (2006). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Akademi Yayıncılık.Katz, D. and Kahn, R.L. (1977). Örgütlerin toplumsal psikolojisi. (Çev: H. Can, Y. Bayar) Ankara: TODAİE Yayınları.Kundl, B.A. and Saleh, S.D. (1993). A model of organizational commitment: İnstrumental and lnstrinsic motivation and beyond. Canadian Journal of Administrative Sciences, 10 (2), 154-166.Meyer, J. P. and Allen, N. (1991). A three-component conceptualization of organizational commitment. Human Resource Management Review, 1 (1), 61-89.Meyer, J. P., Allen, N. J. and Smith, C. A. (1993). Commitment to organizations and occupations: Extension and test of a three-component conceptualization. Journal of Applied Psychology. 78, 538-551. Ölçüm-Çetin, M. (2004). Örgüt kültürü ve örgütsel bağlılık. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. Özkalp, E. ve Kırel, Ç. (2013). Örgütsel davranış. Ekin Basım Yayın Dağıtım. Bursa.Reichers, A. E. (1985). A review and reconceptualization of organizational commitment Academy of Management Review, 10 (3), 465-476.Samudi, S., Slambolchi, A. and Mobarakabadi, H. (2016). Literature review on organizational commitment: A Comprehensive summary. Applied mathematics in engineering, management and technology, 4 (3), 47-57.Sheldon, M. E. (1971). Investments and ınvolvements as mechanisms producing commitment to the organization. Adminitrative Science Quarterly, 16 (2), 143-150.TDK. (1998). Türkçe sözlük. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.Wright, P. M. and Kehoe, R. R. (2007). Human resource practices and organizational commitment: A deeper examination. Cornell University.