Sosyal Bilgiler Öğretiminde Entegre Müfredat Modelinin (EMM) Kullanımı: Üstün Zekâlı ve Yetenekli Öğrencilerin Düşünceleri

Yıl 2015, Cilt: 15 Sayı: 59, 91 - 112, 15.04.2015

Nihat Gürel Kahveci , Özlem Atalay

Öz

Problem
Durumu: Üstün zekâlı ve yetenekli öğrencilerin
eğitimsel ihtiyaçlarıyla ilgili alan yazında eğitim programlarına ve öğretime
yönelik birçok araştırma bulunmaktadır. Farklı birçok disiplin ve derslerde
öğrenciler için hazırlanan eğitim programları üstün zekâlı ve yetenekli
öğrencilerin eğitimsel ihtiyaçlarını karşılamaktan oldukça uzaktır. Bu
çalışmada, üstün zekâlı ve yetenekli öğrenciler için önemli olduğu düşünülen
birçok eğitim programı modeli içerisinden Entegre Müfredat Modeli (EMM) ne
dayalı sosyal bilgiler dersi İyi ki var ünitesi Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim
Programı kazanımları korunarak farklılaştırılmış ve yeniden düzenlenmiştir.
Entegre Müfredat Modelinin üstün zekâlı ve yetenekli öğrenciler için ünite
planının geliştirilmesinde temel alınmasının en önemli nedeni yapısındaki
disiplinler arası ilişkiler ağına önem vermesi ve yine yapısal olarak üstün
zekâlı ve yetenekli öğrencilerin özelliklerine uygun olarak Epistemolojik
kavram, ileri içerik, süreç-ürün boyutlarının birbirleriyle ilintili bir
biçimde kullanılması bulunmaktadır. Alan yazın incelendiğinde Entegre Müfredat
Modeline yönelik araştırmaların gerekliliğine vurgu yapıldığı görülmektedir.
Alan yazın incelendiğinde Entegre Müfredat Modeli ile ilgili deneysel
araştırmaların varlığı söz konusu olmakla birlikte, üstün zekâlı ve yetenekli
öğrenciler için sosyal bilgiler öğretiminde bu konudaki araştırmalara ihtiyaç
olduğu ifade edilmelidir. Bundan dolayı, Entegre Müfredat Modelinin
uygulamasına yönelik öğrencilerin bu konudaki görüşlerini inceleyen bu
araştırmanın bu konudaki araştırma çabaları açısından önemli bir adım olacağı
düşünülmektedir. Bazı üstün zekâlı ve yetenekli öğrencilerin sosyal bilgiler
dersine yönelik özel yeteneklerinin olabileceği alan yazında belirtilmiştir.
Özellikle dünyada karşılaştığımız birçok tarihsel ve güncel sorun sosyal
bilgiler dersi konu kapsamında incelenebilir. Üstün zekâlı ve yetenekli
öğrencilerin bu karmaşık olguların ve problemlerin çözümlenmesinde gelecekte
önemli roller üstlenebilecek potansiyelleri göz önünde bulundurularak eğitim
programlarının düzenlenmesi, bu öğrencilerin eğitim süreçlerinde düşünülmesi
gereken önemli bir husustur. Alan yazında Üstün zekâlı ve yetenekli
öğrencilerin eğitimi ve sosyal bilgiler öğretimi ile ilgili eğitimsel
önlemlerin birbirine benzer olduğu ve bu alanların doğal bir bağlantısı
bulunduğu ifade edilebilir. Özellikle, üst düzey düşünme becerileri kapsamında
ifade edilen eleştirel düşünme, yaratıcı düşünme, problem çözme, karar verme,
birinci elden kaynakları inceleme, gerçek yaşam problemlerine çözüm bulma gibi
konular her iki alanın birbiriyle bağlantısını göstermesi açısından önemlidir.

