Türkiye’de Yabancı Uyruklu Öğrenciler Üzerine Yapılan Araştırmaların İncelenmesi: Bir İçerik Analizi

Yıl 2023, Cilt: 12 Sayı: 23, 47 - 63, 30.04.2023

Hatice Şayak , Kasım Karataş , Emre Yılmaz

https://doi.org/10.55605/ejedus.1205162

Cited By: 1

Öz

Bu çalışmada Türkiye’de yabancı uyruklu öğrencilerle ilgili yapılan makaleler ile yüksek lisans ve doktora tezlerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Yabancı uyruklu öğrenciler üzerine yapılan 2011-2021 yılları arasında ULAKBİM veri tabanında bulunan ve tam metin olarak ulaşılabilen makaleler ile Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nde bulunan yüksek lisans ve doktora tezleri doküman analizi yöntemiyle incelenmiştir. Çalışmada veri toplama aracı olarak ‘Yayın Sınıflama Formu’ndan yararlanılmıştır. Elde edilen bulgulara göre, Türkiye’de yabancı uyruklu öğrenciler üzerine yapılan çalışmaların yıldan yıla arttığı görülmüştür. Bununla birlikte yabancı uyruklu öğrencilerin konu edinildiği çalışmalarda genellikle ‘nitel’ araştırma yöntemleri benimsenmiş ve veri toplama yöntemi olarak da ‘görüşme’ kullanılmıştır. Sonuç olarak, yabancı uyruklu öğrenciler üzerine yapılacak araştırmalar güncelliğini korumaktadır. Bu bağlamda konu ile ilgili yapılacak araştırmaların, yöntemlerinin ve veri toplama araçlarının çeşitlendirilmesi gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler

Göç, eğitim, yabancı uyruklu öğrenciler, içerik analizi

Kaynakça

• Akyıldız, S. (2018). The relation between multicultural competency perceptions and democratic values of primary teachers at schools that foreigner students attend. Education and Science,43, 151-165.
• Alkar, E., & Atasoy, E. (2020). Türkiye’de göç üzerine yapılan doktora tezlerine yönelik bir içerik analizi. TESAM Akademi Dergisi, 7(1), 67-89.
• Boylu, E. & Işık, P. (2019). Suriyeli mülteci çocuklara yabancı dil olarak Türkçe öğretenlerin yaşadıkları durumlara ilişkin görüşleri. Gazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39(2), 895-936.
• Büyükikiz, K. K. & Çangal, Ö. (2016). Suriyeli misafir öğrencilere Türkçe öğretimi projesi üzerine bir değerlendirme. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 5(3), 1414-1430.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2020). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Akademi Yayıncılık.
• Castles, S., & Miller, M.J. (2008). Göçler çağı modern dünyada uluslararası göç hareketleri (Çev. B.U. Bal & İ. Akbulut). İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Creswell, J. W. (2005). Educational research: Planning, conducting, and evaluating quantitative and qualitative research. Pearson Education, Inc.
• Cuma, F. İ. (2017). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde öğrenci memnuniyeti. Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 38, 179-196.
• Çağlar, A. (1997). Yeni bir göçmen türü: Türk üniversitelerinde yabancı uyruklu öğrenci olmak. II. Ulusal Sosyoloji Kongresi. Toplum ve Göç: 20-21-22 Kasım 1996-Mersin: Bildiri (152- 162). DİE ve Sosyoloji Derneği Yayını.
• Çalık, M., & Sözbilir, M. (2014). İçerik analizinin parametreleri. Eğitim ve Bilim, 39(174), 33 38.
• Çiftçi, E. (2019). Türkçenin ikinci dil olarak öğretiminde kullanılan “Yabancı Uyruklu Öğrenciler İçin Türkçe” kitabında kültür aktarımı. XI. Uluslararası Dünya Dili Türkçe Sempozyumu, Samsun.
• Delen, A. & Ercoşkun, M. H. (2020). Yabancı uyruklu öğrencilerin bulunduğu ilkokullarda istenmeyen öğrenci davranışlarının nicel açıdan incelenmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17(2), 572-599.
• Derman, S. (2010). Yabancı uyruklu öğrencilerin Türkiye Türkçesi öğreniminde karşılaştıkları sorunlar. Necmettin Erbakan Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 29(29), 227-247.
• Egeli, S. & Barut, Y. (2020). Anadili Türkçe olmayan yabancı uyruklu öğrencilerin okul ortamında yaşadıkları problemler. Cyprus Turkish Journal of Psychiatry & Psychology, 2(3), 171-179.
• Ertaş, H. & Çiftçi Kıraç, F. (2017). Türkiye’de Suriyeli göçmenlere yönelik yapılan eğitim çalışmaları. Selçuk Üniversitesi Sosyal ve Teknik Araştırmalar Dergisi, 13, 99-110.
• Giani, L. (2006). Migration and education: Child migrants in Bangladesh. https://www.sussex.ac.uk/webteam/gateway/file.php?name=mwp33.pdf &site=252 Göç İdaresi Genel Müdürlüğü, (2013). Türkiye ve Göç, Göç İdaresi Genel Müdürlüğü Yayını. https://www.goc.gov.tr/kurumlar/goc.gov.tr/Yayinlar/Kitaplar/turkiyevegoc_tr.pdf
• Günay, R., & Aydın, H. (2015). Türkiye’de çokkültürlü eğitim ile ilgili yapılan araştırmalarda eğilim: Bir içerik analizi çalışması. Eğitim ve Bilim, 40(178), 1-22.
• Güngör, F. & Şenel, E. A. (2018). Yabancı uyruklu ilkokul öğrencilerinin eğitim-öğretiminde yaşanan sorunlara ilişkin öğretmen ve öğrenci görüşleri. AJESI - Anadolu Journal of Educational Sciences International, 8(2), 124-173.
• İmamoğlu, H. V. & Çalışkan, E. (2017). Yabancı uyruklu öğrencilerin devlet okullarında ilkokul eğitimine dair öğretmen görüşleri: Sinop ili örneği. Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,7(2), 529-546.
• Kandemir, A. & Aydın, B. (2020). Yabancı uyruklu öğrencilerin eğitimi ile ilgili yönetici ve öğretmen görüşleri. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(2), 497-521.
• Kara, M. & Özenç, M. (2021). Suriyeli göçmen öğrencilerin eğitiminde karşılaşılan sorunlara odaklanan araştırmaların eğilimleri: Betimsel içerik analizi. Milli Eğitim Dergisi, 50(1), 249-279.
• Karataş, K., & Baloğlu, M. (2018). Kültürleşme stresi kıskacındaki Suriyeli öğrenciler. Turkish Studies, 13(27), 971-990.
• Karataş, K. (2019). Göç travması bağlamında kültürel şok kavramına kuramsal bir bakış. International Human and Civilization Congress Fromm Past to Future Full Text Book içinde (ss.967-973).Çizgi Kitabevi.
• Karataş, K., & Ardıç, T. (2019). The Role of Culturally Responsive Teacher to Ensure Social Justice in Education. In Handbook of Research on Social Inequality and Education (ss. 311-332). IGI Global.
• Karataş, K., & Baloğlu, M. (2019). Acculturation Stress and Its Reflections in Terms of Social Inequality. In Handbook of Research on Social Inequality and Education (ss. 348-365). IGI Global.
• Kaya, İ. & Yılmaz Eren, E. (2014). Türkiye’deki Suriyelilerin hukuki durumu. SETA Yayınları.
• Kıroğlu, K., Kesten, A., & Elma, C. (2019). Türkiye’de öğrenim gören yabancı uyruklu lisans öğrencilerinin sosyo-kültürel ve ekonomik sorunları. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(2), 26-39.
• Kurtça, B. (2020). Bartın üniversitesinde eğitim gören yabancı uyruklu öğrencilerin sosyo ekonomik sorunları ve çözüm önerileri. Bartın Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 5(1), 113-126.
• Maden, S. & Dincel, Ö. (2017). Yabancı uyruklu öğrencilerin Türkçe okuma alışkanlıkları. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(9), 125-140.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (2021). Projemiz. http://pictes.meb.gov.tr/www/projemiz/icerik/36
• Naldan, Ö. (2019). Türkiye ve Almanya’daki mülteci eğitiminin karşılıklı olarak incelenmesi. [Yüksek lisans tezi]. Binali Yıldırım Üniversitesi.
• Özer, İ. (2004). Kentleşme, kentlileşme ve kentsel değişme, Bursa: Ekim Kitabevi.
• Saraç, H. (2017). Türkiye’de okul dışı öğrenme ortamlarına ilişkin yapılan araştırmalar: İçerik analizi çalışması. Eğitim Kuram ve Uygulama Araştırmaları Dergisi, 3(2), 60-81.
• Sarıtaş, E., Şahin, Ü. ve Çatalbaş, G. (2016). İlkokullarda yabancı uyruklu öğrencilerle karşılaşılan sorunlar. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 25(1), 208-229.
• Şahin, H. (2020). Göç olgusu, mülteci çocukların eğitimi ve Suriyeli mülteci çocukların Türk eğitim sistemine entegrasyonu süreci. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 9(1), 377-394.
• Seymen, H. & Tok, M. (2015). İleri düzey yabancı uyruklu öğrencilerin zorlandıkları kültürel dil unsurlarının tespiti ve sınıflandırılması. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 4(3), 1188-1212.
• Şimşek, H. & Yıldırım, A. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Şimşir, Z. & Dilmaç, B. (2018). Yabancı uyruklu öğrencilerin eğitim gördüğü okullarda öğretmenlerin karşılaştığı sorunlar ve çözüm önerileri. İlköğretim Online, 17(2), 1116 1134.
• Takır, A. & Özerem, A. (2019). Göçle gelen yabancı uyruklu öğrencilerin okul ortamında karşılaştıkları sorunlar. Folklor/Edebiyat, 25(97), 659-678.
• Tanrıkulu, F. (2017). Türkiye’de yaşayan Suriyeli çocukların eğitim sorunu ve çözüm önerileri. Liberal Düşünce Dergisi, 22(86), 127-144.
• Turan, M., Polat, F. (2017). Türkiye’de öğrenim gören yabancı uyruklu ilköğretim öğrencilerinin karşılaştıkları sorunlar ve çözüm önerileri. Qualitative Studies (NWSAQS), 12(4), 31-60.
• Türkiye Göç İdaresi Başkanlığı (2022). Yıllara göre koruma kapsamındaki Suriyeliler. https://www.goc.gov.tr/gecici-koruma5638
• Türkiye Göç İdaresi Başkanlığı (2022). Suriyeli göçmenlerin yaş ve cinsiyetlerine göre dağılımı. https://www.goc.gov.tr/gecici-koruma5638
• Wach, E. & Ward, R. (2013). Learning about qualitative document analysis. https://opendocs.ids.ac.uk/opendocs/bitstream/handle/20.500.12413/2989/PP%20InBrief%2013%20QDA%20FINAL2.pdf?sequence=4&isAllowed=y
• Yıldız-Yılmaz, N., Demir, E. (2021). Sınıf öğretmenlerinin yabancı uyruklu öğrencilere ilişkin sorunları ile çözüm önerilerinin değerlendirilmesi. Kalem Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi, 11(2), 535-556.