Araştırmanın
Amacı: Bu araştırmanın amacı Entegre Müfredat
Modelinin uygulanması ile ilgili öğrenci görüşlerini incelemektir. 8 hafta üzerinden
Entegre Müfredat Modeli esas alınarak yapılandırılmış ve planlanmış olan İyi ki
var ünitesi ifade edilen modelin temel özellikleri ve üstün zekâlı ve yetenekli
öğrencilerin genel ve bireysel özellikleri de göz önünde bulundurularak, bu
modelin öngördüğü üst düzey düşünme becerileri ve problem temelli öğrenme gibi
beceriler, öğretim yöntem teknikleri işe koşularak hem ünite planında hem de
öğretimde önemli farklılaştırmalar yapılmış ve bunun sonucunda öğrencilerden bu
ders ve öğretim ile ilgili düşüncelerini ifade etmeleri istenmiştir. İstanbul
ilinde Milli Eğitim Bakanlığı’ na bağlı bir birim olan Rehberlik ve Araştırma
Merkezi tarafından çoklu değerlendirmelerle tanılanıp resmi devlet okuluna 1.
Sınıftan itibaren kayıt yaptırmış ve eğitim görmekte olan, 4. Sınıf (10 yaş)12
üstün zekâlı ve yetenekli öğrenci gönüllü olarak çalışmaya katılmıştır.

Araştırmanın
Yöntemi: Bu çalışma sosyal bilgiler dersinde
Entegre Müfredat Modeli ne dayalı olarak geliştirilen iyi var ünitesi
kapsamında öğrencilerin görüş, düşünce ve duygularını açıklamaya yönelik bir
nitel çalışmadır. Öğrenci görüşlerini içeren veriler üstün zekâlı ve yetenekli
öğrencilerin eğitimi ile sosyal bilgiler alan uzmanları ve öğretmenlerinin
görüşlerine başvurularak 4 açık uçlu sorudan oluşan bir yazılı veri toplama
aracı araştırmacılar tarafından geliştirilmiş. Toplanan veriler içerik analizi
tekniğine uygun bir şekilde analiz edilmiş ve sunulmuştur.

Araştırmanın
Bulguları: Araştırmanın bulguları Entegre Müfredat
Modeline göre oluşturulmuş sosyal bilgiler dersinin üstün zekâlı ve yetenekli
öğrencilerin bu derse yönelik düşüncelerini olumlu yönde değiştirdiğini
göstermektedir.

Araştırmanın
Sonuçları ve Önerileri: Bu çalışmada üstün
zekâlı ve yetenekli öğrencilerin Entegre Müfredat Modelinin sosyal bilgiler
dersinde uygulamasına yönelik düşünceleri ve deneyimleri incelenmiştir. Bu
araştırma üstün zekâlı ve yetenekli öğrencilerin eğitimsel ihtiyaçları göz
önünde bulundurularak yapılandırılmış bir ders ünitesinin ve buna uygun
öğretimsel müdahalelerin öğrencilerin ders hakkında düşünce ve yaklaşımlarını
olumlu yönde değiştirdiğine ilişkin sonuçlara varılabilir. Sosyal bilgiler
öğretiminin önemi ve amacı göz önünde bulundurulduğunda, bu ders ile üstün
zekâlı ve yetenekli öğrenci özellikleri arasında doğal bir ilişki olduğu ifade
edilebilir. Üstün zekâlı ve yetenekli bireylerin toplumların ilerlemesinde,
sosyal problemlerin çözümünde, demokratik yaşam kültürünün geliştirilmesinde ve
sosyal bilgilerin içerisindeki sosyal bilimlerde önemli gelişmeleri ortaya koyabilecek
potansiyelleri bulunmaktadır. Sosyal bilgiler dersi ve öğretiminin üstün zekâlı
ve yetenekli öğrencilerin eğitimsel ihtiyaçları üzerinde araştırma yapılarak
gelişime sürekli açık olan eğitim program modellerinin araştırılması,
geliştirilmesi, uygulanması ve değerlendirilmesinin önemi oldukça açıktır. Bu
çalışma, sosyal bilgiler dersinde üstün zekâlı ve yetenekli öğrencilerin bu
düşünce ve deneyimlerini ortaya koyması açısından önem taşımaktadır. Bu
araştırma üstün zekâlı ve yetenekli öğrencilerin sosyal bilgiler derslerinde
kendi eğitimsel ihtiyaçlarına yönelik müdahalelerin önemine vurgu yapması
açısından da önem taşımaktadır.

Anahtar Kelimeler

Sosyal Bilgiler Eğitimi, Entegre Müfredat Modeli, Üstün Zekâlı ve Yeteneklilerin Eğitimi

Use of Integrated Curriculum Model (ICM) in Social Studies: Gifted and Talented Students’ Conceptions

Öz

Problem
Statement:
There have been several studies that have investigated curricular interventions
for gifted students to address their educational needs. For most courses and
disciplines, a standard curriculum may not be sufficient for the majority of
gifted students. Here, among other curricular efforts in the education of the
gifted, an Integrated Curriculum Model (ICM)--which can be assumed to be
responsive because of the interrelated dimensions of its structure and its
dimensions such as an epistemological concept, advanced content, and the
process-product--was assessed to address different aspects of gifted children.
In literature, propositions of social studies curricula and instruction for
gifted and talented learners indicate the necessity for the implementation of
programs projected in the Integrated Curriculum Model (ICM). A review of the
literature on social studies and gifted education also indicates that it may be
important to study the lack of implementations for gifted and talented learners
in the area of social studies by highlighting students’ thoughts in an
implemented curriculum unit.

Purpose
of the Study: This study examines students’ thoughts on a
differentiated social studies unit based on the ICM and its instruction. The
aim of the study is to identify gifted students’ conceptions when the
Integrated Curriculum Model is used in social studies.

Method: This study
aims to explore individual gifted and talented student views on a
differentiated social studies curriculum unit, namely, luckily it is present
(good to have it); thus, a qualitative research design was used to enable
the incorporation of views, ideas, feelings, and perceptions. Following a
two-month implementation of differentiated social studies instruction, twelve
students were asked about their views regarding the social studies course. A
written, open-ended questionnaire, which was developed by the researchers, was
used to collect data. The data were analyzed via a content-analysis method.

Findings:
The findings of
the study identified positively changing student views on the differentiated
social studies unit in terms of the Integrated Curriculum Model and its
instruction.

Conclusion and Recommendations: In this study, the thoughts and
experiences of gifted and talented students regarding the Integrated Curriculum
Model’s implementation were highlighted. An examination of gifted and talented
students’ thoughts in light of the ICM shed light on curricular and
instructional considerations for creating a good social studies education for
gifted and talented learners. 

Anahtar Kelimeler

Studies Education, Integrated Curriculum Model

Kaynakça

• Ada, S., Baysal, N. Z., & Kadıoğlu, H. (2009). Projeye dayalı öğrenme yaklaşımının öğrencilerin sosyal bilgiler dersine ilişkin tutumlarına ve görsel sunu uygulamalarına etkisi [The effect of project-based learning approach on student’s attitude of social studies lesson and visual presentation practices]. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10, (3) 89–96. Anderson, L. W., & Krathwohl, D. R. (2010). Bloom’un eğitimin hedefleri ile ilgili sınıflandırmasının güncelleştirilmiş biçimi [A Taxonomy for Learning, Teaching, and Assesing]. (D. A. Özçelik, Çev.) Ankara: Pegem Akademi. Banks, J. A., & Banks, C. A. M. (1999). Teaching Strategies for the social studies. New York: Addison Wesley Longman. Barth, J. J., & Shermis, S. S. (1970). Defining the Social Studies, An exploration of three traditions, Social Education, 34, 743 – 751. Bogdan, R. C., & Biklen, S. K. (1998). Qualitative Research for Education: An Introduction to Theory and Practice. (Third Ed.). Boston: Allyn and Bacon. Cohen, L., Manion, L., & Morrison, K. (2007). Research Methods in Education. New York: Routledge. Cole, S. K., & Schreyer, A. C. (2007). Social Studies, Curriculum. In Encyclopedia of Giftedness, Creativity and Talent. (pp.813-816). Thousand Oaks: California: SAGE. Creswell, J. W. (1998). Qualitative inquiry and research design. Thousand Oaks, CA: Sage. Delisle, J. R. (1991). Gifted students and social studies. In J. P. Shaver (Ed.), Handbook of Research on Social studies teaching and learning. New York: McMillan. Denzin, N. K., & Lincoln, Y. S. (2000). Introduction: The discipline and practice qualitative research. In N. K. Denzin & Y. S. Lincoln (EDs), Handbook of qualitative research (pp.1-28). Thousand Oaks, CA: Sage. Deveci, H. (2002). Sosyal Bilgiler dersinde probleme dayalı öğrenmenin öğrencilerin derse ilişkin tutumlarına, akademik başarılarına ve hatırlama düzeylerine etkisi [The effect of problem-based learning in social studies course on course attitude, academic achievement and remembrance levels]. Unpublished Doctoral Dissertation, Anadolu University Educational Sciences Institute, Eskişehir. Johnson, B., & Christensen, L. (2004). Educational research: Quantitative, qualitative, and mixed approaches. Boston: Pearson.Karakuş, F. (2009). Sosyal bilgiler öğretiminde oluşturmacı öğrenme ve otantik değerlendirme yaklaşımlarının öğrencilerin sosyal bilgiler dersine yönelik tutumlarına ve kalıcılığa etkisi [ The effect of constructivist learning an authetic assesment approaches towards students’ attitudes on social studies and its permenance]. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3, (36), 124–141. Little, C. A., Feng, A. X., VanTassel-Baska, Rogers, K.B., & Avery, L. D. (2007). A study of curriculum effectiveness in social studies. Gifted Child Quarterly, 51(3), 272-284. Maker, C. J., & Schiever, S. W. (2010). Curriculum Development and Teaching Strategies for Gifted Learners. (3rd ed.). USA: Pro.ed an International Publisher. Mayring, P. (2000). Qualitative Content Analysis. Qualitative Social Research Forum. Retrieved January 3, 2014, from http://www.qualitative-research.net/index.php/fqs/article/view/1089/2386 Merriam, S. B. (2002). Qualitative research in practice. San Francisco, CA: Josey Bass.
• Ministry of National Education, Board of Education and Training, [Milli Eğitim Bakanlığı Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı (TTKB)]. (2012). Sosyal Bilgiler 4. – 5. Sınıf programı [Social studies curriculum: Grades 4-5]. Ankara: Retrieved March 15, 2014, from http://ttkb.meb.gov.tr/program2.aspx/ Öztürk, C. (Ed.) (2007). Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler Öğretimi: Yapılandırmacı birYaklaşım [Instruction of Life Study and Socıal Studies: A constructivist Approach]. Ankara: Pegem A. Öztürk, C., & Baysal, N. (1999). İlköğretim 4 – 5. sınıf öğrencilerinin sosyal bilgiler dersine yönelik tutumu [Elementary 4th and 5th grades students' attitude towards social studies]. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6, 13–21. Popham, D. (1971). Teaching gifted social sciences in grades ten through twelve. Sacramento, CA: California State Department of Education. Renzulli, J. S., Gubbins, E. J., McMillen, K. S., Eckert, R. D., & Little, C. A. (2009). Systems & models for developing programs for the gifted & talented (2nd ed.). USA: Creative Learning Press, Inc. Stewart, E. D. (1985). Social Studies. In R. H. Swassing (Ed.) Teaching gifted children and adolescents (pp.232–275). Columbus, OH: Charles E. Merrill. Tomlinson, C. A. (2001). How to differentiate instruction in mixed ability classrooms. (2nd Edition). Alexandria, VA: ASCD. Tomlinson, C. A. (2005). The differentiated classroom: Responding to the needs of all learners. USA: Pearson. Troxclair, D.A. (2000). Differentiating instruction for gifted students in regular education social studies classes, Roeper Review, 22(3), 195-198. VanTassel-Baska, J. (2003). Curriculum planning and instructional design for gifted learners. Denver, CO: Love Publishing. VanTassel¬¬-Baska, J. (2008). What works in curriculum for the gifted. Retrieved March 20, 2014, from http://hkage.org.hk/b5/ VanTassel-Baska, J., & Stambaugh, T. (2006). Comprehensive curriculum for giftedlearners (3th ed.). USA: Pearson Education Inc. VanTassel-Baska, J. (2009a). The Integrated curriculum model. systems and models fordeveloping programs for the gifted & talented (2nd ed.). USA: Creative Learning Press. VanTassel-Baska, J. (2009b). Elementary school, social studies curriculum. Encyclopedia of Giftedness, Creativity and Talent. (pp.302-304). Thousand Oaks: California: SAGE.